“Te Aronga Maru ra, ka Noo īa i te Enua”—Akapeea Ra?
“Te Aronga Maru ra, ka Noo īa i te Enua”—Akapeea Ra?
“KUA matau ua paa koe ki te au tuatua akapumaana ngakau a Iesu e ko ‘te aronga maru ra ka noo ïa i te enua.’ Inara me akara pouroa ia ta te tangata e rave ra ki tetai e tetai e ki te enua, eaa ra i toou manako te ka vai mai no tei maru kia noo?”—Mataio 5:5; Salamo37:11.
Kua taangaanga a Myriam, tetai o te Au Kite o Iehova, i teia uianga i te akamata atu i tetai uriurianga Pipiria. Kua pau mai te tangata tana i tuatua atu e mei te mea e kua maani a Iesu i teia taputou, kua tau rai te enua kia tapaia ei tuanga puapinga e kare i tetai ngai akataneaia me kore kare e tau kia nooia.
E pauanga papu tikai tera. Inara e tumu ainei ta tatou no taua tu akaraanga papu ra? E tika rava e e tumu ta tatou, no te mea te oronga maira te Pipiria i te au tumu pakari no tatou kia irinaki e ka tupu tikai taua taputou ra. Ko te tika, te piri vaitata atura taua taputou ra ki to te Atua akakoroanga no te tangata nei e no te enua. E kua akapapuia mai kia tatou e ko ta te Atua i akakoro ra, ka rave rai aia. (Isaia 55:11) I na, i reira, eaa ta te Atua i akakoro i mua ana no te tangata nei, e akapeea te reira pouroa me akatupuia?
To te Atua Akakoroanga Mutu Kore no te Enua
Kua anga te Atua ko Iehova i te enua no tetai akakoroanga takake. “Te na ko maira oki a Iehova, ko tei anga i te au rangi ra; koia te Atua, ko tei akaaite i te enua e nana i anga; nana i akatinamou, kare ra aia i anga ei mea puapinga kore ua; kua anga ra aia kia tangataia: Ko au ko Iehova, e kare atu.” (Isaia 45:18) No reira, kua angaia tikai te enua kia nooia e te tangata. Tetai katoa, kua akakoro te Atua no te enua kia riro ei kainga mutu kore no te tangata nei. “Nana i akamou i te tumu o te enua, kia kore roa e ngaueue e tuatau ua atu.”—Salamo 104:5; 119:90.
To te Atua akakoroanga no te enua kua akapapu katoaia mai i roto i te angaanga tana i oronga ki nga puke tangata mua. Kia Adamu raua ko Eva, kua akakite a Iehova: “Kia anau korua, e kia maata roa, e e akaki i te enua nei, e e akavi; e kia mana korua ki rungao i te au ika o te tai, e ki rungao i te au manu o te reva, e ki rungao i te au mea ora katoa e totoro aere ua ki rungao i te enua nei.” (Genese 1:28) Ko te enua, ta te Atua i oronga kia Adamu raua ko Eva, ka riro ei kainga mutu kore no raua e no ta raua uanga. “Te au rangi ra, na Iehova ïa au rangi” i akakite ei te tata taramo i te au anere mataiti e manganui i muri mai, “kareka te enua nei, kua oronga mai aia na te tamariki a te tangata nei.”—Salamo 115:16.
Kia kite i taua manakonakoanga umere ra, ka anoanoia a Adamu raua ko Eva, pera katoa ta raua anau ravarai, kia ariki i te Atua ko Iehova, ko Tei Anga mai e Tei Oronga i te Ora, ei Ngateitei Genese 2:16, 17) No Adamu raua ko Eva kia ora ua atu rai i roto i te kainga i Edene, kia akarongo raua i taua akauenga mama ua e te taka meitaki tei akakiteia. Ka riro te rave anga i te reira ei akaarianga i ta raua akameitakianga no te katoatoa rava ta te Metua i te rangi i rave no raua.
no ratou e kia inangaro ua i te akarongo iaia. Kare a Iehova ngai i vaio mai no te ekoko i roto i teia tu i tona oake anga i teia akauenga ki te tangata: “E kai ua koe i to te au rakau katoa o te kainga nei: Kareka i to te rakau e kite ei i te meitaki e te kino, auraka koe e kai i to reira; i te rā e kai ei koe i to reira, ka mate ïa koe.” (I to Adamu raua ko Eva akarongo kore anga i te Atua ma te akakoro tikai na te aati anga i te akauenga tei tukuia ki rungao ia raua, ko te tika anga tikai te uri ra raua i to raua tua ki tei oronga mai na raua i te apinga ravarai ta raua i rauka. (Genese 3:6) I te rave anga i te reira, kua ngere raua i to raua kainga Parataito manea kare oki e no raua anake uaorai mari katoa ra no ta raua uanga. (Roma 5:12) Kua arai ainei te akarongo kore o nga tokorua mua i to te Atua akakoroanga i te anga mai anga i te enua?
E Atua Tei Kore i Taui
Na roto i tana peroveta ia Malaki, kua akakite te Atua: “No te mea, ko Iehova au, kare au e tu ke ke.” (Malaki 3:6) Te tuatua anga no runga i teia irava nei, kua karanga te tangata Varani kite i te Pipiria ko L. Fillion e ko teia akakiteanga te piri vaitata atura ki te akatupuanga o te au taputou tu-Atua. “Ka rauka ua ia Iehova kia takore atu i tona iti tangata meameaau,” i tata ai a Fillion, “inara no te mea e kare e taui ana i roto i tana au taputou, ka rave aia, noatu eaa te tu, kia vai tiratiratu rai ki te au taputou tana i rave i te tuatau i topa.” Ko ta te Atua au taputou, noatu me ki tetai tangata okotai, ki tetai enua, me kore ki te tangata ravarai, kare ia e ngaropoina mari ra ka akatupuia rai i tona tuatau tau. “E tamou aia i tona manako i tana ra koreromotu; te tuatua tana i akaue maira e tausani ua atu te uki.”—Salamo 105:8.
Akapeea, ra, e papu ei ia tatou e kare a Iehova i taui i tona akakoroanga mua no runga i te enua? Ka papu ia tatou teia no te mea i roto i te Tuatua akauruia a te Atua, i te Pipiria, ka kite tatou i te tuatua no te akakoroanga tu-Atua kia oronga i te enua ki te au tangata akarongo. (Salamo 25:13; 37:9, 22, 29, 34) Pera katoa, te akataka maira te au Tuatua Tapu i te aronga tei akameitakiia e Iehova e te noo ra ma te tinamou, te noo tataki tai ra “ki raro ake i tana uaorai vine e ki raro ake i tana uaorai suke,” e “kare tetai e akamataku mai.” (Mika 4:4; Ezekiela ) Te aronga tei ikiia e Iehova “e patu ratou i te au are, e na ratou uaorai e noo; e na ratou e tanu i te au kainga vine, ka kai ei i te kai i reira.” Ka rekareka ratou i te au ma te au manu katoa o te enua.— 34:28Isaia 11:6-9; 65:21, 25.
Te oronga maira te Pipiria i tetai akaarianga mou mua i te taputou a te Atua na roto i tetai mataara ke mai. I te tuatau o te tutaraanga o te Ariki ko Solomona, kua rekareka tikai te enua o Iseraela i tetai tuatau au e te puapinga. I raro ake i tana tutaraanga, “noo ua iora a Iuda raua ko Iseraela ma te au, ko te tangata katoa i raro ake i tana vine, e tana suke, mei Dana mai e tae ua atura ki Bereseba, e ope rava akera to Solomona au rā.” (1 Ariki 4:25) Te karanga ra te Pipiria e ko Iesu ‘e maata atu ia Solomona,’ e i te tuatua anga no runga i tana tutaraanga, kua totou te tata taramo na te akakite anga e: “I tona au rā e ruperupe ei te aronga tuatua-tika; e maata roa oki te au, e ope ua atu te marama.” A taua taime ra, “e manga sitona okotai rima i ki i te enua nei, i runga i te take o te au maunga ra; [“ka ki maringiringi,” NW].”—Luka 11:31; Salamo 72:7, 16.
Kia tiratiratu ki tana tuatua, ka akapapu te Atua ko Iehova e ko te tuanga taputouia kare e rauka anake ua mai mari katoa ra ka akaoki akaouia mai i roto i tona mekamekaanga katoa. Ia Apokalupo 21:4, te akakite maira te Tuatua a te Atua kia tatou e i roto i te ao ou tei taputouia mai, ko te Atua ka “orei aia i te roi-mata katoatoa [o te au tangata]; e e kore rava te mate, e te aue, e te mii; e te mamae oki, e kore katoa ïa.” Ko tei taputouia mai kare ia i iti mai i te Parataito.—Luka 23:43.
Akapeea te Piri Anga ki Roto i te Tuanga Taputouia
Ko te tauianga o te enua ki roto i tetai parataito ka raveia i raro ake i tetai kavamani te ka taangaanga i tana tutaraanga mei te rangi mai, e Patireia ma Iesu Karaiti ei Ariki. (Mataio 6:9, 10) Mea mua, ko taua Patireia ra ‘ka takore i te aronga e takore ra i te enua.’ (Apokalupo11:18, NW; Daniela 2:44) I reira, ei “Ariki no te au,” ka akatupu a Iesu Karaiti i teia au tuatua totou: “Kare e mutu te tupu anga o tona ra basileia, e tona au.” (Isaia 9:5, 6) I raro ake i taua Patireia, e mirioni ua atu te au tangata, kapiti mai te aronga te ka akaokiia mai ki te oraanga nei na roto i te akatuakaouanga, ka rauka te tuatau kia noo i te enua nei.—Ioane 5:28, 29; Angaanga 24:15.
Koai ma te ka o atu ki te rekareka anga i taua tuanga umere ra? Ka akamanako ana i te Mataio 5:5) Eaa te aiteanga e kia akaaka, me kore kia maru? Mea matauia no te au tikitinari kia akataka i te “maru,” me kore i te “tu maru,” e e rave marie, e tau ua, e kauraro, e muteki ua, pera katoa te akama ua. Inara, ko te tuatua Ereni tumu tei taangaangaia e oonu atu te aiteanga. “Te vai ra te tu rave marie” i roto i taua tuatua ra, i akakite ei te New Testament Wordbook a William Barclay, “inara i roto i taua tu rave marie ra te vai ra te maroiroi mei te auri rai.” Te akatutu ra te reira i te tu manako te ka tauturu i tetai tangata kia akakoromaki i te kino ma te kore e akariri me kore e manako tupau atu, pouroa ko tei tupu mai mei tetai pirianga meitaki ma te Atua, e riro maira taua pirianga ra ei tumu no te maroiroi nona.—Isaia 12:2; Philipi 4:13.
au tuatua a Iesu: “E ao to tei maru: e riro ia ratou te enua.” (Ko tetai tei maru ka ariki akaaka i to te Atua au turanga i roto i te au tuanga katoatoa o tona uaorai oraanga; kare aia e maro i te rave i tona uaorai au manako me kore i to te tangata ke atu au manako. Ka ngoie katoa ua aia i te apii, ka inangaro ua kia apiiia e Iehova. Kua tata te tata taramo ko Davida e: “E arataki [a Iehova] i te aronga ngakau maru ma te tuatua-tau; e apii mai aia i te aronga ngakau maru i tona uaorai arataa.”—Salamo 25:9; Maseli 3:5, 6.
Ko koe ainei tetai i rotopu i “te maru” te ka noo i te enua nei? Na te akono anga kia kite ia Iehova e tona anoano na roto i te apiianga maroiroi i tana Tuatua e na te taangaanga i taau e apii ra, ka rauka katoa ia koe i te akara ki mua i te noo anga i tetai enua parataito e te noo anga e mutu kore ua atu i roto i te reira.—Ioane 17:3.
[Tutu i te kapi 5]
To te Atua akakoroanga kua akapapuia mai i roto i te angaanga tana i oronga kia Adamu raua ko Eva
[Tutu i te kapi 6, 7]
Te au e te tinamou o ta Solomona tutaraanga kua oronga mai i tetai akaarianga mua i te tuanga taputouia
[Au Akameitakianga]
Sheep and background hill: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.; Arabian oryx: Hai-Bar, Yotvata, Israel; farmer plowing: Garo Nalbandian
[Tutu i te kapi 7]
Tetai ao ou i mua—ko koe ainei tetai i reira?