‘Ko te Mataku ia Iehova Ra—Ko te Pakari Ïa’
‘Ko te Mataku ia Iehova Ra—Ko te Pakari Ïa’
“E AKARONGO ana tatou i te akaotianga o taua au tuatua katoa nei; Ko te Atua te mataku atu, e akono oki i tana au akauenga: ko ta te tangata katoa ïa e pini ua ake.” (Koheleta 12:13) Mei teaa tikai te akaotianga puapinga ta te Ariki ko Solomona o Iseraela taito i kite mai i raro i te akauruanga tu-Atua! Kua ariki katoa te pateriareka ko Iobu i te puapinga no te mataku i te Atua, no te mea kua karanga aia: ‘I na, ko te mataku ia Iehova ra—ko te pakari ïa, e te akaruke i te kino ra, ko te kite ïa.’—Iobu 28:28.
Te tuku ra te Pipiria i te puapinga maata ki runga i te mataku anga ia Iehova. No teaa ra ta tatou tatanuanga i te mataku ngateitei no te Atua te mataara pakari ia? Na roto i teea tu e puapinga ai tatou i te rauka anga i te mataku tau i te Atua—ei tangata tataki tai e ei pupu aronga akamori mou? Te pau maira te au irava 26 ki te 35 o Maseli pene 14 i teia au uianga. *
Tumu no te “Manako Matutu”
“Tei te mataku i te Atua te manako matutu,” i karanga ai a Solomona, “e riro oki aia ei akapuanga no tana ra au tamariki.” (Maseli 14:26) E kare atu tumuanga a te tangata mataku i te Atua no te irinaki mari ra ko te Atua teitei e te tiratiratu, ko Iehova. No reira rai taua tangata ra e aro atura i te tuatau ki mua ma te manako matutu! E roa tona tuatau ki mua e te mataora katoa.
Eaa, ra, te ka tuatuaia no runga i te tuatau ki mua no te aronga te tuku ra i to ratou manako i roto i te ao nei—ta te reira au parani, ta te reira au akaaerenga, ta te reira au manakoanga, e ta te reira au apinga? Noatu eaa ta ratou e manakonako ra no te tuatau ki mua e poto ua te reira, no te mea te karanga ra te Pipiria: “Te ngaro ke nei teianei ao, ma ta to reira katoa e anoano nei: ko tei akono ra i to te Atua ra anoano, e tika ïa i te ora anga e tuatau ua atu.” (1 Ioane 2:17) E tumu anga ainei tetai no tatou, i reira, kia “anoano i teianei ao, e te au mea ravarai o teianei ao”?—1 Ioane 2:15.
Eaa te au takainga ka rauka i te au metua te mataku ra i te Atua i te rave kia akapapu e ‘ka riro akera tetai akapuanga’ no ta ratou tamariki? “E aere mai ana, e te au tamariki ra, e akarongo mai iaku,” i imene ei te tata taramo, “ka apii au ia kotou kia mataku ia Iehova.” (Salamo 34:11) Me apiiia te tamariki na roto i te akaraanga e te ikuikuanga a te metua kia mataku i te Atua, ka riro mai ratou ei au tane e ei au vaine e e manako matutu i roto ia Iehova.—Maseli 22:6.
“Te mataku ia Iehova ra, e tumu ïa no te ora,” i karanga ai a Solomona, “e akaariu ke atu ei i te ereere o te mate.” (Maseli 14:27) Te mataku ia Iehova “e tumu ïa no te ora” no te mea ko te Atua mou te “tumu o te vai ora.” (Ieremia 2:13) Te apii anga i te kite no runga ia Iehova e ia Iesu Karaiti ka riro te reira ei ora mutu kore no tatou. (Ioane 17:3) Ka ariu ke te mataku i te-Atua ia tatou mei te ereere o te mate. Akapeea roa ai? Te karanga ra Maseli 13:14: “Te ture a te aronga pakari, e tumu ïa no te ora: e akaariu ke atu ei i te ereere o te mate.” Me mataku tatou ia Iehova, akono i tana ture, e tuku i tana Tuatua i te arataki i to tatou au takainga, kare ainei tatou e paruruia ana mei te au angaanga e te au manako ngakau kino te ka taki atu ki te mate vave atu anga?
“Ngateitei o te Ariki”
I te maataanga o te taime o tona tutaraanga, e ariki mataku i te Atua a Solomona tei akarongo kia Iehova. Kua akatupu teia i tetai taoonga tutara meitaki ua. Eaa te akataka maira e mei teaa rai te meitaki e tutara ei tetai ariki? Kua pau mai a Maseli 14:28: “Tei te maata o te tangata te ngateitei o te ariki: e tei te tangata kore to te ariki ïa mate.” Te puapinga o tetai ariki kua akaraia i runga i te tu meitaki o te au tangata i raro iaia. Me e maata te urupu tangata te inangaro ra i te noo ua i raro i tana tutaraanga, te akakite maira te reira e e tutara meitaki aia. E iti tangata aere to Solomona “mei tetai tai [Muramura] e tae ua atu ki tetai tai [Metiterenia], e mei te vai ra [o Eupharata] e tae ua atu ki te openga o te enua.” (Salamo 72:6-8) Kua akairoia tona tutaraanga ma te au e te puapinga kare i kiteaia ana i mua ana. (1 Ariki 4:24, 25) E meitaki tikai to Solomona tutaraanga. I tetai tua ra, te ngereanga i te arikianga a te katoatoa te akakite maira i te taakama no tetai tangata maata.
I roto i teia tu, eaa te ka tuatuaia no runga i te kaka o Solomona Maata, te Ariki Mesia, ko Iesu Karaiti? Akamanako ua i te aronga i raro iaia i teia tuatau nei. Mei tetai ope o te enua ki tetai tua mai, kua tere atu i te ono mirioni au tane e te au vaine te mataku ra i te Atua tei iki takere mai i te noo i raro i te tutaraanga a Karaiti. Te akono ra ratou i te akarongo i roto ia Iesu e te taokotai ra i roto i te akamori mou no te Atua ora. (Ioane14:1) Tae ki te openga o te Tutaraanga Mareniamu, pouroa te aronga i roto i to te Atua akamaaraanga kua akatuakaou ia mai. Ka ki i reira te enua parataito ma te au tangata mataora, e te tuatua tika tei akaari i te arikianga no to ratou Ariki. Mei teaa tikai te reira ei akakiteanga maata ki te meitaki o ta Karaiti tutaraanga! Kia mou piri tatou ki to tatou manakonakoanga manea tikai o te Patireia.
Au Akameitakianga Pae Vaerua e te Pae Kopapa
Ka oronga mai te mataku ngateitei no te Atua i te maru o te ngakau e te au o te manako kia tatou. Kua tau teia no te mea te au tu e manganui o te pakari te kapiti maira i te akavaanga meitaki e te kite meitaki. Te karanga ra a Maseli 14:29: “Ko tei kore e riri vave ra, e kite maata tona: ko tei rapurapu ra te ngakau ra, kua akateitei ïa i te tuatua neneva.” Te tauturu maira te kite meitaki ia tatou i te kite mai e te riri akatere koreia e akakeuanga kino tikai to te reira i runga i to tatou turanga pae vaerua. Kua papaia “te makitakita, te tamaki, te akarere, te riri, te karo” i roto i te au angaanga te ka arai ia tatou mei te ‘nooanga i te basileia o te Atua.’ (Galatia 5:19-21) Te akoia maira tatou kia patoi i te akamoupuku katoa anga i te riri e te tika ua ra. (Ephesia 4:26, 27) E ka taki atu te tu rapurapu ki te tuatua e te angaanga neneva ta tatou ka tataraapa i muri akera.
I te tou atu anga i te au tupuanga kino i te pae kopapa no te riri, kua karanga te ariki o Iseraela: “Tei te maki kore o te ngakau, ko to te kopapa ïa ora: kareka te vareae, ko to te ivi ïa pe.” (Maseli 14:30) Te au maki te tupu maira mei te riri e te roto riri te kapitiia maira te au manamanata o te ngai akaeaanga, te kake mai anga i te toto kake, te au maki o te ate, e te au tupuanga maki o te au pancrea. Kua papa katoa te au taote i te riri e te roto riri ei au manako ngakau te akakoko ra, me kore te akatupu katoa ra, i te au maki mei te au taupo te au hive, te potopoto ao, te au maki o te pakiri, e te au manamanata o te kopu. I tetai tua ra, “te ngakau au te oronga ra i te ora ki te kopapa.” (Maseli 14:30, New International Version) Kia pakari tatou, i reira, kia ‘aruaru i te au mea ka akatupu i te au e i te au mea te ka akamaroiroi i tetai e tetai.’—Roma 14:19, NW.
Te Tauturu ra te Mataku i te Atua ia Tatou Kia Kore e Papakitai
“Ko tei takinga-kino i te ao ra, kua akakino ïa i Tei anga iaia,” i karanga ai a Solomona, “ko tei takinga-meitaki ra i te ao ra, kua akangateitei ïa iaia.” (Maseli 14:31) Kua kite mai te tangata mataku i te Atua e pouroa te au tangata ravarai e tai ua Tei Anga mai i a ratou, ko te Atua ko Iehova. No reira, te tangata akaaka e taeake tangata ia, e akapeea aia i te akonoia anga te akaata ra i runga i Tei Anga mai i te au tangata ravarai. Kia akakaka i te Atua, ka tau tatou kia akono meitaki i tetai atura e ma te papakitai kore. Te Kerititiano putaua ka tau kia rauka katoa i te akamanakoanga pae vaerua ma te kore e papakitai. Kia itae tatou i te aronga putaua e te aronga moni rai ma te tuatua meitaki no ta te Atua Patireia.
I te tou atu anga ki tetai akaou mai akameitakianga no te mataku i te Atua, te karanga ra te ariki pakari: ‘Te taomi keia nei te tangata kino ma tona katoa ra kino: e irinaki anga ra to te tangata tuatua-tika i te mate anga ra.’ (Maseli 14:32) Akapeea te tangata kino e taomi keia? Kua manakoia te aiteanga o teia e ka ngere aia i te manakoanga e ka akaoraia mai me kite mai aia i tetai tumatetenga. I tetai tua ra, me tupu mai te kino, ka akono te tangata mataku i te Atua i te akapuanga i roto i tona tiratiratu ki te Atua. I te irinaki pu tikai anga i roto ia Iehova noatu ka mate, kua akaari aia i te tautaanga aiteite ua mei ia Iobu rai, tei karanga e: “E mate ua atu au, kare rai au e pa i te tuatua-tika naku ra.”—Iobu 27:5.
Te tamou marie i te tiratiratu te umuumuia ra te mataku i te Atua e te pakari. E ka kitea ainei teia pakari kiea? “Te vai ra te pakari ki roto i te ngakau o te tangata kite ra,” i pau mai ei a Maseli 14:33, “e i rotopu i te aronga neneva ra, e mea kitea ua ïa.” Ae, ka kitea uaia te pakari i roto i te ngakau o tetai tangata marama. Inara, na roto i teea tu, e mea kitea uaia ainei i rotopu i te aronga neneva ra? Kia tau ki tetai angaanga tataanga, “te aronga neneva, te tauta ra kia akaraanga pakari, kua tuatua ua tana i manako mai ei mea pakari inara i te aereanga kua riro mai te reira ei neneva tikai ia.”
“E Teitei te Enua”
I te taangaanga i to tatou akamanakoanga e akapeea tetai tangata e akakeuia e te mataku no te Atua ki te akapeea te reira i te akakeu anga i tetai pa enua katoa, te karanga ra te ariki o Iseraela: “E teitei te enua i te tuatua tika: tei te kino ra i akakinoiaʼi te tangata nei.” (Maseli 14:34) Mei teaa tikai te taka meitaki i te akaariia mai anga teia i te turanga o te pa enua o Iseraela! Te aru anga i ta te Atua turanga teitei kua akatupu i to Iseraela akangateiteiia anga i rungao i te au pa enua takapini mai. Inara, te au angaanga rave putuputuia no te akarongo kore kua taki atu ki te taakama anga e te kopaeanga a Iehova ia Iseraela i te openga iora. Te akonoia ra teia kaveinga ki to te Atua iti tangata i teia tuatau nei. E tuke rai te putuputuanga Kerititiano mei to te ao nei no te mea te aru ra te reira i ta te Atua au kaveinga tuatua tika. Inara, kia akono meitaki ua atu i taua turanga akateiteiia, ka tau tatou tatakitai kia akono i tetai oraanga viivii kore. Ka apai ua mai te rave anga i te ara i te akama kia tatou uaorai e pera katoa i te akakino anga i runga i te putuputuanga e i runga i te Atua.
I te akakiteanga eaa te apai maira i te rekareka ki tetai ariki, kua karanga a Solomona: “Te tavini pakari ra, te akaperepereia ra ïa e te ariki: ko tona riri ra, tei iaia ra tei akatupu i te akama ra.” (Maseli 14:35) E te karanga ra a Maseli 16:13 e: “Te vaa tuatua-tika ra ta te ui ariki e tau atu e tikaʼi; e kia inangaro marie ratou i te aronga i tiki te tuatua e tikaʼi.” Ae, ka mareka tikai to tatou Arataki e te Ariki, ko Iesu Karaiti, me akono tatou ma te tuatua tika e ma te pakari e te taangaanga ra i to tatou vaa i roto i te tutu anga i te Patireia e te angaanga i te akariro anga i te au tangata ei pipi. E tikai, i reira, kia angaanga maroiroi ua atu rai tatou i roto i taua angaanga ia tatou e rekareka ra i te au akameitakianga te aere maira mei te mataku anga i te Atua mou.
[Tataanga Rikiriki i Raro]
^ para. 3 No tetai uriurianga o Maseli 14:1-25, akara i Te Punanga Tiaki o Noema 15, 2004, kapi 26-9, e Tiurai 15, 2005, kapi 17-20.
[Tutu i te kapi 15]
Ka rauka te mataku i te Atua i te apiiia