Kua Tereni Meitakiia Ainei Toou Akava Ngakau?

KARE ainei koe i karanga ana e, “Kua kite rai au i roto i toku ngakau e kare te reira i te tika,” me kore, “kare e rauka iaku i te rave i taau e pati maira kia rave au. Te akakite ua maira tetai apinga i roto iaku e e tarevake te reira”? Ko te “reo” tera o toou akava ngakau, taua kite ra i roto, me kore taua manako ra, o te tika e te tarevake, te akaapa ra me kore te akatika ra i tetai tangata. Ae, tei roto ia tatou te akava ngakau mei te anauanga mai.

Noatu tei roto aia i te turanga akatakakeia mei te Atua, te vai nei rai to te tangata tu kite i te akataka i te tika mei te tarevake. I pera ai teia no te mea i angaia mai aia i to te Atua tu, no reira i rauka ai iaia i roto i tetai au tu i te akaata mai i te au tu akono Atua o te pakari e te tuatua tika. (Genese 1:26, 27) No runga i teia, kua tata te apotetoro ko Paulo i raro ake i te akauruanga tu-Atua e ko: “Te etene oki kare a ratou ture ra, kia rave [“natura,” NW] ua ratou i ta te ture ra, kore ua atu rai ta ratou ture, ko ratou uaorai ta ratou ture: Kua akakite ua oki ratou i ta te ture i tataia i roto i to ratou ngakau, te akakite ra oki to ratou akava-ngakau, e to ratou manako, te akaapa ra, e te akatika ra, ratou ratou uaorai.” *​—Roma 2:14, 15.

Teia tu natura i te pae akono tau, tei rauka mai mei te tangata mua, ko Adamu, te angaanga ra mei te “ture,” me kore mei te kaveinga no te tu akono, i roto i te tangata katoatoa o te au kopu e te au enua. Ko te tu kite i te makitoro marie ia tatou uaorai e te akava anga ia tatou uaorai. (Roma 9:1) Kua akaari mai a Adamu raua ko Eva i teia tu kite i to raua aati anga i te ture a te Atua​—kua pipini ua iora oki raua. (Genese 3:7, 8) Tetai akaraanga ke mai e angaanga ana te akava ngakau koia oki na te mataara i pau atu ei te Ariki ko Davida i tona kite anga e kua ara aia no te rave i te tareanga. Te karanga ra te Pipiria e “kua akaapa maira to Davida ngakau iaia.”​—2 Samuela 24:1-10.

Te tu kite i te makitoro marie e te akava i to tetai tu akono tau ka akatupu te reira i te akakeuanga puapinga o te tataraaraanga tei tau i te Atua. Kua tata a Davida: “Iaku i muteki ua ra, kua kino roa oku au ivi, i te ngunguru anga noku e po ua atu te rā. Kua aaki atura au i taku ara kia koe ra; e kare au i uuna i taku nei apa: i tuatua akera oki au e, E aaki au i taku ara kia Iehova ra; e kua akakore mai koe i te kino o taua ara naku ra.” (Salamo 32:3, 5) No reira, ko te akava ngakau e angaanga ra ka akaariu mai te reira i te aronga rave ara ki te Atua, i te tauturu anga iaia kia kite e ka anoanoia kia rauka mai ta te Atua akakoreanga ara e kia aru i Tona au arataa.​—Salamo 51:1-4, 9, 13-15.

Ka oronga katoa mai te akava ngakau i te au akamatakiteanga me kore i te aratakianga me anoanoia tatou kia rave i tetai ikianga me kore i tetai tukuanga tika i te pae akono tau. Penei na teia tu o te akava ngakau i tauturu ia Iosepha kia kite i mua roa ake e e tarevake e e kino te akaturi​—e ara ki te Atua. I muri mai kua kapitiia mai tetai ture takake no te akaturi ki roto i te Ture Ngauru tei orongaia ki to Iseraela. (Genese 39:1-9; Exodo 20:14) Te taka ua ra, e ka puapinga maata atu tatou me tereniia to tatou akava  ngakau ei arataki ia tatou kare ra ei akava ia tatou. Te angaanga ra ainei toou akava ngakau na roto i taua tu ra?

Tereni Anga i te Akava Ngakau kia Rave i te Au Tukuanga Tika Tau

Noatu kua rauka ia tatou te kite no te akava ngakau, te mea taitaia ra kua kino taua apinga aroa ra. Noatu e kua orongaia tetai akamataanga apa kore no te tangata, “kua rave katoatoa oki i te ara, e kua ngere i te akameitaki a te Atua.” (Roma 3:23) No te mea kua takinoia tatou e te ara e te tu apa ua, penei kua kino to tatou akava ngakau e kare e angaanga meitaki akaou ana na te au mataara tei akakoroia i te akamataanga. (Roma 7:18-23) Kapiti mai, ka riro te au mea ke o vao i te akakeu i to tatou akava ngakau. Ka riro katoa to tatou utuutuangaia mai me kore te au akonoanga, au irinakianga, e te ngai nooanga i te akakeu i te reira. Papu roa e kare ko te tu akono tau akangateitei koreia e te au turanga taeke o te ao te turanga no te akava ngakau meitaki.

No reira, ka anoano te Kerititiano, i tetai tauturu akaou mai o te au turanga ngaueue kore e te tuatua tika tei kiteaia i roto i te Tuatua a te Atua, te Pipiria. Ka arataki teia au turanga i to tatou akava ngakau kia akara meitaki i te au mea e kia akatikatika i te reira. (2 Timoteo 3:16, NW) Me apiiia to tatou akava ngakau kia tau ki to te Atua au turanga, ka riro te reira ei apinga paruru i te pae akono tau, te ka tauturu ia tatou kia “kite i te tika e te tarevake.” (Ebera 5:14, NW) Me kare to te Atua au turanga, penei kare to tatou akava ngakau e oronga mai i tetai akamatakiteanga kia tatou me topa tatou ki roto i tetai arataa kino. “E ana rai te tangata i te arataa e, e mea tika,” e karanga ra te Pipiria, “ko te openga ra o taua arataa ra, ko te mate ïa.”​—Maseli 16:25; 17:20.

I roto i tetai au tuanga o te oraanga, kua akanoo te Tuatua a te Atua i tetai au aratakianga e te au kaveinga taka ua, e e mea meitaki kia aru tatou i te reira. I tetai tua, e maata te au turanga kare e au ikuikuanga takake no te reira i roto i te Pipiria. Ka o mai penei te au ikianga no te ngai angaanga, te au mea o te pae oraanga kopapa, te tamataoraanga, te kakau e te akamaneaanga, e tetai au tuanga ke atu. Kare i te mea ngoie i te kite eaa te ka rave i roto i te au tu tataki tai e i te rave i tetai tukuanga tika tau. No taua tumu ra oki ka tau ei tatou kia aru i to Davida tu, ko tei pure e: “E akakite mai koe kiaku i to au arataa, e Iehova; e apii mai koe iaku i to au aerenga. E arataki koe iaku i te tuatua-mou naau ra, e apii mai oki iaku; ko koe oki te Atua o toku ora.” (Salamo 25:4, 5) Ko te maata atu i to tatou marama i to te Atua au manako e te au arataa, te maata atu ta tatou ka rauka kia akapapu meitaki i to tatou au turanga e te rave i te au tukuanga tika ma te akava ngakau ma.

No reira, me aroia mai e tetai uianga me kore tetai tukuanga tika, e mea tau kia na mua tatou i te akamanako no runga i te au kaveinga Pipiria ka tau. Penei ko tetai papaki o teia e: akangateitei i te taoonga upoko (Kolosa 3:18, 20); e tu tika i roto i te au mea katoa nei (Ebera 13:18); e  rikarika i te kino (Salamo 97:10); e umuumu i te au (Roma 14:19); e akarongo ki te aronga mana taoonga i akanooia (Mataio 22:21; Roma 13:1-7); e akamori i te Atua anake (Mataio 4:10); kare i to teianei ao (Ioane 17:14); e kopae anga i te kapitianga kino (1 Korinetia 15:33); e tu tau i te kakau e te akamaneaanga (1 Timoteo 2:9, 10); e te kare e akatatipake i etai ke (Philipi 1:10). Na te akataka anga i te kaveinga puapinga o te Pipiria ka rauka i reira i te akaketaketa i to tatou akava ngakau e ka tauturu ia tatou i te rave i te au tukuanga tika tau.

Akarongo ki Toou Akava Ngakau

E rauka ai i to tatou akava ngakau kia tauturu ia tatou, ka anoanoia tatou kia akarongo ki te reira. Na te ariu viviki anake anga ua tatou ki te akakeuanga a to tatou akava ngakau tereniia e te Pipiria e puapingaia ai tatou mei te reira. Ka rauka ia tatou kia akaaite i te akava ngakau tereniia ki te au mori akamatakiteanga i runga i te ngai tataomianga pitopito i roto i tetai apinga akaoro. Akapeea me ka ka mai tetai mori i te akamatakite ia tatou e tei raro roa te vaito o te inu. Eaa te ka tupu me kare tatou e akono viviki atu i te reira e ka akaoro atu rai i te motoka? Penei ka akatupu tatou i tetai kino maata ki te matini. Ka na taua mataara rai, to tatou akava ngakau, me kore te reo i roto, me akamatakite mai ia tatou e kua tarevake tetai angaanga e raveia ra. I te akaaiteite anga i to tatou au turanga akono tau e te au tu puapinga o te Tuatua Tapu ki te angaanga e raveia ra me kore e manakoia ra, ka akapurapura mai te reira i tetai akamatakiteanga, mei te mori rai i runga i te ngai tataomianga pitopito. Ka tauturu te akamatakiteanga ia tatou kare anake ua kia kopae i te openga kino no te tarevake i raveia mari katoa ra kia paruru i to tatou akava ngakau kia angaanga meitaki atu rai.

Eaa te ka tupu me iki tatou kia kopae i te akamatakiteanga? Kare e roaia, ka ngaro te tu kokoi o te akava ngakau. Ka tau kia akaaiteia te kino o te kopae putuputu ua rai me kore o te akakore atu anga i te akava ngakau ki te tutungi anga i te kiko ki tetai auri vera. Ko te au kiko natinati, tei ngere takiri i te uaua putaputa, kare e kite akaou i te mamae. (1 Timoteo 4:2) Kare taua tu akava ngakau ra e akaapa akaou atu i te angaanga a te ara, e kare katoa e oronga mai i tetai akamatakiteanga i te kopae atu auraka kia ripiti akaouia te ara. Ka kopae te akava ngakau takinoia i te au turanga Pipiria o te tika e te tarevake e riro atu i reira e akava ngakau kino. E akava ngakau taviiviiia te reira, ko to te reira pu kua ‘mamao ke i te au tu manako tika’ e kua akatakakeia mai mei te Atua. (Ephesia 4:17-19, NW; Tito 1:15) E openga tumatetenga tikai!

“E Mou i te Akava Ngakau Meitaki”

I te akono anga i te akava ngakau meitaki ka umuumuia te tautaanga putuputu. Kua akakite te apotetoro ko Paulo: “I akamaroiroi ei oki au nei, kare i tukumoe, eiaa ei apa i taku akava-ngakau  i te Atua, e te tangata nei.” (Angaanga 24:16) Ei Kerititiano, e akara meitaki ua ana a Paulo e te akatikatika ua rai i tana e rave ra i te akapapu e kare ana apa i rave ki te Atua. Kua kite a Paulo e i te openga, ko te Atua te ka akava i te tika e te tarevake o ta tatou i rave. (Roma 14:10-12; 1 Korinetia 4:4) Kua tuatua a Paulo: “Te vai ua nei ra te au mea katoa ma te maeu rava ki mua i tona mata, tei iaia te tuatua ia tatou nei.”​—Ebera 4:13.

Kua taiku katoa mai a Paulo e auraka e rave i tetai apa ki te tangata. Tetai akaraanga tau koia oki ko tana akoanga ki te au Kerititiano Korinetia no runga i “te kai i te au mea i akaatingaia na te idolo ra.” Ko tona manako koia oki noatu me kare tetai arataa e tau kore ana me akaraia atu mei te turanga o te Tuatua a te Atua, e mea puapinga rai kia akamanako i te akava ngakau o etai ke. Me kare e rauka kia pera ka tupu ia te ‘kino pae vaerua ki to tatou au taeake i mate ei te Mesia ra.’ Ka takino katoa tatou i to tatou uaorai pirianga ki te Atua.​—1 Korinetia 8:4, 11-13; 10:23, 24.

No reira, e tereni atu rai i to kotou akava ngakau e te akono marie i te akava ngakau meitaki. Me rave i te au tukuanga tika, e kimi i ta te Atua aratakianga. (Iakobo 1:5) Apii i te Tuatua a te Atua, e te akatika i ta te reira au kaveinga kia akakeu i toou manako e te ngakau. (Maseli 2:3-5) Me tupu mai tetai au maroanga pakari, e tuatua atu ki te au Kerititiano pakari atu i te akapapu e te tano ra toou marama no runga i te au kaveinga Pipiria tei o mai. (Maseli 12:15; Roma 14:1; Galatia 6:5) Akamanako e akapeea taau tukuanga tika i te akakeu anga i toou akava ngakau, akapeea te reira i te akakeu anga i etai ke e, i runga roa atu, akapeea te reira i te akakeu anga i toou pirianga kia Iehova.​—1 Timoteo 1:5, 18, 19.

E apinga aroa umere tikai to tatou akava ngakau mei to tatou Metua aroa i te rangi, i te Atua ko Iehova. Na te akono anga i te reira kia rotai ki te anoano o Tei Oronga mai i te reira, e akavaitata atu ia tatou ki Tei Anga mai ia tatou. Ia tatou e tauta ra kia “mou i te akava ngakau meitaki” i roto i te au mea katoa ta tatou e rave ra, ka vaitata roa atu tatou ki te akaari anga e i angaia tatou i to te Atua tu.​—1 Petero 3:16, NW; Kolosa 3:10.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

[Au Tutu i te kapi 13]

Kua tereniia ainei toou akava ngakau kia arataki ia koe kare ra ei akava ua ia koe?

[Tutu i te kapi 14]

Ka tupu mai te akava ngakau tereni meitakiia mei ta tatou apii anga e te taangaanga anga i te au kaveinga Pipiria

[Tutu i te kapi 15]

Auraka e kopae i te au akamatakiteanga a toou akava ngakau