“Kia Akono Meitaki”

“Te akarongo ra te kite kore i te au tuatua katoa ra: te akara meitaki ra te tangata akono ra i tona takainga.”​—MASELI 14:15.

1, 2. (a) Eaa ra ta te tupuanga o Lota i Sodoma ra e apii maira kia tatou? (e) Eaa ra te aite anga o te tuatua “kia akono meitaki”?

TE ORONGA anga a Aberahama kia Lota i te ikianga mua no te enua, kua aere viviki atu to Lota nga mata ki tetai ngai meitaki te vai “mei te kainga o Iehova ra.” I te akara anga penei e ngai tau tikai kia noo tona ngutuare, mei te mea e “kua rave iorā Lota i taua ngai maniania katoa i Ioridana ra nona” e kua patia iora i te puakapa i vaitata atu ia Sodoma. Inara, e mea akavare ua te akara anga o vao ua, no te mea i te pae maira e “kino maata ra to te au tangata o Sodoma, e [tei] rave maata i te ara ki mua i te aroaro o Iehova.” (Genese 13:7-13) Te tupu mai anga te au mea, kua rokoia a Lota e tona ngutuare e te au tumatetenga kino tikai. I te openga ra, kua kino roa atu tona oraanga e kua noo ratou ko tana nga tamaine i roto i tetai ana. (Genese 19:17, 23-26, 30) Ko te apinga te akara anga meitaki ra kiaia i te akamataanga kua riro mai ei mea tuke roa i reira.

² Te oronga maira te papaanga e eaa tei tupu kia Lota i tetai apiianga no te au tavini o te Atua i teia tuatau. Me aro atu tatou i te au ikianga, kia matakite tatou i te au kino te ka tupu mai e kia matakite i te akavareia anga e te au akaraanga mua. E mea tau i reira, e te raurau maira te Tuatua a te Atua ia tatou e: “Kia akono meitaki.” (1 Petero 1:13) Te tuatua Ereni i konei kua uriia e “kia akono meitaki” te aite anga tikai “kia rangimarie.” E tau ei ki ta te tangata apiipii Pipiria ko R.C.H. Lenski, kua riro mai te tu rangimarie e “tu maru e te tau o te manako te akara ra e te akamanako ra i te au mea tika e i reira te tauturu maira ia tatou kia rave i te ikianga tika.” E akamanako ana tatou i etai au turanga te umuumuia ra tatou kia rangimarie te manako.

Akara Anga i Tetai Angaanga Pitiniti

3. Eaa ra ka anoanoia ai kia matakite me araveiia mai tatou ma tetai angaanga pitiniti?

³ Penei kua orongaia mai kia koe tetai angaanga pitiniti e tetai tangata meitaki, penei ake na tetai taeake akamori o Iehova. Kua mataora aia no runga i te au manakonako anga no te puapinga anga e te akamaroiroi maira ia koe kia rave viviki i te reira e eiaa e akaruke ua. Penei ka akamata koe i te akamanako i tetai oraanga meitaki atu noou e no toou pamiri, penei ake te akamanako anga e na teia e tauturu mai ia koe kia akapou maata atu i te tuatau ki te au aruaru anga pae vaerua. Inara, te akamatakite maira a Maseli 14:15 e: “Te akarongo ra te kite kore i te au tuatua katoa ra: te akara meitaki ra te tangata akono ra i tona takainga.” Maata anga o te taime, i te rekareka anga no te akamata anga i tetai pitiniti ou, penei kare i manakoia atu ana eaa te au mea ka tupu mai, kua akangaropoinaia atu te au kino, e kare i akamanako pu tikai ana i te au tumu anga papu kore no te tuatau ki mua o te pitiniti. (Iakobo 4:13, 14) I roto i taua turanga, mei teaa atura te puapinga e kia akono meitaki ra!

4. Akapeea tatou i te ‘akara meitaki anga i to tatou au takainga’ me akamanako ana i tetai parani pitiniti?

⁴ Ka akara matatio meitaki tetai tangata kite i tetai parani pitiniti i mua ake ka rave ei i tetai ikianga. (Maseli 21:5) Te akaari putuputu maira taua akara matatio anga i te au kino kare i kitenaia ana i mua ana. E akamanako ana i tetai turanga te aru maira: Te kimi ra tetai tangata i te kaiou moni no runga i tana au parani no te pitiniti e ka oronga mai kia koe i tetai aka puapinga me ka oronga atu koe i te moni kiaia. Penei e tangi anga reka tikai te pati anga, inara akapeea ra te au kino te ka tupu mai? Kua akatika ainei te tangata patipati i te tutaki akaou mai i te moni noatu e ka puapingaia te pitiniti, me kore te vai ra ainei te tutaki anga i runga i te autu anga te pitiniti? I tetai tu, ka ruti ainei ia koe taau moni me kare te pitiniti e puapingaia? Penei ka ui katoa koe: “Eaa ra i kimiia ai te moni no ko mai i te aronga tataki tai? Te manako katoa ra ainei te au pangika i te akakoroanga e e kino tikai?” Na te akamanako anga i te au kino  te ka tupu mai e tauturu ei ia koe kia akamanako tika tikai i te parani.​—Maseli 13:16; 22:3.

5. (a) Eaa te takainga meitaki ta Ieremia i rave i te oko mai anga aia i tetai kainga? (e) Eaa ra i puapinga ai kia tata pouroaia te au akanoonooanga pitiniti na roto i tetai tataanga koreromotu?

⁵ Te oko mai anga te peroveta ko Ieremia i tetai ngai no ko mai i tona katini, e taeake akamori no Iehova, kua tata aia i tetai rekoti no te tauianga i mua i te aronga i kite. (Ieremia 32:9-12) Ko tetai tangata pakari o teia tuatau nei ka akapapu e kua tata pouroaia te au akanoonooanga pitiniti tana i tomo atu ki roto, kapiti anga mai i tera tikai ma te kopu tangata e te au taeake irinaki, na roto i tetai tu tataanga koreromotu. * Te rauka anga tetai koreromotu tata meitakiia e te taka meitaki te tauturu ra i te kopae ke i te au manako tarevake e te akono tamou anga i te taokotaianga. I tetai tua, me kare e raveia tetai tataanga koreromotu ko tetai tumu angaia i tupu mai ei te au manamanata no te pitiniti i rotopu i te au tavini o Iehova. Ma te mii, ko taua au manamanata ra ka tupu mai te mamae ngakau, te riri, e te ngaro ke katoa anga te tu pae vaerua.

6. Eaa ra tatou ka anoano ei kia matakite i te noinoi?

⁶ Kia matakite katoa tatou i te noinoi. (Luka 12:15) Ka arai te taputou anga no te aka puapinga i tetai ki te au kino te ka tupu mai no tetai rave anga pitiniti tau kore. Pera katoa etai tei rekareka ana i te au akameitaki anga memeitaki i roto i te angaanga a Iehova kua topa atu ki roto i teia ereere. Te akamatakite maira te Tuatua a te Atua kia tatou e: “Ei noo anga noinoi kore i te apinga to kotou; kia mareka i ta kotou i rauka ra.” (Ebera 13:5) Me te akamanako ra i tetai angaanga pitiniti, kia akamanako tetai Kerititiano e, ‘Ka tau ainei tikai kia o atu ki roto i te reira?’ Te arataki anga i tetai oraanga mama ua te akara mou ra ki runga i ta tatou akamori anga ia Iehova e paruru mai ei ia tatou mei te “tumu o te au kino katoa nei.”​—1 Timoteo 6:6-10.

Au Akaaoanga ta te Au Kerititiano Takaua e Aro Ra

7. (a) Eaa te au akaaoanga ta te au Kerititiano takaua e manganui e aro ra? (e) Akapeea ta tatou iki anga no tetai tokorua akaipoipo i kapiti mai ei i te tiratiratu ki te Atua?

⁷ E manganui te au tavini o Iehova te inangaro ra i te akaipoipo inara kare i kiteaia mai ake tetai tokorua tau. I roto i etai au enua, te vai ra te taomi anga pakari kia akaipoipo. Inara, penei tokoiti ua te au atianga i te aravei atu i tetai tokorua tau i roto i te au taeake irinaki. (Maseli 13:12) Inara, te kite ra te au Kerititiano, e te aru anga i te akauenga Pipiria kia akaipoipo “kia tau ra i te Atu” e tumu angaia no te tiratiratu kia Iehova. (1 Korinetia 7:39) Kia vai ngaueue ua i te patoi anga i te au taomi anga e te au timataanga ta ratou ka aro atu, kia akono meitaki ra te au Kerititiano takaua.

8. Eaa te taomi anga ta te tamaine Sulami i kite mai, e akapeea te au vaine Kerititiano i teia tuatau i te aro atu anga i tetai akaaoanga mei te reira?

⁸ I roto i te Peʼe na Solomona, e tamaine akaaka pama noa ua tei tapaia e vaine Sulami tei opu mai i te inangaro o te ariki. Kua tavarenga aia iaia ma tetai akaariari anga umere i te apinganui, te rongonui, e te tuatua memeitaki, noatu e kua inangaro takere aia i tetai tamaiti mapu. (E Peʼe na Solomona 1:9-11; 3:7-10; 6:8-10, 13) Me e vaine Kerititiano koe, penei ka kite katoa koe ia koe uaorai ei mea akara mou anga na tetai tangata kare koe e inangaro atu ana. Penei ka akamata tetai tangata i ko i taau ngai angaanga, penei ake ko tetai tangata i roto i tetai turanga teitei, te tuatua mai anga i te au tuatua akameitakianga kia koe, te rave anga i te au angaanga meitaki naau, e te kimi ra i  te au atianga i te noo i te pae ia koe. Kia matakite ra no taua manako akareka anga. Noatu e kare e akainangaro ua ana me kore e tau kore ua ana te au manako o te tangata ra, te maata anga o te taime e au manako akainangaro anga te reira. Mei te tamaine Sulami rai, kia riro ra ei “koro.” (E Peʼe na Solomona 8:4, 10) E kopae pakari i te au akainangaro anga anoano koreia. E akakite atu ki toou au oa angaanga mei te akamata anga tikai e ko koe tetai o te Au Kite o Iehova, e kia rave i te tuatau tikai i te akakitekite atu kia ratou. Ka riro mai te reira ei paruru anga noou.

9. Eaa ra etai au kino no te tomo atu anga ki roto i tetai pirianga ma tetai tangata ke i runga i te Internet? (Akara katoa i te pia i te kapi 25.)

⁹ Te riro mai nei te au Internet Web site tei akapapaia e tauturu ei i te aronga tataki tai takaua i te kimi i tetai tokorua akaipoipo ei mea marekaia. Te manako ra etai pae i teia ra e e mataaraia kia aravei atu i te au tangata kare tikai ratou i aravei atu ana. Inara, te tomo matapoiri ua anga ki roto i tetai pirianga ki tetai tangata ke te o maira te au kino tikai. I runga i te Internet, ka riro ei mea ngata i te akataka i te tika mei te pikikaa. (Salamo 26:4) Kare te katoatoa tei karanga e e tavini no Iehova e ko te tu tikaiia. Tei runga ravao, ma te akameamea anga i runga i te Internet, ka tupu viviki mai tetai pirianga ketaketa, e ka tarurikeia to tetai manako. (Maseli 28:26) Me e na roto i te Internet me kore na etai atu au ravenga, e mea neneva te tatanu i tetai pirianga vaitata ki tetai tangata kare tetai i kite tikai ana.​—1 Korinetia 15:33.

10. Akapeea te au Kerititiano takaua i te akamaroiroiia anga e te au taeake irinaki?

¹⁰ “E ki oki a Iehova i te aroa e te takinga meitaki” no tona au tavini. (Iakobo 5:11, NW) Kua kite aia e i tetai au taime ko te au akaaoanga ta te au Kerititiano e aro atura no te au turanga takaua e mea mamae ngakau, e te akaperepere ra aia i to ratou tiratiratu. Akapeea tetai ke i te akamaroiroi anga ia ratou? E akameitaki putuputu atu tatou ia ratou no to ratou akarongo e te vaerua akaatinga uaorai. (Te Au Akava 11:39, 40) Ka rauka katoa ia tatou i te kapiti mai ia ratou i roto i te au akanoonooanga no te taokotaianga akamaroiroi. Kua rave ua ainei koe i te reira? Tei runga ravao, e pure tatou no ratou, te pati anga kia Iehova kia tauturu mai ia ratou kia akono i to ratou tu tau i te pae vaerua e te kite anga i te rekareka i te tavini anga iaia. Na roto i to tatou inangaro ngakau tae, e akaari tatou e te ariki rekareka ra tatou i teia aronga tiratiratu mei ta Iehova e rave ra.​—Salamo 37:28.

Akono Anga i te Au Manamanata o te Kopapa

11. Eaa te au akaaoanga ta te au manamanata kino tikai o te kopapa e akatupu maira?

¹¹ Mei teaa atura te taitaia me aro atu tatou me kore tetai o to tatou aronga akaperepere i te au manamanata kino tikai o te kopapa! (Isaia 38: 1-3) Ia tatou e kimi ra i te rapakauanga tau, e mea puapinga kia akarongo tatou ki te au kaveinga Tuatua Tapu. Ei akaraanga, te akono matakite ra te au Kerititiano i te akauenga Pipiria e auraka e kai i te toto, e e kopae ratou i tetai au kimikimianga me kore akarakara anga rapakau te kapiti maira te purepure ki roto. (Angaanga 15:28, 29; Galatia 5:19-21) Inara, ko te aronga kare e tereni anga i te pae vairakau, ka riro mai te au ikianga akamanako anga no te rapakauanga ei kononinoni anga e te tamataku anga. Eaa te ka tauturu ia tatou kia akono meitaki?

12. Akapeea tetai Kerititiano i te tamou marie anga i tona tu tau i te akamanako anga i te au ikianga no te rapakauanga?

¹² “Te akara meitaki ra te tangata akono ra i tona takainga” na te rave anga i te kimikimi anga i roto i te Pipiria e te au puka Kerititiano. (Maseli 14:15) I tetai au tuanga o te enua e iti ua te au taote e te au are maki, ko te vairakau taito ua, te taangaangaia ra no te au rapakau anga vairakau, penei ko te rapakau anga anake ua te ka rauka mai. Me ka akamanako tatou i taua rapakauanga, ka kiteaia e tatou te akakite anga tauturu i roto i te itiu o Te Punanga Tiaki o Aukute 1, 1987, kapi 19-22. Te akamatakite maira te reira ia tatou i te au kino te ka tupu mai. Ei akaraanga, penei e kimi tatou i tei aru mai nei: Kua kitenaia ainei e te rave ra te tangata rapakau maki no taito ra i te purepure? Kua akatumuia ainei te rapakauanga ki runga i te irinaki anga e ko te au maki e te au mate na te au atua tei akaririia (me kore na te au vaerua o te ai tupuna) me kore na te au enemi e rave ra i te angaanga taura atua? Kua raveia ainei te au atinga, te au karakia, me kore tetai atu au peu purepure i te akapapaanga me kore te taangaanga anga i te vairakau? (Deuteronomi 18:10-12) Na taua kimikimi anga e tauturu mai ia tatou kia aru i te ako anga tei akauruia mai e: “E akara matariki marie i te au mea katoa ra; e te meitaki ra e tāpu marie.” * (1 Tesalonia 5:21) Na te reira e tauturu mai ia tatou i te tamou marie i to tatou tu tau.

13, 14. (a) Akapeea tatou i te akaari anga i te tu maru i te akono anga i to tatou oraanga i te pae kopapa? (e) Eaa ra i anoanoia ai te tu maru me uriuri tatou i te au tumu no te oraanga e no te vairakau ki tetai ke?

¹³ Te anoanoia ra te tu maru i te au ngai katoa o te oraanga, kapiti anga mai te akono anga i to tatou oraanga i te pae kopapa. (Philipi 4:5) Te akamanako tau anga i to tatou oraanga te akaari ra i te arikianga rekareka no te apinga aroa akaperepere no te ora. Me aro atu tatou i te au manamanata i te pae kopapa, e mea tau tikai kia akamanako atu tatou i teia. Inara, kare te oraanga kopapa apa kore e rauka mai kia tae roa mai ra to te Atua tuatau “ko te rapakau ïa i to te pa enua.” (Apokalupo 22:1, 2) Kia matakite tatou kia kore e varenga ua ki te oraanga i te pae kopapa e kua kopaeia to tatou anoano puapinga maata i te pae vaerua.​—Mataio 5:3; Philipi 1:10.

¹⁴ Te anoano katoaia ra tatou kia akaari i te tu tau e te tu maru i te uriuri anga i te au tumu no te oraanga e te vairakau ki tetai ke. Auraka teia au tumu manako e riro mai ko ta tatou au tuatua me akaputu mai tatou no te taokotaianga pae vaerua i ko i te au uipaanga Kerititiano e te au akaputuputuanga. Pera katoa, te au ikianga vairakau te o putuputu maira te au kaveinga Pipiria, to tetai tangata akava ngakau, e tona pirianga kia Iehova. No reira, e mea aroa kore i te maro atu i to tatou au manako ki runga i tetai taeake irinaki me kore i te taomi anga iaia kia kopae i te au kaveinga o tona akava ngakau. Penei ka araveiia atu te aronga pakari i roto i te putuputuanga no te tauturu, na te Kerititiano tataki tai e “rave i tana uaorai apainga” no te rave anga i te au ikianga, e “ka  ope takiri rava tatou i te aaki i te tuatua iaia uaorai i te Atua ra.”​—Galatia 6:5, NW; Roma 14:12, 22, 23.

Ia Tatou i Raro Ake i te Taitaia

15. Akapeea te au turanga taitaia i te akatupu anga mai i tetai akaaoanga?

¹⁵ Ka rauka i te au turanga taitaia i te akariro i te au tavini a Iehova kia tuatua pakari kore me kore kia rave pakari kore. (Koheleta 7:7) I raro ake i te timataanga pakari, kua manako tau kore a Iobu e kua anoanoia kia akatikatikaia tona manako. (Iobu 35:2, 3; 40:6-8) Noatu e “maru maata to taua tangata ra to Mose, i to te tangata ravarai o te ao katoa nei,” i tetai atianga ra kua akaririia mai aia e kua tuatua tau kore atu. (Numero 12:3; 20:7-12; Salamo 106:32, 33) Kua akaari meitaki ana a Davida i te akatere-uaorai na te kore anga e ta atu i te Ariki ko Saula, inara te akakino mai anga a Nabala iaia e te aoa mai anga i te au tuatua akakino ki tona au tangata, kua riri a Davida e kua ngaro tona tu kite meitaki. No to Abigaila aere ua mai anga ra i rako tangata mai ei aia, te kopae ua anga i tetai tarevake kino.​—1 Samuela 24:2-7; 25:9-13, 32, 33.

16. Eaa te ka tauturu mai ia tatou kia kopae ke i te rapurapu atu i te angaanga?

¹⁶ Penei ka aro katoa atu tatou i te au turanga taitaia te ka akakore mai mei ia tatou ra i to tatou manako meitaki. Na te akamanako meitaki anga i te au manako o tetai ke, mei ta Davida rai i rave ana, e tauturu mai ei ia tatou kia kopae ke i te rapurapu atu i te angaanga e te aere viviki atu anga ki roto i te ara. (Maseli 19:2) Pera katoa, te ako maira te Tuatua a te Atua ia tatou e: “Te tupu ra te riri ra, auraka ra e rave i te ara: ka akaeatu ana i to kotou ngakau, ki runga i to kotou au roi, akaroau uaʼi.” (Salamo 4:4) I te ngai ka rauka, e meitaki ake kia tiaki e kia maru mai tatou i mua ake ka rave ei i te angaanga me kore kia rave i te au ikianga. (Maseli 14:17, 29) Ka rauka ia tatou i te anga atu kia Iehova na roto i te pure akatenga, “e na te au o te Atua, ko tei maata ua atu i te kite tangata, e akamaroiroi mai i to [tatou] ngakau e to [tatou] manako i te Mesia nei ia Iesu.” (Philipi 4:6, 7) Na teia au tei orongaia mai e te Atua e akatinamou ia tatou e te tauturu mai anga ia tatou kia akono meitaki.

17. Eaa ra tatou ka irinaki ei kia Iehova kia akono meitaki ra?

¹⁷ Noatu ta tatou au tauta anga meitaki kia kopae i te au kino e kia angaanga pakari ra, te rave pouroa ra tatou i te tarevake. (Iakobo 3:2) Penei te vaitata ra tatou i te rave i tetai takainga tarevake tikai e kare i kite tikai ana i te reira. (Salamo 19:12, 13) Tei maata atu, ei au tangata ora ra, kare ia tatou te kite e kare katoa ia tatou te tika anga kia arataki i to tatou uaorai takainga mei ia Iehova. (Ieremia 10:23) Mei teaa atura to tatou rekareka e te akapapu maira aia kia tatou e: “E apii atu au ia koe, e akakite atu ei kia koe i taau arataa kia aere ra; e ako atu au ia koe; ei runga ia koe toku mata vaoo ei.” (Salamo 32:8) Ae, ma ta Iehova tauturu, ka rauka ia tatou i te akono meitaki.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Akapeea Koe me Pau?

Akapeea tatou i te akono meitaki anga

• me orongaia mai tetai turanga pitiniti?

• i te kimi anga i tetai tokorua akaipoipo?

• me aro atu i tetai manamanata o te kopapa?

• me tei raro ake i te taitaia?

[Au Uianga Apii]

[Pia i te kapi 25]

Ka Irinaki Ainei Koe i te Reira?

Kua tataia mai te au tataanga tika kore te aru maira i runga i te au Web site no te au takaua:

“Noatu ta matou au tauta anga meitaki ra kare e akapapu anga no te akataka anga tika tikai o tetai aronga tataki tai.”

“Kare a matou akapapu anga no te tika anga, te katoa anga, me kore te tu puapinga o tetai akakiteanga no runga i te ravenga tauturu.”

“Te au manako, te ako anga, te au tuatua, te au mea ka orongaia, me kore tetai atu akakiteanga me kore tetai apinga te rauka ra na roto i [teia] ravenga tauturu no ko mai te reira i to ratou aronga tata . . . e kare e tika roa ana kia irinakiia atu.”

[Tutu i te kapi 23]

“Te akara meitaki ra te tangata akono ra i tona takainga”

[Au Tutu i te kapi 24, 25]

Akapeea ra te au vaine Kerititiano i te aru anga i te tamaine Sulami?

[Tutu i te kapi 26]

“E akara matariki marie i te au mea katoa ra; e te meitaki ra e tāpu marie”