Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

“Kua Kite Kotou i te Akakoromaki o Iobu Ra”

“Kua Kite Kotou i te Akakoromaki o Iobu Ra”

“Kua Kite Kotou i te Akakoromaki o Iobu Ra”

“Kua kite kotou i te akakoromaki o Iobu ra, e kua kite oki kotou i ta te Atu i rave i te openga ra; e kua ki te Atu i te aroa e te takinga-meitaki maata.”​—IAKOBO 5:11.

1, 2. Eaa te timataanga ta tetai nga tokorua i aro atu i Porani?

I RARO ua mai i te mataiti ia Harald Abt i te tavinianga ei Kite no Iehova, kua peke i te pupu vaeau o Hitler ia Danzig (ko Gdańsk i teianei) i te tua tokerau o Porani. No te au Kerititiano mou i reira, kua kino pakari mai to ratou au turanga. Kua tauta te Gestapo i te maro ia Harald kia taina i tetai pepa i te akarukeanga i tona akarongo, inara kua patoi aia. I muri mai i nga mea epetoma i roto i te are auri, kua tonokia atu a Harald ki te ngai tamamaeanga i Sachsenhausen, e putuputu te taime kua tamatakuia aia e kua taiaia. Kua tou atu tetai opita ki te pu auai o te ngai tareu anga e kua akakite atu kia Harald, “I roto i te rua epetoma me ka noo ua rai koe ki taau irinakianga ka na roto koe i tera ngai i te kake atu anga ki toou Iehova.”

2 I te opuia anga a Harald, te angai ra rai tana vaine, ko Elsa, i ta raua pepe tamaine e tai ngauru marama ki te u. Inara kare te Gestapo i akaruke ana ia Elsa. Kare i roaia ana, kua apainaia atu tana pepe mei ko iaia, e kua tonokia aia ki te ngai tamateanga i Auschwitz. Inara, no te au mataiti kua ora aia i tera ngai, mei ia Harald rai. I roto i The Watchtower o Aperira 15, 1980, ka rauka ia koe i te tatau maata atu e akapeea raua i te akakoromaki anga. Kua tata a Harald: “I te katoaanga, e 14 mataiti o toku oraanga kua pou iaku i roto i te au ngai tamamaeanga e te au are auri no toku akarongo i roto i te Atua. Kua uiia mai ana kiaku: ‘Kua riro ainei taau vaine ei tauturuanga kia koe i te akakoromakianga i teia au mea katoatoa?’ Ae e aka tauturu tikai aia! Mei te akamataanga mai kua kite takere au e kare roa aia e akakore i tona akarongo, e te kiteanga i teia ko tetai tauturu ia tei akaora mai iaku. Kua kite oki au e ka rekareka ake aia i te akarongo e kua mate au no toku akarongo e i te kite anga e kua tukunaia au kia aere no tei tuku au ua atu i toku akarongo. . . . Kua akakoromaki a Elsa i te au akaaoanga e manganui i tona tuatau i roto i te au ngai tamamaeanga i Tiamani.”

3, 4. (a) Noai te au akaraanga te ka akamaroiroi i te au Kerititiano kia akakoromaki? (e) Eaa ra te Pipiria e raurau maira ia tatou kia akara matatio i tei tupu kia Iobu?

3 Te kite mai anga i te kino, kare i te mea ngoie ua, mei ta te Au Kite e manganui e akapapu maira. No teia tumu, te ako maira te Pipiria i te au Kerititiano katoatoa: ‘E rave, i te au peroveta ko tei tuatua mai ma te ingoa o te Atu ra, ei akaraanga i te akaruru anga i te kino e te akakoromaki.’ (Iakobo 5:10) I roto i te au anere mataiti, e manganui te au tavini o te Atua tei takinokinoia ma te kore ua e tumu. Te au akaraanga orongaia mai e teia “urupu maata i kite nei” ka akamaroiroi ia tatou kia oro tamou marie ua atu rai i ta tatou taemoemoanga Kerititiano.​—Ebera 11:32-38; 12:1.

4 I roto i te tataanga a te Pipiria, kua riro a Iobu ei akaraanga puapinga maata no te akakoromaki. “I na oki, te karanga nei tatou e, kua meitaki te aronga i tamou marie i te akakoromaki,” i tata ei a Iakobo. “Kua kite kotou i te akakoromaki o Iobu ra, e kua kite oki kotou i ta te Atu i rave i te openga ra; e kua ki te Atu i te aroa e te takinga-meitaki maata.” (Iakobo 5:11) Te oronga maira te tupuanga o Iobu i tetai akakiteanga poto ua kia tatou no te akameitakianga te tiaki ua maira no te aronga tiratiratu, te aronga ta Iehova e akameitaki ana. Tei puapinga maata rava atu, te akakite maira te reira i te au tuatua mou te ka puapinga ia tatou i taua au tuatau kino ra. Te tauturu ra te puka a Iobu ia tatou i te pau i teia au uianga: Me te timataia ra, eaa tatou ka tauta ei kia marama i te au maroanga puapinga te o maira? Eaa te au tu e te au manakoanga te ka tauturu ia tatou i te akakoromaki? Akapeea tatou i te akaketaketaanga i te au taeake Kerititiano tei rokoia e te kino?

Marama Anga i te Au Turanga Katoatoa

5. Eaa te maroanga puapinga maata ta tatou ka akamanako me te aro atura i te au takinokinoanga me kore te au timataanga?

5 Kia akono tamou i to tatou turanga ngaueue kore i te pae vaerua i te aro atu anga i te kino, ka inangaroia tatou kia marama i te au turanga katoatoa. Me kare, ka tangaro te au manamanata uaorai i to tatou akakoroanga i te pae vaerua. Te maro anga no te tu tiratiratu ki te Atua ko te mea puapinga maataia. Te pati maira to tatou Metua i te rangi kia akamanako ngakau tikai tatou uaorai i teia: “E taku tamaiti, kia pakari koe, kia rekareka toku ngakau, kia tika iaku kia patoi atu i tei akakino mai iaku nei.” (Maseli 27:11) E arikianga ngateitei tikai te reira! Noatu to tatou au tu paruparu e te au tu apa ua, ka rauka ia tatou i te akarekareka i Tei Anga mai ia tatou. Te rave ra tatou i te reira me te akariro ra to tatou inangaro no Iehova ia tatou kia akakoromaki i te au takinokinoanga e te au timataanga. E akakoromaki ana te aroa Kerititiano mou i te au mea katoa. Kare ua te aroa e kore.​—1 Korinetia 13:7, 8.

6. Akapeea a Satani i te akakinoanga ia Iehova, e mei teaa atura te maata?

6 Te akataka meitaki ua maira te puka a Iobu ia Satani e ko te angera te akakino nei ia Iehova. Te akakite katoa maira te reira i te tu kino tikai o teia enemi kitea koreia e tona inangaro i te takore i to tatou pirianga ki te Atua. Mei tei akatutuia mai e te akaraanga o Iobu, te akaapa katoatoa ra a Satani i to Iehova tavini pouroa no te au akakoroanga noinoi e te kimi ra i te akapapu e ka rauka to ratou aroa no te Atua kia akaitiia mai. Kua akakino aia i te Atua no te au tauatini ua atu mataiti. I te titiriia mai anga a Satani mei te rangi, te akataka maira tetai reo i runga i te rangi iaia e ko “te akaapa i to tatou au taeake ki raro, ko tei akaapa ia ratou ki mua i te aroaro o to tatou Atua i te po e te ao.” (Apokalupo 12:10) Na to tatou akakoromakianga tiratiratu, te akaari ra tatou e e pikikaa ua tana au akaapaanga.

7. Akapeea tatou i te autu meitaki anga i te tu apikepike i te pae kopapa?

7 Kia maara ia tatou e ka taangaanga te Tiaporo i tetai ua atu timataanga ta tatou paa ka aro atu kia tauta i te akamamao ia tatou mei ia Iehova. Inaea aia i timata ei ia Iesu? Ko te taime te reira i pongi ei a Iesu, i muri ake i te akakoreanga aia i te kai no te au ra e manganui. (Luka 4:1-3) Inara, ko to Iesu maroiroi i te pae vaerua, tei tauturu iaia i te patoi ketaketa i te au timataanga a te Tiaporo. Ei mea puapinga tikai kia autu i tetai ua atu tu apikepike i te pae kopapa​—penei tei akatupuia e te maki me kore te pakarianga​—ma te maroiroi pae vaerua! Noatu e e “mate ua rai oki te tangata i vao nei” auraka tatou e tuku i te au no te mea “te akaouia nei te tangata i roto, i tera rā i tera rā.”​—2 Korinetia 4:16.

8. (a) Akapeea te au manako taitaia e akatupu ana i te tu apikepike? (e) Eaa to Iesu tu manako?

8 Kapiti mai, e akakino marie ana te au manako taitaia i tetai tangata i te pae vaerua. Penei ka manako mai tetai tangata ‘Eaa a Iehova i akatika ai i teia?’ Penei i muri ake i te takinokinoia anga ka ui tetai ‘Eaa tera taeake i akapera mai ei iaku?’ Penei ka akatupu taua au manako ia tatou kia akangaropoina i te au maro anga puapinga maata e kia akamanako ua ki runga i to tatou uaorai au turanga. I te akaraanga kua akakino maata rava atu te mamae ngakau o Iobu i te tuatua tarevake a tona nga taeake i tona maki tikai i te pae kopapa. (Iobu 16:20; 19:2) Mei tera katoa rai, kua akakite mai te apotetoro ko Paulo e te akatika ra te riri no te tuatau roa “i ta te diabolo ngai [me kore, tetai atianga] kia o mai.” (Ephesia 4:26, 27) Auraka e viviki i te tuatua i toou tu mareka kore me kore toou tu riri i runga i te au tangata me kore e akamanako maata roa i te tu tika kore o tetai turanga, e meitaki atu me aru te au Kerititiano ia Iesu i te ‘tuku anga [ia ratou] uaorai kiaia nona te manako tika ra,’ ko te Atua ko Iehova. (1 Petero 2:21-23) Te rauka anga “i taua manako ra” o Iesu, ka riro ei paruruanga puapinga i te patoianga i te au tamakianga a Satani.​—1 Petero 4:1.

9. Eaa te akapapuanga ta te Atua e oronga maira kia tatou no runga i te au apainga ta tatou e akono ra me kore te au timataanga ta tatou e aro atura?

9 Tei runga ravao, auraka roa tatou e akamanako i to tatou au manamanata ei akapapuanga tikai i to te Atua tu mareka kore. Kua akataitaia taua tu manako tarevake ia Iobu i tona akakinoia anga e te au tuatua kino a tona aronga akapumaana. (Iobu 19:21, 22) Te akapapu maira te Pipiria kia tatou i teia au tuatua: “Kare rava te Atua e vavare i te kino, kare rava oki aia e pikikaa i te tangata.” (Iakobo 1:13) I tetai tua ra, te taputou maira a Iehova e ka tauturu mai aia ia tatou kia akakoromaki i tetai ua atu taomianga ka taii atu tatou e kia akaoraia mai tatou mei tetai ua atu timataanga te ka tupu mai kia tatou. (Salamo 55:22; 1 Korinetia 10:13) Na te akavaitataanga ki te Atua i roto i taua au tuatau taitaia, ka rauka ia tatou i te akarakara meitaki i te au mea e i te patoi autu atu i te Tiaporo.​—Iakobo 4:7, 8.

Au Tauturu no te Akakoromaki Anga

10, 11. (a) Eaa tei tauturu ia Iobu i te akakoromaki? (e) Akapeea te rauka anga i tetai akava ngakau meitaki i te tauturuanga ia Iobu?

10 Noatu to Iobu turanga kino pakari​—kapiti mai te au tuatua akakino mei tona “aronga akapumaana” e tona uaorai manako tarevake i te tumu tikai o tona takinokinoia anga​—kua tamou marie rai a Iobu i tona tu tiratiratu. Eaa ta tatou ka kite mai mei tona akakoromakianga? Kare e ekokoanga, e te tumu maata i tona autu anga koia oki tona akarongo kia Iehova. ‘Kua mataku aia i te Atua, e kua akaruke i te kino.’ (Iobu 1:1) Ko tona tu oraanga te reira. Kare a Iobu i inangaro i te kopae ia Iehova, noatu e kare aia i marama ana e eaa te au apinga i viviki ei i te tarevake. Kua irinaki a Iobu e ka tau aia kia tavini i te Atua i te au tuatau meitaki e i te au tuatau kino.​—Iobu 1:21; 2:10.

11 Te rauka anga i tetai akava ngakau meitaki kua riro katoa ei akapumaana anga kia Iobu. I tetai tuatau, i te akaraanga e te aere ra aia ka mate, kua akapumaanaia aia i te kiteanga e kua rave aia i tona maroiroi katoa i te tauturuanga i tetai ke, e kua akono aia i te au turanga tuatua tika a Iehova, e kua kopae aia i te au tu akamorianga pikikaa ravarai.​—Iobu 31:4-11, 26-28.

12. Akapeea a Iobu i te ariu atu anga ki te tauturu no ko mai ia Eliu?

12 E tikai, te tika ua ra, e i roto i tetai au ngai te inangaroia ra kia tauturuia a Iobu i te taui i tona tu manakoanga. E kua ariki akaaka aia i taua tauturu ra​—tetai ravenga akaou mai i puapinga ai tona autuanga. Kua akarongo ngateitei a Iobu ki te ako pakari a Eliu, e kua ariu meitaki ki ta Iehova akatikatikaanga. “Kua tuatua au i tei kore i kitea e au ra” i akatika ai aia. “E teianei te akaviivii nei au iaku uaorai, e te tataraara nei au i raro i te one-pueu e te reu.” (Iobu 42:3, 6) Noatu e te tu ra rai aia i te maki, kua rekareka a Iobu e kua akavaitata atu teia tauianga o tona manakoanga, iaia ki te Atua. “Kua kite au e, e tika ia koe [Iehova] te au mea katoatoa, e kare taau i manako ra e tika kia akakore,” i karanga ai a Iobu. (Iobu 42:2) Ma te tauturu o ta Iehova akataka mai anga i Tona kaka, kua marama meitaki mai a Iobu i tona uaorai turanga me akaaiteia ki Tei Anga mai.

13. Akapeea te akaarianga i te tu akaaroa i riro ei ei puapinga no Iobu?

13 I te openga iora, kua oronga mai a Iobu i tetai akaraanga meitaki rava tikai no te tu akaaroa. Kua tamamae tikai tona aronga akapumaana iaia, i na i te pati atu anga a Iehova kia Iobu kia pure no ratou, kua pure rai aia. I muri akera, kua akaora akaou mai a Iehova i to Iobu turanga oraanga i te pae kopapa. (Iobu 42:8, 10) Te taka meitaki ra, e kare te riri otooto e tauturu ia tatou i te akakoromaki, mari ra ko te aroa e te akaaroa. Te akarukeanga i te akamoupuku, e akaoraora ana te reira ia tatou i te pae vaerua, e ko te tu te reira e akameitaki ana a Iehova.​—Mareko 11:25.

Au Aronga Ako Pakari Tei Tauturu ia Tatou i te Akakoromaki

14, 15. (a) Eaa te au tu te ka tauturu i tetai tangata ako i te akaora atu i tetai ke? (e) E akamarama mai eaa a Eliu i puapinga ai i te tauturuanga ia Iobu.

14 Tetai apiianga akaou mai ka kite mai tatou mei te tua o Iobu koia oki ko te puapinga o te aronga ako pakari. Ei au taeake taua aronga ra tei “anauia maira i te tuatau tumatetenga.” (Maseli 17:17) Inara, te akaari maira i tei tupu kia Iobu, e akatupu ana tetai aronga ako i te mamae kare e akaora ana. Ka inangaroia tetai tangata ako meitaki kia akaari i te tu tangi, te akangateitei, e te takinga meitaki, mei ia Eliu rai. Penei ka inangaroia te aronga pakari e tetai au Kerititiano kite pakari i te taui i te manakoanga o te au taeake tei akateiaaia e te au manamanata, e no runga i teia, ka rauka i taua aronga ako ra i te kite mai i tetai apiianga puapinga mei te puka a Iobu.​—Galatia 6:1; Ebera 12:12, 13.

15 Te vai ra te au apiianga meitaki e manganui i te kiteanga i akapeea a Eliu i te akonoanga i te manamanata. Kua akarongo marie aia i mua ake i pau atu ei aia i te au tuatua tarevake a to Iobu nga taeake e toru. (Iobu 32:11; Maseli 18:13) Kua taiku a Eliu i to Iobu ingoa e kua pati atu kia akarongo mai kiaia mei tetai taeake rai. (Iobu 33:1) Kare aia mei te aronga akapumaana pikikaa e toru ra, kare a Eliu i akamanako ana e tei runga ake aia ia Iobu. “Karakaraea katoa oki au i te anga angaia,” i karanga ai aia. Kare aia i inangaro ana i te akamaata atu i to Iobu mamaeanga na te au tuatua manako kore. (Iobu 33:6, 7; Maseli 12:18) Kare oki aia i akaapa ana i to Iobu tu i te tuatau mua, kua akameitaki a Eliu iaia no tona tu tuatua tika. (Iobu 33:32) Tei puapinga maata rava atu, kua akara a Eliu i te au apinga mei ta te Atua akamanakoanga, e kua tauturu aia ia Iobu kia akamou ki runga i te tikaanga e kare rava te Atua e rave ana i tetai angaanga tika kore. (Iobu 34:10-12) Kua akamaroiroi aia ia Iobu kia tiaki ia Iehova, auraka e aruaru i te akaari i tona uaorai tu apa kore. (Iobu 35:2; 37:14, 23) Ka puapinga tikaiia te aronga pakari Kerititiano e tetai ke mei taua au apiianga.

16. Akapeea to Iobu aronga akapumaana pikikaa e toru i riro mai ei ei aronga rima rave no Satani?

16 E tuke tikai te ako pakari a Eliu ki te au tuatua akakino a Eliphaza, Biladada, e Zophara. “Kare oki ta kotou tuatua i tau iaku,” i karanga ai a Iehova kia ratou. (Iobu 42:7) Noatu me ka karanga mai ratou e e au akakoroanga meitaki to ratou, kua riro mai ratou ei au rima rave no Satani kare oki ei nga taeake tiratiratu. Mei te akamataanga mai kua manako pouroa ratou toko toru e no Iobu rai tona tarevake i tupu ei tona au manamanata. (Iobu 4:7, 8; 8:6; 20:22, 29) Mei ta Eliphaza i karanga ei, kare o te Atua irinakianga i roto i tona au tavini, e kare Aia e manamanata ana me e tangata tuatua tika tatou me kare. (Iobu 15:15; 22:2, 3) Kua akaapa katoa rai a Eliphaza ia Iobu no te au tarevake e kare rava aia i rave ana. (Iobu 22:5, 9) I tetai tua ra, kua tauturu a Eliu ia Iobu i te pae vaerua, ko te akakoroanga rai ia o tetai tangata ako takinga meitaki.

17. Eaa ta tatou ka akamanako me te timataia ra tatou?

17 E apiianga ke atu tetai ta tatou ka kite mai mei te puka a Iobu no runga i te akakoromaki. Te kite ua maira to tatou Atua takinga meitaki i to tatou turanga e te inangaro maira i te tauturu e ka rauka katoa rai iaia i te tauturu na roto i te au tu ravarai. Kua kite mai tatou i mua atu ana i te tupuanga o Elsa Abt. E akamanako ana i tana tuatua i te pae openga: “I mua ake i opuia ai au, kua tatau ana au i tetai reta a tetai tuaine tei karanga ei e i raro ake i tetai timataanga kino pakari ka akatupu te vaerua o Iehova i tetai tu maru kia noo ua mai ki runga ia koe. Kua manako mai au e penei e te akarava ua ra aia i tana tuatua. Inara i toku aere mai anga na roto i teia au timataanga, kua kite mai au e kua tano rai tana i tuatua mai. Mei tera tikai te tupuanga. E aka angaanga i te akamanako i te reira, me kare te reira i tupu ana kia koe. I na kua tupu tikai te reira kiaku. Kua tauturu mai a Iehova.” Kare e te tuatua ra a Elsa i te ka rauka ia Iehova i te rave me kore i tana i rave ana i te au tauatini mataiti i topa i to Iobu tuatau. Te tuatua ra aia i to tatou tuatau. Ae, “e tauturu mai ana a Iehova!”

Kia Mataora te Tangata Tei Akakoromaki

18. Eaa te au puapinga tei rauka mai ia Iobu no te taangaanga anga i te akakoromaki?

18 E iti ua ia tatou te ka aro atu i te au tumatetenga mei to Iobu rai te kino pakari. Inara noatu eaa te au timataanga ta teia akatereanga o te au mea nei ka apai mai ki runga ia tatou, e au tumu meitaki to tatou no te akono tamou anga i to tatou tu tiratiratu, mei ia Iobu rai. Ko te tikaanga, kua akapuapingaia atu te akakoromakianga i to Iobu oraanga. Kua akariro te reira iaia ei tangata apa kore, e te akameitaki katoa anga iaia. (Iakobo 1:2-4) Kua akamaroiroi te reira i tona pirianga ki te Atua. “I kite akenei au ia koe i te kite taringa nei; i teianei ra, te akara nei taku mata ia koe,” i akapapu mai ei a Iobu. (Iobu 42:5) Kua akapapuia mai e e pikikaa a Satani mei tera e kare e rauka ana iaia i te takore atu i to Iobu tu tiratiratu. I te au anere mataiti i muri roa mai, kua taiku rai a Iehova i tona tavini ia Iobu ei akaraanga no te tuatua tika. (Ezekiela 14:14) Te akamaroiroi ra rai tona akaraanga no te tu tiratiratu e te akakoromaki i to te Atua iti tangata i teia tuatau katoa.

19. Eaa koe i manako ei e e puapinga te akakoromaki?

19 I to Iakobo tataanga ki te au Kerititiano i te anere mataiti mua no runga i te akakoromaki, kua taiku atu aia ki te tu merengo anga ta te akakoromaki e apai maira. E kua taangaanga aia i to Iobu akaraanga i te akamaara ia ratou e ka akameitaki maata a Iehova i tona au tavini tiratiratu. (Iakobo 5:11) Te tatau ra tatou ia Iobu 42:12: “Akameitaki roa akerā Iehova i to Iobu openga i to tona muatangana.” Ta Iobu i ngere kua taki rua te Atua i te reira, e kua noo aia i tetai oraanga roa, e te mataora. (Iobu 42:16, 17) Mei tera katoa rai, penei tetai ua atu mamae, tamamaeanga, me kore te mamae ngakau ta tatou ka akakoromaki i te tuatau openga o teia akatereanga o te au mea nei, ka takore takiriia e ka akangaropoinaia i roto i to te Atua ao ou. (Isaia 65:17; Apokalupo 21:4) Kua rongo tatou i te akakoromaki o Iobu, e ka tauta tatou, ma ta Iehova tauturu, i te aru i to Iobu akaraanga. Te taputou maira te Pipiria: “E ao to te tangata e akakoromaki i te timataanga: kua akatika anakeia mai aia ra, e rauka ïa iaia te korona ora, ta te Atu i tuatua mai e no te aronga i anoano iaia ra.”​—Iakobo 1:12.

Akapeea Koe me Pau?

• Akapeea tatou i te akarekareka anga i to Iehova ngakau?

• Eaa tatou i kore ei i akamanako i to tatou au manamanata ei akapapuanga i to te Atua mareka kore?

• Eaa te au apinga tei tauturu ia Iobu kia akakoromaki?

• Akapeea tatou i te aru ia Eliu i te akaketaketaanga i te au taeake akarongo?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 28]

E akaari ana tetai tangata ako meitaki i te tu tangi, te akangateitei, e te takinga meitaki

[Au Tutu i te kapi 29]

Elsa raua ko Harald Abt