Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Kimianga a te Tangata i te Ora Mutu Kore

Kimianga a te Tangata i te Ora Mutu Kore

Kimianga a te Tangata i te Ora Mutu Kore

MEI mua roa mai, to te tangata manakonako anga kia noo e mutu kore ua atu. Kareka ra, te vai nei rai taua manakonakoanga ra kare i akatupuia​—kare ake rai e tangata i kite ake i tetai mataara e autu ei i te mate. Inara, kare i roa akenei, kua akaouia e te kimikimianga rapakau te manakonakoanga e penei ka rauka rai i te akaroa roa atu i te tuatau no te oraanga tangata. Ka akamanako ana e eaa te umuumuia ra i roto i te au tuanga tuke ke o te apiianga taineti.

Te tamatamata nei te aronga apii no runga i te au mea ora, i te porotini me kore i te kemikara tei karangaia e e enzyme telomerase, i te tauta anga kia rauka i te akaroa roa atu i te au taime e akaora akaou ana te au teera ia ratou uaorai. Kua kite te au taineti e te takoreia ra te au teera taito kua kino, e te monoia ra ki te au mea ou. E tika, e ko te maataanga o te kopapa, e maata te taime e akaouia ana i roto i te oraanga o tetai tangata. Me ka rauka i te akatere atu i te ravenga o te akaouanga, kua tamanako te aronga kimikimi e, “ka rauka i te kopapa o te tangata i te akaora iaia uaorai no tetai tuatau roa rava​—e tuatau ua atu.”

Tei manakoia penei ka riro te therapeutic cloning, tetai tuanga kimikimianga taumaro maataia, i te oronga mai i tetai au ate, au tongaua, me kore au pukuatu ou tei au meitaki tikai ki te aronga maki ei mono i te mea maki. Ka akatupuia mai taua au mero ra na roto i te taangaanga anga i to te tangata maki uaorai au teera (stem cells).

Te tapapa nei te aronga kimikimi i roto i te apii o te au mea iti poepoe roa (nanotechnology) i te taime e rauka ai i te au taote i te akatomo i te au ropoti mei te teera te meangiti, ki roto i te ara toto kia kimi e kia takore i te au teera akakai e te au manumanu kikino. Kua irinaki tetai pae e i te openga ka riro teia tuanga o te taineti, kapiti mai te rapakauanga na roto i te (gene), ei akatika i te kopapa tangata kia utuutu iaia uaorai e tuatau ua atu.

Te aronga e turuturu ana i te angaanga akatoka kopapa mate (cryonic) e akatoka ana ratou i te au kopapa o te aronga i mate. Ko te irinakianga koia oki kia vai meitaki ua ratou, e tae ua atu ki te taime e rauka ai i te au ravenga rapakau i te tauturu i te au taote kia akaora i te maki, kia takore i te tu ruaine, e kia akaoki akaou mai i te ora e te kopapa maroiroi ki tei mate. Kua karanga te American Journal of Geriatric Psychiatry e kua aiteite rai teia irinakianga i teia tuatau “ki te mirianga e te tamaroanga kopapa mate a to Aiphiti i taito.”

Te akaari maira te kimianga openga kore a te tangata i te tu mate kore e, e ngata tikai i te ariki e ka mate aia. Ka rauka ainei i te tangata te ora mutu kore? Eaa ta te Pipiria tuatua no runga i teia tumu manako? Ka oronga mai te atikara ka aru mai i te au pauanga.