Kia Akamaroiroiia te Putuputuanga

“E au atura te au ekalesia ra . . . e kua maroiroi atura.”​—ANGAANGA 9:31.

1. Eaa te au uianga ka uiia no “te ekalesia a te Atua”?

I TE ra o te Penetekote 33 T.N., kua ariki a Iehova i tetai pupu pipi a Karaiti e ko te pa enua ou, “te Iseraela o te Atua.” (Galatia 6:16) Kua riro katoa mai teia au Kerititiano akatainuia e te vaerua i ta te Pipiria e tuatua ra e ko “te ekalesia a te Atua.” (1 Korinetia 11:22) Inara, eaa te o maira i roto i te reira? Akapeea ‘te ekalesia a te Atua ra’ i te akanooia anga? Akapeea te reira i te angaanga anga i te enua nei, noatu e teea te ngai e noo ra to ratou au mema? E akapeea to tatou au oraanga e to tatou mataora i te akakeuia anga?

2, 3. Akapeea a Iesu i te akakiteanga e e akapapaanga to te putuputuanga?

² Mei tei kiteaia i te atikara i mua atu, kua totou a Iesu i te tupu anga o teia putuputuanga o te au pipi akatainuia, i te akakiteanga ki te apotetoro ko Petero e: “Ki runga i teianei papa [Iesu Karaiti] e patu ei au i taku ekalesia; e kare rava ïa e rauka i te ngutupa o ade.” (Mataio 16:18) Tei runga ravao ra, ia Iesu rai i reira ma tana au apotetoro, kua oronga aia i te au akakiteanga no runga i te taangaanga anga e te akanoonooanga i roto i te reira putuputuanga te ka akamataia.

³ Na roto i te tuatua e te angaanga kua apii a Iesu e ka riro mai etai i roto i te putuputuanga ei arataki. Ka rave ratou i te reira na te tavini atu anga, i tetai atu i roto i to ratou pupu. Kua karanga a Karaiti e: “Kua kite oki kotou, te tutara nei te ui ariki o te au etene ki runga ia ratou ra, e te aronga nunui ra, te mana ra ïa i runga i to ratou, Kare ra i tika kia akapera i roto ia kotou: ko te anoano i te akamaata i o kotou na, kia riro ïa ei tavini no kotou; E ko te inangaro kia maata aia i o kotou ra, ei tavini akaaka aia no kotou ravarai.” (Mareko 10:42-44) Te taka meitaki ua ra e, kare “te ekalesia a te Atua” e e au tangata tataki tai tei akatotoaia, e tei akatakake uaia, i te akatutuanga i tetai putuputuanga marikonga kore. Mari ra, ka akanooia tetai akapapaanga, ma te au tangata tataki tai i roto i te putuputuanga e kapiti atura tetai ki tetai.

4, 5. Akapeea tatou i kite ei e ka anoanoia te putuputuanga kia apiiia i te pae vaerua?

⁴ Te akakite maira te tangata te ka riro mai ei Upoko no taua ‘ekalesia a te Atua ra’ e ko tana au apotetoro e tetai atu tei apii mai mei iaia e au apainga takake aere ta ratou ki te putuputuanga. I te raveanga i teaa? Tetai angaanga puapinga koia oki kia oronga i te ikuikuanga pae vaerua ki te aronga i roto i te putuputuanga. E akamaara e kua karanga atu a Iesu tei akatuakaouia, kia Petero, i mua i tetai au apotetoro e: “E Simona a Iona e, te maata na toou anoano kiaku?” Kua pau atu a Petero e: “Ae, e te Atu; kua kite koe e, te anoano atu nei au ia koe.” Kua karanga atu a Iesu kiaia e: “Ka angai i taku au punua mamoe. . . . Ka tiaki i taku au mamoe. . . . Ka angai i taku au mamoe.” (Ioane 21:15-17) E angaanga puapinga tikai teia!

⁵ Te kite maira tatou mei te au tuatua a Iesu e te aronga e akaputuia ra i roto i te putuputuanga kua akaaiteia ki te au mamoe i roto i tetai koro. Teia au mamoe​—te au tane, au vaine, e te tamariki Kerititiano​—ka anoanoia kia angaiia i te pae vaerua e kia tiaki meitakiia. Pera katoa, i te mea e kua akaue a Iesu i tana au pipi katoatoa kia apii atu i tetai ke e kia akariro i te au tangata ei pipi, tetai ua atu aronga ou tei riro mai ei mamoe nana, ka anoanoia kia tereniia e akapeea i te rave anga i teia angaanga a te Atua.​—Mataio 28:19, 20.

6. Eaa te au akanoonooanga tei akonoia i raro i te ‘ekalesia akamata ouia a te Atua ra’?

⁶ Me akamataia ana “te ekalesia a te Atua,” ko te aronga i roto i te reira ka taokotai putuputu ratou no te ikuikuanga e te akamaroiroianga tetai ki tetai: “Kua mou piri tikai atura ratou i ta te au aposetolo i apii ra, e te kapiti katoa anga atu, e te vavaʼi anga i te manga, e te pure anga oki.”  (Angaanga 2:42, 46, 47) Tetai akamaramaanga tau meitaki i roto i te tataanga tuatua enua koia oki kua akatakaia tetai au tane tau kia tauturu i te akonoanga i tetai au angaanga tau tikai. Kare ratou i ikiia no te au mataiti i te aereanga ki te apii me kore te au tu kite karape i te angaanga. E au tangata teia tei ‘ki i te vaerua tapu, e te karape.’ Ko Setephano tetai o teia au tangata nei, e te akaketaketa maira te tataanga iaia ei ‘tangata ki i te vaerua tapu e te akarongo.’ Tetai tupuanga no te akanoonooanga i roto i te putuputuanga koia oki kua “tupu atura te tuatua a te Atua; e maata rava atura oki te au pipi i Ierusalema.”​—Angaanga 6:1-7.

Au Tangata Taangaangaia e te Atua

7, 8. (a) Eaa te angaanga a te au apotetoro e te aronga pakari i Ierusalema ka rave no te au Kerititiano mua? (e) Eaa tei akatupuia i te oronga anga i te ikuikuanga na roto i te au putuputuanga?

⁷ Te tano ua ra i te akamanako e, kua akono te au apotetoro i te aratakianga i roto i te akanoonooanga mua o te putuputuanga, inara kare e ko ratou anake ua tei rave i te reira. I tetai taime, kua oki atu a Paulo e tona au taeake ki Anetioka Suria. Te akakite maira a Angaanga 14:27 e: “E tae maira raua, kua akaputu maira raua i te ekalesia, e kua akakite atura i ta te Atua i rave ia raua ra.” Ia ratou rai i roto i te reira putuputuanga, kua tupu mai tetai uianga e me ka anoanoia te aronga irinaki Kenitara kia peritomeia. Kia pauia te reira uianga, kua tonokia atu a Paulo raua ko Banaba “ki Ierusalema ki te au aposetolo ra, e te aronga [“pakari,” NW],” tei tavini atu ei pupu akaaere.​—Angaanga 15:1-3.

⁸ Ko Iakobo te tangata Kerititiano pakari, te teina angai o Iesu, inara kare aia i te apotetoro, tei akaaere i te “uipa [atu anga] te au aposetolo e te aronga [“pakari,” NW] ra, e akaeatu i taua tuatua ra.” (Angaanga 15:6) I muri ake i te uriuri meitaki anga e ma te tauturu a te vaerua tapu, kua itae ratou i tetai tikaanga tei rotai ki te au Tuatua Tapu. Kua tata atu ratou i teia ki roto i tetai reta ki te au putuputuanga i te reira ngai. (Angaanga 15:22-32) Kua ariki te aronga tei rauka i teia akakiteanga e kua akono katoa i te reira. Ma teaa te tupuanga? Kua akaketaketaia e kua akamaroiroiia te au taeake e te au tuaine. Te ripoti maira te Pipiria e: “Tinamou atura te au ekalesia i te akarongo anga i te tuatua, tupu atura i te maata anga, kare e rā i tivata.”​—Angaanga 16:5.

9. Eaa ta te Pipiria e akataka maira no runga i te au angaanga a te au tane Kerititiano tau?

⁹ Inara akapeea te au putuputuanga i te reira  ngai i te angaanga anga mei tetai ra ki tetai? E akamanako ana, ei akaraanga, te au putuputuanga i runga i te airani o Kereta. Noatu e e ingoa kino to te maataanga o te au tangata e noo ra ki reira, kua taui tetai pae i to ratou oraanga e kua riro mai ei au Kerititiano mou. (Tito 1:10-12; 2:2, 3) Kua noo ratou i roto i te au oire tukeke, e e mamao te katoatoa mei te pupu akaaere i Ierusalema. Inara, kare te reira i te manamanata maata, no te mea kua akataoongaia te “aronga pakari” i roto i te au putuputuanga tataki tai i Kereta, mei tetai au ngai ke rai. Kua akatupu te reira au tane i te au umuumuanga ta tatou i kite mai tei rekotiia i roto i te Pipiria. Kua akataoongaia ratou ei aronga pakari, me kore ei au akaaere, tei rauka i te “apii i te tuatua ora, kia akakite atu i te ara a te aronga i patoi maira.” (Tito 1:5-9; 1 Timoteo 3:1-7) Tetai atu au tane pae vaerua, kua tau ratou i te tauturu i te au putuputuanga ei au tavini orometua, me kore ei au tiakono.​—1 Timoteo 3:8-10, 12, 13.

10. Kia tau kia Mataio 18:15-17, akapeea te akatikatikaanga i te au manamanata kino?

¹⁰ Kua akakite mai a Iesu e ka tupu te reira akapapaanga. E akamaara ana i te tataanga ia Mataio 18:15-17, e kua kite mai aia e penei ka tupu mai te au manamanata i tetai au taime i rotopu i nga tangata e rua o te Atua, e na roto i tetai angaanga kua ara tetai i tetai mai. Ka aravei te tangata apaia i tetai mai e i rotopu ia raua uaorai ka “akakite [muna] atu i tona apa.” Me kare te reira takainga e akatikatika i te manamanata, penei ka patiia atu e tai me kore e rua tangata tei kite i te au tikaanga kia tauturu mai. Akapeea me kare rai te manamanata e akatikatikaia? Kua karanga a Iesu e: “E kia kore aia e akarongo ia raua, e akakite atu ki te ekalesia: e kia kore aia e akarongo i te ekalesia ra, kia riro atu aia mei te etene ra e te telona.” I to Iesu tuatuaanga i te reira, ko te ngati Iuda rai tei akatutu i “te ekalesia o te Atua,” e no reira kua akono muaia tana au tuatua kia ratou. * Inara, me akamataia te putuputuanga Kerititiano, ka akonoia ta Iesu aratakianga ki te putuputuanga. E akakiteanga akaou teia e e akapapaanga putuputuanga ta te iti tangata o te Atua no te akamaroiroianga e te aratakianga i te Kerititiano tataki tai.

11. Akapeea te aronga pakari i te o atu anga i te akatikatikaanga i te au manamanata?

¹¹ Ma te tau, ko te aronga pakari, me kore te au akaaere te ka komono i te putuputuanga i roto i tetai ngai i te akonoanga me kore i te akatikatikaanga i te au manamanata me kore i te uriurianga i te au tupuanga tarevake. Kua rotai te reira ki te au umuumuanga no te aronga pakari tei taikuia ia Tito 1:9. E tika, e aronga apa ua te aronga pakari i roto i te reira ngai, mei ia Tito rai, ta Paulo i tono atu ki te au putuputuanga kia “akatikatika i te au apinga tei tarevake.” (Tito 1:4, 5, NW) I teia tuatau nei, te aronga te akamanakoia ra no te akataoongaanga ei aronga pakari kia akapapu ratou i roto i te au tuatau, i to ratou akarongo e to ratou tu akono. Ka rauka i reira te aronga i roto i te putuputuanga i te irinaki i roto i te aratakianga e te akatereanga e orongaia maira i roto i teia akanoonooanga.

12. Eaa te apainga a te aronga pakari ki te putuputuanga?

¹² Ki te aronga pakari i roto i te putuputuanga Ephesia, kua karanga a Paulo e: “Kia matakite ia kotou uaorai e te anana katoa oki i ikiia ra kotou e te vaerua tapu ei akaaere i rungao, kia tiaki i te putuputuanga a te Atua, tana i oko ra i te toto o tana uaorai Tamaiti.” (Angaanga 20:28, NW) E tika katoa i teia tuatau nei e e akataoongaia ana te au akaaere putuputuanga “kia tiaki i te putuputuanga a te Atua.” Kia rave ratou i te reira ma te takinga meitaki, auraka e akaueue i te reira i rungao i te anana. (1 Petero 5:2, 3) Kia aruaru te au akaaere i te akaketaketa e te tauturu i te “anana katoa.”

E Akapiri Vaitata ki te Putuputuanga

13. I tetai au taime, eaa te ka tupu i roto i te putuputuanga, e no teaa ra?

¹³ Te aronga pakari e te aronga katoatoa i roto i te putuputuanga e aronga apa ua ratou, e no reira i tetai au taime, ka tupu rai te au manako  tarevake me kore te au manamanata, mei tei tupu rai i te anere mataiti mua e tei reira rai tetai au apotetoro. (Philipi 4:2, 3) Penei ka tuatua mai tetai akaaere, me kore tetai tangata i tetai apinga akateitei, kino, me kore kare e tika roa ana. Me kore penei te manako ra tatou e e apinga tetai e tupu ra e kare e tau ana ki te tuatua tapu, inara i te akaraanga e noatu e te kite ua maira te aronga pakari i te reira, kare ratou i akatikatika ana i te manamanata. E tikai, penei kua akonoia me kore te akonoia ra te reira manamanata kia tau ki te au Tuatua Tapu e te akamanakoanga i te au tikaanga e kare tatou i kite mai ana. Noatu me te tupu ra rai tetai apinga mei ta tatou rai i manako mai, e akamanako ana i teia: No tetai tuatau, kua tupu tetai angaanga tarevake i roto i te putuputuanga Korinetia, tetai putuputuanga ta Iehova i akonokono ana. Aere rai, kua akatikatika aia i te angaanga tarevake ma te tika e te tinamou. (1 Korinetia 5:1, 5, 9-11) Penei ka ui tatou kia tatou uaorai e, ‘Naringa te noo ra au i Korinetia i taua taime ra, ka akapeea au i tera taime ra?’

14, 15. Eaa tetai pae i akamutu ei i te aru ia Iesu, te oronga maira i teea apiianga no tatou?

¹⁴ E akamanako ana i tetai tupuanga akaou te o maira te putuputuanga. E akamanako ana e e aka angaanga i tetai tangata i te marama e te ariki i tetai apiianga Tuatua Tapu. Penei kua rave ana aia i te kimikimianga i roto i te Pipiria e i roto i te au puka te vai ra i roto i te putuputuanga e kua kimi atu i te tauturu mei te au taeake Kerititiano kite pakari, e te aronga pakari katoa. I na, e aka angaanga rai iaia i te marama me kore i te ariki i te manako. Eaa tana ka rave? Kua tupu tetai apinga aiteite e tai mataiti i mua ake i to Iesu mateanga. Kua karanga aia e koia “te kai ora” e kia noo mutu kore ua atu ka anoanoia tetai tangata kia ‘kai i te kopapa o te Tamaiti a te tangata nei, e kia inu i tona toto.’ Kua poitirere tetai au pipi ana i te reira. Kare oki ratou i kimi ana i tetai akatakaanga me kore i tiaki marie ua ma te akarongo, ‘kare te au pipi e manganui e aaere akaou ma Iesu ra.’ (Ioane 6:35, 41-66) E akamanako akaou, naringa e ko tatou tetai i reira, ka akapeea tatou?

¹⁵ I roto i teia au tuatau nei, kare tetai pae e akapiri akaou mai ana ki to tatou putuputuanga, i te manakoanga e ka tavini ratou i te Atua ko ratou anake ua. Penei ka karanga mai ratou e no te mea kua apaia ratou, kua manako ratou e kare tetai tarevake i akatikatikaia, me kore kare ratou e ariki ana i tetai apiianga tikai. Eaa te tu tau o ta ratou angaanga? I te mea e te tika ua ra e ka anoanoia te Kerititiano tataki tai i  tetai pirianga uaorai ki te Atua, kare e rauka ia tatou i te akaapa e te taangaanga nei aia i te putuputuanga takapini i te ao nei, mei tana rai i rave i te tuatau o te au apotetoro. Pera katoa, kua taangaanga e kua akameitaki a Iehova i te au putuputuanga i roto i te anere mataiti mua, i te akanoonooanga i te aronga pakari e te au tavini tauturu tau ei puapinga no te au putuputuanga. Te tika katoa ra te reira i teia tuatau.

16. Me timataia kia akaruke i te putuputuanga, eaa ta tetai tangata ka akamanako atu?

¹⁶ Me te irinaki ra tetai Kerititiano e ka rauka iaia i te irinaki ua ki runga i tona uaorai pirianga ki te Atua, te anga ke ra aia mei te akanooanga akaueia e te Atua​—ko te putuputuanga takapini i te ao katoa e te au putuputuanga o tetai ngai o te iti tangata o te Atua. Penei ka aere ke tetai tangata i tona uaorai aerenga me kore ka akapiri atu aia ma tetai pupu meangiti ua, inara teea te akanoonooanga no te aronga pakari e te akanoonooanga no te au tavini orometua? Tei puapinga maata roa atu, i to Paulo tataanga ki te putuputuanga i Kolosa e kua tuku atu i te reira reta kia tatau katoaia i Laodikea, kua karanga aia e kia ‘akaia e kia patuia ki rungao ia Karaiti.’ Te aronga i roto i te au putuputuanga, kare te aronga tei akatakake ia ratou uaorai mei te au putuputuanga, te ka puapingaia mei tei reira.​—Kolosa 2:6, 7; 4:16.

E Pou e te Rangorango no te Tuatua Mou

17. Eaa ta 1 Timoteo 3:15 e apii maira no runga i te putuputuanga?

¹⁷ I roto i tana reta mua ki te tangata pakari Kerititiano ko Timoteo, kua akataka atu te apotetoro ko Paulo i te au umuumuanga no te aronga pakari e te au tavini orometua i roto i te au putuputuanga i tetai ngai. I muri tika mai i te reira, kua taiku a Paulo i “te ekalesia o te Atua ora ra,” i te na ko anga e ko “te pou e te rangorango o te tuatua-mou ra” teia. (1 Timoteo 3:15) Kua riro tikai te putuputuanga katoa o te au Kerititiano akatainuia ei pou i roto i te anere mataiti mua. E kare e kotoeanga e te akanoonooanga maata no te au Kerititiano tataki tai kia rauka i te reira tuatua mou te piri atura ki te au putuputuanga i roto i tetai ngai. I reira ratou e akarongo ei i te tuatua mou e apiiia ra e te turuturuia ra, te ngai e rauka ai ia ratou i te akaketaketaia.

18. Eaa i puapinga rava ei te au uipaanga putuputuanga?

¹⁸ Mei te reira katoa rai, ko te putuputuanga Kerititiano takapini i te ao nei te ngutuare o te Atua “te pou e te rangorango o te tuatua-mou ra.” To tatou tae putuputu anga e te paupau anga i te au uipaanga o to tatou uaorai putuputuanga, ko te mataara maataia no tatou kia akaketaketaia, kia akamaroiroiia i roto i to tatou pirianga ki te Atua, e kia akapapaia i te rave i tona anoano. I te tataanga ki te putuputuanga i Korinetia, kua akamou a Paulo ki tei tuatuaia i te reira au uipaanga. Kua tata aia i tana i inangaro e kia taka meitaki e kia maramarama ua i tei tuatuaia i ta ratou au uipaanga no te “akamaroiroianga” i te aronga tei tae atu ki reira. (1 Korinetia 14:12, 17-19, NW) Ka rauka ia tatou i teia tuatau i te akamaroiroiia me ariki tatou e kua akamana te Atua ko Iehova i te akanoonooanga no te au putuputuanga i toou ngai e te turuturu ra aia i te reira.

19. Eaa koe ka manako ei e e kaiou taau ki taau putuputuanga?

¹⁹ Ae, me inangaro tatou kia akamaroiroiia ei au Kerititiano, kia noo tatou ki roto i te putuputuanga. Kua roa te reira i te riroanga ei paruru patoianga i te au apiianga pikikaa, e kua taangaanga te Atua i te reira kia akakitekiteia te tuatua meitaki o tona Patireia Mesia takapini i te ao katoa. Kare e ekoko, e maata ta te Atua i akatupu i roto i te putuputuanga Kerititiano.​—Ephesia 3:9, 10.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Maara Ainei ia Koe?

• Eaa tatou ka irinaki ei e ka taangaanga te Atua i te au putuputuanga i te enua nei?

• Eaa ta te aronga pakari, noatu te tu apa ua, ka rave no te putuputuanga?

• Akapeea koe i te akamaroiroiia anga e taau putuputuanga?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 26]

Te au apotetoro e te aronga pakari i Ierusalema kua tavini atu ei pupu akaaere

[Tutu i te kapi 28]

Te ariki nei te aronga pakari e te au tavini orometua i te ikuikuanga kia rauka ia ratou i te akatupu i ta ratou au apainga ki te putuputuanga