Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Mataku Ainei Koe i te Tuatau ki Mua?

Mataku Ainei Koe i te Tuatau ki Mua?

Mataku Ainei Koe i te Tuatau ki Mua?

TUKETUKE te au tu no te mataku. Ei akatauanga, te mataku ra etai papaki tangata e eaa te ka tupu mai i te tuatau ki mua no te enua nei. “Mei te vera pakari ki te uriia ki te vaipuke ki te ai ka ki te aiti e tae maata ra, i te akara anga te kino ua atura te reva i te ao katoa takapini ia tatou,” i karanga ai te makatini Time o Aperira 3, 2006.

I roto ia Me 2002, kua tuku mai te United Nations Environment Programme i tetai ripoti tei tapaia e “Global Environment Outlook-3.” Kua akapapaia te reira ma te tauturuanga a te au tangata tei tere atu ki te 1,000. Kia tau ki tetai ripoti nuti, te akakite ra te reira e: “Tei te tumu maata tikai te paraneta ma te au ikianga tei raveia i teia tuatau kino no te au vaorakau, te au moana, te au kauvai, te au maunga, te oraanga o te au manu taetaevao e tetai atu au akatereanga te turu ra i te oraanga ta te uki o teia tuatau e i te tuatau ki mua e irinaki ra.”

Te turanga i teianei no te ao rangi i te ao katoa ko tetai ia mea te akatupu ra i te apiapi. Te noo mataku ua nei te au tangata takapini i te ao katoa no te au ta anga tamatakuanga. Te karanga ra te akaaere maata o te au angaanga no te pupu aroro teitei i Kanata e: “E ara ua ana matou i te po no te taitaia no runga i te au tamatakuanga kare matou i kite.” I na, ko te akarakara ua anga i te au nuti i runga i te tivi i te aiai ka akatupu mai i te apiapi!

E manganui te aronga mamaata te angaanga pakari ra te mataku ra e ka ruti ratou i ta ratou au angaanga. Te akarukeia anga mai mei te au angaanga, te topiriia anga te au vakatori, te taemoemo anga i roto i te ngai angaanga, e te au maro anga pakari a te au pu te akatupu ra i tetai turanga tinamou kore no te angaanga. Te mataku ra te au mapu e ka kopaeia ratou e to ratou au oa. Penei te mataku ra te tamariki ou ua e kare to ratou au metua e inangaro tikai ana ia ratou. Inara akapeea te au turanga i roto i te ao takapini ia ratou? “Ki te mapu e te aronga kamakura, i te akara anga ko te ao i vao ake i to ratou kainga e ngai mataku anga tikai i tetai au taime,” i karanga ai tetai metua vaine taitaia ra. E e maata te au metua e taitaia ra no runga i te akakeu anga ta teianei ao kino tikai e tuku maira ki runga i te aronga ta ratou e akaperepere ra, i runga tikai i ta ratou tamariki.

E mataku putuputu ana te aronga pakarikari ko te inga i runga i te ngai kakekake anga me kore ko te taiaia i runga i te matara. Ae, “kia mataku i te au ngai teitei, e kia matakuia te arataa ra.” (Koheleta 12:5) Te vai ra te mataku no te maki kino. Te au ripoti no runga i te au vaireti kino pakari no te vuru, te au cancer, e te au maki piri te tamataku ra ia tatou ko te tuia mai e etai maki ou e te tuke, te ka akapirikoki me kore ka tamate ia tatou e to tatou ngutuare tangata. E tika rai, me kite tatou i te au tangata oraora e te maroiroi kua makiia e kua apikepike, e mea ngataia kia kore e taitaia e ka tupu mai rai taua mea kia tatou me kore ki to tatou aronga akaperepereia. E mea tangi tikai i te akara atu anga ki roto i te nga mata o te tangata maki e te kite atu anga e kare o ratou manakonakoanga!

No te maata i te au tu e tupu nei no te mataku, e tumu anga tau ainei to tatou kia manako papu no runga i te tuatau ki mua? E apinga ke atu ainei tetai ka rauka i te tauturu ia tatou kia tamou marie i tetai manako papu? Na te atikara ka aru mai e pau mai i teia au uianga.

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 3]

© Jeroen Oerlemans/​Panos Pictures