Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Te Tuakaouanga—E Tika Tikai Ainei te Reira Kia Koe?

Te Tuakaouanga—E Tika Tikai Ainei te Reira Kia Koe?

Te Tuakaouanga​—E Tika Tikai Ainei te Reira Kia Koe?

“E tuakaouanga to tei mate.”​—ANGAANGA 24:15.

1. Eaa te mate i akaraanga papu ei?

“I ROTO i teia ao nei kare e apinga papu mari ra ko te mate e te au tero.” Te reira tuatua tei tataia e te tangata Marike poritiki maata ko Benjamin Franklin i te mataiti 1789, kua umereia e tetai pae ei au tuatua kite tikai. Inara, e manganui te au tangata e pikikaa ra i ta ratou au tero. I te akaraanga e papu roa atu te mate. Ia tatou ua, kare e rauka ia tatou i te kape ua atu rai i te reira. Te aruaru maira te reira ia tatou katoatoa. Ma tetai kaki pangia koreia, te akapou ra a Teoro​—te tanumanga o te tangata nei—​i te au tangata e akaperepere ana tatou. (Maseli 27:20) Inara e akamanako ana i tetai manako pumaana.

2, 3. (a) Eaa te mate i papu kore ei ki ta te maataanga i kite? (e) Eaa ta tatou ka akamanako i roto i teia atikara?

2 Te oronga maira te Tuatua a Iehova i tetai manakonakoanga papu no te tuakaouanga, te akatu akaouia mai anga ki te ora. Kare teia i te moemoea ua e kare e rauka i tetai mana i roto i te ao katoa e pini ua ake i te tapu ia Iehova mei te akatupu tikai anga i teia manakonakoanga. Ki tetai aronga ra, e papu kore te mate ki ta te maataanga i kite. Eaa te tumu? No te mea e “aronga maata rava” tetai te ka ora atu i “te mate maata,” e aere viviki mai ra. (Apokalupo 7:9, 10, 14) Ka ora ua atu rai ratou, ma te manakonakoanga no te ora mutu kore. No reira, kare te mate i te mea papu kia ratou. Tei runga ravao, ka ‘akakoreia te mate.’​—1 Korinetia 15:26.

3 Ka anoanoia kia papu to tatou manako no te tuakaouanga mei to te apotetoro ko Paulo rai, tei karanga e: “E tuakaouanga to tei mate, te aronga tuatua-tika e te aronga tuatua-tika kore.” (Angaanga 24:15) Ka akamanako ana tatou e toru uianga no runga i te tuakaouanga. Te mea mua, eaa i papu ei teia manakonakoanga? Te rua, akapeea koe tikai i te akapumaanaia anga e te manakonakoanga no te tuakaouanga? Te toru, akapeea teia manakonakoanga i te akakeuanga i te tu e akono ra koe i toou oraanga i teianei?

Te Tuakaouanga​—E Mea Papu Tikai

4. Akapeea te tuakaouanga i riro ei ei tumu maata ki to Iehova akakoroanga?

4 E maata te au tumuanga te akariro ra i te tuakaouanga ei mea papu. Tei runga ravao, ko te tumu maata te reira ki te akakoroanga o Iehova. E akamaara, e na Satani i arataki i te au tangata ki roto i te ara, ma to te reira tupuanga papu tikai, te mate. No reira, a Iesu i karanga ei ia Satani e: “E ta tangata aia mei ito mairai.” (Ioane 8:44) Inara kua taputou a Iehova e ka anau mai tana “vaine,” me kore tana akaaerenga mei te vaine rai i te rangi ra, i tetai “uanga” te ka akaparuparu i te mimiti o taua “ovi taito ra,” te akakore takiri anga ia Satani. (Genese 3:1-6, 15; Apokalupo 12:9, 10; 20:10) Ia Iehova e akakite marie ua maira i tona akakoroanga no runga i te Uanga Mesia, kua kitea mai e e maata atu ta te Uanga ka rave i te takore ua anga ia Satani. Te akakite maira te Tuatua a te Atua e: “No reira i akakiteia mai ei te Tamaiti a te Atua ra, kia akakore aia i te angaanga a te diabolo ra.” (1 Ioane 3:8) Ko te mate tei akatupuia e te ara tei iri ki runga ia tatou mei ia Adamu mai, ko te angaanga mua ia o te au ravenga a Satani ta Iehova e akakoro ra i te takore atu na roto ia Iesu Karaiti. No runga i teia, e puapinga tikai te atinga oko e te tuakaouanga o Iesu.​—Angaanga 2:22-24; Roma 6:23.

5. Eaa te tuakaouanga ka akakaka ei te ingoa o Iehova?

5 Ka aruaru rai a Iehova i te akakaka i tona ingoa tapu. Kua akakino a Satani i te ingoa o te Atua e kua akamaroiroi atu i te au pikikaa. Kua pikikaa aia i te karanga anga e ‘kare rava a Adamu raua ko Eva e mate’ me kai raua i te ua rakau tureia e te Atua. (Genese 2:16, 17; 3:4) Mei te reira taime mai, kua akamaroiroi a Satani i tetai au pikikaa mei te reira rai, mei te apiianga pikikaa e ka ora ua atu rai te meta me mate ana te kopapa. Inara, na roto i te tuakaouanga, ka akakite a Iehova i te tu pikikaa o te reira au pikikaa ravarai. Ka akapapu tinamou aia e koia anake ua Tei Akaora e Tei Akaoki Akaou mai i te ora.

6, 7. Eaa to Iehova manako no te akatuakaou anga mai i te au tangata, e akapeea tatou i kite ei i tona au manako?

6 Te inangaro maata tikai ra a Iehova i te rave i te tuakaouanga. Te akataka meitaki maira te Pipiria i to Iehova au manako no runga i te reira. Ei akatauanga, e akamanako ana i teia au tuatua akauruia a te tangata tiratiratu ko Iobu: “Kia mate te tangata nei, ka ora akaou ainei aia? E tapapa rai au i oku [matenga] i akonoia ra e kia ope, e tae rava atu ki toku tu ke anga ra. Naau e kapiki mai, e naku e io atu kia koe: e [inangaro] rai koe ki te angaanga a to rima ra.” (Iobu 14:14, 15, akaaite ia NW.) Eaa te aiteanga o teia au tuatua?

7 Kua kite oki a Iobu e i muri ake i tona mate anga, ka pou tetai tuatau iaia e tiaki ra i tona moe anga i roto i te mate. Kua akamanako aia i te reira tuatau ei “matenga,” tetai tuatau maroia no te tiakianga kia akamataraia. Kiaia, e papu tikai te reira akamataraanga. Kua kite oki a Iobu e ka tae mai tona akaoraanga. Eaa te tumu? No te mea kua kite aia i to Iehova au manako. E “inangaro” to Iehova i te kite akaou i tona tavini tiratiratu. Ae, e aka inangaro to te Atua i te akaoki akaou mai i te au tangata tiratiratu katoatoa kia ora. Ka oronga katoa a Iehova i tetai atianga ki tetai atu kia noo mutu kore ua i roto i te Parataito i te enua nei. (Luka 23:43; Ioane 5:28, 29) I te mea e kua anoano te Atua i te akono i te reira akakoroanga, koai te ka tapu iaia?

8. Akapeea a Iehova i te ‘akapapuanga’ i to tatou manakonakoanga no te tuatau ki mua?

8 Kua akatinamouia to tatou manakonakoanga no te tuatau ki mua e te tuakaouanga o Iesu. I te oronga anga a Paulo i tetai tuatua i Atene, kua karanga aia e: “Kua akonoia e [te Atua] te ra e akava mai ei aia i to te ao katoa nei ma te tuatua-tika, na te tangata i akonoia e ia ra; ko tana i [“akapapu,” NW] ua mai ki te tangata katoatoa nei, koia i akatu akaou mai iaia mei te mate maira.” (Angaanga 17:31) Kua aviri tetai pae aronga e akarongo maira ia Paulo i to ratou akarongo anga i tetai tuakaouanga. Inara, kua riro mai tetai pae, ei aronga irinaki. Penei te manakoanga e kua akapapuia teia manakonakoanga, i inangaro ei ratou i te akarongo. I to Iehova akatuakaouanga ia Iesu, kua rave Aia i te temeio maata rava atu. Kua akaoki mai aia i tana Tamaiti mei te mate ki te ora ei vaerua ririnui tikai. (1 Petero 3:18) I te akatuakaouia mai anga, kua teitei atu te turanga o Iesu i teianei i tona taime i mua ake i riro mai ei aia ei tangata. Ei peretana mate kore e tei raro ua mai tona turanga ia Iehova, ka rauka ia Iesu i teianei i te akono i te au angaanga umere tikai a tona Metua ra. Ko Iesu te ravenga e rave ei a Iehova i te au tuakaouanga pouroa​—ki te oraanga i te rangi me kore ki te oraanga i te enua nei. Na Iesu tikai i karanga e: “Ko au te tuakaouanga, e te ora.” (Ioane 5:25; 11:25) Na te akatuakaouanga i tana Tamaiti, kua akapapu a Iehova i te reira au manakonakoanga no te aronga tiratiratu katoatoa.

9. Akapeea te rekoti a te Pipiria i te akapapuanga i te tupuanga tikai o te tuakaouanga?

9 Kua akaariia mai te tuakaouanga i mua i te aronga kite mata e kua rekotiia i roto i te Tuatua a te Atua. Te akakite maira te rekoti Pipiria i te au akamaramaanga taka meitaki no te tuakaouanga e varu o te au tangata tei akaoki akaouia mai ki te ora ei au tangata i te enua nei. Kare teia au temeio i rave muna ia mari ra kua raveia i te ngai tangata, e putuputu ana te taime i mua i te aronga kite mata. Kua akatuakaou a Iesu ia Lazaro, tei mate ke ana e a ra, i mua i tetai pupu aronga e aue ra​—kare e ekoko e kua kapitiia mai te pamiri o te reira tangata, te au taeake, e te au tangata tupu. E ketaketa tikai teia akapapuanga e na te Atua i tono mai ia Iesu e kare rava te au enemi akonoanga o Iesu i patoi ana e kua tupu te reira. Mari ra, te moetapapa ra ratou i te tamate, kare ia Iesu anake ua mari katoa ra ia Lazaro! (Ioane 11:17-44, 53; 12:9-11) Ae, ka rauka ia tatou te irinakianga e e papu tikai te tuakaouanga. Kua oronga mai te Atua kia tatou i tetai rekoti o te au tuakaouanga tei tupu ana kia akapumaana ia tatou e kia akamaroiroi i to tatou akarongo.

Kite Anga i te Pumaana i Roto i te Manakonakoanga no te Tuakaouanga

10. Eaa te ka tauturu ia tatou kia akapumaanaia mei te au tataanga Pipiria no runga i te tuakaouanga?

10 E inangaro ainei toou no te pumaana me te aro atura koe i te mate? Tetai tumuanga papu no te akapumaana, ka kiteaia i roto i te au tataanga Pipiria no te tuakaouanga. Na te tatauanga i te reira au tataanga, te akamanako oonu anga no runga i te reira, e te akamanako ua anga i te au tupuanga, ka akariro i te manakonakoanga no te tuakaouanga ei mea tika tikai kia koe. (Roma 15:4) Kare te reira i te au tua maani ua. Kua tupu tikai te reira ki te au tangata tikai mei ia tatou rai, i te nooanga i tetai tuatau tikai e i roto i tetai ngai tikai. E akamanako poto ua ana tatou ki runga i tetai akaraanga okotai​—te tuakaouanga mua i roto i te rekoti a te Pipiria.

11, 12. (a) Eaa te tumatetenga tei tupu ki te vaine takaua o Zarephata, e eaa tana i rave mua? (e) E akataka mai e eaa ta Iehova i akaririnui i tana peroveta ko Elia kia rave no te vaine takaua.

11 E akamanako ana i teia tupuanga. No tetai au epetoma, te noo ra te peroveta ko Elia ei manuiri ki te kainga o tetai vaine takaua o Zarephata, e te noo ra aia ki roto i tetai pia i runga i tona are. E tuatau tangi tikai te reira. Kua rokoia te reira ngai e te maro e te onge. E manganui te matemate ra. Kua taangaanga ke ana a Iehova ia Elia kia rave i tetai temeio no tetai tuatau roa i te tutakianga i te akarongo o teia vaine takaua akaaka. Vaitata rai kare a teia vaine e tana tamaiti apinga ei kai, i to te Atua akamana anga ia Elia kia rave i tetai temeio, i te oronga anga i tetai varaoa mata e te inu, e na roto i tetai temeio kare rava i pou ana. I teianei ra, kua tupu tetai tumatetenga kiaia. Kua maki poitirereia teia tamaiti, e kare i roa ana kua uti tona ao. Kua taitaia maata tikai teia vaine takaua! Teia e, e aka angaanga iaia i te akonoanga ia raua uaorai ma te kore te akamaroiroi e te turuturu a tana tane, i na i teianei kua mate tana tamaiti okotai ua. I tona mii anga, kua akaapa katoa aia ia Elia e tona Atua, ko Iehova! Eaa ta te peroveta ka rave?

12 Kare a Elia i ako ana i te vaine takaua no tana akaapaanga tarevake. Mari ra, kua karanga aia e: “O mai ana i to tamaiti.” I muri ake i te apaianga i te tamaiti mate ki roto i te pia i runga i te are, kua pure taokioki ua a Elia kia oki akaou mai te oraanga o teia tamaiti. I te openga iora, kua rave a Iehova i tana angaanga! E akamanako ana i te rekareka e akaata maira ki runga i te mata o Elia, iaia e kite ra i te umauma o te tamaiti e taki ra ki runga i tona akaea anga. Kua puera mai te mata o te tamaiti, e kua marama i te oraanga mai. Kua apai mai a Elia i te tamaiti ki raro ki tona mama e kua karanga atu aia e: “I na, kua ora to tamaiti.” Kare e rauka tona rekareka i te akatakaia. Kua karanga atu te vaine takaua e: “Ko te mea teia i kite ei au e, e tangata koe no te Atua, e te tuatua a Iehova i to vaa, e tuatua-mou ïa.” (1 Ariki 17:8-24) Kua ketaketa roa atu tona akarongo i roto ia Iehova e tona komono.

13. Eaa te tataanga no runga i te akatuakaouanga a Elia i te tamaiti a te vaine takaua ka apai mai ei i te pumaana kia tatou?

13 I te akamanako oonuanga ki runga i te reira tataanga, papu e, te oronga maira te reira i te pumaana maata kia koe. Te taka meitaki ua ra e ka autu a Iehova i to tatou enemi ko te mate! E akamanako ana i te ra me kite mai ana te au tauatini ua atu tangata i te rekareka mei to te vaine takaua rai i roto i te tuakaouanga o te aronga tei mate! Ka maata katoa te rekareka i te rangi ra ia Iehova e mataora ra i te aratakianga i tana Tamaiti kia rave i te au tuakaouanga takapini i te ao katoa nei. (Ioane 5:28, 29) Kua mate ainei tetai tangata taau i akaperepere? Mei teaa tikai te mataora i te kite anga e ka rauka e ka akaora a Iehova i te aronga mate kia ora!

Toou Manakonakoanga e Toou Oraanga i Teianei

14. Akapeea te manakonakoanga no te tuakaouanga i te akakeuanga i toou oraanga?

14 Akapeea te manakonakoanga no te tuakaouanga i te akakeuanga i te tu e akono ra koe i toou oraanga i teianei? Ka rauka ia koe te maroiroi mei teia manakonakoanga i te aro atu anga i te au tu ngata, te akaaoanga, te takinga kino anga, me kore te kino. Te inangaro ra a Satani ia koe kia mataku tikai i te mate e kia puareinga ua koe i te tupau atu i toou tu tiratiratu no tetai taputou puapinga kore ua no te akapuanga. E akamaara e kua karanga a Satani kia Iehova e: “E riro oki ta te tangata katoa ra ei oko i tona ora.” (Iobu 2:4) I te akonoanga i te reira tuatua, te akakino ra a Satani ia tatou katoatoa, kapiti mai ia koe. E tika ainei e kare koe e tavini akaou i te Atua me aro atu koe i tetai kino? Na te akamanakoanga i te manakonakoanga no te tuakaouanga, ka rauka ia koe i te akaketaketa i toou akakoroanga kia rave ua atu rai i te anoano o toou Metua i te rangi ra.

15. Akapeea te tuatua a Iesu tei rekotiia ia Mataio 10:28 i te akapumaana anga ia tatou i te aro atu anga i te kino?

15 Kua karanga a Iesu e: “Auraka e mataku i te aronga i ta mai i te kopapa nei kare ra e mate ia ratou te meta; e mataku atu ra iaia i te ka rauka iaia te akapou i te meta e te kopapa katoa i Keena.” (Mataio 10:28, NW) Auraka tatou e mataku ia Satani e tona au tangata rima rave. E tika, ka rauka i tetai pae te mana i te akatupu i te mamae, e te mate katoa. Inara, te kino maata ta ratou ka rave, e tuatau poto ua te reira. Ka rauka ia Iehova e ka rave rai aia i te akakore i tetai ua atu kino tei raveia ki tona au tavini tiratiratu, i te akatuakaou katoa anga ia ratou. Ko Iehova anake ua ta tatou ka tau kia mataku, kia akangateitei maata e kia akaperepere. Tei iaia anake ua te mana i te takore i tetai oraanga e te au manakonakoanga katoatoa no te tuatau ki mua, i te takore atu anga i te kopapa e te meta katoa i roto ia Keena. Ma te mataora, kare a Iehova e inangaro ana kia tupu te reira kia koe. (2 Petero 3:9) No te manakonakoanga no te tuakaouanga, papu ia tatou ei au tavini no te Atua, e ka meitaki ua rai tatou. Tei mua ia tatou te oraanga mutu kore me vai tiratiratu ua rai tatou, e kare e rauka ia Satani me kore tana aronga turuturu i te rave i tetai apinga no runga i te reira.​—Salamo 118:6; Ebera 13:6.

16. Akapeea to tatou akaraanga i te akakeuanga i te au mea mua ta tatou ka akanoo?

16 Me e mea tika tikai te manakonakoanga no te tuakaouanga kia tatou, ka rauka te reira i te taui i to tatou manakoanga no runga i te oraanga. Kua kite oki tatou e ‘noatu ka ora tatou me kore ka mate tatou, no te Atu rai tatou.’ (Roma 14:7, 8) I te akanooanga i te au mea mua, te akono ra tatou i reira i te akoanga a Paulo: “E eiaa e akatau atu i teianei ao: ei tu ke ra to kotou i te akaou anga o to kotou ngakau, kia taka tikai ia kotou i to te Atua ra anoano, tei meitaki, e te tau, e te apa kore oki.” (Roma 12:2) Te rapurapu ra te au tangata e manganui i te akatupu i te au inangaro ravarai, te au aruaruanga ravarai, te au anoano poitirere ravarai. No te mea te akamanako ra ratou i te oraanga ei tuatau poto ua, i te akaraanga te rapurapu ra ratou i roto i ta ratou aruaruanga no te navenave, e me e tu akonoanga to ratou, kare roa te reira e rotai ana ki te ‘anoano apa kore o te Atu.’

17, 18. (a) Akapeea te Tuatua a Iehova i te akakite anga mai i te tu poto ua o te oraanga tangata, inara eaa ta te Atua e inangaro maira no tatou? (e) Eaa tatou ka akakeuia ai kia akapaapaa ia Iehova i te au ra ravarai?

17 E tika, e poto rai te oraanga. “Motu ke atura, rere atura matou,” penei e 70 me kore e 80 mataiti. (Salamo 90:10) E tupu mai ana te au tangata e oti kua ngaro ua atu mei te ngangaere rai, mei te ata rai, mei te akaea rai. (Salamo 103:15; 144:3, 4) Inara kare rava te Atua i akakoro ana kia akapou tatou i nga mea ngauru mataiti ua i te tupu anga mai e te rauka anga te pakari e te kite, i te akapou ua anga i nga mea mataiti tei aru mai, ia tatou e kino atura e te topa atura ki roto i te maki e te mate. Kua anga a Iehova i te au tangata ravarai ma te inangaro kia noo mutu kore ua. “Kua tuku katoa aia i te tuatau mutu kore ki roto i to ratou ngakau,” te akakite maira te Pipiria kia tatou. (Koheleta 3:11, NW) E kino ainei te Atua, i te oronga mai anga kia tatou i te reira inangaro e oti i te maanianga kia ngata te reira i te akatupuia? Kare rava, no te mea, ko “te Atua oki te aroa.” (1 Ioane 4:8) Ka taangaanga aia i te tuakaouanga kia rauka te oraanga mutu kore no te au tangata tei mate.

18 No te manakonakoanga o te tuakaouanga, e papu tikai to tatou oraanga no te tuatau ki mua. Kare tatou e rapurapu roa, i te akakeuia anga kia akatupu i to tatou tu meitaki tikai i teia taime nei. Auraka tatou e “taangaanga pu ua” i teia ao e mate atura. (1 Korinetia 7:29-31, NW; 1 Ioane 2:17) Kare mei te aronga e kare o ratou manakonakoanga tikai, kua rauka ia tatou teia apinga aroa umere tikai no te kiteanga. Kua kite oki tatou e me noo tiratiratu ua atu rai tatou ki te Atua ko Iehova, ka rauka ia tatou te tuatau mutu kore i te akapaapaa iaia e te rekareka i te oraanga. No reira, kia akapaapaa tatou ia Iehova i te au ra ravarai, tei akariro i te manakonakoanga no te tuakaouanga ei mea papu tikai!

Akapeea Koe me Pau?

• Eaa to tatou manako no runga i te tuakaouanga?

• Eaa te au manako te akariro ra i te manakonakoanga no te tuakaouanga ei mea papu tikai?

• Akapeea koe i te akapumaanaia anga mei te manakonakoanga no te tuakaouanga?

• Akapeea te manakonakoanga no te tuakaouanga i te akakeu anga i te tu e akono ra koe i toou oraanga?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 28]

Kua kite a Iobu e te inangaro maata ra a Iehova i te akatuakaou mai i te aronga tuatua tika

[Tutu i te kapi 29]

“I na, kua ora to tamaiti”