Aruaruanga i Tetai Akakoroanga Puapinga i Roto i te Oraanga
Aruaruanga i Tetai Akakoroanga Puapinga i Roto i te Oraanga
“Ko tei uti i te aʼo ra, kia akapaapaa anake ïa ia Iehova.”—SALAMO 150:6.
1. Akataka mai i ta tetai tangata mapu kimianga i tetai akakoroanga i roto i te oraanga.
“KUA apii au i te apii vairakau no te mea kua inangaro au i te taangaanga i toku oraanga i te tauturu i te au tangata. Kua manako katoa mai au e ka mataora au i te turanga teitei e te moni taku ka rauka mai ei taote,” i maara ai a Seung Jin, tei utuutuia i Korea. * “I toku kite mai anga e e iti ua te tauturu ta tetai taote ka rauka i te oronga, kua taitaia tikai au. Kua aruaru au i reira i te apiipii i te ati, inara kare taku au apinga ati i maani ei i oronga mai ana i te puapinga maata ki etai ke e kua manako karapii mai au no te raveanga i te reira. Kua tanga atu au ki te apiianga ei puapii e kua kite viviki mai e ka rauka iaku i te akakite atu i te au tikaanga ua inara kare i te aratakianga te ka taki atu ki te tu mataora tikai.” Mei te tangata e manganui, te kimi ra a Seung Jin i tetai akakoroanga puapinga tikai i roto i te oraanga.
2. (a) Eaa te aiteanga e kia rauka tetai akakoroanga i roto i te oraanga? (e) Eaa tatou i kite ei e e akakoroanga ta Tei Anga mai i te tuku anga ia tatou ki konei?
2 Kia rauka te akakoroanga mou i roto i te oraanga, ko te aiteanga e kia rauka te tumu no te ora ua anga, tetai akakoroanga taka meitaki, e tetai akakoroanga maata no ta tatou au tautaanga. Ka rauka ainei i te au tangata tikai te reira akakoroanga? Ae! Ko te tikaanga kua orongaia mai kia tatou te kite, te akava ngakau, e te tu kite i te akamanako, te akataka maira e e akakoroanga meitaki ta Tei Anga mai no te tuku anga ia tatou ki konei. Te tau ra i reira e, ka kite mai tatou e ka akatupu katoa tatou i ta tatou akakoroanga mou na te noo rotai ua anga ki te akakoroanga o Tei Anga mai.
3. Eaa te o maira ki roto i ta te Atua akakoroanga no te tangata?
3 Te akakite maira te Pipiria e e manganui te au apinga te o maira ki roto i ta te Atua akakoroanga no tatou. Ei akaraanga, te tu umere rava i angaia ai tatou, e akakiteanga tika tikai te reira i to te Atua aroa karapii kore. (Salamo 40:5; 139:14) No reira, i te nooanga ki tei tau ki ta te Atua akakoroanga, ko te aiteanga koia oki kia aroa karapii kore tatou i tetai ke mei te Atua rai. (1 Ioane 4:7-11) Te aiteanga katoa koia oki ko te akarongo anga ki te au ikuikuanga a te Atua, te tauturu ra ia tatou kia noo rotai atu ki tana akakoroanga takinga meitaki.—Koheleta 12:13; 1 Ioane 5:3.
4. (a) Eaa te anoanoia maira kia rauka te akakoroanga tikai i roto i te oraanga? (e) Eaa te akakoroanga teitei rava atu ta tetai ka rauka i te aruaru?
Genese 1:26; 2:15) Inara eaa ta tatou ka rave kia mataora, kia meitaki ua, e kia noo au ua tatou? Mei tetai tamaiti rai e inangaro ra i te kite e tei te pae ua mai tona nga metua kia mataora e kia meitaki ua aia, ka inangaro tatou i tetai pirianga meitaki ki to tatou Metua i te rangi kia kite mai i te aiteanga e te akakoroanga tikai no te oraanga. (Ebera 12:9) Kua maani te Atua kia rauka tetai pirianga kiaia na te akatikaanga ia tatou kia akapiri vaitata atu kiaia e na te akarongo mai anga ki ta tatou au pure. (Iakobo 4:8; 1 Ioane 5:14, 15) Me ‘aaere tatou ma te Atua’ i roto i te akarongo e kua riro mai ei au oa nona, te oronga ra tatou i te mataora e te akapaapaaanga ki to tatou Metua i te rangi. (Genese 6:9; Maseli 23:15, 16; Iakobo 2:23) Ko te akakoroanga teitei rava atu te reira ta tetai ka rauka i te aruaru. Kua tata te tata taramo e: “Ko tei uti i te aʼo ra, kia akapaapaa anake ïa ia Iehova.”—Salamo 150:6.
4 Kua akakoro katoa te Atua e kia noo mataora ua te au tangata ma te au ki tetai e tetai e ma te au mea katoatoa tei angaia mai. (Eaa Toou Akakoroanga i Roto i te Oraanga?
5. Eaa i riro ei te tukuanga i te au inangaro materia ki mua ei mea puapinga kore?
5 Ko tetai tuanga o ta te Atua akakoroanga no tatou koia oki kia akono meitaki tatou ia tatou uaorai e to tatou au pamiri. Te kapiti maira teia i te akonoanga i te au anoano i te pae kopapa e te pae vaerua katoa. Inara, te anoanoia ra te tu tau meitaki i te raveanga i teia, kia kore te au inangaro e te au angaanga o te ao nei e akaiti mai i te au mea pae vaerua puapinga atu. (Mataio 4:4; 6:33) Ma te tangi, e manganui te au tangata e akapou ra i to ratou oraanga, vaitata rai ki te aruaru anake anga i te au apinga materia. Inara, i te tautaanga i te akamerengo i to tatou au anoano katoatoa ki runga anake ua i te au apinga materia e mea puapinga kore ia. Te akaari maira tetai kimikimianga i oti akenei o te aronga moni tikai i Asia e, te manganui ia ratou “te taitaia ra e te manako ra e kare ratou e noo tinamou ana, noatu e te mataora ra ratou i tetai turanga ngateitei e te tu puapinga tei rauka mai mei ta ratou au apinga nui.”—Koheleta 5:11.
6. Eaa te akoanga ta Iesu i oronga mai no te aruaruanga i te apinga nui?
6 Kua tuatua a Iesu i ‘te pikikaa o te apinga nui.’ (Mareko 4:19) Akapeea i pikikaa ei te apinga nui? E maani ana te reira i te tangata kia akaraanga mataora, inara kare ratou e mataora ana. “Ko te tangata tei inangaro i te moni, kare roa e rava tana,” i karanga ai te Ariki ko Solomona. (Koheleta 5:10, The New English Bible) Inara ka rauka ainei i te aruaru i te au akakoroanga materia e kia tavini katoa i te Atua ma te ngakau katoa? Kare, kare e rauka. Te akamarama maira a Iesu e: “Kare e tika i te tangata kia akono i nga pu e toko rua: ka riro aia i te riri atu ki tetai, e te anoano atu ki tetai; e kare ra, ka riro i te tau atu ki tetai, e te akaviivii atu ki tetai. Ko kotou nei oki, kare e tika kia akono atu i te Atua e te Mamona.” Kua raurau a Iesu i tana au pipi kia akaputu, auraka i te au apinga materia i te enua nei, mari ra i te ‘au apinga ki runga i te rangi,’ koia oki, kia akanoo i tetai ingoa meitaki ki te Atua, tei ‘kite ana i te au mea e tau ia kotou, ou kotou i pati atu ei.’—Mataio 6:8, 19-25.
7. Akapeea tatou i te ‘rave tamouanga i te oraanga tikai’?
7 I te tataanga ki tona oa angaanga ko Timoteo, kua oronga te apotetoro ko Paulo i tetai akoanga pakari no runga i te reira. Kua karanga aia kia Timoteo e: “E ako atu i te aronga apinga maata i teianei ao, . . . eiaa oki e irinaki i te apinga maata mou kore, ei te Atua ora ra, ko tei oronga ua mai i te au mea katoa nei ei rave anga na tatou . . , kia maata atu ïa ia ratou kia oronga aere, kia tau i te uipa; I te akaputu marie anga i te meitaki tumu no ratou uaorai a muri atu, kia rave [tamou] ratou i te [“oraanga tikai,” NW.]”—1 Timoteo 6:17-19.
Eaa “te Oraanga Tikai”?
8. (a) Eaa te manganui e aruaru ei i te apinga nui e te turanga teitei? (e) Eaa ta te reira aronga e ngere ra i te kite mai?
8 Ki te maataanga o te au tangata, ko te tuatua “te oraanga tikai” te akatutu maira i tetai tu oraanga meitaki e te navenave. Te akakite maira tetai makatini nuti i Asia e: “Ko te aronga e akara ana i te au teata me kore te tivi, e kite mai ana i te inangaro i ta ratou e kite ra, i te moemoea i te ka rauka ia ratou.” E manganui te akariro ra i te aruaruanga i te apinga nui e te turanga 1 Korinetia 2:12; Ephesia 2:2) No reira rai e e maata tikai te au tangata maromaroa i teia tuatau!—Maseli 18:11; 23:4, 5.
teitei e ko ta ratou akakoroangaia i roto i te oraanga. E manganui tei akaatinga i to ratou mapuanga, oraanga kopapa, oraanga pamiri, e te au puapinga pae vaerua i te aruaruanga i teia au mea nei. E iti ua tei tapu i te akamanako e, ko teia au akatutuanga a te media, e ata anake ua o ‘te vaerua o teianei ao’—te takianga manako maata te akakeu ra i te maataanga o te au pirioni tangata i te enua nei e te akakeu ra ia ratou i te patoi atu i ta te Atua akakoroanga no tatou. (9. Eaa te apinga kare rava e rauka i te au tangata i te akatupu, e eaa te tumu?
9 Akapeea te aronga e angaanga karapii kore ra i te tauturu anga i tetai ke, i te tautaanga i te takore atu i te pongi, te maki, e te tu tika kore? Te maataanga o te taime e akatupu ana ta ratou au tautaanga ngateitei e te akaatinga uaorai i te puapinga maata. Inara, noatu ta ratou au tautaanga meitaki tikai, kare e rauka ia ratou i te taui i teia akatereanga o te au mea nei ei akatereanga tu tika e te meitaki. Eaa te tumu? No te mea ko te tikaanga “te vai ua nei rai to te ao ravarai i raro ake i taua vaerua kino ra”—ko Satani—e kare aia e inangaro kia tauiia te reira.—1 Ioane 5:19.
10. Aea te aronga tiratiratu e mataora ei i “te oraanga tikai”?
10 E mea tangi tikai me kare o tetai tangata manakonakoanga i te pae mai i te oraanga i roto i teianei ao! “Tei teianei ao anake ra ta tatou e tiaki i te Mesia nei e kino maata to tatou i to te tangata ravarai nei,” i tata ei a Paulo. “E kai tatou, e e inu oki; apopo oki tatou e mate ei” ko te tu ia o te aronga e irinaki ra e ko te oraanga ua rai teia. (1 Korinetia 15:19, 32) Inara e manakonakoanga rai tetai no te tuatau ki mua, “te rangi ou e te enua ou [ta te Atua] i tuatua maira, i te vai tika anga o te tuatua-tika ra.” (2 Petero 3:13) I taua tuatau ra, ka mataora te au Kerititiano i “te oraanga tikai,” koia oki, te “ora mutu kore” i roto i te tu apa kore, i runga i te rangi me kore i raro i te tutaraanga takinga meitaki o te kavamani o te Patireia o te Atua!—1 Timoteo 6:12.
11. Eaa te turuanga i te akamaata atu anga i te au anoano o te Patireia o te Atua ka riro ei ei akakoroanga?
11 Ko te Patireia anake ua o te Atua te ka puapinga tikai i te akatikatikaanga i te au manamanata o te tangata. I te turuanga i te akamaata atu i te au inangaro o te Patireia o te Atua, ko te akakoroanga puapinga rava atuia ta tetai tangata ka aruaru. (Ioane 4:34) Ia tatou e piri atura ki roto i taua angaanga ra, e rekareka ana tatou i tetai pirianga akaperepere ki to tatou Metua i te rangi. Te mataora katoa nei tatou i te tavini kapiti atu anga ki te au mirioni ua atu taeake e te au tuaine pae vaerua, te aruaru katoa ra i taua akakoroanga rai i roto i te oraanga.
Raveanga i te Au Atinga Memeitaki
12. Akaaite mai i te oraanga i roto i teia akatereanga nei ki “te oraanga tikai.”
12 “Te ngaro ke nei teianei ao, ma ta to reira katoa e anoano nei,” i karanga ai te Pipiria. Kare rava tetai tuanga o te ao o Satani, kapiti mai to te reira tu rongonui e te apinga nui, e kite katoaia, inara “ko tei akono ra i to te Atua ra anoano, e tika ïa i te ora anga e tuatau ua atu.” (1 Ioane 2:15-17) Ei akatuke anga ki te apinga nui papu kore, ki te tuatau poto ua o te tu ngateitei, e te au navenave akatutu ua o teia akatereanga nei, ko “te oraanga tikai”—ko te ora mutu kore i raro ake i te Patireia o te Atua—te mea tinamouia e te tau ra i ta tatou au akaatinga anga, me rave tatou i te au atinga memeitaki.
13. Akapeea tetai nga tokorua i te raveanga i te au atinga memeitaki?
13 E akamanako ana ia Henry raua ko Suzanne. Kua irinaki papu tikai raua i roto i ta te Atua taputou e, pouroa te aronga e tuku ra i te Patireia na mua i roto i to ratou oraanga, ka rauka ta te Atua tauturu. (Mataio 6:33) No reira, kua iki mai raua i te noo ua i roto i tetai are oko mama e kare raua roa ai e anoanoia kia angaanga tinamou, e ka rauka ia raua i te akapou maata atu i te tuatau i roto i te au aruaruanga pae vaerua ma ta raua nga tamaine e rua. (Ebera 13:15, 16) Kare tetai oa meitaki i marama ana i ta raua ikianga. Kua karanga aia kia Suzanne e: “E Maine, me ka inangaro koe i te noo i roto i tetai are manea atu, e apinga taau ka anoanoia i te akaatinga.” Inara, kua kite a Henry raua ko Suzanne e, na te tukuanga ia Iehova na mua “e meitaki tei akakiteia mai to te reira i teianei ao, e te ao a muri atu.” (1 Timoteo 4:8; Tito 2:12) Kua mamaata mai ta raua nga tamaine e kua riro mai ei nga vaine maroiroi i te tutu evangeria tamou. Ei pamiri, kua manako mai ratou e kare rava ratou i ngere ana i tetai apinga; mari ra, kua puapinga maata ratou na te akariroanga i te aruaruanga i “te oraanga tikai” ei akakoroangaia no ratou.—Philipi 3:8; 1 Timoteo 6:6-8.
Auraka e ‘Taangaanga Pu i te Ao’
14. Me akangaropoina tatou i to tatou akakoroanga mou, ka taki atu teia ki teea au tumatetenga?
14 Inara, e kino tikai me ngaropoina ia tatou ta tatou akakoroanga mou e kare tatou e mou piri akaou ana ki runga i “te oraanga tikai.” Taopenga mai ka rokoia tatou e te au apiapi e “te peu tini o teianei ao e te apinga, e te au mea e navenave ei ra.” (Luka 8:14) E taki ana te au inangaro akatere koreia e te “au apiapi no te oraanga” ki te piri maata atu anga ki roto i te au angaanga o teia akatereanga o te au mea nei. (Luka 21:34, tataanga i raro ake, NW) Ma te tangi tikai, kua taii atu tetai pae ki roto i tetai tu inangaro maata kia apinga nui e kua ‘taka ke rava oki tetai aronga i te akarongo nei, e kua ko mama rava ia ratou uaorai i te iriea e manganui,’ i te ngere katoa anga i to ratou pirianga akaperepere kia Iehova. E tutakianga maata tikai te reira no tei kore i “opu atu i te ora mutu kore”!—1 Timoteo 6:9, 10, 12; Maseli 28:20.
15. Akapeea tetai pamiri i te puapinga anga no te kore e ‘taangaanga pu ana i teianei ao’?
15 Kua karanga a Paulo e ko “te aronga e taangaanga i to teianei ao ra [kia riro mai] mei te aronga kare e taangaanga pu ua ana i te reira.” (1 Korinetia 7:31, NW) Kua akarongo a Keith raua ko Bonnie i taua akoanga ra. “Kua riro mai au ei Kite no Iehova iaku e akaoti maira i taku apii taote nio,” i karanga ai a Keith. “E ikianga taku. Ka rauka iaku i te apai e kia maata taku aronga maki e ka moni au i te reira, inara i te rave anga i te reira ka tamanamanata atu i to maua oraanga i te pae vaerua. Kua iki mai au i te kotinga i taku angaanga, kia akapou maata atu i te tuatau ki te akonoanga i te turanga pae vaerua e te pae manako o to maua pamiri, tei kapitiia mai e rima tamariki tamaine i te openga. Noatu e kare roa a matou moni i toe mai ana, kua kite mai matou i te akaravarava, e ta matou au apinga i umuumu ei, e rauka ua ana rai ia matou. E piri vaitata to matou oraanga pamiri, e maanaana, e te mataora maata tikai. I te openga iora, kua piri pouroa atu matou ki roto i te angaanga orometua tamou. I teianei kua akaipoipo ta maua au tamaine, e e toru, e tamariki ta ratou. Kua mataora katoa to ratou au pamiri, ia ratou e tuku tamou ra i ta Iehova akakoroanga na mua.”
Tukuanga i to te Atua Akakoroanga na Mua ki Roto i Toou Oraanga
16, 17. Eaa te au akaraanga o te au tangata kite karape e orongaia maira e te Pipiria e akapeea ratou i te akamaaraangaia?
16 Te oronga maira te Pipiria i te au akaraanga o te aronga tei akono e tei akono kore i ta te Atua akakoroanga. Te au apiianga mei te reira au akaraanga, te tau ra ki te au tangata o te au mataiti katoatoa, au peu, e te au turanga. (Roma 15:4; 1 Korinetia 10:6, 11) Kua patu a Nimeroda i te au oire mamaata, inara kua rave aia i te reira i te patoianga ia Iehova. (Genese 10:8, 9) Inara, e maata te aronga e au akaraanga meitaki. Ei akatauanga, kare a Mose i akono ana i tona turanga ei tangata maata no Aiphiti, e ko tona akakoroangaia i roto i te oraanga. Mari ra, kua akangateitei aia i tana au apainga pae vaerua ei ‘apinga maata oki i to te taonga katoa o Aiphiti ra.’ (Ebera 11:26) Penei ake kua tauturu rai te taote ko Luka ia Paulo e tetai atu i to ratou au maki. Inara kua rave a Luka i te angaanga meitaki rava atu ei tangata tutu evangeria e ei tangata tata Pipiria. No tana tuanga, kua kiteaia a Paulo, kare ei tangata tu katau i te Ture, mari ra ei mitinari, ei “apotetoro ki te au pa enua.”—Roma 11:13.
17 E maaraia ana a Davida, kare ei vaeau tamaki e kare katoa ei tangata akatangi imene e te atu imene, mari ra ‘ei tangata tau ki to te Atua uaorai ngakau.’ (1 Samuela 13:14) Kua kite tatou ia Daniela, kare no tana angaanga ei tangata maata o te kavamani Babulonia, mari ra no tana tavinianga ei peroveta tiratiratu no Iehova; ia Esetera, kare ei ariki vaine no Peresia, mari ra ei akaraanga no te mataku kore e te akarongo; Petero, Anederea, Iakobo, e Ioane, kare ei au tangata ravakai puapinga, mari ra ei au apotetoro na Iesu. E tei maata rava atu, te maara ra tatou ia Iesu uaorai, kare ei “kamuta,” mari ra ko “te Mesia.” (Mareko 6:3; Mataio 16:16) Kua marama pouroa teia au tangata nei e noatu te au kite karape, au apinga, me kore te turanga teitei i rauka ia ratou, ka anoanoia to ratou oraanga kia akamouia, kare ki runga i ta ratou au angaanga, mari ra ki runga i ta ratou tavinianga i te Atua. Kua kite ratou e te akakoroanga puapinga rava atu e te meitaki rava atu ka rauka ia ratou koia oki kia riro mai ei tangata me kore ei vaine no te Atua.
18. Akapeea tetai Kerititiano mapu i te ikianga i te taangaanga i tona oraanga, e eaa tana i kite mai?
18 Ko Seung Jin, tei taikuia i te akamataanga, kua marama katoa mai i teia i te openga iora. “Kare au i akapou ana i toku maroiroi katoa ki roto i te apii vairakau, ati, e te apiianga ei puapii, kua iki mai au i te taangaanga i toku oraanga i te rotai anga ki taku akatapuanga ki te Atua,” i akamarama mai ei aia. “Te tavini nei au i teianei i te ngai e anoano maataia ra te au puapii Pipiria, i te tauturu anga i te au tangata kia aere ki runga i te arataa te taki atura ki te oraanga mutu kore. I manako ana au i te taime mua e ei orometua tamou kare e anoanoia te tautaanga pakari. I teianei, e maata atu te tautaanga i to mua ana, iaku e tauta ra i te akameitaki atu i toku tu e toku tu kite i te apii atu i te au tangata ma te au peu tukeke. Te kite nei au e te akariroanga i ta Iehova akakoroanga ei akakoroanga no tatou, ko te tu oraanga puapinga anake ua te reira.”
19. Akapeea e rauka ai ia tatou te akakoroanga mou tikai i roto i te oraanga?
19 Ei au Kerititiano, kua akameitakiia tatou ma te kite no te ora e te manakonakoanga no te akaoraanga. (Ioane 17:3) No reira, auraka tatou “e āriki puapinga kore ua i te aroa ua o te Atua,” e kia ngere i tona akakoroanga. (2 Korinetia 6:1) Mari ra, kia taangaanga tatou i to tatou au ra e te au mataiti akaperepere no te oraanga i te akapaapaa ia Iehova. Kia totoa tatou i te kite te apai maira i te mataora tikai i teianei e te taki atura ki te oraanga mutu kore. I te rave anga i te reira, ka kite mai tatou i te tikaanga o ta Iesu au tuatua e: “E mea meitaki i te oronga atu i te rave mai.” (Angaanga 20:35) Kua kite mai tatou i reira i te akakoroanga mou tikai i roto i te oraanga.
[Tataanga Rikiriki i Raro]
^ para. 1 Kua tauiia tetai au ingoa.
Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?
• Eaa te akakoroanga teitei rava atu te ka rauka ia tatou i roto i te oraanga?
• Eaa te aruaruanga i te au apinga materia ka riro ei ei mea puapinga kore?
• Eaa “te oraanga tikai” ta te Atua e taputou maira?
• Akapeea tatou i te taangaanga anga i to tatou oraanga no te akakoroanga o te Atua?
[Au Uianga Apii]
[Au Tutu i te kapi 18]
Ka anoanoia te au Kerititiano kia rave i te au atinga memeitaki