Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

‘Akakakau ia Kotou Uaorai ki te Manako Akaaka’

‘Akakakau ia Kotou Uaorai ki te Manako Akaaka’

‘Akakakau ia Kotou Uaorai ki te Manako Akaaka’

NO TETAI oire rongonui mai teia tangata. Kua rauka iaia te turanga o te anau mai anga ei tangata Roma e kare e kore no roto mai aia i tetai pamiri rongonui. Ko Saula taua tangata ra, kua rauka iaia tetai o te au apiianga meimeitaki rava atu o te anere mataiti mua T.N. E tuatua ana aia e rua reo e no roto aia i tetai pupu akonoanga ngati Iuda rongonui​—ko te au Pharisea.

Kua matau ua a Saula i te akavaavaa i te au tangata noa ua nei e te akaparau i tona uaorai tu tuatua tika. (Luka 18:11, 12; Angaanga 26:5) Ko te tu rai ia o to Saula au oa Pharisea i te akateitei ia ratou uaorai e e mea inangaro na ratou te turanga papanunui e te au taoonga akangateitei. (Mataio 23:6, 7; Luka 11:43) Penei no te piri ana ki taua au tangata ra i akateitei ei a Saula. Kua kite tatou e e tangata maroiroi aia i te takingakino i te au Kerititiano. Te au mataiti i muri mai, te riro anga aia ko te apotetoro ko Paulo, kua kapiki aia iaia i te mapuanga e e tangata ‘akakino, e te takinga-kino, e te rave kino.’​—1 Timoteo 1:13.

Ae, kua riro mai a Saula ei Kerititiano, ko te apotetoro ko Paulo, e kua taui takiri tona tu. Ei apotetoro Kerititiano, kua akakite akaaka ua aia e e tangata “iti rava [aia] i te iti i te aronga tapu ravarai.” (Ephesia 3:8) E tangata tutu evangeria meitaki tikai aia, inara kare aia i apai ana i te akangateiteianga nona uaorai. Mari ra, kua oronga pouroa aia i te akangateiteianga ki te Atua. (1 Korinetia 3:5-9; 2 Korinetia 11:7) Na Paulo oki i ako atu i te au oa Kerititiano e: “Ka akakakau ia kotou uaorai ki te ngakau aroa ua, te takinga meitaki, te manako akaaka, te tu maru, e te akakoromakianga roa.”​—Kolosa 3:12NW.

Te tau ra ainei taua akoanga ra no to tatou nei 21 anere mataiti? E puapinga ainei to te taakaaka? E akairo tika tikai ainei te tu akaaka no te tu toa?

E Akaaka Ainei te Mana Katoatoa Tei Anga Mai?

No tetai ua atu uriurianga no runga i te tu akaaka kia akamanako uaia rai to te Atua manako. No teaa ra? No te mea koia to tatou Mana Ngateitei e koia Tei Anga mai ia tatou. Me akaaiteia atu kiaia, ka anoanoia tatou kia ariki i to tatou uaorai au kotinga. Te irinaki nei tatou ki runga iaia. “I te Mana katoatoa ra, kare i kitea e tatou kia kimi: tei maata i te mana,” i tuatua ai te tangata pakari ko Eliu. (Iobu 37:23) Ae, ka riro te akamanako ua anga i te ao maata e pini ua ake ia tatou ei tupuanga taakaaka tikai! “Ka nānā na i to kotou mata ki runga, ka akara,” i pati maira te peroveta ko Isaia. “Naai te reira i anga? te arataki ra aia i taua au nuku ra ki vao ma te tatauia: kua tapa anakeia to ratou au ingoa e ia; no tona ra ririnui, e te mana maata, i kore ei tetai i ngaro.”​—Isaia 40:26.

I te pae mai i tona mana katoatoa, e akaaka katoa te Atua ko Iehova. Kua pure te Ariki ko Davida kiaia e: “Kua oronga katoa mai koe kiaku i te paruru ora naau: e na toou [“tu akaaka,” NW] i maataʼi au.” (2 Samuela 22:36) E akaaka te Atua i roto i te tu e te akamanako maira aia i te au tangata akaaka ua e tauta ra i te akamareka iaia, e te akaaroa maira ia ratou. Mei te mea rai e te piko maira a Iehova mei te rangi, i te takinga meitaki anga i te aronga i mataku i te Atua.​—Salamo 113:5-7.

E mea akaperepere katoa na Iehova, te tu akaaka o tona au tavini. Kua tata te apotetoro ko Petero e: “E patoi te Atua i tei nengonengo, e oronga mai i te meitaki no tei akaaka.” (1 Petero 5:5) To te Atua manako no runga i te parau, kua akakite tetai tata Pipiria e: “Te rikarika rā Iehova i te aronga katoa i parau te ngakau ra.” (Maseli 16:5) Akapeea ra i riro ei te tu akaaka ei akairo no te tu toa?

Te Mea Kare i te Tu Akaaka

Kare te tu akaaka i aiteite ki te tu taakamaia. I roto i tetai au peu taito, tei matauia ko te tangata akaaka, e tuikaa​—e tangata taparuparu, puapinga kore, moraro ua. I tetai tua, te akaketaketa maira te Pipiria e ka akatupu mai te manako akaaka i te tu ngateitei. Ei akatauanga, kua tata te tangata pakari e: “Te tutaki o te taakaaka e te mataku ia Iehova, ko te apinga nui ïa, ko te ngateitei ïa, ko te ora ïa.” (Maseli 22:4) E i roto ia Salamo 138:6, ka tatau tatou e: “Teitei ua rai a Iehova, ka akono mairai aia i tei akaaka; kareka te nengonengo ra, ei te mamao ke aia e akara mai ei.”

Kare te aiteanga o te taakaaka e kare o tetai tu kite me kore kare ana apinga e rauka i te rave. Ei akaraanga, kare rava a Iesu Karaiti i tuatua ana e kare aia i te Tamaiti anau tai na Iehova, e kare rava aia i akapikikaa ua ana e kare tana angaanga orometua i te enua nei i te mea puapinga. (Mareko 14:61, 62; Ioane 6:51) E oti akera kua akaari a Iesu i te tu akaaka na te oronga anga i te akangateiteianga ki tona Metua e na te taangaanga anga i tona mana ei tavini e ei tauturu i etai ke e kare ei tutara e ei akatinai mate ia ratou.

E Akairo no te Tu Toa

Kare roa e ekoko e, kua kiteaia a Iesu Karaiti ki tona au taeake na roto “i te au angaanga mana.” (Angaanga 2:22) Kareka i roto i te mata o tetai aronga, koia “tei akaaka roa atu i o te tangata nei.” (Daniela 4:17NW) Kare aia i noo anake ua i tetai oraanga akatietie kore mari ra kua apii putuputu katoa aia i te puapinga o te tu akaaka. (Luka 9:48; Ioane 13:2-16) Tera ra, kare tona tu akaaka i akaparuparu ana iaia. E tu mataku kore tikai tona i te paruru anga i te ingoa o tona Metua e i te akatupu anga i tana angaanga orometua. (Philipi 2:6-8) I roto i te Pipiria, kua akatutuia mai a Iesu ei riona ngakau toa. (Apokalupo 5:5) Te akaari maira te akaraanga a Iesu e te rotai ra te tu akaaka ki te tu toa tau e te maroiroi.

Ia tatou e tauta ra i te tatanu i te tu akaaka tika tikai, ka kite tatou e ka anoanoia te tauta pakari i roto i te akariro anga i te manako akaaka ei tuanga no te oraanga. Te o maira te kauraro ua rai ki te anoano o te Atua auraka ra te aru i te arataa ngoie ua kare e patoianga me kore e tuku ua atu ki te au anoano o te kopapa. No te akatupu i te tu akaaka ka inangaroia te tu toa tau, no te mea ka anoanoia tatou kia vaoo i to tatou uaorai au anoano kia rauka i te tavini ia Iehova e te au anoano o etai ke ma te karapii kore.

Te Au Puapinga o te Tu Akaaka

Ko te tu akaaka ka o mai te rangatiraanga mei te tu parau me kore te ngakau parau. Te taangaanga ra te au Tuatua Tapu i te tuatua “manako akaaka” ei akataka mai i te reira. (Ephesia 4:2NW) E tupu mai ana te aerenga manako akaaka na te akara matatio tikai anga ia tatou uaorai​—to tatou au ngai maroiroi e te paruparu, te au mea i puapingaia ai tatou e tei puapinga kore. Kua oronga mai a Paulo i te akoanga meitaki no runga i teia i tona tata anga e: ‘Teia taku tuatua kia kotou eiaa e maata te manako iaia uaorai, i tei tau iaia kia manako; ka akono tikai ra i te manako.’ (Roma 12:3) Tetai ua atu e aru ra i taua ako ra te akaari maira aia i te tu akaaka.

E kitea katoaia mai ana te tu akaaka me tuku tatou ma te ngakau tae i te anoano o etai ke i runga atu i to tatou. I te akauruangaia, kua ako atu a Paulo i te au Kerititiano e: “Auraka takiri e mea e raveia ma te taumāro, e te akanengonengo puapinga kore; [“ei manako akaaka ra ma te akamanako e i maata atu etai ke ia tatou,” NW].” (Philipi 2:3) Te rotai ra teia ki te akauenga a Iesu ki tana au pipi e: “E tei rai i roto ia kotou nei, ei tavini ïa no kotou. Te akateitei iaia uaorai, e akamoraroia ïa; e te akamoraro iaia uaorai, e akateiteiia ïa.”​—Mataio 23:11, 12.

Ae, ka arataki te manako akaaka ki te akangateiteianga i mua i te aroaro o te Atua. Te akaketaketa maira te pipi ko Iakobo i taua manako ra i tona tata anga e: “Ka taakaaka na kotou ki mua i te aroaro o te Atu, e nana kotou e akateitei.” (Iakobo 4:10) Koai ra te ka kore e inangaro kia akangateiteiia e te Atua?

Kua riro te ngere i te tu akaaka i te akatupu i te oripu maata e te manamanata i rotopu i te au pupu tangata e i rotopu i te au tangata tataki tai. I tetai tua, kua riro te taakaaka ei akatupu mai i te au tupuanga memeitaki. Ka rauka ia tatou te pumaana no te akaperepereanga a te Atua. (Mika 6:8) Ka rauka ia tatou kia rekareka i te manako au no te mea e ngoie atu no te tangata akaaka kia mataora e kia mareka ua, i te tangata nengonengo. (Salamo 101:5) Ka ngoie atu e ka mareka roa atu to tatou au pirianga ki te pamiri, te au taeake, te au oa, e etai ke atu. Ko te aronga akaaka ka kopae ratou i te pekapeka e te taumaro, e tu te ka taki vave atu ki te riri, te ke, te makitakita, e te akamoupuku.​—Iakobo 3:14-16.

Ae, e mataara meitaki tikai te tatanu anga i te manako akaaka no te akamou marie i te au pirianga memeitaki ki etai ke. Ka tauturu te reira ia tatou i te aro atu anga i te au akaaoanga o tetai ao kaipenu, e te akarere. Ma te tauturu a te Atua, kua autu te apotetoro ko Paulo ki rungao i te tu akateitei e te parau tei tupu kiaia i mua ana. Kia akapera katoa tatou, i te takore atu i tetai ua atu tu manako nengonengo me kore i te aerenga manako e e meitaki atu tatou i etai ke. “Ko te parau to te mate ra na mua, e te ngakau nengonengo ra, to te inga ïa na mua,” e akamatakite maira te Pipiria. (Maseli 16:18) Na te aru anga i te akaraanga e te ako a Paulo, ka kite ia tatou i te pakari o te ‘akakakau anga ia tatou uaorai ki te manako akaaka.’​—Kolosa 3:12NW.

[Tutu i te kapi 4]

Kua autu a Paulo ki rungao i te tu akateitei e te parau

[Tutu i te kapi 7]

Ka tauturu te manako akaaka ia tatou i te akamou marie i te au pirianga memeitaki ki etai ke

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 5]

Anglo-Australian Observatory/David Malin Images