“Naku te Ario, e Naku Rai te Auro”

I TE ono o te anere mataiti M.T.N., kua tuku te Ariki ko Kuro o Peresia i te iti tangata o te Atua kia aere mei te tuikaaanga i Babulonia. E manotini ua atu o ratou tei oki ki Ierusalema i te patu akaou i te iero o Iehova, tei ruruia ki raro. Papu kore te turanga pae kimi puapinga o taua aronga ra i oki, e te patoi maira te au tangata akakaitamaki i vaitata mai i te angaanga patu akaou anga. No reira kua ekoko tetai aronga patu are e me ka oti rai ia ratou taua angaanga puapinga ra.

Na roto i te peroveta ko Hagai, kua akapapu a Iehova ki te aronga patu are e tei vaitata uao rai aia ia ratou. “E naku e akangaueue i te au enua katoa ra, e e tae mai tei inangaroia e te au enua katoa ra: e akaki oki au i teianei are ki te kakā,” i tuatua atura te Atua. No te au manamanata pae puapinga o te aronga patu are, kua oronga atu a Hagai i teia karere e: “Naku te ario, e naku rai te auro, te tuatua mairā Iehova Sabaota ra.” (Hagai 2:7-9) I roto ua i te rima mataiti i muri ake i te tuatua anga a Hagai i taua au tuatua akamaroiroi ra, kua oti te angaanga i te raveia.​—Ezera 6:13-15.

I te au taime ua akenei kua akamaroiroi katoaia te au tavini o te Atua e te au tuatua a Hagai i te tuatau o te au angaanga mamaata tei piri atu ki te akamorianga a Iehova. I te mataiti 1879 i te akamata anga te pupu tavini akono meitaki e te pakari i te nenei i teia tianara, tei kapikiia e ko te Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence i taua taime ra, tei roto i reira te akakiteanga e aru maira e: “Te irinaki nei matou e ko IEHOVA te turuturu ra i te ‘Zion’s Watch Tower,’ e no teia tumu kare rava te reira e patipati atu e kare katoa e pati atu i te au tangata no te tauturu. Me kare e rauka i Tei karanga mai e: ‘Naku pouroa te auro e te ario o te maunga ra,’ i te oronga mai i te moni tauturu tei inangaroia, kua marama ua matou e ko te tuatau te reira kia tapuia te neneianga te au puka.”

Kare rava te neneianga o te au puka i akamotu ana. Te itiu mua e 6,000 kopi i neneiia, i roto i te reo Papaa ua. Teia tuatau, te avereti no te neneianga i te itiu okotai e 28,578,000 kopi, i roto i te 161 reo. * Te makatini Awake!, te tokorua o Te Punanga Tiaki, to te reira avereti e neneiia ana e 34,267,000 kopi, i roto i te 80 reo.

E manganui te au angaanga e rave ana te Au Kite o Iehova tei aiteite ua te akakoroanga ki ta Te Punanga Tiaki​—koia oki i te akangateitei ia Iehova ei Atua Ngateitei no te ao katoa e pini ua ake e i te akakite anga i te tuatua meitaki o tona Patireia. (Mataio 24:14; Apokalupo 4:11) Ko te irinakianga papu o te Au Kite i teia tuatau kua aiteite rai te reira ki tei akakiteia e teia tianara i te mataiti 1879. Kua irinaki tikai ratou e te turuturu nei te Atua i ta ratou angaanga e ka rauka ua rai te moni no te au angaanga tana e akameitaki maira. I te rave anga tikai ra oki i te reira, e akapeea ana te tutakianga i te au angaanga a te Au Kite o Iehova? E mei teaa te tu o te au angaanga ta ratou e rave ana kia rauka i te tutu aere i te tuatua meitaki i te ao katoa?

Akapeea te Tutaki Anga i Teia Angaanga?

Ia ratou e tutu aere ra ki te papuriki, kua matau ua te Au Kite o Iehova i te akarongo i te uianga e, “Te tutakiia nei kotou i te rave i teia?” Ko te pauanga kare, kare ratou e tutakiia ana. To ratou taime te oronga uaia nei ma te kore e tutaki. E maata te au ora e pou ana i teia aronga tutu evangeria i te tuatua ki etai ke no runga ia Iehova e te taputou a te Pipiria no tetai tuatau meitaki atu ki mua no te mea na te ngakau akameitaki e akakeu ra ia ratou. Te ariki ngakau tae nei ratou i ta te Atua i rave no ratou e ta te karere o te tuatua meitaki i akatupu kia meitaki atu to ratou uaorai au oraanga e te manakonakoanga. No reira, te inangaro nei ratou i te akakite i teia au apinga memeitaki ki etai ke. Na te rave anga i te reira te aru ra ratou i te kaveinga ta Iesu i akakite e: “E mea omai ua to kotou, e oronga ua atu oki kotou.” (Mataio 10:8) E tika rava e na to ratou inangaro kia riro ei au kite no Iehova e no  Iesu i akakeu ia ratou kia akapou i ta ratou uaorai moni kia rauka i te akakite i to ratou au irinakianga ki te tangata, e ki te aronga katoa e mamao te ngai e noo ra mei ia ratou.​—Isaia 43:10; Angaanga 1:8.

Ko te maata o teia angaanga tutu e te au mataara e taangaangaia ra i te akatupu anga i te reira​—te au ngai neneianga, te au opati, au Are Akaputuputuanga, au kainga mitinari, e te vai atura​—​e maata tikai te akapouanga moni ka anoanoia. Noea mai ra te moni? Ko te moni e rauka maira no teia au mea katoatoa e na roto ana i te akaputuanga tauturu oronga ua. Kare te Au Kite o Iehova e manono mai i te au mema o te putuputuanga kia oake moni mai ei turuturu i te au angaanga a te akaaerenga, e kare katoa ratou e tiati ana i te au puka ta ratou e tua aere ana. Me te inangaro ra tetai ua atu tangata i te oronga mai i tetai tauturu no ta ratou angaanga, ka rekareka rava te Au Kite i te ariki i te reira. Ka akamanako ana tatou e eaa te o maira ki roto i tetai tuanga okotai ua o te au tautaanga kia tutu aere i te tuatua meitaki i te ao katoa​—te angaanga urianga.

Au Puka i Roto i te 437 Reo

No te au rau ngauru ua atu mataiti, ko te au puka a te Au Kite o Iehova tetai o te au puka maata rava atu tei uriia i roto i teianei ao. E 437 reo i uriia te au aenga pepa, te au poroutia, te au makatini, e te au puka ki roto. E tika e ko te angaanga urianga, mei tetai au angaanga rai e o maira te tutu anga i te tuatua meitaki, e maata tikai te au apinga tauturu ka anoanoia. Eaa tikai ra oki te o maira ki te rave anga i te angaanga urianga?

Me oti i te aronga tata o te au puka a te Au Kite o Iehova te au mea ka aere ki roto i tetai atikara Papaa, ka tukuia atu te tataanga na roto i te komopiuta ki te au pupu uri reo tei tereniia takapini i te ao katoa. Okotai rai reo ta te pupu okotai ka uri i roto i te au reo ka uriia te au puka. Tei runga ua i te maata o te au angaanga ta ratou e rave ra e te au tu ngata o te reo ta ratou e uri ra ki roto​—koia te reo e akakoroia ra—​penei ka taeria rai mei te 5 ki te 25 mema i roto i teia au pupu tataki tai.

Ka akara meitakiia te tataanga tei uriia, ka tatauia e ka akatikatikaia. Te  akakoroanga koia oki kia tika e kia taka meitaki tikai te urianga i te au manako o roto i te reo mua. Tuketuke te au akaaoanga ta teia e akatupu ana. Me angaanga ki runga i tetai tataanga e au tuatua karape ngata te taangaangaia ra, penei e maata te au kimikimianga ka anoanoia te aronga uri reo e te aronga tatau e te akatikatika kia rave i roto i te reo mua (Papaa me kore i tetai reo mua ke atu mei te Varani, Rutia, me kore Paniora) e te reo e uriia ra ki roto, i te akapapu e te tika tikai ra te reira. Ei akaraanga, me uriuri tetai atikara i roto i te Awake! i tetai tumu manako kite karape ngata me kore tuatua enua, e maata ua atu te kimikimianga ka anoanoia.

E maata te aronga uri reo e angaanga tamou ra me kore i tetai taime ua, i ko i te au opati manga o te Au Kite o Iehova. Tetai papaki e angaanga ana i te ngai rai e tuatuaia ra te reo e akakoroia ra. Kare te aronga uri reo e tutakiia ana no ta ratou e rave ra. E oronga uaia ana ra tetai pia moe e te kai e tetai manga moni no te au mea ua e anoanoia ra no ratou uaorai. Mei tetai 2,800 Kite e angaanga ra ei aronga uri reo i te ao katoa nei. Teia taime nei, e 98 opati manga o te Au Kite o Iehova e akono nei i te au pupu uri reo me kore e akaaere ra i tetai au pupu i tetai au ngai ke atu. Tetai akaraanga okotai ua, te akatere nei te opati manga o Rutia tere atu i te 230 aronga uri reo tamou me kore i tetai taime ua, e uri ra e 30 tuma au reo, tei kapiti mai i tetai au ngai kare i kite mamaoia i vao ake i taua ngai ra, mei ia Chuvash, Ossentian, e Uighur.

Akameitaki Roa Atu Anga i te Turanga o te Urianga

Mei ta tetai ua atu tei tauta ana i te apii i tetai reo ke i kite e, kare te uri anga kia tano tikai te au manako ngata i te mea ngoie ua. Ko te akakoroanga koia oki kia tano tikai te oronga anga i te au tumu tika e te au manako o te tataanga mua, e i taua taime rai kia tangi natura ua te tatau anga o te urianga, mei te mea ra e ko te reo mua rai teia i tataia ai te reo e akakoroia ra. Ei kite taunga karape rai te rave i teia. E maata te au mataiti ka pou e tukatau meitaki ei te aronga uri reo ou i te rave i te angaanga uri reo, e e maata te au porokaramu apii a te Au Kite o Iehova e oronga ua nei rai na ratou. E atoro ana te au puapii i te au pupu i tetai au taime i te oronga tauturu i roto i te akameitaki roa atu anga i to ratou kite uri reo e i te taangaanga anga i te au porokaramu komopiuta.

 E au mea meitaki ta teia au porokaramu terenianga e akatupu nei. Ei akatauanga, te ripoti maira te manga o te Au Kite o Iehova i Nikarakua e: “Ko te taime mua teia, i rauka ai i to matou aronga uri reo Miskito te terenianga i roto i te au mataara e te au ravenga uri, mei ko i tetai puapii no te manga mai i Meiko. E aka tuke tikai ta teia i akatupu i roto i te mataara e rave nei to matou aronga uri reo i ta ratou angaanga. Kua meitaki maata roa atu te tu o te urianga.”

Au Tuatua tei Akatukia i te Ngakau

Ko te au tautaanga kia uri i te Pipiria e te au puka Pipiria ki roto i te reo enua o te tangata kua akakoroia ei akatukia i to ratou ngakau, e ko te reira tikai te tupu nei. I te mataiti 2006, kua rekareka tikai te Au Kite o Iehova i Purukaria i te tukuia mai anga te New World Translation of the Christian Greek Scriptures i roto i te reo Purukaria. Te ripoti maira te manga o Purukaria i te maata o te au tuatua akameitaki anga tei tae mai no te reira. Te karanga ra te au mema o te putuputuanga e “teianei te akatukia nei tikai te Pipiria i to ratou ngakau, kare i to ratou manako ua.” Kua tuatua tetai tangata pakarikari no Sofia mai e: “Kua tatau ana au i te Pipiria no te au mataiti e manganui, kare roa ra oki au i tatau ana i tetai urianga ngoie ua i te marama e tei puta roa ki te ngakau.” Mei koia katoa i Arapania, i te rauka mai anga tana kopi o te New World Translation tei oti katoatoa i roto i te reo Arapania, kua akakite tetai Kite i reira e: “E tangianga manea tikai te Tuatua a te Atua i roto i te reo Arapania! E tikaanga ngateitei tikai kia tuatua mai a Iehova kia tatou i roto i to tatou uaorai reo!”

 Penei e maata ua atu te au mataiti ka pou i te aronga uri reo i te uri i te Pipiria. Inara me ka taopenga mai te reira ki te rauka anga i te au mirioni ua atu au tangata kia marama mou tikai i te Tuatua a te Atua no te taime mua, kare ainei koe e karanga e kua pauna meitakiia te maroiroi i pou?

“E Oa Rave Angaanga oki Matou na te Atua”

E tika e ko te angaanga uri reo ua tetai, o te au angaanga e manganui e anoanoia nei no te tutu aere i te tuatua meitaki ma te tau tikai. E maata tikai te maroiroi e te moni e anoanoia ana no te tataanga, te neneianga, e te tukuanga i te au puka akatumuia ki runga i te Pipiria e te au angaanga ke atu e manganui a te au manga, te au kotinga, e te au putuputuanga o te Au Kite o Iehova. Inara te “oronga puareinga ua” nei to te Atua iti tangata ia ratou uaorai i te rave i teia angaanga. (Salamo 110:3, NW) Kia ratou e tikaanga manea tikai e e turanga akangateiteiia kia rave i ta ratou uaorai akaputuanga e no te reira, kua tika ia Iehova kia akamanako mai ia ratou ei au “oa rave angaanga” nana.​—1 Korinetia 3:5-9.

E tika mou tikai e kare tei tuatua mai e “naku te ario, e naku te auro” e irinaki ki runga i ta tatou tauturu i te pae moni ei akaoti i tana angaanga. E oti akera, kua akangateitei mai a Iehova i tona au tavini ki te tikaanga kia piri ki roto i te akatapu anga i tona ingoa na roto i ta ratou tauturu anga i te tutu aere i te tuatua mou o te ora ki to “te pa enua ravarai.” (Mataio 24:14; 28:19, 20) Kare ainei koe e akakeuia ana kia turuturu i teia angaanga te ka kore rava e rave akaouia?

[Tataanga Rikiriki i Raro]

[Pia i te kapi 18]

“AKAKEU TE REIRA IA MATOU KIA AKAMANAKO MEITAKI”

Kua tata tetai tamaine e 14 mataiti ki te manga o te Au Kite o Iehova i Kameruno e: “I muri ake i te oko mai anga i taku au puka apii no te mataiti, kua rauka iaku i te oko atu e rua nga puka no te mataiti i topa no e 2,500 franc [$7.50 N.Z.]. Te tuku atu nei au i teia pera katoa e 910 franc [$2.73 N.Z.] no roto i taku moni i akaputuputu. Te inangaro nei au i te akamaroiroi ia kotou kia rave ua atu rai i te angaanga meitaki e rave ra kotou. Meitaki maata no te makatini Punanga Tiaki e te Awake! Akakeu te reira ia matou kia akamanako meitaki.”

[Pia/​Tutu i te kapi 18]

MONI TAUTURU TAKAKE ROA

Kua tae mai te reta e aru maira, ki te manga o te Au Kite o Iehova i Meiko mei ko i tetai tamaiti ono mataiti ko Manuel, e noo ra i te tuanga Enua o Chiapas. I te mea kare aia i kite ake i te tata, na tetai oa i tata mai nona. Te karanga maira a Manuel e: “Kua oronga mai toku mama ruau i tetai tinana puaka naku. Te anau mai anga i te au punupunua, kua iki mai au i te mea manea roa atu e kua angai i te reira ma te tauturu a toku au tuakana. Te tuku atu nei au ma te aroa maata i teia moni tauturu tei rauka mai iaku i te oko anga i te puaka. E 100 kiro te teimaa, e e 1,250 peso [$156.00 N.Z.] te tei rauka mai iaku no te reira. Me ka tika e taangaanga i te moni na Iehova ine.”

[Pia i te kapi 19]

‘TAANGAANGA I TEIA EI URI I TE PIPIRIA’

I ko i te uruoaanga tapere o te mataiti 2005 a te Au Kite o Iehova i Ukarania, kua tukunaia mai te New World Translation of the Christian Greek Scriptures i roto i te reo Ukarania. I tera mai ra, kua kiteaia mai teia karere i roto i te pia akaputuanga a te uruoaanga koia oki: “E iva oku mataiti. Meitaki maata tikai no te Greek Scriptures. Kua oake mai toku mama i teia moni na maua ko toku teina meangiti ei tutaki i te pati ki te apii. Inara no te mea kare i ua, kua aere ua maua na raro ki te apii e kua vaoo ua i teia 50 hryvnia [$15.88 N.Z.]. Te inangaro nei maua ko toku teina kia taangaanga kotou i teia ei uri i te Pipiria katoa ki roto i te reo Ukarania.”

[Pia i te kapi 20, 21]

AU RAVENGA TA ETAI E IKI RA NO TE ORONGA

AKAPUTUANGA NO TE ANGAANGA I TEIANEI AO

E manganui te akapae ra, me kore te akapapa ra, i tetai moni no te tuku ki roto i te au pia akaputu anga tei akairoia: “Akaputuanga no te Angaanga i Teianei Ao​—Mataio 24:14.”

Te au marama katoatoa, e tuku ana te au putuputuanga i teia au moni ki te opati manga o te Au Kite o Iehova te akono ra i to te reira au enua tataki tai. Kia tuku tika katoaia te au moni tauturu tei oronga uaia ki te Treasurer’s Office, Watchtower Bible and Tract Society of New Zealand, PO Box 75142, Manurewa, Manukau 2243, ka tau te au apinga akamanea me kore tetai atu au apinga puapinga kia oronga katoaia. Kia aru mai tetai reta poto ua i te akakite anga mai e e au apinga aroa tikai taua au apinga ra no teia au akaputu anga.

AKANOOANGA I TE TURANGA NO TE TAUTURU

Penei ka orongaia te moni na roto i tetai akanooanga takake, e me ka pati mai te tangata oronga ra i te reira, ka akaokiia atu te moni oronga ua kiaia. No tetai akakite anga maata atu, e tata ki te Treasurer’s Office i te atereti i akakiteia i runga akenei ine.

PARANIANGA ORONGA UA

I te pae i te au moni oronga aroa ua e te au moni oronga tauturu ua, te vai ra tetai atu au ravenga orongaanga no te akapuapinga i te angaanga Patireia i teianei ao. Te kapiti maira teia i te:

Initurini: Penei kia tukuia te ingoa o te Watchtower Society e ko tei puapingaia mei tetai koreromotu initurini no te oraanga me kore tetai akapapaanga akaangaroi anga/moni pakari.

Apinga Akaputuia e te Au Poni: Penei ka orongaia te au apinga akaputuia e te au poni ki te Watchtower Society ei apinga aroa.

Are e te Enua: Penei ka orongaia te au enua e te au are ka rauka i te oko ki te Watchtower Society ei apinga aroa me kore, na te akono anga i tetai koreromotu no te au apinga o te oraanga ki tei orongaia mai i te reira, te ka rauka iaia i te noo ki roto i te tuatau e ora ra aia. Kia araveiia atu te opati manga i toou enua i mua ake ka akamanaia ai tetai ua atu enua e te are.

Au Koreromotu e te Au Taokotaianga: Penei ka oronga tikaia te apinga me kore te moni ki te Watchtower Society na roto i tetai koreromotu tikaia e te ture, me kore kia tukuia te ingoa o te Watchtower Society te ka puapingaia no tetai koreromotu no te taokotaianga.

[Au Tutu i te kapi 19]

Aronga uri reo Miskito, i te manga i Nicaragua