Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Apii i Taau Tamaiti kia Akatupu i te Au

Apii i Taau Tamaiti kia Akatupu i te Au

Apii i Taau Tamaiti kia Akatupu i te Au

No te mataora e ka neke tona pamiri ki tetai tua mai o te enua, e akakite ua ana a Nicole e varu ona mataiti ki tona oa piri vaitata ko Gabrielle i te au mea ravarai. I tetai ra, kua akakite riri atu a Gabrielle e kare aia e inangaro i te kite atu e te akaruke nei aia. Ma te mamae tikai e te riri, kua akakite a Nicole ki tona mama e, “Kare rava au e inangaro i te kite akaou ia Gabrielle!”

KO TE au manamanata i te tuatau tamarikianga mei to Nicole e to Gabrielle rai, e anoano putuputuia ana kia akatikatikaia e te au metua​—kare e kia tamaru ua i te au manako mamae mari ra kia akaari katoa e akapeea i te akonoanga i te manamanata. E mea natura ua no te tamariki rikiriki kia akaari i “te peu a te tamariki,” e kare ratou e kite putuputu ua ana i te kino tei akatupuia e ta ratou au tuatua e te au angaanga. (1 Korinetia 13:11) Te anoano ra ratou i te tauturu kia akatupu i te au tu te taki atura ki te au pirianga au ma tetai atu i roto i te pamiri e tetai atu ngai ke.

E inangaro maata to te au metua Kerititiano i te tereni i ta ratou tamariki kia ‘kimi i te au, e kia aruaru’ i te reira. (1 Petero 3:11) Te mataora tei tupu mai mei te akatupuanga i te au, e puapinga tikai te tautaanga tei anoanoia kia autu i te au manako no te tarotokaka, te riri e te rikarika. Me e metua koe, akapeea koe i te apii anga i taau tamariki kia akatupu i te au?

Akatupu i te Inangaro kia Akamareka i “te Atua Au”

Kua kapikiia a Iehova e ko “te Atua au” e kua akatakaia mai e ko tei “oronga maira i te au.” (Philipi 4:9; Roma 15:33NW) No reira, e taangaanga karape ana te au metua kite pakari i te Tuatua a te Atua, te Pipiria, kia tatanu i roto i ta ratou tamariki i te inangaro kia akamareka i te Atua e kia aru i tona au tu. Ei akaraanga, e tauturu i taau tamariki kia akamanako i ta te apotetoro ko Ioane i kite mai i roto i tetai orama umere rava​—tetai anuanua emeradino e te matie manea tikai te takapini ra i te terono o Iehova. * (Apokalupo 4:2, 3) E akamarama atu e te akatutu maira teia anuanua i te au e te tu ponuiaau e takapini ra ia Iehova, e ka orongaia te reira au akameitakianga ki te katoatoa tei akarongo atu kiaia.

E oronga katoa mai ana a Iehova i te aratakianga na roto i tana Tamaiti, ko Iesu, tei kapikiia e ko te “Ariki no te au.” (Isaia 9:5, 6) No reira, e tatau e e uriuri ki taau tamariki rikiriki i te au tataanga i roto i te Pipiria, e te apii maira a Iesu i te au apiianga puapinga e akapeea i te kopaeanga i te au karo e te au tauetonoanga. (Mataio 26:51-56; Mareko 9:33-35) E akamarama atu i te tumu i taui ei a Paulo mei te tangata “rave kino” i te taime mua, i tona au tu e kua tata atu e “kare te tavini o te Atu e anoanoia kia ta, inara te anoanoia ra kia maru ki te katoatoa, . . . te tapupu anga iaia uaorai i raro ake i te tu kino.” (1 Timoteo 1:13; 2 Timoteo 2:24NW) Penei ka poitirere tikai koe i te pauanga a taau tamaiti.

Kua maara ia Evan, e itu ona mataiti i taua taime ra, i tetai tamaiti tei tatiaeae mai iaia i runga i te bus o te apii. “Kua riri tikai au i tera tamaiti e kua inangaro au i te akakino atu iaia!” i karanga ai aia. “Inara kua maara mai iaku i tetai apii taku i kite mai i te kainga no runga i te aronga e inangaro ra i te akamata i te au karoanga. Kua kite au e kare a Iehova e inangaro ana iaku kia ‘tutaki atu te kino ki te kino i te tangata ravarai’ e ‘kia noo au ua i roto i te tangata katoa nei.’” (Roma 12:17, 18) Kua kite mai a Evan i reira i te maroiroi e te mataku kore i te tamaru atu i te reira turanga kino pakari na te pau atu anga na roto i te tu maru. Kua inangaro aia i te akamareka i te Atua o te au.

Kia Akatupu Nga Metua i te Au

Te tupu ra ainei te au i roto i toou ngutuare? Me te tupu ra te reira, e maata te apinga ta taau tamariki ka kite mai no runga i te au noatu me kare koe i tuatua ana i tetai apinga. Toou tu mako i te apiianga i taau tamariki kia noo au ua, tei runga te reira i toou aru maata anga i te au tu au o te Atua e Karaiti.​—Roma 2:21.

E tauta pakari ana a Russ raua ko Cindy i te tereni i ta raua nga tamaroa e rua, i te akoanga ia raua kia akono i te tu aroa me akariri mai tetai au tangata ia raua. Kua karanga a Cindy e, “To maua tu ko Russ e akaari ana ki ta maua nga tamaroa e tetai atu e, e akakeuanga maata to te reira e akapeea ta maua nga tamaroa i te akonoanga i te au turanga aiteite te tu.”

Noatu me ka rave koe i te tarevake​—e koai ia metua e kare aia e apa ana?​—ka rauka rai ia koe i te taangaanga i te atianga kia apii i te au apiianga puapinga. “I tetai au taime kua viviki ua maua ko taku vaine ko Terry i te riri, e kua ako atu i ta maua tamariki e toru i mua ake i kite mai ei maua i te au tikaanga,” i karanga ai a Stephen. “Me tupu ana te reira, kua tataraapa atu maua.” Kua karanga katoa a Terry e: “E akakite ana maua ki ta maua tamariki e e nga tangata apa ua maua e e rave ana rai maua i te au tarevake. Kua kite mai maua e kare teia i akatupu anake ua i te au i roto i to matou pamiri mari ra kua tauturu katoa i te au tamariki kia kite mai e akapeea i te aruaru anga i te au.”

Te kite maira ainei taau tamariki e akapeea i te akatupu i te au na te akara anga i toou tu i te akonoanga ia ratou? Kua ako a Iesu e: “E te au mea katoa ta kotou i anoano ia etai ke ra, na reira katoa kotou ia ratou.” (Mataio 7:12) Noatu toou au tu apa, kia papu e, te aroa e te inangaro taau e akaari ana ki taau tamariki, ka akatupu te reira i te au tupuanga meitaki. Ka ariu ngoie ua mai taau tamariki rikiriki me orongaia te aratakianga na roto i te aroa.

Kia Tavarevare i te Riri

Te akakite maira a Maseli 19:11 e: “Na te kite o te tangata e akamarie i tona riri.” (NW) Akapeea koe i te tauturuanga i taau tamariki kia tatanu i te reira kite? Te akamarama maira a David i tetai akonoanga tau ta raua ko tana vaine ko Mariann i kite mai ei tauturuanga no runga i ta raua tamaiti e ta raua tamaine. Kua karanga aia e: “Me riri ana raua i tetai tangata tei tuatua me kore tei rave i tetai apinga kino, e tauturu ana maua ia raua kia akono i te tu tangi aroa. Ka ui maua i te au uianga mama ua e: ‘Penei kare i meitaki ana tona ra? Penei e vareae tona? Penei kua akakino tetai tangata iaia?’” Te karanga ra a Mariann e, “E tamaru ana teia i te tamariki kia kore raua e akamanako ua atu rai i te au manako kino me kore kia taumaro e koai tei tarevake e koai tei tano.”

E akatupu ana te reira terenianga i te au tupuanga umere rava. E akatau ana i akapeea a Nicole, tei taikuia i te akamataanga o teia atikara, i te tauturuia anga e tona metua vaine, tei akatupu rava i te akaau ua anga ki tona taeake ko Gabrielle. “Kua tatau maua ko Nicole i te pene 14 o te puka Learn From the Great Teacher,” i karanga ai a Michelle. * “E oti kua akamarama atu au i te aiteanga o ta Iesu tuatua i tona karanga anga e kia akakore tatou i te ara a tetai tangata e ‘itu ngauru i te taki itu anga.’ I muri ake i toku akarongo meitakianga kia Nicole, iaia e akakitekite maira i tona au manako, kua tauturu au iaia kia akamanako i to Gabrielle maromaroa e tona riri no te mea te neke mamao ra tona oa meitaki rava tikai.”​—Mataio 18:21, 22.

I te kite mai anga a Nicole i teia akamaramaanga i riri ei a Gabrielle, kua tauturu teia iaia kia akatupu i te manako ngakau aroa e kua akakeu atu iaia kia ringi ia Gabrielle i te tataraapa atu. “Mei te reira taime mai,” i karanga ai a Michelle, “kua kite mai a Nicole i te mataora i te akamanako anga i te au manako o etai ke e te rave anga i te au apinga takinga meitaki no ratou kia noo meitaki ua ratou.”​—Philipi 2:3, 4.

E tauturu koe i taau tamariki kia kopae i te riri atu i te au tarevake e te au manako tarevake. Penei kua kite mai koe i te merengo anga i te kite anga i taau tamariki rikiriki e akaari ra i te tu takinga meitaki e te aroa tika tikai ki etai ke.​—Roma 12:10; 1 Korinetia 12:25.

Akamaroiroi i te Akaieie o te Akakoreanga i te Ara

‘E akaieie te reira kia akakore i te ara,’ te karanga ra a Maseli 19:11. (NW) I roto i tona tuatau mamae kino pakari tikai, kua aru a Iesu i te akaraanga o tona Metua e kua akaari i te tu akakoreanga ara. (Luka 23:34) Ka kite mai taau tamariki i te akaieie no te akakoreanga i te ara me kite mai tikai ratou i te pumaana no taau akakoreanga i te ara.

Ei akaraanga, e reka ana a Willy e rima ona mataiti i te karakara i te au tutu, raua ko tona mama ruau. I tetai atianga, kua akamutu poitirere ua tona Mama ruau i te karakara, kua karo atu ia Willy, e kua aere ke atu. Kua taitaia tikai a Willy. Kua karanga tona papa, ko Sam e: “Kua tuia te mama ruau o Willy e te maki Alzheimers. E no reira kua akamarama atu maua i teia kia Willy i roto i tetai tuatuaanga ngoie ua kia marama aia.” I muri ake i te akamaaraanga kia Willy e e maata rai te taime tei akakoreia tana ara e kia akapera katoa aia ki etai ke, kua umere tikai a Sam i ta Willy i rave. “Ka akamanako ana i to maua manako ngakau,” i karanga ai a Sam, “ia maua e kite atura i ta maua tamaiti meangitika e aere ra ki tona mama ruau e 80 mataiti, e kua tuatua atu kiaia i roto i tetai reo tataraapa, e oti kua mou aia i tona rima e kua taki atu iaia ki ko akaou i te kaingakai?”

E akaieie tikai me kite mai te tamariki i te ‘tamou marie i te akakoromaki anga’ i te au apa e te au tarevake o etai ke e kia akakore atu i ta ratou ara. (Kolosa 3:13) Noatu me kua akakoro te au tangata i te akono i te au tu kino, e akapapu koe ki taau tamaiti e e pakari ririnui atu te pauanga na te tu au, no te mea “kia tau anake to te tangata nei aerenga kia Iehova ra, kua akaongi aia i tona au enemi kiaia ra.”​—Maseli 16:7.

E Tauturu ua rai i Taau Tamaiti kia Akatupu i te Au

Me taangaanga ana te au metua i te Tuatua a te Atua i te ikuiku i ta ratou tamariki i raro ake “i te au turanga au” e ei “aronga oki e akatupu ra i te au,” e tumuanga tikai ratou no te akameitakianga mou ki ta ratou tamariki. (Iakobo 3:18NW) Te akateateamamao ra taua au metua ra i ta ratou uanga i te au mea e anoanoia ra kia akatikatika i te au manamanata e kia akatupu i te au. Te akatupu maata ra teia i te mataora kia ratou e te merengo anga i roto i te oraanga katoa.

E toru a Dan raua ko Kathy tamariki mapu, e pouroa ratou te meitaki ra i te pae vaerua. “Noatu e kua tupu te au akaaoanga i te terenianga ia ratou i to ratou tamariki rikiriki anga,” i karanga ai a Dan, “kua mataora maua e kua meitaki ua ta maua tamariki. Kua rauka ia ratou te pirianga meitaki ki etai ke, e e akakore ngoie ua ana ratou i te ara a etai ke me e apinga tetai e akakino ra i te au.” Kua karanga a Kathy e, “E akamaroiroianga tikai teia kia maua i te mea e, ko te au, e tuanga te reira no te ua o te vaerua o te Atua.”​—Galatia 5:22, 23.

Ma te tumuanga tau, i reira, ei au metua Kerititiano, auraka “e tuku i te au” me kore “e akaroiroi” i te apiianga i ta kotou tamariki kia noo au ua​—noatu e i te akaraanga e marie ua te tereanga i te akamataanga. Ia koe e rave ra i te reira, kia irinaki koe e “ka vai mairai te Atua o te aroa e te au ia kotou na.”​—Galatia 6:9NW; 2 Korinetia 13:11NW.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 6 Akara i te tutu i te kapi 75 o te puka Revelation​—Its Grand Climax At Hand! tei neneiia e te Au Kite o Iehova.

^ para. 16 Neneiia e te Au Kite o Iehova.

[Pia/​Tutu i te kapi 20]

E AKAKEUANGA PAPU TIKAI?

Te akakite maira tetai tataanga tei neneiia e te Media Awareness Network tei tapaia e ko “Te Kino i Roto i te Akakitekiteanga Tamataora” e: “Te manako kia rave i te kino ei ravenga no te akatikatikaanga i tetai manamanata, te akaketaketaia ra e te tamataoraanga, e te rave kapiti putuputu ra te aronga te takino ia ra e te aronga akatoa i te kino.” Mei tetai 10 patene ua o te au akaariarianga, au teata, e te au vitio akatangi imene i runga i te tivi tei akara matatioia, e tei akamanakoia ei au tupuanga kino no te raveanga i te kino. Kareka ra, te karanga ra te tataanga e, “te akatutu uaia maira te kino ei mea tau, ei peu matauia e ka tupu rai​—ko te ravenga taka meitaki rava atu te reira no te akatikatikaanga i te manamanata.”

Te kite ra ainei koe i te anoano kia akono i te au akatanotanoanga no runga i te akarakara tivi i roto i toou ngutuare? Auraka e tuku i te akakitekiteanga tamataora kia akaparuparu i taau au tautaanga i te apii i taau tamariki kia akatupu i te au.

[Tutu i te kapi 17]

Tatanu i roto i taau tamariki i te inangaro kia akamareka i “te Atua au”

[Tutu i te kapi 18]

E tuku taime i te akatikatika i te tuatua e te au angaanga kino

[Tutu i te kapi 19]

Ka tau taau tamariki kia kite mai i te tataraapa e kia akakore i te ara