Ei “Ngakau Maru Aroa Ua”

KARE rava te manganui ua atu o to tatou ai taeake tangata i kite ana i tetai turanga tei anoano pakariia te tauturu ngakau aroa ua, ia ratou e aro atura i te onge, te maki, te putaua, te aati ture, te orureau a te tangata, e te au tumatetenga natura. Te akatutu maira te ngakau aroa i te kite i te tangi atu i te mamae me kore i te turanga ngata o tetai, kapiti atu i te anoano kia akamaru mai i te reira. Mei te tu maanaana rai o te verovero ra, ka akana katoa te ngakau aroa i te tangata taitaia, ka akamaru mai i te mamae, e ka akamaroiroi i tetai tangata tei rokoia e te kino.

Ka rauka ia tatou te akaari i te ngakau aroa na roto i ta tatou au peu e te tuatua​—te akono anga atu i etai ke e te tauturu atu me anoano mai ratou ia tatou. E mea tau kia akaari i te ngakau aroa eiaa ki te pamiri ua, ki te au taeake ua, e te aronga ua kua kite tatou. Ka rauka ia tatou i te kapiti mai i te aronga kare takiri tatou i kite. “Ko tei aroa mai ia kotou, ko ta kotou e aroa atu, eaa ta kotou tutaki i reira?” i ui atura a Iesu Karaiti i roto i te Tuatua i runga i te Maunga. Kua tuatua katoa atu teia tangata ngakau aroa ua e: “E te au mea katoa ta kotou i anoano ia etai ke ra, na reira katoa kotou ia ratou.”​—Mataio 5:46, 47; 7:12.

Ka rauka ia koe i te tatau i teia au tuatua​—tei kiteaia e ko te Ture Auro​—i roto i te au Tuatua Tapu. E manganui te akatika nei e ko te Pipiria te arataki teitei rava atu no runga i te akaari anga i te ngakau aroa. Te akakite putuputu ua maira te au Tuatua Tapu i ta tatou apainga no te tauturu i te aronga, penei e no tetai au tumu, kare e rauka i te tauturu ia ratou uaorai. Te akaari maira te Pipiria e ko Tei Tata i te reira e i Tei Anga mai ia tatou, ko te Atua ko Iehova, koia tei runga rava atu i te akaari anga i te ngakau aroa ua.

Ei akaraanga, ka tatau tatou e: “Ko [te Atua] tei akatika i ta te matiroeroe, e ta te vaine takaua; e te aroa oki i te tangata ke, i te oronga anga i te kai e te kakau nona.” (Deuteronomi 10:18) Kua akatakaia mai te Atua ko Iehova e “ko tei akatika mai i te aronga i takinga-kinoia; ko tei oronga mai i te kai na tei pongi ra.” (Salamo 146:7) No runga i te au tuitarere tei ngere, kua akaue a Iehova e: “Kia riro ra te tangata ke e noo i o kotou na mei te tangata tupu katoa ia kotou, e aroa oki koe iaia mei te aroa ia koe uaorai.”​—Levitiku 19:34.

Inara, kare te akaari anga i te ngakau aroa e tupu natura ua mai. Kua tata te apotetoro ko Paulo ki te au Kerititiano i Kolosa e: “E kiriti ra i te tangata taito ra ma tana au ravenga, e kia aao oki kotou i te tu ou ra, na roto i te kite tikai tei akaouia kia tau ki te tu o Tei anga maira i te reira  . . . Ei aronga ikiia e te Atua, tei tapu e te akaperepereia, ka akakakau ia kotou uaorai ki te ngakau aroa ua, te takinga meitaki, te manako akaaka, te tu maru, e te akakoromakianga roa.”​—Kolosa 3:9, 10, 12, NW.

No reira, i te akatupu anga i te tu ngakau aroa ua, ka anoanoia te tauta pakari. E tuanga oki taua tu ra no ‘te tangata ou’ e inangaroia ra te au Kerititiano kia kakau. Kua noo ana a Paulo i roto i te ao takinga kino o Roma i taito. Kua akamaroiroi aia i tona au taeake akarongo kia akatupu i te au tauianga maata i roto i to ratou tu tangata kia maata to ratou ngakau tangi, e kia maata te ngakau aroa ua.

Te Mana Akakeu o te Ngakau Aroa

E manako ana tetai au tangata e e paruparu te aronga e akaari ra i te ngakau aroa e te mama ua kia takinoia. E tika ainei tera manako?

Kare roa! Ko te akakeuanga tikai i muri i te ngakau aroa tika tikai koia oki ko te aroa oonu, no ko mai i te Atua, te tutu tikai o taua tu ra. “Ko te Atua te aroa.” (1 Ioane 4:16) Kua tau rai a Iehova kia kapikiia e ko “te tumu o te aroa, e ko te Atua nona anake te pumaana.” (2 Korinetia 1:3) Ko te tuatua tei uriia e “tumu o te aroa” te aiteanga e “tangi, e ngakau aroa i te manamanata o etai ke.” Ko Iehova e “takinga-meitaki oki tona ki te aronga mareka kore e te tangata kikino”!​—Luka 6:35.

Te umuumu maira Tei Anga mai ia tatou kia akaari katoa tatou i te au tu takinga meitaki, mei te ngakau aroa. Ka tatau tatou i roto ia Mika 6:8 e: “Kua akakite mai aia kia koe, e te tangata na, i te mea meitaki: e eaa ta Iehova inangaro ia koe ra, mari ra ko te rave i te tuatua-tau, e kia inangaro i te aroa”? I roto ia Maseli 19:22, ka tatau tatou e: “Ko te manea o te tangata ra, ko tona ia takinga-meitaki.” Kua akapera rai te Tamaiti a te Atua ko Iesu Karaiti, tei akaari ma te apa kore i te tu peretana o tona Metua, i te ako i tana au pipi e: “E aroa oki to kotou, mei to kotou Metua e aroa maira.” (Luka 6:36) Te uri ra The Jerusalem Bible i teia akamaroiroianga e: “Ei ngakau aroa ua mei to kotou Metua rai i te ngakau aroa ua.”

E tumuanga tau tetai kia akapera, i te mea e e mana akakeu to te ngakau aroa i te apai mai i te au akameitakianga memeitaki. E kite putuputu ana tatou i te tika o tei tataia i roto ia Maseli 11:17 e: “Te takinga-meitaki nei te tangata aroa i tona uaorai vaerua.” Me akaari tatou i te ngakau aroa ki tetai tei ngere, ka akara mai te Atua i te reira ei angaanga meitaki tei raveia Kiaia. Ka rave aia i te apainga o te tutaki anga i te takinga meitaki no te ngakau aroa ta tona aronga akamori i akaari. Kua akakite te Ariki ko Solomona tei  akauruia e: “Ko tei aroa i te ao ra, kua oronga aia i te apinga na Iehova; e nana rai e tutaki mai iaia i taua mea ra.” (Maseli 19:17) E kua tata a Paulo e: “Kua kitea e e angaanga meitaki ta tetai tangata i rave, e tutakiia mai ïa e te Atu.”​—Ephesia 6:8.

E mana akakeu to te ngakau aroa i te akamou i te tu rotai e ka tauturu i te akaau i te manamanata e te pekapeka. Ka tauturu katoa te reira i te takore atu i te au manako tarevake, e te akamaka i te mataara no te akakore anga apa. Penei ka tupu te au manako tarevake no te mea kare tatou e akakite ana i to tatou manako e te manako ngakau mei ta tatou tikai i inangaro, me kore kua marama koreia ta tatou i rave. I teia tu ka riro te ngakau aroa ei akaau e ei tauturu i te akamou i te au. E ngoie ua i te akakore atu i te apa o tetai tangata ngakau aroa ua. Ka tauturu katoa te ngakau aroa ia tatou kia aru i te ako a Paulo no te au Kerititiano e: “E tauturu atu tetai ki tetai, e akakore tetai i ta tetai ara, e tapepeanga ta tetai ki tetai ra.”​—Kolosa 3:13.

Ngakau Aroa​—Tu Tangi e Taangaangaia Ra

Ei runga ravao, e mana akakeu to te ngakau aroa i te akamaru mai i te manamanata. Mei ta tatou i kite, te akaari maira te reira i te tu vaerua tangi i te aronga tei rokoia e te taitaia e te akakeu ia tatou kia marama i te tu taitaia o te aronga e mamae ra. Ko te ngakau aroa te o maira te manako akaperepere no te aronga i roto i te turanga taitaia e te inangaro tikai i te tauturu i taua tu tangata ra.

Na te akaari anga i te tu tangi, te aru ra te au Kerititiano ia Iesu. Kare rava aia e karapii ana i tona taime i te tauturu i etai ke i te pae materia e te pae vaerua. I tona kite anga e kua rokoia etai ke e te ngere, ka kimi rai aia ma te ngakau aroa ua i tetai mataara i te tauturu ia ratou.

E akamanako ana e i akapeea a Iesu i tona kite anga i te au urupu tangata veve i te pae vaerua: “E kia akara akera aia i te maata o te tangata, aroa atura aia ia ratou, no te mea kua mate ratou i te roiroi, e kua pueurikiriki keia, mei te mamoe tiaki kore ra.” (Mataio 9:36) No runga i te tuatua “aroa atura,” te karanga ra tetai tangata apii Pipiria e te akatutu maira te reira i “te manako ngakau te akakeu ra i tetai tangata ki te oonu anga tikai o tona oraanga.” Ko te tika, kua kapikiia ana teia tuatua e ko tetai o te au tuatua pakari rava atu i roto i te reo Ereni no te manako ngakau aroa.

Mei te reira rai te au Kerititiano ngakau aroa ua i te ariu viviki atu anga ki te au anoano pae materia e te pae vaerua o etai ke. Kua tata te apotetoro ko Paulo e: “Kia takinga-meitaki kotou ia kotou uaorai, ma te ngakau maru aroa ua ra.” (Ephesia 4:32) Ei akatauanga, i te neke anga tetai pamiri ngere ki tetai ngai ou no te maki, kua tuku te au taeake akarongo ia ratou ki roto i tetai are kare e tutaki no tetai ono marama. Te akakite ra te tane e: “E aere mai ana ratou i te au ra katoatoa i te akara e te peea ra matou, e kua riro ta ratou au tuatua akamaroiroi ei mea pumaana kia matou i te noo anga i reira.”

E apiapi katoa ana te au Kerititiano mou no runga i te au anoano o te au tangata ke. E rekareka ana ratou i te oronga i to ratou taime, te maroiroi, e te au apinga ei tauturu i te au tangata kare takiri ratou i kite. Ko te Au Kite o Iehova te aronga i taikuia mai i roto i te atikara i mua ake e tauturu ra i tetai au tangata ke takiri.

No reira kua ki ua te putuputuanga Kerititiano i te ngakau aroa e te takinga meitaki. No te mea te akakeuia ra e te aroa, kua akamaroiroi roa ia atu te putuputuanga kia kimi atu rai i tetai au mataara i te tauturu atu. No te mea e e tuketuke te manamanata, penei te anoano maira te au tamariki metua kore e te au vaine takaua i roto i te putuputuanga, ia koe kia marama e kia tangi mai. Ka rauka ainei ia koe i te tauturu atu i taua aronga i roto i te turanga putaua, rava kore te au mea pae rapakau, ngere i te ngutuare tau, me kore i tetai atu au tu ngata uaorai?

Ka akamanako ana i tetai tokorua i Ereni. Kua rokoia te tane e te maki akamate ua. Kua apaiia atu raua ko tana vaine ki tetai are maki e anere ua atu maire te mamao. Inara, ko ta raua manga moni ua rai, ka rauka mai me aakiia ta raua one anani. Naai ra oki e rave i te reira ia raua i roto i te are maki? I na kua aere mai te putuputuanga kua tauturu. Kua aaki ratou e oti kua oko i te anani, tei apai mai i te moni na taua tokorua ra e te manako au katoa.

 E manganui te au mataara ka rauka i te akaari i te ngakau aroa. Ei akatauanga, kua kite te au Kerititiano ngakau aroa ua e i tetai au taime ko te apinga maata ta te aronga i rokoia e te manamanata ka anoano ko tetai atoroanga mei te aronga ka akarongo atu ma te tangi, te ka akaari e te mamae ra rai ratou, e te ka oronga atu i te akapumaana mei te Tuatua Tapu.​—Roma 12:15.

Rekareka i te Akapuanga Ngakau Aroa Ua

Kua riro te putuputuanga Kerititiano i te ao katoa ei akapuanga tikai no te au e te pumaana, te ngai e akaariia ra te ngakau aroa e te takinga meitaki. Kua kite te au Kerititiano e ko te ngakau aroa ka akaariu mai te reira, e ko te tu kare e kea atu ka kopae atu te reira. No reira ia ratou e tauta ra i te aru i to ratou Metua i te rangi, e aruaru ana ratou i te akaari i “te ngakau maru aroa ua” na roto i te au mataara tau.

Te pati pumaana atu nei te Au Kite o Iehova ia koe kia kite tikai i te akapuanga ngakau aroa ua, te akaperepere, e te akono meitaki e totoa ua ra i roto i to ratou akapuanga Kerititiano. Kua papu ia ratou e ka reka koe i te tu maoraora e te mareka rava o taua ngai ra.​—Roma 15:7.

[Tutu i te kapi 5]

Kua raurau atu a Paulo i te au Kerititiano i Kolosa kia akakakau ia ratou uaorai ki te ngakau aroa ua

[Au Tutu i te kapi 7]

I te kite anga a Iesu i tetai anoano maata, kua kimi aia ma te ngakau aroa ua i tetai mataara kia tauturu atu