E Kopae i te “Mea Puapinga Kore”

“Ko tei aru aere ra i te mea puapinga kore, e neneva ïa.”​—MASE. 12:11.

1. Eaa ra tetai au apinga puapinga a tatou, e eaa te mataara meitaki atu i te taangaanga anga i te reira?

EI AU Kerititiano, tei ia tatou katoatoa te au mea puapinga no tetai ua atu tu. Penei te kapiti maira te reira i tetai turanga meitaki e te maroiroi i te pae kopapa, te au tu kite natura i te manako anga, me kore te au apinga i te pae moni. No te mea e te inangaro ra tatou ia Iehova, te mataora ra tatou i te taangaanga i taua au apinga i te tavinianga iaia e no reira te ariu ra ki te akamaroiroi anga akauruia e: “E akangateitei atu ia Iehova i taau ra au apinga.”​—Mase. 3:9.

2. Eaa te akamatakiteanga ta te Pipiria e oronga maira no runga i te au mea puapinga kore, e akapeea teia akamatakiteanga i te taangaangaia anga na roto i tetai manako tika tikai?

² I tetai tua, te tuatua katoa ra te Pipiria no runga i te au mea puapinga kore e te akamatakite maira i te kaimoumou anga i ta tatou au apinga na te aruaru anga i te reira. No runga i te reira, e akamanako ana i te au tuatua a Maseli 12:11 e: “Ko tei tanu i tona kainga, e maata tana kai: ko tei aru aere ra i te mea puapinga kore, e neneva ïa.” Ngoie ua i tetai i te kite e akapeea taua materi ra i te taangaangaia anga na roto i tetai manako tika tikai. Me akapou tetai tangata i tona taime e te maroiroi i te angaanga pakari anga i te utuutu i tona pamiri, penei te manako tinamou ua ra aia e tona pamiri. (1 Timo. 5:8) Inara, me te kaimoumou ra aia i tana au apinga na te aruaru anga i te au mea puapinga kore, te akaari maira aia e “e neneva” aia, te ngere ra i tetai manako tau e te akakoroanga meitaki. Penei ake, ka kite mai taua tangata iaia uaorai i te ngere anga i te au mea tau.

3. Akapeea te akamatakiteanga a te Pipiria no runga i te au mea puapinga kore i te taangaangaia anga ki ta tatou akamorianga?

³ Akapeea ra, i reira, me taangaanga tatou i te kaveinga a te materi ki ta tatou akamorianga? Ka kite i reira tatou e ko tetai Kerititiano tei tavini maroiroi e te akarongo mou ia Iehova te rekareka ra i te tinamou tika tikai. Papu iaia ta te Atua akameitakianga i teianei e e manakonakoanga ngaueue kore tona no te tuatau ki mua. (Mata. 6:33; 1 Timo. 4:10) Inara, ko tetai Kerititiano tei varenga ua ki te au mea puapinga kore te takino ra aia i tona pirianga kia Iehova e tona au manakonako anga no te ora mutu kore. Akapeea tatou i te kopae anga i te reira? E akara tatou i te au mea “puapinga kore” i roto i to tatou oraanga e e tauta i te kopae i te reira.​—E tatau ia Tito 2:11, 12.

4. I roto i tetai manako matauia, eaa te au mea puapinga kore?

⁴ Eaa, i reira, te au mea puapinga kore? I roto i tetai manako matauia, ka riro te reira ko tetai apinga te tavarenga ra ia tatou i te tavini ngakau katoa anga ia Iehova. Ei akaraanga, te kapiti maira te reira i tetai au tu tukeke no te akangaroi anga. E tika rai, e puapinga tikai te akangaroi anga. Inara me akapou maata tatou i te tuatau ki runga i te au angaanga “tamataora” i te kopae anga i te au angaanga te piri atura ki ta tatou akamorianga, ka riro mai te akangaroi anga ei mea puapinga kore, ka akakino teia i to tatou oraanga i te pae vaerua. (Kohe. 2:24; 4:6) E kopae ei i te reira, e kia akatupu tetai Kerititiano i te tu tau meitaki, i te akara meitaki anga e akapeea aia i te akapou anga i tona taime puapinga. (E tatau ia Kolosa 4:5.) Inara, te vai ra te au mea puapinga kore e kino pakari roa atu i te akangaroi anga. I roto i teia au mea nei ko te au atua pikikaa.

 Kopae i te Au Atua Puapinga Kore

5. Akapeea te reo Epera mua i te taangaanga anga i te tuatua “puapinga kore”?

⁵ I roto i te reo Epera mua, te ngai i tataia ai te tuatua “puapinga kore,” te taangaangaia ra te reira ki te au atua pikikaa. Ei akaraanga, kua tuatua a Iehova kia Iseraela e: “Auraka kotou e rapa i te au idolo [“au atua puapinga kore,” NW] no kotou, e auraka to kotou ei tiki kotikotiia, e te tiki e akatuia, auraka oki ei toka taraiia e tanumia i to kotou enua, ka tupou atu ei kotou ki raro i te reira.” (Levi. 26:1) Kua tata te Ariki ko Davida e: “E maata oki a Iehova, e kia maata tona akameitaki angaia: kia matakuia oki aia, auraka te au atua katoa. Te au atua ravarai no te au etene ra e idolo [“au atua puapinga kore,” NW] ïa: ko Iehova ra tei anga i te au rangi ra.”​—1 Para. 16:25, 26.

6. Eaa ra te au atua pikikaa i puapinga kore ua ai?

⁶ Mei ta Davida i akakite mai, te takapiniia nei tatou e te au akapapuanga no to Iehova tu maata rava atu. (Sala. 139:14; 148:1-10) E akangateiteianga tikai no te au ngati Iseraela te o atu anga ki roto i tetai pirianga koreromotu kia Iehova! E neneva tikai ratou i te anga ke anga mei iaia e te tupou anga ki mua i te au tiki kotikotiia e te tiki e akatuia! I te au tuatau tumatetenga, puapinga kore ua tikai to ratou au atua pikikaa, kare i rauka ana i te akaora mai ia ratou uaorai e te aronga te akamori ra ia ratou.​—Aka. 10:14, 15; Isa. 46:5-7.

7, 8. Akapeea te “Mamona” e riro mai ei mei tetai atua rai?

⁷ I roto i te au enua e manganui i teia tuatau, te tupou ra rai te au tangata ki mua i te au tiki a te tangata, e e puapinga kore ua rai taua au atua i teianei mei te tuatau i topa. (1 Ioa. 5:21) Inara, te akataka maira te Pipiria i tetai atu au apinga i te pae mai i te au tiki ra ei au atua. Ei akaraanga, e akamanako ana i teia au tuatua a Iesu e: “Kare e tika i te tangata kia akono i nga pu e toko rua: ka riro aia i te riri atu ki tetai, e te anoano atu ki tetai; e kare ra, ka riro i te tau atu ki tetai, e te akaviivii atu ki tetai. Ko kotou nei oki, kare e tika kia akono atu i te Atua e te Mamona.”​—Mata. 6:24.

⁸ Akapeea te “Mamona” e riro mai ei mei tetai atua rai? I na, ei akaraanga, e akamanako ana i tetai toka e vai ua ra i roto i tetai ngai i Iseraela i taito. E puapinga taua toka ra no te akatu anga i tetai are me kore no tetai patu. I tetai tua, me kua akatuia te reira ei “tiki e akatuia” ra, me kore “ei toka taraiia” ra, ka riro mai te reira ei turorianga ki te iti tangata o Iehova. (Levi. 26:1) Mei te reira katoa, e ngai tau to te moni. Te anoanoia ra te reira kia ora ua tatou, e ka rauka ia tatou i te taangaanga meitaki i te reira i roto i te tavinianga ia Iehova. (Kohe. 7:12; Luka 16:9) Inara me tuku tatou i te aruaru anga i te moni na mua ake i ta tatou tavinianga ei Kerititiano, koia oki, ka riro mai te moni ei atua kia tatou. (E tatau ia 1 Timoteo 6:9, 10.) I roto i teia ao, e puapinga maata tikai te aruaru anga kia rauka mai te moni ki te au tangata, e akapapu tatou e kia akono tatou i te manako tau i roto i teia mea nei.​—1 Timo. 6:17-19.

9, 10. (a) Akapeea te Kerititiano i te akamanako anga i te apii? (e) Eaa te kino no te apiianga teitei?

⁹ Ko tetai akaraanga akaou no tetai apinga puapinga te ka riro mai ei mea puapinga kore ua koia oki te apii a teianei ao. Te inangaro ra tatou i ta tatou tamariki kia apii meitakiia kia rauka ia ratou tetai mataara meitaki i roto i te oraanga. Te mea puapinga maata rava atu, ka rauka i tetai Kerititiano tei apii meitakiia i te tatau meitaki i te Pipiria ma te maramaanga, te akamanako anga no runga i te au manamanata e te rauka anga tetai tikaanga openga, e te apiianga i te au tuatua mou Pipiria na roto i tetai mataara taka meitaki e te akakeu anga. E maata te taime ka pou i te aruaru anga i te apii meitaki, inara e taime akapou meitakiia te reira.

¹⁰ Inara, akapeea te apiianga teitei, i rauka mai i roto i tetai apii koreti me kore i tetai apii teitei? E akamanako maataia ana teia ei mea puapinga tikai. Inara, ko te manganui tei aruaru i taua apiianga ra kua akaki uaia to ratou au manako ki te au mea tarevake. Te kaimoumou ra taua apiianga ra i te au mataiti puapinga ua o te mapu te ka rauka i te taangaanga meitakiia i roto i te angaanga a Iehova. (Kohe. 12:1) Penei kare i te mea poitirere e i roto i te au enua kua rauka mai i te manganui taua apiianga ra, e iti ua rai te irinaki ana ki te Atua. Kare e akara atu ki te au akatereanga no te au apii puapinga a teianei ao no te tinamou, kia irinaki tetai Kerititiano ia Iehova.​—Mase. 3:5.

 Auraka e Akatika i te Anoano o te Kopapa kia Riro ei Atua

11, 12. Eaa ra a Paulo i karanga ai no runga i etai pae e: “Te kopu oki to ratou atua”?

¹¹ I roto i tana reta ki to Philipi, kua tou te apotetoro ko Paulo ki tetai apinga ke te ka riro mai ei atua. Te tuatua ra aia no runga i tetai pae tei riro ana ei au taeake akamori te karanga anga e: “To tetai papaki aerenga e mea ke ïa, i taku i akakite putuputu, e te akakite atu nei rai ia kotou i teianei, ma te roi-mata, e enemi ratou no te satauro a te Mesia: Ko te mate oki to ratou openga; te kopu oki to ratou atua, . . . to teianei ao anake ra ta ratou e akono.” (Phili. 3:18, 19) Akapeea te kopu o tetai tangata i riro ei ei atua?

¹² I te akara anga, e puapinga maata atu ki te au oa o Paulo te anoano kia akamareka ua i te au anoano o te kopapa e i te kapiti atu anga kia Paulo i te tavini anga ia Iehova. Penei kua kaikai maata me kore kua inu maata tikai etai pae e tae rava atu ki te kaituauau e te kona kava. (Mase. 23:20, 21; e akaaite ia Deuteronomi 21:18-21.) Penei kua iki tetai papaki i te akapou maata i to ratou taime kia rekareka ua i te au mea navenave e te au tamataoraanga i te ao e no reira kua ariu ke mei te tavini anga ia Iehova. Auraka rava tatou e tuku i tetai anoano no te oraanga meitaki kia akamarie mai ia tatou i roto i ta tatou tavini ngakau katoa anga kia Iehova.​—Kolo. 3:23, 24.

13. (a) Eaa te noinoi apinga, e akapeea a Paulo i te akataka anga mai i te reira? (e) Akapeea tatou i te kopae anga i te noinoi apinga?

¹³ Kua taiku katoa mai a Paulo i tetai akaou tu no te akamorianga pikikaa. Kua tata aia e: “E tenana ka tamate i to kotou au melo i te au mea o teianei ao; te akaturi, te tuatua viivii, te anoano viivii ra, te inangaro tika kore, e te noinoi apinga, e akamori idolo oki te reira.” (Kolo. 3:5) E anoano pakari te noinoi apinga no tetai au apinga kare na tatou. Ka pera rai ki te au mea materia. Penei te kapiti katoa maira te reira i te anoano ainga tau kore. (Exo. 20:17) Kare ainei i te manako tau i te akamanako anga e te aite ra taua au anoano ra ki te akamori itoro, e akamori anga i tetai atua pikikaa? Kua taangaanga a Iesu i tetai akatakaanga taka meitaki i te akaari anga mai i te puapinga kia rauka i te akatere i taua au anoano tarevake ra.​—E tatau ia Mareko 9:47; 1 Ioa. 2:16.

Matakite i te Au Tuatua Puapinga Kore

14, 15. (a) Eaa te “mea puapinga kore” te akaturori ra i te manganui i to Ieremia tuatau? (e) Eaa ra te au tuatua a Mose i puapinga ai?

¹⁴ Te kapitiia maira te au mea puapinga kore i te au tuatua. Ei akaraanga, kua karanga a Iehova kia Ieremia e: “E pikikaa ta te au peroveta i totou i toku nei ingoa: kare au i tono ia ratou, e kare i akaue atu ia ratou, e kare rai au i karanga ua atu kia ratou: e orama pikikaa, e te totou pikikaa, e te mea puapinga kore, e te pikikaa o to ratou uaorai ngakau, ko ta ratou ïa i totou mai ia kotou.” (Iere. 14:14) Kua maro taua au peroveta pikikaa e te tuatua ra ratou na roto i te ingoa o Iehova, inara te akamaroiroi ra ratou i to ratou uaorai au manako, to ratou uaorai pakari. No reira, e “mea puapinga kore” ua rai ta ratou au tuatua. Puapinga kore ua te reira e te riro ra ei akakino anga tikai i te pae vaerua. I te mataiti 607 M.T.N., kua tamateia te manganui tei akarongo ki taua au tuatua puapinga kore ua e te au vaeau o Babulonia.

¹⁵ Ei tukeanga, kua tuatua a Mose ki to Iseraela e: “E akamaara tikai i te au tuatua ravarai taku e karanga atu kia kotou i teianei rā . . . Kare oki teia i te mea puapinga kore kia kotou; ko to kotou ïa ora; e ko te mea teia e roaʼi to kotou au rā ki runga  i te enua, ta kotou e aere i tetai pae Ioridana nei e noo.” (Deu. 32:46, 47) Ae, na te Atua i akauru i te au tuatua a Mose. No reira, e puapinga te reira kia ratou, ae e puapinga tikai, no te oraanga o te iti tangata. Te aronga tei akarongo ki te reira te rekareka ra i te oraanga roa e te puapinga. Kia kopae ke ua rai tatou i te au tuatua puapinga kore e kia mou ki te au tuatua puapinga o te tuatua mou.

16. Akapeea tatou i te akamanako anga i te au tuatua a te au tangata taineti te patoi ra i te Tuatua a te Atua?

¹⁶ Te akarongo ra ainei tatou ki te au mea puapinga kore e tuatuaia ra i teia tuatau? Ae. Ei akaraanga, te karanga ra tetai au tangata taineti e te akaari maira te manako o te au mea tupu ua mai e te au mea i kite tainetiia i roto i tetai au ngai e e kare e anoano akaouia kia irinaki ki te Atua, e ka rauka te au mea ravarai i te akamaramaia mai na roto i te au ravenga natura. Ka tamanamanata mai ainei taua au tuatua ngakau parau ia tatou? Kare rava! E tuke te pakari o te tangata mei te pakari o te Atua. (1 Kori. 2:6, 7) Inara, te kite ra tatou e me patoi te au apiianga a te tangata i ta te Atua i akaari mai, ko te au apiianga ua rai a te tangata te tarevake. (E tatau ia Roma 3:4.) Noatu te tere anga ki mua o te taineti i roto i etai au ngai ra, e tika rai te akakite anga a te Pipiria no te pakari o te tangata e: “Te pakari oki o teianei ao, e mea neneva ïa i te Atua.” Me akaaiteia ki te pakari mutu kore o te Atua, puapinga kore ua te manako o te tangata.​—1 Kori. 3:18-20.

17. Akapeea te au tuatua a te au arataki o Kerititome e te au apoteiti me akamanakoia?

¹⁷ Ko tetai akaraanga akaou mai no te au tuatua puapinga kore i kiteaia i rotopu i te au arataki akonoanga o Kerititome. Te karanga ra teia aronga e te tuatua ra ratou na roto i te ingoa o te Atua, inara te maataanga o ta ratou au tuatua kare i akatumuia ki runga i te au Tuatua Tapu, e ko ta ratou e karanga ra e mea puapinga kore ua te reira. Te tuatua katoa ra te au apoteiti i te au tuatua puapinga kore, i te karanga anga e e maata atu to ratou mana i to “te tavini akono meitaki e te pakari” tei ikiia. (Mata. 24:45-47) Inara, te tuatua ra te au apoteiti i to ratou uaorai pakari, e e puapinga kore ua ta ratou au tuatua, e turorianga ki tetai ke te ka akarongo atu. (Luka 17:1, 2) Akapeea e rauka ai ia tatou i te kopae i te reira kia kore e akavareia?

Kopae i te Au Tuatua Puapinga Kore

18. Na roto i teea au tu ka taangaanga ai tatou i te akoanga tei kiteaia i roto ia 1 Ioane 4:1?

¹⁸ Kua oronga te apotetoro ruaine ko Ioane i te akoanga meitaki no runga i teia turanga. (E tatau ia 1 Ioane 4:1.) Kia rotai ki ta Ioane akoanga, e akamaroiroi ua ana rai tatou i te aronga ta tatou e aravei ra i roto i te angaanga tutu anga kia akara e eaa tei apiiia mai kia ratou na te akaaite anga i te reira ki te Pipiria. E turanga meitaki te reira no tatou katoa. Me aere mai tetai au tuatua kia tatou e te akaapa ra i te tuatua mou me kore te tuatua akakino ra i te putuputuanga, i te aronga pakari, me kore i tetai o to tatou au taeake, kare tatou e ariki viviki atu i te reira ma te kore e akara meitakiia. Kareka ra, e ui tatou e: “Te rotai ra teia tua ta te tangata e akakite aere ra ki ta te Pipiria? Te akatupu ra ainei teia au tua me kore teia au akaapa  anga i to Iehova akakoroanga? Te akamaroiroi ra ainei te reira i te au o te putuputuanga?” Ko tetai ua atu apinga ta tatou i rongo ana i te akakino anga i te taokotaianga taeake e kare e akamaroiroi ana i te reira e mea puapinga kore ua.​—2 Kori. 13:10, 11.

19. Akapeea te aronga pakari i te akapapu anga e kare ta ratou au tuatua i te mea puapinga kore ua?

¹⁹ No runga i te au tuatua puapinga kore ua, ka kite katoa te aronga pakari i tetai apiianga puapinga maata. Me patiia atu ratou kia oronga mai i te akoanga, e akamanako ratou i to ratou au tu kotinga e auraka e manako ua i te oronga i te akoanga mei ta ratou uaorai i kite mai. Ka tou ua rai ratou ki ta te Pipiria e karanga ra. Te kiteaia ra tetai turanga tau i roto i te au tuatua a te apotetoro ko Paulo e: “Auraka kia rai to kotou manako i te tangata nei i tei tataia ra.” (1 Kori. 4:6) Auraka te aronga pakari e akarai atu i to ratou manako i tei tataia i roto i te Pipiria. Ia ratou e taangaanga ra i te kaveinga no teia akoanga, kare ratou e akarai atu i te akoanga tei tataia tei akatumuia ki runga i te Pipiria i roto i te au puka a te tavini akono meitaki e te pakari.

20. Na roto i teea au tu e tauturuia ai tatou kia kopae i te au mea puapinga kore?

²⁰ E mea kino tikai te au mea puapinga kore​—me e ‘au atua’ te reira, e au tuatua, me kore tetai au apinga ke atu. No taua tumu ra, e pure ua rai tatou i ta Iehova tauturu kia kiteaia mai teia au mea puapinga kore, e e kimi tatou i tana aratakianga akapeea i te kopae anga i te reira. Me rave tatou i te reira, te karanga ra i reira tatou mei te tata taramo rai e: “E akaariu ke i toku mata kia kore e akara i te mea puapinga kore; akamaroiroi koe iaku i toou ra arataa.” (Sala. 119:37) I roto i te atikara ka aru mai, ka uriuri akaou tatou i te puapinga no te ariki anga i ta Iehova aratakianga.

Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?

• I roto i tetai manako matauia, eaa te “mea puapinga kore” ta tatou ka kopae?

• Akapeea tatou i te kopae anga i te akariro anga i te moni ei atua?

• Na roto i teea mataara i riro ei te au anoano o te kopapa ra ei akamorianga itoro?

• Akapeea tatou i te kopae anga i te au tuatua puapinga kore ua?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 3]

Kua akamaroiroiia te au ngati Iseraela kia ‘tanu i to ratou kainga,’ e auraka e aruaru i te au mea puapinga kore

[Tutu i te kapi 5]

Auraka rava e akatika i te anoano no te au mea materia kia akamarie ia koe i roto i taau tavinianga ia Iehova

[Tutu i te kapi 6]

E puapinga maata tikai te au tuatua a te aronga pakari