Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Te Taka Meitaki ra Ainei Taau Tuatua Anga i te “Reo Ma”?

Te Taka Meitaki ra Ainei Taau Tuatua Anga i te “Reo Ma”?

Te Taka Meitaki ra Ainei Taau Tuatua Anga i te “Reo Ma”?

“Ei reira oki au e tuku atu ei i te [“reo ma,” NW] ki te au tangata nei, kia tautopa katoatoa ratou i te ingoa o Iehova.”​—ZEPHA. 3:9.

1. Eaa te apinga aroa meitaki tikai ta Iehova i oronga mai na tatou?

KARE te apinga aroa o te reo i akamata mai ki te tangata mari ra, ki Tei Anga mai i te tangata, i te Atua ko Iehova. (Exo. 4:11, 12) Kua oronga aia i te tareni ki te tangata mua ko Adamu, kare kia tuatua anake ua mari katoa ra, kia tamanako mai i tetai au tuatua ou i te akamaata atu anga i reira i tana au tuatua. (Gene. 2:19, 20, 23) Kua riro mai teia ei apinga aroa meitaki tikai! Kua oronga katoa mai te reira i tetai tikaanga no te tangata kia tuatua ki to ratou Metua i te rangi e kia akapaapaa i tona ingoa kaka.

2. Eaa te tumu kare te tangata e tuatua akaou ana okotai ua reo?

2 I te 17 anere mataiti mua i te oraanga o te tangata, e tuatua ana te au tangata ravarai okotai ua reo, te tamou anga “okotai oki tuatua.” (Gene. 11:1) I reira kua tupu mai te meameaau i te tuatau o Nimeroda. I te patoi takiri anga i ta Iehova au ikuikuanga, kua akaputuputu maira te au tangata akarongo kore ki te ngai tei kapikiia i muri mai e ko Babela, no te mea kua inangaro rai ratou kia noo ki te ngai okotai. Kua akamata ratou i te patu i tetai aka punanga maatamaata, kare ei oronga i te kaka kia Iehova, mari ra kia ‘kitea to ratou uaorai ingoa.’ No reira a Iehova i akatarevake ei i te reo mua o taua aronga meameaau ra e i akakeu ei ia ratou kia tuatua i te au reo tukeke. Kua akapueurikiriki ke ia atura ratou i reira, ki runga i te enua katoa e pini ua ake.​—E tatau ia Genese 11:4-8.

3. Eaa tei tupu i to Iehova akatarevake anga i te reo o te aronga meameaau i Babela?

3 Teia tuatau, tauatini ua atu au reo tikai​—tei karanga tetai aronga e mei te 6,800 tuma—​e tuatuaia nei i roto i teianei ao. No teia au reo tataki tai ka anoanoia te au tu aerenga manako tuke tuke. Mei te mea atura i reira, e i te akatarevake anga te Atua ko Iehova i te reo o taua aronga meameaau ra, kua takore takiri aia i te reo ta ratou i tuatua ana i mua ana, mei roto i to ratou manako. Kare aia i tuku anake ua i tetai au tuatua ou ki roto i to ratou manako kua taui katoa ra aia i to ratou au tu aerenga manako e kua anga mai i tetai au karama ou. No reira rai te ngai o taua punanga ra i kapikiia ai e ko te “Akatarevake Anga,” me kore ko Babela! (Gene. 11:9, tataanga i te matamata.) Te mea umere ra, ko te Pipiria ua tei oronga mai i tetai akamaramaanga tau no te akamata anga mai o te au tu reo ke ke e kite nei tatou i teia tuatau.

E Reo Ou e te Ma

4. Eaa ta Iehova i totou e ka tupu i to tatou nei tuatau?

4 Noatu e e mea umere tikai te papaanga Pipiria no runga i te akatarurike anga te Atua i te reo i Babela, e apinga umere e te puapinga maata roa atu tetai i tupu i to tatou nei tuatau. Na roto i tona peroveta ko Zephania, kua totou a Iehova e: “Ei reira oki au e tuku atu ei i te [“reo ma,” NW] ki te au tangata nei, kia tautopa katoatoa ratou i te ingoa o Iehova; kia tavini atu ratou iaia ma te manako okotai.” (Zepha. 3:9) Eaa ra taua “reo ma” ra, e ka akapeea tatou e kite ei te tuatua taka meitaki anga i te reira?

5. Eaa ra te reo ma, e eaa ra tei tupu mai mei teia tauianga o te reo?

5 Ko te reo ma koia oki, ko te tuatua mou no runga i te Atua ko Iehova e tona akakoroanga mei tei kiteaia i roto i tana Tuatua, te Pipiria. Taua “reo” ra te kapiti maira te reira i te marama anga tikai i te tuatua mou no runga i te Patireia o te Atua e akapeea te reira i te akatapu anga i te ingoa o Iehova, te akatika anga i tona turanga ngateitei, e te apai mai anga i te au akameitakianga mutu kore ki te au tangata akarongo mou. Eaa te ka tupu mai mei teia tauianga o te reo? Kua akakiteia mai kia tatou e ko te tangata, ka “tautopa katoatoa ratou i te ingoa o Iehova” e ka “tavini atu ratou iaia ma te manako okotai.” Kare i aite ki te au tupuanga i Babela, kua akatupu mai ra teia tauianga ki te reo ma, i te akapaapaaanga i te ingoa o Iehova e te taokotai anga i tona iti tangata.

Apii Anga i te Reo Ma

6, 7. (a) Eaa te o maira ki te apii anga i tetai reo ou, e eaa teia i puapinga ai ki te apii anga i te reo ma? (e) Eaa ta tatou ka akamanako i teianei?

6 Me inangaro tetai tangata i te apii i tetai reo ke, e maata atu tana ka anoanoia kia rave i to te tamou ngakau ua i tetai au tuatua ou. Te apii anga i tetai reo ke te o maira te apii anga i tetai mataara ou takiri no te akamanakoanga, tetai au tu aerenga manako ou rava. Penei e tuke rai te tu tau e te tu katakata o te manako i roto i tetai reo ke. I te akatangianga i te au tu tangi ou o te tuatua ka anoanoia kia tuke te taangaanga anga i te au mero, mei te arero rai. Mei te reira katoa te tu, me akamata tatou i te apii i te reo ma o te tuatua mou o te Pipiria. E maata atu te anoanoia ra i to te apii ua anga i te au apiianga puapinga o te Pipiria. Ko te apii anga kia tukatau i teia reo ou te o maira te akaou anga i to tatou aerenga manako e te taui anga i to tatou tu manako.​—E tatau ia Roma 12:2; Ephesia 4:23.

7 Eaa te ka tauturu ia tatou kia marama i te reo ma inara kia tuatua taka meitaki katoa i te reira? Mei te apii anga rai i tetai ua atu reo, e au ravenga puapinga tetai te ka tauturu ia tatou kia rauka te kite karape i te tuatua anga i te reo o te tuatua mou o te Pipiria. Ka akamanako ana tatou i tetai o te au takainga puapinga e taangaangaia ana e te tangata i te apii anga i tetai reo ke, e te akara e akapeea taua au takainga ra i te tauturu anga ia tatou kia kite i teia reo ou, akatutu ua.

Tuatua Taka Meitaki Anga i te Reo Ma

8, 9. Eaa te ka anoanoia kia rave tatou me ka inangaro tatou kia kite i te reo ma, e no teaa ra teia i puapinga maata roa ai?

8 Akarongo meitaki. Te akamataanga, penei kare takiri te tangi anga o tetai reo ou e maramaia e tetai tangata kare rava i akarongo ana i te reira i mua ana. (Isa. 33:19) Inara iaia e apii ra i te akamanako marie anga i tana e akarongo ra, ka akamata aia i te marama i te au tuatua tataki tai e te kite i te au tu o te tuatua anga. Na roto rai i taua tu ra, te akoia maira tatou e: “E teianei, e tau ia tatou kia akamaata tikai i te akono i te au tuatua ta tatou i akarongo akenei, ko te topa ua aea ia tatou a muri ake.” (Ebe. 2:1) Kua ako putuputu ua rai a Iesu i tana au pipi e: “E taringa tona ei akarongo anga, e akarongo aia.” (Mata. 11:15; 13:43; Mare. 4:23; Luka 14:35) Ae, ka anoanoia tatou kia “akarongo mai, kia kite” i ta tatou e akarongo ra kia tupu to tatou marama no te reo ma.​—Mata. 15:10; Mare. 7:14.

9 Te anoanoia ra te akamanako marie me akarongo, e ka puapingaia te tauta anga. (Luka 8:18) I ko i te au uipaanga Kerititiano, te mou ra ainei to tatou manako ki runga i te apinga e akamaramaia maira, me e ngai ke ua te manako? E mea puapinga tikai kia tauta pakari tatou i te akamanako marie atu no runga i te apinga e tuatuaia maira. Kare rai a tatou apinga e rongo.​—Ebe. 5:11.

10, 11. (a) Kapiti atu ki te akarongo meitaki anga, eaa te ka anoanoia kia rave tatou? (e) Eaa akaou atu te o maira ki te tuatua anga i te reo ma?

10 Aru i te au vaa tuatua taka meitaki te tuatua anga. Te akamaroiroiia nei te aronga apiipii i tetai reo ou kia akarongo meitaki e kia tauta pakari katoa i te aru, i te tu o te akatangianga e te au mataara e tuatua ana te au vaa tuatua taka meitaki te tuatua. Ka tauturu teia i te tangata apiipii kia kore e akamatau i te akatangi pakari i te reo penei te ka ngata i tetai aronga kia marama mai ia ratou. Na roto i taua mataara rai, e mea tau kia tamou mai tatou mei te aronga tei rauka te kite i te ‘rave karape anga i te apii’ i te reo ou. (2 Timo. 4:2NW) E pati i tetai tauturu. Kia papa ua i te ariki i te akoanga me tarevake koe.​—E tatau ia Ebera 12:5, 6, 11.

11 I te tuatua anga i te reo ma te o maira kare anake ua e ko te irinaki anga i te tuatua mou e te apii anga i te reira ki etai ke mari katoa ra i te tarotai anga i to tatou tu ki ta te Atua au ture e te au kaveinga. Ei tauturu ia tatou i te rave anga i teia, ka anoanoia tatou kia aru i te akaraanga a etai ke i roto i teia tu. Te kapiti maira teia i te aru anga i to ratou akarongo e te maroiroi. Te kapiti katoa maira te reira i te aru anga i te tu o to Iesu oraanga katoa. (1 Kori. 11:1; Ebe. 12:2; 13:7) Me rave marie atu rai tatou i teia, ka akatupu te reira i te tu rotai i rotopu i te iti tangata o te Atua, te akatika anga kia tuatua ratou i te reo ma, ma te tu rotai.​—1 Kori. 4:16, 17.

12. Akapeea te tamou ngakau anga i te o mai anga ki te apii anga i tetai reo ou?

12 Tamou ngakau. E maata ua atu te au mea ou ka anoanoia te aronga apiipii i te reo kia tamou ngakau. Te kapiti maira teia i te au tuatua ou. No te au Kerititiano, ka riro te tamou ngakau anga ei tauturu maata i roto i te apii anga kia tukatau i te reo ma. Papu roa e e mea meitaki kia tamou ngakau i te au ingoa o te au puka o te Pipiria kia tau ki to ratou akapapaanga. Tetai aronga kua akataka ratou kia tamou ngakau i tetai au irava Pipiria me kore i te au ngai ka kiteaia tetai au irava no runga i tetai au tumu manako puapinga. Tetai papaki kua kitea mai ia ratou e e mea meitaki te tamou ngakau i te au imene o te Patireia, te ingoa o te au kopu o Iseraela e te au apotetoro e 12, te au tu te ka akatupu i te ua o te vaerua. I te au tuatau taito, e maata ua atu te au ngati Iseraela tei tamou ngakau i te au taramo. I to tatou nei tuatau, e 80 tuma irava Pipiria tei rauka i tetai manga tamaiti ua i te tamou ngakau i te au tuatua tataki tai katoatoa, i mua ake ka tae ei aia ki te ono mataiti. Ka rauka ainei ia tatou kia taangaanga meitaki atu i teia tareni puapinga?

13. Eaa ra te taoki putuputu ua rai i puapinga maata ai?

13 Te taoki putuputu ua rai ka tauturu te reira i te manako kia maara, e tuanga puapinga te au akamaaraanga putuputu i roto i ta tatou apiianga Kerititiano. Kua tuatua te apotetoro ko Petero e: “Kare ua au e vata i te akakite ia kotou i teianei au tuatua, kite ua rai kotou, e tinamou ua rai kotou i taua tuatua-mou nei.” (2 Pete. 1:12) Eaa i anoanoia ai te au akamaaraaraanga no tatou? No te mea ka akaoonu atu te reira i to tatou marama, e ka akamaata atu i to tatou tu manako, e te akaketaketa i to tatou manako ngaueue kore kia akarongo kia Iehova. (Sala. 119:129) Na te akara putuputu ua rai i to te Atua au turanga e te au kaveinga, e tauturu ia tatou kia akara matatio ia tatou uaorai e kia kopae i te tu paruparu o te riro mai anga ei “tangata akangaropoina.” (Iako. 1:22-25) Me kare tatou e akamaara putuputu ua ia tatou uaorai i te tuatua mou, ka akakeuia to tatou au ngakau e tetai au mea ke atu e penei kare ta tatou tuatua anga i te reo ma e taka meitaki akaou.

14. Eaa te ka tauturu ia tatou me te apii ra tatou i te reo ma?

14 Tatau maata. (Apo. 1:3NW) Tetai aronga apiipii e apii muteki ua ana ratou i tetai reo ou ko ratou anake ua. Kare teia e puapingaia ana. I te apii anga i te reo ma, i tetai au taime penei ka anoanoia tatou kia “tatau maata,” ei tauturu ia tatou kia akamanako marie. (E tatau ia Salamo 1:1, 2, NW. *) Na te rave anga i teia e akamou oonu atu i te marama no ta tatou e tatau ra ki roto i to tatou manako. I roto i te reo Epera, ko te tuatua e “tatau maata,” e pirianga vaitata tona ki te akamaaraaraanga. Mei te tavirianga kai rai i roto i te kopu e anoanoia ra kia puapinga meitakiia tatou mei ta tatou e kai ra, te anoano katoaia ra te akamaaraaraanga kia marama meitaki tatou i ta tatou e tatau ra. E tuku ana ainei tatou kia rava te taime i te akamaaraara no runga i ta tatou e apii ra? Muri ake i te tatau anga i te Pipiria, ka anoanoia tatou kia akamanako oonu atu no runga i ta tatou i tatau ei.

15. Akapeea e rauka ai ia tatou te apii i te “karama” o te reo ma?

15 Akamanako meitaki i te karama. E mea meitaki a tetai taime kia apii i te karama, me kore i te au tu e te akatakaanga o tetai reo ou ta tatou e apii ra. Na teia e tauturu ia tatou kia marama i te mataara i akanooia ai te reo, i te tauturu anga ia tatou kia mako meitaki te tuatua anga i te reira. Mei tetai ua atu reo e karama tona, e karama rai to te reo ma o te tuatua mou o te Tuatua Tapu no te “tu o te au tuatua memeitaki.” (2 Timo. 1:13, NW) Ka anoanoia tatou kia aru i taua “tu” ra.

16. Eaa te tu paruparu te ka anoanoia tatou kia autu, e ka akapeea ra tatou i te rave anga i teia?

16 Kia tere ua rai ki mua. Penei kua rava ua te kite o tetai tangata i tetai reo ke ei tauturu iaia i roto i te pukapukaanga i te au ra inara kare e tere anga ki mua. Penei ka tupu mai rai tetai manamanata mei te reira ki te aronga e tuatua ra i te reo ma. (E tatau ia Ebera 5:11-14.) Eaa te ka tauturu ia tatou kia autu i teia tu paruparu? E tauta pakari i te apii marie atu rai i teia reo. “E teianei e vaio atu ana i te tuatua mua o te Mesia; e aere rai tatou ki mua i te pakari mou ra; eiaa ma te akamou akaou i te tumu ra, i te tataraara i te angaanga mate, e te akarongo i te Atua ra, E te tuatua o te au bapetizoanga, e te tuku anga rima ra, e te tuakaouanga o tei mate ra, e te akavaanga mutu kore ra.”​—Ebe. 6:1, 2.

17. Eaa te au peu meitaki no te apii putuputu ua rai i puapinga ai? Akatutu mai.

17 Akataka papu i te au taime apii. E meitaki atu i te rave putuputu e te akapoto ua i te au taime apii, i te akaroaroa i te au taime apii e oti kare e rave putuputuia ana. E apii i te au taime te ara meitaki ra toou manako e kare i te ngai ke ua. Kua aite rai te apii anga i tetai reo ou ki te akaateatea anga i tetai mataara na roto i te vaorakau. Te maata atu i te aere na runga i taua mataara ra, ko te ngoie atu ia i te aereanga. Me kare e taangaangaia te mataara no tetai tuatau, kare e roaia ka tupu akaou te vaorakau na runga. No reira e mea puapinga tikai te aruaru e te tamou marie atu rai! (Dani. 6:16, 20) E pure kia “vai araara ua i te au taime ravarai” i te tuatua anga i te reo ma o te tuatua mou o te Pipiria.​—Ephe. 6:18NW.

18. Eaa tatou ka tuatua ai i te reo ma i te au atianga ravarai?

18 E tuatua! E tuatua! E tuatua! Tetai aronga e apii ra i tetai reo ou penei te emiemi ra i te tuatua i te reira no te mea te akama ra ratou me kore te mataku ra ko te tarevake aea. Ka arai te reira ia ratou kia kore e tere ki mua. I te apii anga i tetai reo ou, ka anoanoia te taangaanga putuputu i te reira. Te maata atu i ta te tangata apiipii tuatua i te reo ou, ko te ngoie roa atu ia nona kia taangaanga i te reira. Ka anoano katoaia rai tatou kia tuatua i te reo ma i te au atianga ravarai. “Ko te ngakau oki to te tangata nei e akarongo, e kia rauka atu te tuatua-tika: ko te vaa oki tei aaki te tuatua e kia rauka atu te ora.” (Roma 10:10) Kare tatou e rave i te “aaki anga ki te katoatoa” i te taime anake ua i papetitoia ai tatou, te rave katoa ra rai tatou i te reira me tuatua tatou no runga ia Iehova i te au atianga ravarai, kapiti mai me piri tatou ki roto i te angaanga orometua. (Mata. 28:19, 20; Ebe. 13:15) Te oronga maira ta tatou au uipaanga Kerititiano i te tuatau no tatou kia tuatua i te au tuatua taka meitaki, tau ua i roto i te reo ma.​—E tatau ia Ebera 10:23-25.

E Taangaanga Taokotai i te Reo Ma i te Akapaapaa ia Iehova

19, 20. (a) Eaa te au mea umere e akatupuia nei e te Au Kite o Iehova i to tatou nei tuatau? (e) Eaa ra taau ikianga?

19 Mei teaa ra te rekareka kia tae ki Ierusalema i te popongi Tapati, i te ra 6 o Sivana, i te mataiti 33 T.N.! I te popongi roa, i mua ua ake i te ora iva, na roto i te tu temeio “kua tuatua iora i te tuatua ke” te aronga tei uipa mai ki roto i tetai pia i runga. (Anga. 2:4) Teia tuatau, kare e rauka i te au tavini o te Atua te kite temeio no te tuatua reo ke ke. (1 Kori. 13:8) Inara, kua tere atu i te 430 tuma reo ke ke e taangaangaia nei e te Au Kite o Iehova i te akakite aere anga i te tuatua meitaki o te Patireia.

20 E rekareka maata tikai to tatou e noatu e eaa te reo matauia e tatou i te tuatua, te taokotai pouroa nei tatou i te tuatua anga i te reo ma o te tuatua mou o te Pipiria! I tetai tu, e tauianga tuke takiri teia mei tei tupu i Babela. Te apai maira to Iehova iti tangata i te akapaapaanga ki tona ingoa mei te mea ra e e okotai ua reo i te tuatua anga. (1 Kori. 1:10) Kia tika ia tatou kia iki i te tavini atu rai ma te “manako okotai” ma to tatou au taeake e te au tuaine i te ao katoa, ia tatou e apii ra i te tuatua taka meitaki rava atu i taua reo okotai ra, i te akakaka anga i to tatou Metua i te rangi, ko Iehova.​—E tatau ia Salamo 150:1-6.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 14 Salamo 1:1, 2, (NW): “E mataora te tangata tei kore i aaere ra na te ako anga a te aronga kino ra, e kare i tu i te mataara o te aronga rave ara ra, e kare i noo i te noo anga o te aronga taitoito ra. Inara te rekareka ra aia i te ture a Iehova, e i roto i tana ture te tatau maata ra aia i te reira i te po e te ao.”

Akapeea Koe me Pau?

• Eaa te reo ma?

• Eaa te o maira ki te tuatua anga tatou i te reo ma?

• Eaa te ka tauturu ia tatou kia tuatua taka meitaki i te reo ma?

[Au Uianga Apii]

[Pia i te kapi 23]

Akameitaki Atu i te Tu Taka Meitaki o Taau Tuatua Anga i te Reo Ma na te

akarongo meitaki.

Luka 8:18; Ebe. 2:1

aru i te au vaa tuatua taka meitaki.

1 Kori. 11:1; Ebe. 13:7

tamou ngakau e te taokioki.

Iako. 1:22-25; 2 Pete. 1:12

tatau maata.

Sala. 1:1, 2NW; Apo. 1:3NW

akamanako meitaki i te “karama.”

2 Timo. 1:13NW

tere ki mua.

Ebe. 5:11-14; 6:1, 2

akataka papu i te au taime apii.

Dani. 6:16, 20; Ephe. 6:18NW

tuatua anga i te reira.

Roma 10:10; Ebe. 10:23-25

[Au Tutu i te kapi 24]

Te tuatua taokotai nei to Iehova iti tangata i te reo ma