Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Ko Iehova te ‘Akaora’ i te Tuatau o te Pipiria

Ko Iehova te ‘Akaora’ i te Tuatau o te Pipiria

Ko Iehova te ‘Akaora’ i te Tuatau o te Pipiria

“Kia ngakoikoi mai koe kiaku, e te Atua: ko koe toku tauturu e toku ora.”​—SALA. 70:5.

1, 2. (a) Aea to te Atua aronga akamori e pure ei kiaia no te tauturu? (e) Eaa te uianga tei uiia, e ka kite tatou i te pauanga kiea?

IA RAUA e orote ra, kua akarongo te nga metua o tetai vaine akaipoipo e 23 ona mataiti e kua ngaro ta raua tamaine. Kua tarotokakaia e e angaanga kino tetai i raveia. Kua akaputuputu raua i ta raua au apinga e kua oki viviki atu ki te kainga, ma te pati ua anga kia Iehova kia tauturu mai ia raua. Kua kiteaia mai e kua tu tetai Kite e 20 ona mataiti i te maki te ka akamate takiri i tona kopapa. Kua pure viviki atu aia kia Iehova. Te tauta pakari ra tetai metua vaine koia anake ua te metua i te kimi i tetai angaanga kia rava te moni no te oko mai i te kai na raua ko tana tamaine e 12 ona mataiti. Kua pure akatenga aia kia Iehova. Ae, me aro atu ana i te au timataanga pakari me kore i te au turanga ngata, e pure ua ana te aronga akamori o te Atua kiaia no te tauturu. E pati akatenga ana ainei koe kia Iehova no te tauturu i te tuatau e anoano maataia ra?

2 Kua tupu mai tetai uianga puapinga: Ka rauka tikai ainei ia tatou i te irinaki e ka akarongo mai a Iehova i ta tatou au pure no te tauturu? Ka kiteaia te pauanga akamaroiroi i te akarongo, i roto ia Salamo 70. Na Davida i tata i teia taramo akamaroiroi, e tangata akamori tiratiratu aia no Iehova tei aro atu ana i te au timataanga pakari e te au akaaoanga e manganui i roto i tona oraanga. Kua akakeuia teia tata taramo akauruia kia tuatua no runga ia Iehova e: “E te Atua: ko koe toku tauturu e toku ora.” (Sala. 70:5) Na te akara matatio anga ia Salamo 70 e tauturu ia tatou kia kite e eaa ra tatou ka anoano katoaia ai kia pure kia Iehova i te au tuatau e anoano maataia ra te tauturu e kia irinaki pu tikai e koia to tatou ‘Akaora.’

“Ko Koe . . . Toku Ora”

3. (a) Eaa te kapikianga rapurapu no te tauturu i roto ia Salamo 70? (e) Eaa te irinakianga ta Davida i akakite mai i roto ia Salamo 70?

3 Te akamata ra e te taopenga ra a Salamo 70 ki tetai kapikianga puapinga maata no ta te Atua tauturu. (E tatau ia Salamo 70:1-5.) Kua pati a Davida e “kia ngakoikoi” a Iehova i te akaora iaia. I roto i te irava 2 ki te irava 4, e rima a Davida patianga, te nga mea mua e toru no runga i te aronga te tauta ra i te tamate iaia. Kua pati akatenga a Davida kia Iehova kia akaviia teia au enemi e kia taakamaia ratou no ta ratou au angaanga kino. Te nga patianga e rua e aru maira, i roto i te irava 4, no runga i te iti tangata o te Atua. Kua pure a Davida e ko te aronga te kimi ra ia Iehova ka akakeuia kia pereperekavana e kia akamaata iaia. Te taopenga anga i tana taramo, kua tuatua a Davida kia Iehova e: “Ko koe toku tauturu e toku ora.” E akara ana e kare a Davida e karanga ra e, “Kia riro e ko koe,” mei te mea e te pati ra i tetai patianga ke. Kareka ra, te karanga ra aia e, “Ko koe,” i te akakite anga i tona irinakianga. Kua irinaki a Davida e ka rauka iaia te tauturu a te Atua.

4, 5. Eaa ta tatou i kite mai no runga ia Davida i roto ia Salamo 70, e eaa te irinakianga ka rauka ia tatou?

4 Eaa ta Salamo 70 e akakite maira no runga ia Davida? I te aro atu anga aia i te au enemi e akakoro ra i te tamate iaia, kare a Davida i iki ana e nana e rave i te reira. Kareka ra, kua irinaki aia e na Iehova e rave i te reira ki te aronga patoi i te taime e te mataara tei tau iaia. (1 Samu. 26:10) Kua irinaki pu tikai a Davida e ka tauturu mai a Iehova e ka akaora mai i te aronga te kimi ra iaia. (Ebe. 11:6) Kua irinaki a Davida e e tumuanga tau to taua aronga akamori mou kia rekareka e kia akamaata ia Iehova na te akakite anga ki tetai ke no runga i tona tu maata rava.​—Sala. 5:11; 35:27.

5 Mei ia Davida rai, ka rauka ia tatou i te irinaki pu tikai e ko Iehova to tatou Tauturu e te ‘Akaora.’ No reira, me aro atu tatou i te au timataanga pakari me kore te anoano maata tikai ra tatou i te tauturu, e mea tau kia pure tatou kia Iehova kia tauturu viviki mai ia tatou. (Sala. 71:12) Inara, eaa ta Iehova ka rave i te pau mai anga i ta tatou au pure no te tauturu? I mua ake ka uriuri manako ei tatou e akapeea a Iehova i te tauturu mai anga ia tatou, ka akara matatio ana tatou e toru mataara i riro ei aia ei akaora no Davida, i te tauturu anga iaia i te au tuatau e anoano maataia ra te tauturu.

Akaoraia Mai mei te Aronga Patoi

6. Eaa tei tauturu ia Davida kia kite e na Iehova e akaora i te aronga tuatua tika?

6 Mei te tataanga Pipiria akauruia tei rauka takere ana iaia, kua kite a Davida e ka rauka i te aronga tuatua tika kia irinaki kia Iehova kia tauturu mai ia ratou. Te tuku mai anga a Iehova i te Tiruvi ki runga i tetai ao akono kore i te Atua, kua akaora mai aia ia Noa e tona ngutuare tangata tei mataku i te Atua. (Gene. 7:23) Te akatopa mai anga a Iehova i te ai e te teio ki runga i te au tangata kino o Sodoma e Gomora, kua akaora mai aia i te tangata tuatua tika ia Lota e tana nga tamaine. (Gene. 19:12-26) Te takore anga a Iehova i te tangata ngakau parau ko Pharao e tona pupu vaeau i roto i te Tai Muramura, kua paruru e kua akaora Aia i tona iti tangata kia kore ratou e takoreia. (Exo. 14:19-28) Kare ainei e no reira rai a Davida i akapaapaa ai ia Iehova e “ko te Atua ïa e oraʼi” i roto i tetai taramo ke mai?​—Sala. 68:20.

7-9. (a) Eaa ra te tumu i tuku ei a Davida i tona irinakianga ki roto i te mana akaora o te Atua? (e) Kua oronga a Davida i te akameitakianga kiaai i tona akaoraia mai anga?

7 E tumuanga tau katoa to Davida kia irinaki pu tikai i roto i to Iehova mana akaora. Kua kite tikai a Davida e ka rauka i to Iehova “nga rima mate kore” i te akaora i te aronga e akamori ra Iaia. (Deu. 33:27) I tetai atu au atianga, kua akaora a Iehova ia Davida mei te rima o te “au enemi.” (Sala. 18:17-19, 48) E akamanako ana i tetai akaraanga.

8 I te akamata anga te au vaine o Iseraela i te akapaapaa ia Davida no tona tu karape ei vaeau, kua vareae tikai te Ariki ko Saula e, e rua atianga kua vero atura aia i te tao me kore i te korare ki runga ia Davida. (1 Samu. 18:6-9) I nga atianga roa ai kua rauka ia Davida i te kape kia kore e puta i te tao. Kua tupu ainei teia no to Davida tu karape e te viviki ei tangata vaeau tukatau? Kare. Te akamarama maira te rekoti o te Pipiria e “tei iaiā Iehova.” (E tatau ia 1 Samuela 18:11-14.) I muri mai, i te puapinga kore anga ta Saula ravenga i te tamate ia Davida na roto i to Philiseti, “akara aturā Saula, e kite atura e, te piri mairā Iehova kia Davida.”​—1 Samu. 18:17-28.

9 Te oronga ra a Davida i te akameitakianga kiaai, no te akaora mai anga iaia? Te akakite maira te tataanga i runga roa no Salamo 18 e ko Davida “tei karanga atu kia Iehova i te au tuatua o teianei imene i te ra i akaoraiaʼi aia e Iehova i te . . . rima o Saula.” Kua akakite mai a Davida i tona au manako ngakau i roto i te imene, i te tuatua anga e: “Ko Iehova taku mato, e taku punanga, e toku nei ora; toku Atua, toku mato, koia taku ka irinaki atu.” (Sala. 18:2) Kare ainei e riro ei akaketaketa anga i te akarongo kia kite e ka rauka ia Iehova i te akaora mai i tona ra au tangata?​—Sala. 35:10.

Kua Akamaroiroiia i Runga i te Roi Maki

10, 11. Eaa te ka tauturu ia tatou i te akapapu e i naea a Davida i makiia ai, tei taikuia mai i roto ia Salamo 41?

10 Kua kite ana te Ariki ko Davida i te maki kino, tei taikuia i roto ia Salamo 41. E aka maki tikai to Davida iaia i runga i tona roi maki, kua manako etai o tona au enemi e “kare [rava aia] e tu akaou mai.” (Irava 7, 8) I naea a Davida i tu ei i taua maki kino ra? Penei te piri atura te au turanga tei taikuia mai i roto i teia taramo ki te tuatau taitaia o to Davida oraanga, te tauta anga tana tamaiti ko Abasaloma i te rave i te terono.​—2 Samu. 15:6, 13, 14.

11 Ei akaraanga, te taiku ra a Davida i tetai oa irinakiia e ia, tei kaikai kapiti ana raua, e tei pikikaa iaia. (Irava 9) Penei te akamaara maira teia kia tatou i tetai tupuanga i roto i to Davida oraanga. I te meameaau anga a Abasaloma, kua riro te tumukorero irinakiia o Davida ko Ahitophela ei tangata pikikaa, e kua piri atu aia kia Abasaloma i te meameaau anga i te ariki. (2 Samu. 15:31; 16:15) E akamanako ua ana i te tu paruparu o te ariki i runga i tona roi maki, kare e maroiroi ana i te tu mai ki runga, i taua taime rai te kite ra e te koropiniia ra aia e te aronga kotikoti kupenga e inangaro ra kia mate aia kia rauka ia ratou i te rave i ta ratou au parani kino.​—Irava 5.

12, 13. (a) Eaa te irinakianga ta Davida i akakite mai? (e) Akapeea te Atua i te akamaroiroi anga ia Davida?

12 E irinaki putuputu ua ana a Davida ki runga i tona ‘Akaora.’ No runga i tetai tavini tiratiratu o Iehova tei makiia, kua tuatua a Davida e: “Ka akaoraia aia e Iehova i te tuatau tumatetenga ra. Na Iehova e akamaroiroi mai iaia i tona roi maki ra; e naau e eeu i tona roi katoa i te maki angaia ra.” (Sala. 41:1, 3) I konei akaou, e akara ana i to Davida irinakianga, tei akakiteia mai i roto i te nga tuatua e ‘na Iehova.’ Papu ia Davida e ka akaora mai a Iehova iaia. Akapeea ra?

13 Kare a Davida i manako ana e kia rave a Iehova i tetai temeio e te rapakau i te maki. Inara, kua papu ia Davida e ka “akamaroiroi mai [a Iehova] iaia”​—koia oki, te turu anga e te akamaroiroi anga iaia i runga i tona roi maki. Te anoano tikai ra a Davida i taua tauturu ra. Kapiti atu ki te maki tei akaparuparu iaia, kua koropiniia aia e te au enemi e tuatua ra i te au mea kino no runga iaia. (Irava 5, 6) Penei kua akamaroiroi ana a Iehova ia Davida na te akamaara anga kiaia i te au manako akapumaana. Tei kiteaia, kua tuatua a Davida e: “E tauturu mai koe iaku i taku nei apa kore.” (Irava 12) Penei kua rauka katoa ia Davida te maroiroi i te akamanako anga i te tika e noatu tona turanga paruparu e te au mea kino ta tona au enemi e tuatua ra, te manako maira a Iehova iaia ei tangata apa kore. Kua meitaki iora a Davida mei tona maki. Kare ainei e riro ei akapumaana anga i te kite e ka rauka ia Iehova i te akamaroiroi i te aronga tei makiia?​—2 Kori. 1:3.

Orongaia Mai te Kai

14, 15. I teea tuatau a Davida e tona au tangata i kite ei i te anoano maata i te kai, e eaa te tauturu tei rauka mai ia ratou?

14 Te riro mai anga aia ei ariki no Iseraela, e reka ana a Davida i te au kai memeitaki e te au apinga inu, e e manganui katoa tana aronga i pati atu ana kia aere mai e kaikai kapiti ratou. (2 Samu. 9:10) Inara, kua kite katoa ana a Davida i te tu rava kore o te kai. Te akatupu anga tana tamaiti ko Abasaloma i te meameaau e te tauta anga i te rave i te terono, kua akaruke a Davida ia Ierusalema ma etai aronga turuturu tiratiratu iaia. Kua oro atu ratou ki te enua o Gileada, i te tua itinga i te Kauvai i Ioridana. (2 Samu. 17:22, 24) No tei maroia kia riro ei aronga tuitarere, kare i roa ana kua kite mai a Davida e tona au tangata ia ratou uaorai i roto i te turanga ngere i te kai e te vai e pera katoa te akangaroi anga. Ka rauka mai ia ratou te kai kiea i taua ngai mamao ra?

15 I te openga iora, kua tae atu a Davida e tona au tangata ki te oire o Mahanaima. E toru aronga tangata mataku kore ta ratou i aravei atu i reira​—ko Sobi, Makira, e Barezilai. Kua tuku puareinga ua ratou i to ratou uaorai oraanga ki roto i te kino kia tauturu i te ariki tei ikiia e te Atua, no te mea me rauka te taoonga ariki ia Abasaloma, kare e ekokoanga e ka akautunga aia i tetai ua atu e turu ra ia Davida. I te kite anga i te au manamanata o Davida e tona au tangata, kua apai mai teia toko toru aronga tiratiratu i te au apinga e anoanoia ra, kapiti mai te roi, te titona, te kerite, te titona tunu paka, te pipi, te phuli, te meri, te pata, e te mamoe. (E tatau ia 2 Samuela 17:27-29.) Kua akatukiaia te ngakau o Davida no te tu tiratiratu maata e te tu ariki manuiri o teia aronga toko toru. Ka akapeea ra a Davida i te akangaropoina anga i ta ratou i rave nona?

16. Koai tikai tei oronga mai i te kai na Davida e tona au tangata?

16 Koai tikai tei oronga mai i te kai na Davida e tona au tangata? Kua papu tikai ia Davida e na Iehova e akono maira i tona au tangata. Papu rai e ka rauka ia Iehova i te akakeu i tetai o tona au tavini kia tauturu mai i tetai taeake akamori e ngere ra. I te akamanako anga e eaa tei tupu ana i roto i te enua o Gileada, kare ekokoanga e kua kite a Davida i te takinga meitaki o taua au tangata toko toru ra e e akakiteanga te reira i to Iehova manako aroa. I te openga o tona oraanga, kua tata a Davida e: “I vai ou ana au, e teianei kua ruaine; kare ra au i kite i te tangata tuatua-tika [kapiti mai iaia] i te akaruke angaia, e tona uanga i te pati aere anga i te kai.” (Sala. 37:25) Kare ainei e riro ei mea pumaana kia kite e ka akono ua rai a Iehova i te anoano o tona au tavini?​—Mase. 10:3.

‘Kua Kite a Iehova i te Akaora i te Tangata’

17. Eaa ta Iehova i akaari putuputu mai ana?

17 Ko Davida tetai o te aronga akamori e manganui ta Iehova i akaora mai i te au tuatau o te Pipiria. Mei to Davida tuatau mai, kua akaari putuputu ua mai ana te Atua i te tu tika tikai o te au tuatua a te apotetoro ko Petero e: “Kua kite mari te Atu [a Iehova] i te akaora i te aronga akono i te Atua i roto i te timataanga.” (2 Pete. 2:9) E akamanako ana i tetai nga akaraanga akaou mai e rua.

18. Akapeea a Iehova i te oronga mai anga i tetai akaora i to Hezekia tuatau?

18 Te tomo anga te vaeau ririnui o Asura ia Iuda e te akakoko anga ia Ierusalema i te varu anere mataiti M.T.N., kua pure te Ariki ko Hezekia e: “E teianei, e to matou Atua, e Iehova, e akaora koe ia matou . . . kia kite te au basileia katoa o te ao nei e, ko Iehova koe, ko koe anake ra.” (Isa. 37:20) Ko te ingoa o te Atua e tona rongo ta Hezekia e manako maata ra. Kua pau mai a Iehova i taua pure ngakau tae ra. Okotai ua rai po, te taanga tetai angera e 185,000 tangata o Asura, te akaora mai anga i te au tavini akarongo mou o Iehova.​—Isa. 37:32, 36.

19. Na te akarongo anga ki teea akamatakiteanga i ora mai ei te au Kerititiano o te anere mataiti mua i te tumatetenga?

19 I nga ra i mua ake i tona matenga, kua oronga a Iesu i tetai akamatakiteanga tei totouia mai ei tauturu i tana au pipi i Iudea. (E tatau ia Luka 21:20-22.) Kua pou e rau ngauru mataiti, inara i te mataiti 66 T.N., no te orureau a te ngati Iuda, i tamaki mai ei te vaeau o Roma ia Ierusalema. Kua autu te au nuku vaeau i raro ake ia Cestius Gallus i te akaparuparu anga i tetai tuanga o te paruru o te iero; e oti kua akaruke viviki ua ratou. I te kite anga e ko teia te tuatau no te oro kia ora i te akapouanga ta Iesu i totou mai, kua oro atu te au Kerititiano akarongo mou ki te au maunga. Kua oki mai te au nuku vaeau o Roma i te mataiti 70 T.N. I teia taime kare ratou i akaruke ana, e akapou takiri uaia atu a Ierusalema. Te au Kerititiano tei akarongo ki ta Iesu akamatakiteanga kua ora mai i taua tumatetenga kino ra.​—Luka 19:41-44.

20. Eaa ra tatou ka irinaki ei ia Iehova ei ‘Akaora’ no tatou?

20 Ka akaketaketaia te akarongo kia akamanako i te akapapuanga e na Iehova e tauturu maira i tona au tangata. Tana i rave i te tuatau i topa te oronga maira kia tatou i te tumuanga no te irinaki. Noatu e eaa te au akaaoanga ta tatou ka aro atu i teianei me kore te ka aro atu i te tuatau ki mua, ka rauka katoa ia tatou kia irinaki pu tikai e ko Iehova to tatou ‘Akaora.’ Akapeea ra a Iehova i te akaora anga ia tatou? E akapeea i reira te aronga tei taikuia mai i te akamata anga o teia atikara? Eaa tei tupu kia ratou? Ka akara tatou i roto i te atikara e aru maira.

Maara Ainei ia Koe?

• Te oronga maira te Salamo 70 kia tatou i te tumu no teea irinakianga?

• Akapeea a Davida i te akamaroiroi angaia i te tuatau maki?

• Eaa te au akaraanga te akaari maira e ka rauka ia Iehova i te akaora i tona au tangata mei te aronga patoi?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 6]

Kua pau mai a Iehova i te pure a Hezekia