Kia Ngaueue Kore i te Akakite ua Atu

“E kua ikuiku maira aia ia matou e tuatua aere matou ki te tangata, e akakite ua atu.”​—ANGA. 10:42.

1. I te tuatua atu anga i mua ia Korenelio, eaa te angaanga ta Petero i akataka atu?

KUA akaputuputu maira te rangatira vaeau Itaria i tona kopu tangata e te au taeake, ki tei riro mai ei tauianga puapinga tikai i roto i te tu e akono ana te Atua i te tangata nei. Ko Korenelio taua tangata mataku Atua ra. Kua akakite te apotetoro ko Petero ki taua pupu tangata ra e kua akaueia mai te au apotetoro kia ‘tuatua aere ki te tangata, e kia akakite ua atu’ no runga ia Iesu. E maata ua atu te au tupuanga memeitaki tei rauka mai no ta Petero akakite ua atu anga. Kua rauka i te au Kenitara peritome koreia te vaerua o te Atua, kua papetitoia, e kua rauka te manakonakoanga kia riro ei au ariki ma Iesu i runga i te rangi. E au tupuanga meitaki tikai tei rauka mai no ta Petero akakite ua atu anga!​—Anga. 10:22, 34-48.

2. Akapeea tatou i kite ei e kare i kotinga uaia ki te au apotetoro e 12 te akauenga kia akakitekite aere?

² Kua tupu te reira i te mataiti 36 T.N. Mei te rua mataiti i muao, kua taui te oraanga o tetai tangata tei patoi pakari ana i te akonoanga Kerititiano. Te aere ra a Saula o Tareso ki Damaseko i te mama mai anga a Iesu kiaia e kua tuatua maira e: “E aere koe ki roto i te oire, ei reira koe e akakiteia mai ei i taau ravenga.” Kua akapapu atu a Iesu ki te pipi ko Anania e ka akakite ua atu a Saula ki “te au etene, e te ui ariki ra, e te tamariki na Iseraela ra.” (E tatau ia Angaanga 9:3-6, 13-20.) Iaia i ko ia Saula, kua tuatua atura a Anania e: “Kua akonoia na koe e te Atua o to tatou ai metua . . . Ei kite oki koe nona ki te tangata ravarai.” (Anga. 22:12-16) Mei teaa tikai ra te puapinga o teia tukuanga angaanga kia Saula, ko tei kiteaia i muri mai e ko Paulo, kia akakitekite aere?

Kua Akakite ua Atu Aia!

3. (a) No runga tikai i teea tataanga ta tatou ka akamou i te manako ki runga? (e) I akapeea ra te aronga pakari o Ephesia i te ariu atu anga ki ta Paulo karere, i te akanoo anga i teea akaraanga meitaki?

³ Ka riro ei mea umere tikai i te apii i te au mea ravarai ta Paulo i rave ei i muri mai, inara i teianei, ka akamanako ana tatou no runga i tetai akoanga ta Paulo i oronga mei te mataiti 56 T.N., mei tei akanooia i roto ia Angaanga pene 20. Kua oronga a Paulo i teia akoanga, vaitata atu ki te openga o te toru o tona tere mitinari. Kua noo atu aia ki Mileto, tetai ava i te Tai Aegean, e kua poroki atu i te aronga pakari o te putuputuanga o Ephesia. Ko Ephesia mei tetai 50 kiro mita te mamao, tera ra e mamao atu te aere anga na runga i te au mataara amingimingi. Ka rauka ua ia koe kia akamanako e mei teaa ra te rekareka o te aronga pakari o Ephesia i te tae atu anga te karere a Paulo. (Akaaite ia Maseli 10:28.) Noatu to ratou rekareka, ka anoanoia rai ratou kia akateateamamao no te aere atu anga ki Mileto. Kua anoanoia ainei rai tetai pae ia  ratou kia akamutu mai i te angaanga me kore kia tapiri i ta ratou au pitiniti? E manganui te au Kerititiano i teia tuatau e akapera ana i te akapapu e kia kore ratou e topa i tetai ra o ta ratou uruoaanga tapere e raveia ana i te au mataiti ravarai.

4. Eaa te peu matauia ta Paulo i aru iaia i noo ei i Ephesia no tetai au mataiti?

⁴ Eaa ra i toou manako ta Paulo i rave ei i Mileto i te au ra e toru me kore e a, e tae ua mai te aronga pakari? Naringa ko koe eaa ra taau ka rave? (Akaaite ia Angaanga 17:16, 17.) Te tauturu maira te au tuatua a Paulo ki te aronga pakari o Ephesia ia tatou, kia kite i te pauanga. Kua akataka mai aia i tana peu matau no te angaanga tutu aere i te au mataiti i aereia mai, tei kapiti mai i tona taime i Ephesia i muao. (E tatau ia Angaanga 20:18-21.) I te mea kua kite aia e kare e tangata e rauka i te patoi mai iaia, kua karanga atura aia e: “Kua kite kotou i te tu o toku noo anga i o kotou nei, i te au tuatau katoa, mei te rā muatangana mai ka tae mai ei au ki Asia nei. . . . I te tuatua marie anga atu.” Ae, kua rave ngaueue kore tikai aia i tana angaanga i orongaia mai e Iesu. I akapeea aia i te rave anga i teia i Ephesia? Tetai mataara koia oki na te akakitekite anga ki te ngati Iuda, te aere anga ki te ngai e maata te tangata. Te ripoti maira a Luka e, ia Paulo i Ephesia mei te mataiti 52-55 T.N., kua rave aia i te “taumāro anga atu, e te akakite ua anga atu i te tuatua” i roto i te tunako. I te ngati Iuda ‘e paetaeta maira kare i akarongo,’ kua aere atu a Paulo ki tetai aronga ke, i tetai ngai ke mai i roto i te oire e kua tutu aere atu rai. Kua akakite ua atu aia ki te ngati Iuda e ki te au tangata Ereni i roto i taua oire maata ra.​—Anga. 19:1, 8, 9.

5, 6. Eaa i papu ei ia tatou e i te tutu aere anga a Paulo mei tera are ki tera are kua tuatua atu aia ki te aronga kare e irinaki ana?

⁵ Tetai pae tei riro mai ei au Kerititiano kua tau kia riro mai ei aronga pakari i muri mai, koia oki te aronga ta Paulo i tuatua atu i Mileto. Kua akamaara atu a Paulo ia ratou i te ravenga tana i taangaanga ai e: “Kare rava akenei e mea e meitaki ei kotou na i vaioia e au, kare akenei au i tivata i te ako atu ia kotou e te apii ia kotou i te ngai tangata, e i tera are i tera are.” I to tatou nei tuatau, kua karanga tetai aronga e te tuatua ua ra a Paulo i konei no runga i te angaanga atoro a te au tiaki i te aronga irinaki. Kare ra oki e ko te reira. Ko te akatakaanga o ‘te apii i te ngai tangata, e i tera are i tera are’ no runga tikai te reira i te angaanga tutu evangeria ki te aronga kare e irinaki ana. Te taka ua ra te reira mei tana au tuatua tei aru mai. Kua akakite a Paulo e i akakitekite aere ana aia “ki te ngati Iuda ma te Eleni i te tataraara i te Atua, e te akarongo i to tatou Atu ia Iesu Mesia.” Te taka ua ra e, i akakitekite aere ana a Paulo ki te aronga kare e irinaki ana tei anoanoia kia tataraara e kia tuku i te akarongo ki roto ia Iesu.​—Anga. 20:20, 21.

⁶ Na roto i tetai kimikimi anga oonu i te au Tuatua Tapu Ereni Kerititiano, kua akakite tetai tangata kite no runga ia Angaanga 20:20 e: “Kua akapou a Paulo e toru mataiti i Ephesia. Kua aere aia ki te au are ravarai, me kore kua tutu aere aia ki te au tangata katoatoa (irava 26). Ko teia te tumuanga tuatua tapu no te angaanga tutu evangeria mei tera are ki tera are e pera katoa te raveia ana i te au ngai tangata.” Me kua atoro tikai a Paulo i te au are ravarai e me kare, mei ta teia tangata kite i  akakite, kare a Paulo i inangaro ana i te aronga pakari i Ephesia kia akangaropoina e i akapeea aia i te akakitekite aere anga e eaa ta te reira i akatupu. Kua ripoti mai a Luka e: “Kite akera to Asia ravarai, te ngati Iuda, e te Eleni, i te tuatua a te Atu a Iesu.” (Anga. 19:10) Inara i akapeea ra to Asia “ravarai” i rongo ei, e eaa ta teia e akakite maira no runga i ta tatou akakitekite aere anga?

7. Eaa ra te akakeuanga ta te tutu aere anga a Paulo i akatupu ki te aronga i vao ake, i te aronga tana i akakitekite tika atu?

⁷ Na roto i ta Paulo tutu aere anga i te au ngai tangata e mei tera are ki tera are, e manganui ua atu tei rongo i tana karere. I toou manako e kua noo atu te aronga pouroa tei rongo i te karere ki Ephesia, kare tetai i neke atu ki tetai ngai ke i te rave pitiniti, kia vaitata atu ki te kopu tangata, me kore kia akaatea atu mei te oraanga apiapi i roto i te oire maata? Kare. I teia tuatau ra e manganui tei neke no taua au tumu ra; penei e kua akapera rai koe. I taua tuatau katoa ra, kua aere mai te tangata mei tetai au ngai ke mai ki Ephesia i te aravei taeake me kore no te akakoroanga kimi puapinga. Ia ratou i reira, penei kua aravei atu ratou ia Paulo me kore kua akarongo iaia e akakitekite aere ra. Eaa ra te ka tupu me oki atu ratou ki te kainga? Ka akakitekite aere atu oki te aronga tei ariki i te tuatua mou. Penei kare tetai pae i riro mai ei aronga irinaki, inara penei kua tuatua aere atu i ta ratou i akarongo, ia ratou i Ephesia. No reira, kua akarongo te kopu tangata, te au tangata tupu, me kore te aronga kimi puapinga i te tuatua mou, e penei e kua ariki tetai pae. (Akaaite ia Mareko 5:14.) Eaa ta teia e akakite mai nei no runga i te akakeuanga ta taau akakite ua atu anga ka akatupu?

8. I akapeea ra te tangata i roto i te tapere o Asia i rongo ei i te tuatua mou?

⁸ No runga i tana angaanga orometua i muao ana i Ephesia, kua tata a Paulo e e ‘ngutupa maata tei kiritiia mai kiaia.’ (1 Kori. 16:8, 9) Eaa taua ngutupa ra, e i akapeea te reira i te kiritiia mai anga kiaia? Kua riro te angaanga orometua ta Paulo i rave atu rai i Ephesia ei akatotoa i te tuatua meitaki. Ka akamanako ana ia Kolosa, ia Laodikea, e Ierapoli, e au oire e toru i uta i te enua mei Ephesia atu. Kare rava a Paulo i aere ana ki reira, inara kua tae te tuatua meitaki ki reira. No taua ngai mai oki a Epaphera. (Kolo. 2:1; 4:12, 13) I akarongo ana ainei a Epaphera ia Paulo i te akakitekite aere anga i Ephesia e kua riro mai ei Kerititiano? Kare te Pipiria i akataka tika mai. Inara i te akatotoa aere anga i te tuatua mou i tona ngai e noo ra, penei i rave a Epaphera i te reira ei komono no Paulo. (Kolo. 1:7) Penei kua tae katoa te karere ki te au oire mei ia Philadelaphia, Saradi, e Tuatira i te au mataiti i akakitekite aere ei a Paulo i Ephesia.

9. (a) Eaa ra to Paulo anoano ngakau tae? (e) Eaa ra te irava mataiti no te 2009?

⁹ Inara, e maata te tumuanga no te aronga pakari i Ephesia kia ariki i ta Paulo tuatua e: “Kare ra  au e akono ua atu i taua au mea katoa ra, kare oki au i anoano ua i taku ora, mei te mea e, e mea apinga naku uaorai, kia akaoti ra au i toku oro anga ma te rekareka, e te taoonga i rauka iaku i te Atu ra ia Iesu, kia akakite ua atu au i te evangelia o te aroa ua o te Atua.” Tei roto i reira te irava mataiti akamaroiroi no te 2009: ‘Kia akakite ua atu i te evangelia.’​—Anga. 20:24.

Akakite ua Atu Anga i Teia Tuatau

10. Akapeea tatou i kite ei e ko tatou katoa tetai ka akakite ua atu?

¹⁰ Ko te akauenga kia ‘tuatua aere ki te tangata, e kia akakite ua atu’ te kapiti maira i etai ke atu i te pae mai i te au apotetoro. I te tuatua atu anga a Iesu tei akatuia mai, ki te au pipi tei putuputu mai i Galilea, kare e kore e mei te 500 o ratou, kua akaue atu aia e: ‘E teianei, ka aere kotou, e akariro i to te pa enua katoa ei pipi; ka bapetizo atu ei ia ratou i te ingoa o te Metua, e no te Tamaiti, e no te vaerua tapu; Ma te apii atu ia ratou, kia akono i te au mea katoa taku i akaue atu kia kotou.’ No te au Kerititiano mou katoatoa taua akauenga ra i teia tuatau, mei ta te tuatua a Iesu e akakite maira e: “E i na, tei vaitata ua ra au ia kotou, e tae ua atu ki te openga o teianei ao.”​—Mata. 28:19, 20.

11. Eaa te angaanga puapinga tei kite matau uaia te Au Kite o Iehova i te rave?

¹¹ Ka akono ua atu rai te au Kerititiano toto mapu i taua akauenga ra, i te tauta pakari anga ‘kia akakite ua atu i te evangelia.’ Ko te mataara maata no te rave i te reira koia oki na te rave anga i ta Paulo i taiku atu ki te aronga pakari i Ephesia​—koia oki te tutu aere anga mei tera are ki tera are. I roto i tetai puka o te mataiti 2007 no runga i te angaanga mitinari tei puapingaia, kua akakite a David G. Stewart, Jr., e: “Ko te mataara ta te Au Kite o Iehova e apii ana i te au tangata ravarai kia tuatua aere atu i to ratou irinakianga ki etai ke, i puapinga maata ravaia atu te reira i te manako papu kore [e raurauia maira mei runga mai i te atarau]. No te manganui o te Au Kite o Iehova, e angaanga reka rava atu na ratou i te tuatua aere atu i to ratou irinakianga ki etai ke.” Tei tupu mai? “I te mataiti 1999, e rua ki te a patene ua rai o te tangata taku i uiui atu i roto i te nga oire maata e rua i Europa Itinga tei akakite mai e kua araveiia mai ana ratou e te au mitinari ‘Momani.’ Tere atu i te 70 patene tei akakite mai e e maata te taime i araveiia mai ana ratou e te Au Kite uaorai o Iehova.”

12. (a) No teaa ra e “maata ai te taime” e aere ana tatou ki te au kainga i roto i ta tatou ngai e tutu aere ra? (e) Ka rauka ainei ia koe i te akakite mai i tetai tupuanga o tetai tangata tei taui tona tu ki ta tatou karere?

¹² Kua kite katoa ana rai paa te tangata i to kotou ngai, i taua tu ra. Penei ko koe tetai tei o atu ana ki roto i te reira. Ia koe “uaorai e aravei atura” i te tangata i roto i taau angaanga orometua mei tera are ki tera are, kua tuatua ana koe ki te au tane, te au vaine, e te au mapu i ko i to ratou ngutuare. Penei kare tetai i akarongo mai ana noatu e e “maata te taime” i araveiia ana ratou. Penei kua akarongo poto ua mai ana tetai pae ia koe e tuatua atura i tetai irava Pipiria me kore i tetai manako Tuatua Tapu. Kareka ki tetai aronga kua rauka ia koe i te oronga atu i tetai akakiteanga meitaki, e kua ariki mai ratou i te karere. Pouroa taua au turanga ra ka tau, ia tatou e ‘akakite ua atura i te evangelia.’ Penei mei taau rai i kite, e maata ua atu te au akaraanga o te aronga “e maata te taime” i araveiia atu ana e kare tikai i inangaro mai ana, inara kua taui. Penei e apinga tetai i tupu kia ratou me kore ki tetai tei akaperepereia e ratou, tei akamaroiroi i to ratou manako e to ratou ngakau kia ariki mai i te tuatua mou. I teianei ra kua riro mai ratou ei au taeake e te au tuaine no tatou. No reira, auraka e tuku i te au, noatu e kua roa akenei kare e maata ana te aronga tei ariki mai. Kare tatou e tapapa atu ana e kia aere mai te au tangata ravarai ki roto i te tuatua mou. Inara ko ta te Atua e tapapa maira mei ia tatou koia oki kia akakite ua atu rai tatou ma te maroiroi, e te toto mapu.

Au Tupuanga Kare Tatou i Kite

13. Akapeea ra ta tatou akakitekite aere anga i te akatupuia anga e kare tatou i kite ana?

¹³ Kare te akakeuanga o ta Paulo angaanga orometua i takotinga uaia ki te aronga tana i tauturu  tika atu kia riro mai ei au Kerititiano; e kare katoa te akakeuanga o ta tatou angaanga orometua i takotinga uaia ki te tangata ta tatou e tutu atura. E akapapu ana tatou e kia piri putuputu atu ki roto i te angaanga orometua mei tera are ki tera are, i te akakitekite anga ki te manganui ua atu te ka rauka ia tatou. E tuatua ana tatou i te tuatua meitaki ki te au tangata tupu, te au oa angaanga, te au oa i te apii, e te kopu tangata. Kua kite ainei tatou i te au mea katoatoa tei tupu mai? No tetai pae, penei ka ariu viviki ua mai. I tetai aronga ra, penei ka vai ua te ua o te tuatua mou no tetai tuatau inara kua akaia ki roto i te ngakau o tetai tangata e kua tupu maira. Noatu me kare te reira e tupu, ko te aronga ta tatou ka tuatua atu, penei ka akakite atu ratou ki etai ke no runga i ta tatou i tuatua atu, to tatou irinakianga, e to tatou tu. Ae, penei e kare ratou i kite ana e te tatanu ra ratou i te ua o te tuatua mou ki roto i tetai ngakau ke mai.

14, 15. Kua arataki atu te akakitekiteanga a tetai taeake ki teea au tupuanga?

¹⁴ Ei akaraanga okotai ua, e akamanako ana ia Ryan e tana vaine ko Mandi, e noo ana i Florida, Marike. I ko i tana ngai angaanga, kua akakitekite atu a Ryan ki tona oa angaanga. Kua mareka tikai taua tangata ra, e irinakianga Initu tona, i te mataara e akamanea ana a Ryan iaia e me tuatua mai aia. I roto i ta raua au pukapukaanga, kua tuatua atu a Ryan no runga i te tuakaouanga e te turanga o tei mate. I tetai aiai i roto ia Tianuare, kua ui atu taua tangata ra ki tana vaine ko Jodi e, eaa tana i kite no runga i te Au Kite o Iehova. E Katorika oki aia e kua akakite mai aia e ko te apinga ua rai tana i kite no runga i te Au Kite koia oki ko te angaanga “tutuanga mei tera ngutupa ki tera ngutupa.” I na kua taipe a Jodi i te tuatua “Au Kite o Iehova” ki roto i tetai porokaramu kimikimi i runga i te Internet, tei taki atu iaia ki ta tatou Web site www.watchtower.org. No tetai au marama, kua tatau a Jodi i te atikara i roto i taua Web site ra, tei kapiti mai i te Pipiria e tetai au atikara tana i reka.

¹⁵ I te taime tei aereia, kua aravei a Jodi ia Mandi, no te mea e nga neti raua rava ai. Kua rekareka tikai a Mandi i te pau i te au uianga a Jodi. I tetai tuatau i muri mai, kua rave raua i na Jodi ei i tetai uriurianga “mei ia Adamu mai kia Aramakito.” Kua ariki a Jodi i tetai apiianga Pipiria i te kainga ua. Kare i roa ana kua akamata aia i te aere ki te au uipaanga i ko i te Are Uipaanga Patireia. I roto ia Okotopa, kua riro mai a Jodi ei papuritia kare i papetitoia, e kua papetitoia aia i roto ia Peperuare. Kua tata aia e: “I na kua kite au i te tuatua mou i teianei, mataora tikai toku oraanga e te mareka tikai.”

16. Eaa ra ta tei tupu ki tetai taeake i Florida e akakite maira no runga i ta tatou au tautaanga kia akakite ua atu?

¹⁶ Kare rava a Ryan i kite ana e ka taopenga mai tana akakitekiteanga ki tetai tangata, ki roto i te aere mai anga tetai tangata ke mai ki roto i te tuatua mou. E tika e no runga ia Ryan, kua kite tikai aia i tei tupu mai no tona tu ngaueue kore “kia akakite ua atu.” Inara penei e ka akakitekite atu koe i ko i tetai ngutuare, i te ngai angaanga, i te apii, me kore i tetai ngai ua atu, e ma toou kite kore,kua riro mai teia ei mataara no etai ke kia akarongo i te tuatua meitaki. Mei ia Paulo katoa kare i kite ana i te ua o tana akakitekiteanga ‘i Asia,’ penei kare rai koe e kite pouroa i te au tupuanga memeitaki o taau akakite ua atu anga. (E tatau ia Angaanga 23:11; 28:23.) No reira e mea puapinga maata tikai kia akapera ua atu rai koe!

17. Eaa taau e akakoro ra kia rave i te mataiti 2009?

¹⁷ I te mataiti 2009, kia akono meitaki tikai tatou i ta tatou angaanga kia akakitekite aere mei tera are ki tera are e na tetai au mataara ke atu. Ka rauka i reira ia tatou kia akakite i te au manako mei to Paulo rai e: “Kare oki au i anoano ua i taku ora, mei te mea e, e mea apinga naku uaorai, kia akaoti ra au i toku oro anga ma te rekareka, e te taoonga i rauka iaku i te Atu ra ia Iesu, kia akakite ua atu au i te evangelia o te aroa ua o te Atua.”

Akapeea Koe me Pau?

• I akapeea ra te apotetoro ko Petero raua ko Paulo e etai ke atu i te anere mataiti mua i te akakite ua atu anga?

• No teaa ra te akakeuanga o ta tatou akakitekiteanga i maata rava atu ei i ta tatou i kite?

• Eaa te irava mataiti no te 2009, e eaa te tumu i manako ei koe e kua tau rai te reira?

[Au Uianga Apii]

[Tataanga i te kapi 19]

Te irava mataiti no te 2009 koia oki: ‘Kia akakite ua atu i te evangelia.’ ​—Angaanga 20:24.

[Tutu i te kapi 17]

Kua kite te aronga pakari o Ephesia i ta Paulo peu matau o te akakitekite aere mei tera are ki tera are

[Tutu i te kapi 18]

Mei teaa ra te mamao ta te akakeuanga o taau akakite ua atu anga ka akatupu?