Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Tanumanga Kerititiano—Akangateiteiia, Tau ua, ei Akamareka i te Atua

Tanumanga Kerititiano—Akangateiteiia, Tau ua, ei Akamareka i te Atua

Tanumanga Kerititiano​—Akangateiteiia, Tau ua, ei Akamareka i te Atua

KA AKARONGO atu koe i te aue i te au ngai ravarai. Te aue akaevaeva ra te aronga e mii ra, e kakau kerekere to ratou, te titiri pu ua ra ia ratou ki runga i te one ma te aue. Te tauriuri ra te aronga ura ki te tangi o te imene. Inara, ko tetai aronga te kaikai ra e te tamataora ra ma te kata maata e te mataora tikai. Tetai pae te takoto ra i runga i te one, kua kona no te inu maata i te uaina e te pia. Eaa te atianga? I tetai tuanga o teianei ao, ko teia tetai au tu akaraanga no te tanumanga, e anere ua atu au tangata e taokotai mai ana i te veevee aroa no tei mate.

E manganui te Au Kite o Iehova e noo ra i roto i te au oire, te reira te kopu tangata e te au tangata tupu e maata to ratou irinakianga tika kore e te mataku i tei mate. E mirioni ua atu te au tangata te irinaki ra e me mate tetai tangata, ka riro mai aia ei vaerua no te ui tupuna ma te tu kite i te tauturu me kore i te takino i te aronga e ora ra. Te kapiti maira teia irinakianga i te au peu tanumanga e manganui. E tika rai, e mea matauia i te aue no te tangata i mate. I tetai atianga, kua aue a Iesu e tana au pipi i te mate anga o tetai tei akaperepereia. (Ioa. 11:​33-35, 38; Anga. 8:2; 9:39) Inara, kare rava ratou i akaari mai ana i tetai tu aue kino rava tei matauia i to ratou tuatau. (Luka 23:​27, 28; 1 Tesa. 4:13) No teaa ra? Okotai tumu, koia oki, kua kite ratou i te tikaanga no runga i te mate.

Kua akataka meitaki mai te Pipiria e: “Kua kite oki te aronga e ora nei e ka mate ratou: kare ra a te aronga i mate ra e tuatua i kitea . . . To ratou aroa, e to ratou riri, e to ratou vareae, kua kore anake ïa . . . kare oki e angaanga, kare e kimianga, kare oki e kite, kare oki e pakari, i roto i te vaarua taau e aere na.” (Kohe. 9:​5, 6, 10) Kua akataka papu mai teia au irava o te Pipiria i akauruia mai e me mate tetai tangata, kare ana tuatua e kitea mai. Kare e rauka iaia i te manako, i te aa, i te komunikeiti, me kore i te nakirokiro mai i tetai apinga. Akapeea te maramaanga i teia tuatua mou puapinga a te Pipiria i te akakeu anga i te tu e raveia ana te tanumanga Kerititiano?

‘Auraka e Rave i te Mea Viivii’

Noatu to ratou turanga eteniki me kore te peu, ka kopae pakari te Au Kite o Iehova i tetai ua atu au peu te piri atura ki te irinaki e te kite maira te aronga i mate e ka rauka ia ratou i te akakeu i te aronga e ora ra. Te au peu mei te apare, te tamataoraanga tanumanga, te akamaaraanga tanumanga, te au atinga no te mate, e te peu a te vaine takaua, e au peu viivii katoatoa e te akamareka kore ra i te Atua, no te mea te piri atura te reira ki te au apiianga temoni kare i roto i te Tuatua Tapu no te mate kore o te meta e te vaerua. (Ezeki. 18:4) Kare te au Kerititiano mou “e tau kia piri i te kai ki ‘te kaingakai a Iehova’ e ki te kaingakai a te au temoni ra,” e no reira kare ratou e o atu ki roto i teia au peu. (1 Kori. 10:21) Te akarongo ra ratou ki te akauenga e: “Kia taka ke kotou, e auraka e rave ua atu i te mea viivii ra.” (2 Kori. 6:17) Kare i te mea mama ua i te akatakake mai mei taua au peu ra.

I Aperika e i tetai atu au ngai, te irinaki maataia ra e me kare e aruia tetai au peu, ka riri te vaerua o te ui tupuna. Me kare teia e aruia ka riro mai ei akakino anga pakari, ka tupu mai te taumaa me kore te tu popoa i roto i te oire. No te patoi anga i te rave i teia peu tanumanga kare i roto i te Tuatua Tapu, e manganui te iti tangata o Iehova kua akaapaia, kua akakinoia, e kua akariroia ei au tuitarere i roto i to ratou oire me kore i to ratou kopu tangata. Kua akaapaia tetai pae no te kore e piri atu e no te kore e akangateitei i tei mate. I tetai au taime, kua maro te aronga irinaki kore i te rave i te au akanoonooanga tanumanga Kerititiano. No reira, akapeea tatou i te kopae anga i te au maroanga ki te aronga e marokiakia maira kia aru i te au peu tanumanga kare e akamareka ana i te Atua? Ko te mea puapinga rava atu, akapeea tatou i te akatakake anga ia tatou uaorai mei te au peu viivii e te au ravenga i te akakino i to tatou pirianga kia Iehova?

Akatakaia Taau Ikianga

I tetai au tuanga o teianei ao, e mea matauia no te au mataiapo o te uanga e te kopu tangata i vao ake i te ngutuare tangata kia o mai ki roto i te au ikianga no te tanuanga o tei mate. Ka anoanoia tetai Kerititiano akarongo mou kia akataka e na te Au Kite o Iehova e akanoo e e rave i te tanumanga kia tau ki te au kaveinga Pipiria. (2 Kori. 6:​14-16) Eiaa tetai tupuanga i ko i te tanumanga Kerititiano e tamanamanata i te akava ngakau o te au taeake irinaki me kore e akaturori i tetai ke tei kite i ta tatou e irinaki ra e e apii ana no runga i te mate.

Me patiia mai tetai mata no te putuputuanga Kerititiano kia rave i tetai tanumanga, ka oronga te aronga pakari tei ikiia i te au akoanga tauturu e ka oronga i te turu anga pae vaerua kia rotai ki te au akanoonooanga katoatoa ma te au aratakianga Tuatua Tapu. Me inangaro tetai aronga kare i te Kite i te akao mai i tetai au ravenga viivii, e puapinga tikai kia tu ngaueue kore e te maroiroi i te akamarama i to tatou turanga Kerititiano na roto i te tu maru e te ngateitei. (1 Pete. 3:15) Inara, akapeea me maro mai rai te kopu tangata irinaki kore i te akao mai i te au peu viivii ki roto i te au akanoonooanga? I reira, penei ka iki te ngutuare tangata irinaki i te akaatea mai mei te tanumanga. (1 Kori. 10:20) Me tupu teia, ka raveia tetai tuatua akamaaraanga mama ua i roto i te Are Uipaanga Patireia o te reira ngai me kore i roto i tetai ngai atu ka tau no te “pumaana o te tuatua i tataia ra” ki te aronga e mamae ngakau tikai ra no te mate o tei akapepereia. (Roma 15:4) Noatu oki e kare te kopapa mate i reira, ka riro taua akanoonooanga ra ei mea ngateitei e ei mea arikiia mai. (Deu. 34:​5, 6, 8) Ka riro te tamanamanata kino a te aronga irinaki kore ei akamaata atu i te taitaia e te mii no teia atianga, inara ka rauka ia tatou te pumaana i roto i te kiteanga e ta tatou aruaru anga kia rave i te mea tika te kiteaia maira e te Atua, te ka oronga mai i te “mana maata meitaki” kia tatou.​—2 Kori. 4:7.

Tataia Taau Ikuikuanga

Me tata tetai tangata i tana au ikuikuanga uaorai no runga i tana au akanoonooanga no tona tanumanga, e mama rava atu i te tuatua atu ki te au mema o te ngutuare kare ratou i te Au Kite, penei ka akangateitei ake ratou i te au inangaro o tei mate. Akapeea te tanumanga i te raveia anga, ka raveia kiea, e naai anake ua te tikaanga kia akanoo e kia rave i te reira, e au ikuikuanga puapinga te reira te ka tau kia tataia. (Gene. 50:5) Te mea puapinga rava atu, koia oki, ko tetai pepa tei tainaia ki mua i tetai kite. Ko te aronga e akara atura ki mua ma te manako meitaki e te pakari tei akatumuia ki runga i te au kaveinga Pipiria te kite ra e kare ratou e tiaki kia pakari roa ratou me kore kia tuia e tetai maki ka mate, i mua ake ka rave ei i teia takainga.​—Mase. 22:3; Kohe. 9:12.

Kare tetai aronga e mareka rava ana kia tataia teia au ikuikuanga ki roto i tetai rekoti. Inara, te rave anga i te reira e akapapu anga no te tu pakari o te Kerititiano e te manako aroa no tetai ke atu. (Phili. 2:4) E meitaki rava atu e naau uaorai e akanoo i teia au mea, i te akaruke atu e na te au mema ngutuare e mii ra e akanoo i teia au akanoonoaanga, penei ka maroia ratou kia ariki i te au ravenga viivii kare rava te tangata mate e irinaki ana me kore e ariki ana.

Kia Tau ua te Tanumanga

I roto i tetai au tuanga maata o Aperika, e maata te irinaki ra e kia maata rava e kia epaepa te tanumanga, kia kore e akariri i te au vaerua o te ui tupuna. E taangaanga ana tetai pae i te au tanumanga ei atianga no te ‘akatietie anga’ i to ratou oraanga e te turanga puapinga. (1 Ioa. 2:16) E maata te taime, te tauta anga e te apinga e pou ana i te oronga i tetai tanuanga “tau” no te tangata mate. Kia maata atu te aronga ka aere mai, e tuku aereia ana te tutu mamaata o te tangata i mate ki roto i te au ngai tukeke, kia akakiteia ki te papuriki no runga i teia tanumanga. E maaniia ana e e tua aereia ana te au piriaro e tutu to te tangata mate i runga, kia aaoia e te aronga e mii ra. E okoia ana te au pia tangata mate, oko maata e te manea, kia rekaia mai e te aronga e akara maira. I roto i tetai enua Aperika, te maani ra tetai aronga i te pia tangata mate kia aite ki te motoka, te pairere, te poti, e tetai atu au apinga tei maaniia ei akaari i te tu apinga nui, te manea, e te oko maata. Ka akaateaia te kopapa mate mei te pia e ka akaariariia ki runga i tetai roi tei akamanea tikaiia. Penei ka akamaneaia tetai vaine ki tetai kakau akaipoipo teatea e ka rakeiia ki te au apinga akamanea, te au poe, e te peni mata. Ka tau ainei tikai kia piri atu tetai ua atu tangata o te Atua ki taua au ravenga ra?

Te kite ra te au Kerititiano mou i te pakari o te kopae anga i teia au tu e raveia ana e te au tangata kare i kite e kare e akono atu ana i te au kaveinga a te Atua. Te kite nei tatou e ko te au peu e te au ravenga tau kore kare i roto i te Tuatua Tapu ‘kare ïa no ko mai i te Metua ra, no teianei ao anake ïa.’ (1 Ioa. 2:​15-17) Kia matakite tatou kia kore rava tatou e o atu ki roto i te vaerua taemoemo kare na te Kerititiano, te tauta ra kia meitaki atu ratou i tetai ke. (Gala. 5:26) Te akaari maira te au tupuanga e me ko te mataku i te mate te tuanga puapinga no te peu o te reira ngai e te oraanga tangata, ka riro ua rai te tanumanga ei mea mamaata, ka ngata i te akaaere, e kare e rauka i te akatere. Te akaepaepa i te mate ka riro ngoie ua i te akakeu i te aronga irinaki kore kia rave i te au tu viivii. I ko i taua au tanumanga ra, penei ka aue evaeva maata, takave anga i te tangata mate, tuatua tika atu mei te mea e te ora ra te tangata mate, e ka tapiri atu i te moni e tetai atu au apinga ki runga i te kopapa mate. Me ka tupu teia ki tetai tanumanga Kerititiano, ka apai mai te reira i tetai akakino maata ki runga i te ingoa o Iehova e tona iti tangata.​—1 Pete. 1:​14-16.

Ko te kite anga i te turanga tika tikai o tei mate, ka tau ei akamaroiroi ia tatou kia rave i ta tatou tanumanga ma te kore rava te tu o teianei ao e o mai ki roto. (Ephe. 4:​17-19) Noatu e ko Iesu te tangata maata rava atu e te puapinga rava atu tei ora ana, kua tanuia aia i roto i tetai tu meitaki e te tau ua. (Ioa. 19:​40-42) No te aronga tei ia ratou “te manako o Karaiti,” kare ratou e akama i taua tanuanga ra. (1 Kori. 2:16) Papu e, ko te akono anga i te au tanumanga Kerititiano kia mama e kia tau ua, te ravenga meitaki roa atu i te kopae i te tu viivii kare i roto i te Tuatua Tapu, e kia tamou i tetai tu au te akangateitei ra, te rekaia ra, e te tau ra ki te aronga te inangaro ra i te Atua.

Ka Tau Ainei te Tamataoraanga?

I muri ake i te tanuanga, penei e peu matauia no te kopu tangata, te tangata tupu, e tetai atu kia uipa mai i roto i tetai urupu no te umukai e te ura ki tetai akatangi anga imene maata. Ko teia tamataoraanga no te tanumanga e piri putuputu atu ana ki te inu maataanga i te kava e te rave anga i te au ainga tau kore. Te karanga ra tetai pae e ko taua tamataoraanga te tauturu ra i te apai ke atu i te tu mii no tei mate. Tetai pae, te karanga ra e e tuanga ua teia no ta ratou peu. Inara, e manganui te irinaki ra e ko taua tamataoraanga e peu tau no te akataka i te mataara kia raveia no te akangateitei e te akapaapaa i tei mate, e kia akamatara i te meta o te tangata mate kia kapiti atu ki tona ui tupuna.

Te kite ra te au Kerititiano mou i te pakari o te ako a te Tuatua Tapu e: “E ngari ake te aue i te kata; e meitaki oki te ngakau i te mata aue.” (Kohe. 7:3) Pera katoa, te kite ra ratou i te puapinga no te akamanako marie anga i te tu poto ua o te oraanga e te manakonakoanga no te tuakaouanga. E tika rai, ko te aronga e pirianga ketaketa to ratou kia Iehova, ‘e meitaki maata te rā e mate ei ra i te rā anau anga.’ (Kohe. 7:1) No reira, i te kite atu anga e te piri atura te tamataoraanga no te tanumanga ki te irinakianga purepure e te angaanga ainga tau kore, te akariro ra i te au Kerititiano mou kia kore e rave me kore kia kore e tae atu ki taua au tamataoraanga ra. Ko te piri anga atu ki te aronga e rave ra i te tamataoraanga no te tanumanga, te akatutu maira i te tu ngere no te akangateitei i te Atua e no te akava ngakau o te au taeake e akamori ra ia Iehova.

Akaari i te Tuke ki Tetai Ke

E akameitakianga tikai no tatou kia akarangatiraia mei te mataku kino i tei mate, e mea matauia i roto i te aronga kare i kite i te tuatua mou! (Ioa. 8:32) Ei “tamariki o te mārama,” te akaari ra tatou i to tatou tu tangi e te mii na roto i tetai mataara te akaata maira i te apiianga pae vaerua, te mataara tau, te tu ngateitei, e te akaketaketaia anga e te manakonakoanga papu no te tuakaouanga. (Ephe. 5:8; Ioa. 5:​28, 29) Ka riro taua manakonakoanga ra i te paruru ia tatou mei te rave ua atu anga i te akaariari maata i te tu mii e kitea putuputuia ra i rotopu i te aronga “kare o ratou manakonakoanga.” (1 Tesa. 4:13, NW) Ka oronga mai te reira kia tatou i te ngakau toa kia vai ngaueue kore no te akamori mou, kare e akavareia e te mataku i te tangata.​—1 Pete. 3:​13, 14.

To tatou tu akono akarongo mou i te au kaveinga Tuatua Tapu, ka oronga i te atianga ki te au tangata kia ‘kite i te tu ke anga i te tangata i akamori i te Atua, i tei kore i akamori iaia.’ (Mala. 3:18) A tetai ra, ka kore rava te mate. (Apo. 21:4) Ia tatou e tiaki nei i te tupuanga no tera taputou mekameka, kia kite mai a Iehova ia tatou ei aronga topata kore, apa kore, e te takake takiri mei teia ao kino e ta ratou au ravenga akangateitei kore i te Atua.​—2 Pete. 3:14.

[Tutu i te kapi 30]

E mataara pakari kia tata i to tatou uaorai inangaro no te au akanoonooanga tanumanga

[Tutu i te kapi 31]

Ka anoanoia te au tanumanga Kerititiano kia tau e kia ngateitei