Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

“E Tuatau to te Muteki Ua”

“E Tuatau to te Muteki Ua”

“E Tuatau to te Muteki Ua”

“E ARIO te tuatua, e auro te muteki ua.” I akakite mai ei tetai materi taito, tei karangaia e kua akamata mai mei ia Orieni mai. Kia tau ki ta Brewer Dictionary of Phrase and Fable, aiteite ua te reira ki te tuatua Epera koia oki: “Me e tai tekera te puapinga o tetai tuatua, e rua tekera te puapinga o te muteki ua.” E kua tata te ariki pakari ko Solomona o Iseraela i taito e: “E atianga to te au mea katoa nei, e e tuatau to te au akakoroanga katoa i raro ake i te rangi . . . e tuatau to te muteki ua, e e tuatau to te tuatua.”—Kohe. 3:1, 7.

Inara, eaa te taime tau no te muteki ua e kare e tuatua? E taiku putuputuia mai ana te tuatua “muteki” “akatupua ua” e te “tiaki marie” i roto i te Pipiria. Te au tumu manako i taangaangaia ai teia au tuatua te akaari maira i te tu tau kia vai muteki ua, e toru ngai i roto i te oraanga. Ka akara vaitata ana tatou ki te muteki ua ei akairo no te tu ngateitei, ei akapapu anga i te tu matakite e te akamanako meitaki, e ei tauturu no te akamanako oonu anga.

E Akairo no te Akangateitei

E akairo te muteki ua no te akangateitei. Kua tuatua te peroveta ko Habakuka e: “Tei roto rā Iehova i tona ra nao tapu; kia muteki to te ao katoa nei ki mua iaia.” (Haba. 2:20) “Kia tiaki marie [te aronga akamori mou], i te ora na Iehova.” (Aue 3:26) Kua imene te tata taramo e: “E akatupua ua ia Iehova, ma te tiaki marie atu iaia; aua koe e kinokino i te tangata i manuiaʼi tona aerenga.”—Sala. 37:7.

Ka rauka ainei ia tatou i te akapaapaa ia Iehova ma te kore e tuatua? I tetai au taime, e umere ana tatou me akara atu i te au mea manea i angaia e kare atu e tuatua e rauka i te akakite i to tatou manako. Na te akamanako anga no runga i taua tu mekameka ra, kare ainei e ko te mataara ia i te akapaapaa i Tei Anga mai ia tatou, mei roto mai i to tatou ngakau? Kua akamata te tata taramo a Davida i tetai o tana au imene, na te tuatua anga e: “Te tiaki marie ra te paapaa ia koe, e te Atua, i Ziona; e tei tiaia ra, ka orongaia atu ïa kia koe ra.”—Sala. 65:1.

Ka tau meitaki a Iehova uaorai i ta tatou akangateitei anga, pera katoa tana au tuatua. Ei akaraanga, i te oronga anga te peroveta o te Atua a Mose i tana tuatua aroa openga ki te iti tangata o Iseraela, kua ako atura aia e te kau taunga i te katoatoa i reira kia muteki ua e kua tuatua e: “E akarongo koe i te reo o to Atua ra o Iehova.” Ka anoano katoaia te tamariki ngati Iseraela kia akarongo meitaki me akaputuputu mai te au tamariki a Iseraela i te tatauanga i te Ture a te Atua. “E akaputuputu mai i te au tangata, i te tane, e te vaine, e te tamariki . . . kia apii,” i karanga ai a Mose.—Deu. 27:9, 10; 31:11, 12.

I to tatou tuatau, e mea tau no te aronga akamori o te Atua kia akarongo ma te ngateitei ki te au ikuikuanga tei rauka mai ia ratou i ko i te au akaputuputuanga Kerititiano, kapiti mai te au uruoaanga mamaata! Me orongaia mai te tuatua mou puapinga o te Pipiria mei runga mai i te paata, kare ainei e te akaari ngateitei kore ra tatou i te Tuatua a te Atua e tona akaaerenga me te tuatua ra tatou ki tetai e tetai? I te tuatau e raveia ra te porokaramu, e tuatau te reira no te muteki ua e kia akarongo.

I roto katoa i ta tatou au pukapuka ua anga, ei aronga akarongo meitaki te akaari ra tatou i te tu akangateitei. Ei akaraanga, kua tuatua te pateriareka ko Iobu ki tona aronga akaapa e: “E apii mai iaku, e naku e muteki ua.” Kua inangaro ua a Iobu i te akarongo muteki ua i te tuatua anga ratou. E me tae ki tona tuatau i te tuatua, kua pati aia e: “Ka muteki ua ana kotou, e kia tuatua ana au.”—Iobu 6:24; 13:13.

Akapapu Anga i te Tu Matakite e te Manako Meitaki

Te akakite ra te Pipiria e: “Ko tei tāpu ra i tona vaa, e pakari tona.” “Kareka te tangata kite ra, e muteki ua ïa.” (Mase. 10:19; 11:12) E akamanako ana e mei teaa te manea i te akaari anga a Iesu i te tu matakite e te manako meitaki na te muteki ua anga. Na te kite anga e kare e meitaki i te tuatua ki tona au enemi e riri maira iaia, kua noo “muteki ua rā Iesu.” (Mata. 26:63) I muri mai, i te akava angaia i mua ia Pilato, “kare ua ra [a Iesu] i ki atu.” Kua tuku aia e na te au mea tei rekotiia no runga iaia e akakite mai iaia uaorai.—Mata. 27:11-14.

E meitaki katoa kia matakite tatou i ta tatou ka tuatua, me akaririia mai tatou. “Ko tei kore e riri vave ra, e kite maata tona: ko tei rapurapu ra te ngakau ra, kua akateitei ïa i te tuatua neneva,” i karanga ai tetai materi. (Mase. 14:29) Ko tetai pauanga rapurapu i roto i tetai turanga riri ka akatupu mai i tetai tuatua kino te ka tataraara tatou a muri mai. I raro ake i taua au turanga ra, penei e akaraanga neneva ta tatou au tuatua, te ka tupu mai, ka takinoia to tatou manako au.

Te tu matakite e akairo te reira e kia matakite tatou i ta tatou tuatua me te tuatua ra tatou i mua i te au tangata kino. Me aravei atu tatou i te aronga aviri i roto i ta tatou angaanga tutuanga, ko te pauanga meitaki kia muteki ua. Pera katoa, i tetai au taime kare ainei e mea meitaki atu kia vai muteki ua tatou e kia kore e kata atu me akakite mai tetai o to tatou au oa apii e te au oa angaanga i tetai au tuatua kanga e te tuatua viivii? (Ephe. 5:3) “E vaoo rai au i te tavaa i toku nei vaa,” i tata mai ei te tata taramo, “koi vai ake te tangata kino ki mua iaku nei.”—Sala. 39:1.

Ko tetai tangata “kite ra” kare e akakite i tetai tuatua muna. (Mase. 11:12) Kare tetai Kerititiano mou e akakitekite aere i tetai au mea muna. Kia matakite te aronga pakari Kerititiano no runga i teia tu, kia irinaki ua rai te au mema o te putuputuanga kia ratou.

I te mea e kare a te muteki tuatua anga, ka riro ra te reira ei akakeu anga papu. No runga i tetai o tona oa i tona tuatau, kua tata tetai tangata Papaa o te 19 anere mataiti ko Sydney Smith e: “E maata te taime e muteki ua ana aia, e kua riro tana pukapuka anga ei mea mareka anga.” E tika rai, te au pukapuka anga i te au ra i rotopu i nga oa e rua, e akatika raua ia raua roa ai kia tuatua tetai e tetai. Ko tetai tangata kite i te tuatua e akarongo meitaki katoa aia.

“Te maata ra i te tuatua ra, kare e kore te ara,” i akamatakite ei a Solomona, “ko tei tāpu ra i tona vaa, e pakari tona.” (Mase. 10:19) No reira, te meangiti o te au tuatua ka tuatuaia, kare i reira e tuatua atu i te au tuatua neneva. Ko te tika, “ko te neneva katoa ra oki, kia muteki ua, e karangaia ïa i te tangata pakari: e tei topiri marie i tona vaa, e karangaia ïa i te tangata kite.” (Mase. 17:28) E pure i reira tatou kia Iehova kia ‘tiaki mai i te ngutupa o to tatou nei ngutu.’—Sala. 141:3.

Tetai Tauturu no te Akamanako Oonu Anga

No runga i tetai tangata tei aru i te mataara o te tuatua tika, te akakite maira te au Tuatua Tapu kia tatou e “tei [ta te Atua] ture tona manako anga i te po e te ao.” (Sala. 1:2) Eaa te turanga meitaki no taua akamanako anga oonu ra?

“Kua aere aturā Isaaka [te tamaiti a te pateriareka ko Aberahama] ki vao i te kainga i te aiai e pure.” (Gene. 24:63) Kua iki aia i tetai taime e tetai ngai muteki no te akamanako oonu anga. I te tuatau akatupua ua i te po kua akamaaraara ua te Ariki ko Davida. (Sala. 63:6) Kua tauta pakari te tangata apa kore ko Iesu i te akamerengo i tona anoano no tetai tuatau i te akamanako oonu anga koia anake ua ki runga i tetai maunga, i te metepara, e tetai ngai motutaa, e kare te urupu tangata maata i reira.—Mata. 14:23; Luka 4:42; 5:16.

E meitaki tikai no tatou kia muteki ua. Ka oronga mai te tuatau muteki ua i te atianga meitaki no tatou kia akara matatio ia tatou uaorai—e ravenga puapinga no te akameitaki mai anga ia tatou uaorai. Ka akatupu te muteki ua i te manako au. Te akamanako oonu anga i te au tuatau muteki ua ka akatupu te reira i te tu tau e te tu akaaka kia tatou, e ka akamaata atu i to tatou tu arikianga rekareka no te au mea puapinga tikai i roto i te oraanga.

E meitaki te muteki ua, inara “e tuatau [katoa] to te tuatua.” (Kohe. 3:7) Te angaanga pakari nei te aronga akamori mou o teia tuatau i te tutu aere i te tuatua meitaki o te Patireia o te Atua “e kako rava ake te ao katoa nei.” (Mata. 24:14) E maata ua atura te aronga akamori, te akarongo maataia nei ta ratou au tuatua mataora. (Mika 2:12) No reira, kia riro rai e ko tatou tetai i rotopu i te aronga te akakitekite maroiroi ra i te tuatua meitaki o te Patireia e te tuatuaanga no runga i te au angaanga umere a te Atua. Ia tatou e piri atura ki roto i teia angaanga puapinga, kia akaari katoa rai to tatou tu oraanga i tetai au taime e te akaperepere ra tatou i te tu muteki ei mea auro.

[Tutu i te kapi 3]

I te tuatau o ta tatou au uipaanga Kerititiano, e akarongo tatou e e tamou i te apii

[Tutu i te kapi 4]

Meitaki kia muteki ua me aravei atu i te tuatua akakino i roto i ta tatou angaanga orometua

[Tutu i te kapi 5]

Ka tauturu te muteki i te akamanako oonu