Teiea Koe me Tae Mai te Openga?

ME APAI mai a Iehova i te openga ki teia akatereanga o te au mea kino i Aramakito, eaa te ka tupu ki te aronga tiratiratu tataki tai? Kua pau mai a Maseli 2:21, 22 e: “Na te aronga tiratiratu oki e noo i te enua, e te aronga apa kore te ka akatinamouia ki reira; Ka tipu keia ra te aronga kino i te enua nei, e te aronga rave ara ra, ka kiriti tumuia ïa.”

Akapeea i reira, te aronga apa kore i te akatinamouia anga ki runga nei i te enua? E ngai paruru anga ainei tetai no ratou? Teiea te aronga tiratiratu me tae mai te openga? E a papaanga Tuatua Tapu no runga i te akaoraanga te ka akamarama mai i teia au manako.

E Puapinga te Ngai

No runga ra i te akaoraanga i nga pateriareka ko Noa raua ko Lota, ka tatau tatou i roto ia 2 Petero 2:5-7 e: “E kare [te Atua] i akaperepere i to te ao taito ra, akaora iora ra ia Noa i te tangata i ako i te tuatua-tika ra, ma etai e tokoitu ra, ka apai mai ei aia i te nina-anga ki teianei ao akono kore i te Atua ra; E akariro atura i nga oire ra ko Sodoma e Gomora, ei reu ai, uripu takiri atura ia ratou i te akaapa anga atu, akariro atura oki ei akaraanga na te aronga e tāpu i te akono kore i te Atua a muri ake; E akaora atura ia Lota tuatua-tika ra, ko tei mamae i te tuatua viivii a te aronga kino ra.”

Akapeea a Noa i ora mai ei i te Vaipuke? Kua akakite te Atua kia Noa e: “Kua vaitata roa te openga o te tangata katoatoa ra iaku; kua ki oki te enua i te takinga-kino ia ratou; e i na, ka akapou au ia ratou e te enua katoa nei. Ka tarai koe i tetai araka noou, ei gophera to rakau.” (Gene. 6:13, 14) Kua maani a Noa i te araka mei ta Iehova tikai i akaue mai iaia. E itu ra i mua ake ka akamata ai te vaipuke, kua akaue a Iehova iaia kia akaputuputu mai i te au manu ki roto i te araka e e tomo atu rai aia e tona ngutuare tangata ki roto i te araka. I te itu o te ra, kua piri te ngutupa i muri iaia, e kua “topa iora te ua ki runga i te enua nei, e a akera ngauru anga o te po, e a oki ngauru anga o te ao.” (Gene. 7:1-4, 11, 12, 16) “I oraʼi e tokotai puke tangata i te vai,” ko Noa e tona ngutuare tangata. (1 Pete. 3:20) Kia ora mai ratou ka anoanoia ratou kia tomo ki roto i te araka. Kare e ngai ke atu i runga i te enua e rauka ai te paruruanga.—Gene. 7:19, 20.

I roto i to Lota turanga, tuke rai te au akauenga. Kua akakite te nga angera kiaia i te ngai kare aia e noo ki roto. “Ko taau katoa rai i te oire [o Sodoma] nei, e rave, e arataki ki vao i taua ngai nei: Te rave nei oki maua i teianei ngai e akapou,” i akakite ei nga angera kia Lota. Kia “oro [ratou] ki te maunga.”—Gene. 19:12, 13, 17.

Te akapapu maira te au tupuanga o Noa raua ko Lota e “kua kite mari te Atu [Iehova] i te akaora i te aronga akono i te Atua i roto i te timataanga ra, e te tāpu i te aronga tuatua-tika kore e, kia tae ki te rā akava anga.” (2 Pete. 2:9) I roto i teia nga turanga no te akaoraanga, e puapinga tikai te ngai. Kua tomo a Noa ki roto i te araka; kua akaatea a Lota ki vao ia Sodoma. Inara ko teia ua ainei te turanga? Ka rauka ainei ia Iehova i te akaora i te aronga tuatua tika i tetai ua atu ngai tei reira ratou, kare ratou e anoanoia kia neke ki tetai ngai? E pau ei i taua uianga ra, e akara i nga papaanga ke mai no te akaoraanga.

E Puapinga ua Ainei te Ngai?

I mua ake ka akatupu ei a Iehova i te kino kia Aiphiti na te apai mai anga i te mate ngauru i te tuatau o Mose, kua akaue Aia i te ngati Iseraela kia pipi i te toto o te manu Pasa ki runga i nga uri e nga kopa o to ratou au are. No teaa ra? No te mea “te aere nei oki a Iehova na  roto e teianei enua, e ta i to Aiphiti nei; e kia akara mai aia i taua toto nei ki runga i te uri, e ki runga i nga kopa ra, ka aere ua ïa Iehova na rungao i te reira ngutupa, e kare rava ïa e tuku mai i te akamate ki roto i to ratou au are, e ta ia ratou.” I taua po rai, “kua tā Iehova i te au tama mua katoa i te enua ra i Aiphiti, mei te tama mua a Pharao i noo ki runga i tona terono, e tae ua atura ki te tama mua a te tuikaa i roto i te are tapekaanga ra; e te anaunga mua katoa o te au puaka ra.” Kua akaoraia te tama mua a te ngati Iseraela e kare tetai tangata i neke ana ki tetai ngai ke.—Exo. 12:22, 23, 29.

E akamanako katoa ana i te turanga o Rahaba, e vaine akaturi te noo ra i roto i te oire o Ieriko. Te vaitata ra te ngati Iseraela i te akamata i ta ratou upokotu anga i te Enua Taputou. Te kite anga a Rahaba e ka takoreia a Ieriko, kua akakite aia ki te nga tutaka muna o Iseraela e te mataku maata ra te au tangata o te oire no te mea te vaitata maira te ngati Iseraela. Kua uuna aia i te nga tutaka muna e kua pati kia raua kia taputou mai kiaia e ka akaoraia aia e tona ngutuare tangata katoatoa me autuia a Ieriko. Kua akaue te nga tutaka muna ia Rahaba kia akaputuputu mai i tona ngutuare tangata ki roto i tona are, tei runga i te patu o te oire. Me akaruke ratou i te are ka takoreia atu ratou ma te katoaanga o te oire. (Iosu. 2:8-13, 15, 18, 19) Inara, kua akakite a Iehova kia Iosua i muri mai e “ei reira te patu o te oire e topa pu uaʼi ki raro.” (Iosu. 6:5) Ko te ngai ta te nga tutaka muna i koreromotu atu no te akaoraanga akaraanga e ka o atu ki roto i te kino. Ka akapeea ra a Rahaba e tona ngutuare tangata e akaoraia ai?

I te tae anga ki te taime i opuia ai a Ieriko, kua maeva maata te ngati Iseraela e kua akamata i te akatangi i te au pu. “E tei te akarongo anga te au tangata i te tangi o taua pu ra, kua maeva iora te tangata [o Iseraela] ravarai, e maeva maata,” i akakite ei a Iosua 6:20, e kua “topa pu ua iora taua patu ra ki raro.” Kare rava e rauka i tetai tangata i te tapu i te topa pu anga te patu ki raro. Na roto i te tu temeio, kua akamutu te patu o te oire i te topa ki raro i te tae anga ki te are o Rahaba. Kua akaue a Iosua e rua nga tutaka muna e: “E aere korua ki roto i te are o taua vaine akaturi ra, ka arataki mai ei i taua vaine ra ki vao, e tona katoa ra, ta korua i taputou atu kiaia ra.” (Iosu. 6:22) Kua ora mai te katoatoa i roto i te are o Rahaba.

Eaa te Mea Puapinga Rava Atu?

Eaa ta tatou i kite mai i te akaoraia anga a Noa, Lota, te ngati Iseraela i te tuatau o Mose, e Rahaba? Akapeea teia au papaanga i te tauturu anga ia tatou kia akapapu e teiea tatou me tae mai te openga o teia akatereanga o te au mea kino nei?

E tika rai, kua ora mai a Noa i roto i te araka. Inara eaa aia i tae ei ki reira? Kare ainei e kua taangaanga aia i tona akarongo e kua kauraro aia? “Kua pera oki a Noa; i te au mea katoa ta te  Atua i akaue mai iaia ra,” i karanga ai te Pipiria. “Ko tana ïa i rave marie.” (Gene. 6:22; Ebe. 11:7) Akapeea i reira tatou? Te rave ra ainei tatou i ta te Atua katoatoa i akaue mai kia tatou? E “tangata i ako i te tuatua-tika” a Noa. (2 Pete. 2:5) Mei iaia rai, te maroiroi ra ainei tatou i roto i te angaanga tutuanga, noatu e kare te aronga i roto i ta tatou ngai tutuanga e akarongo mai ana?

Kua ora mai a Lota na te oro anga ki vao i te akapouia anga a Sodoma. Kua akaoraia mai aia no te mea e tangata tuatua tika aia i roto i nga mata o te Atua, e kua taitaia maata i te tu tau kore o te au tangata aati ture o Sodoma e Gomora. Te taitaia ra ainei tatou i te tu tau kore e tupu maata nei i teia tuatau? Me kore kua matau ua ainei tatou i te kite i te reira e kare tatou e manamanata atu ana i te reira? Te tauta pakari ra ainei tatou kia kitea mai “ma te topata kore, e te apa kore”?—2 Pete. 3:14.

No te ngati Iseraela i Aiphiti e no Rahaba i Ieriko, tei runga to ratou ora i te noo anga ki roto i to ratou are. Te umuumuia ra te akarongo e te kauraro. (Ebe. 11:28, 30, 31) E akamanako ana akapeea te ngutuare tangata tataki tai o Iseraela i te akara ua anga ki runga i ta ratou tama mua, i te akamata anga te ngutuare tangata tataki tai o Aiphiti i te “aue maata.” (Exo. 12:30) E akamanako ana ia Rahaba e takave kapipiti ra ma tona ngutuare tangata iaia e kite ra e te vaitata maira te aruru anga o te au patu o Ieriko i te topa anga ki raro. Te umuumuia ra te akarongo mou mei iaia kia kauraro e kia noo ua ki roto i taua are ra.

Kare e roa atu ka tae mai te openga ki runga i te ao kino o Satani. Akapeea a Iehova i te paruru anga i tona iti tangata i ‘te rā rikarika o tona riri,’ kare tatou i kite ake. (Zepha. 2:3) Noatu e teiea tatou e eaa to tatou turanga i taua tuatau ra, papu ia tatou e te vai ra to tatou ora ki runga i to tatou akarongo kia Iehova e to tatou kauraro anga kiaia. I teianei, kia akatupu tatou i te au tu manako tau ki ta Isaia totou e taiku maira e, ko to tatou “au pia.”

“E Tomo ki Roto i To Au Pia”

“E aere mai, e taku iti-tangata e, e tomo ki roto i to au pia ra, e topiri marie i toou au pa ia koe,” i akakite ei a Isaia 26:20. “E pipini ei koe i tetai manga tuatau iti kia okotai ake kamoanga mata, kia ngaro ke atu taua riri otooto nei.” Penei kua akatupu muaia teia totou i te mataiti 539 M.T.N. te autu anga a Madai e Peresia ia Babulonia. I te tomo atu anga ki roto ia Babulonia, penei kua akaue a Kuro o Peresia i te katoatoa kia noo ua ki roto i te pia, no te mea kua akaueia tona au vaeau kia tamate i tetai tangata tei kiteaia i vao ake i te are.

I to tatou tuatau, ko te “au pia” o teia totou nei, te piri vaitata atura ki tetai 100,000 tuma putuputuanga o te Au Kite o Iehova takapini i teianei ao. E tuanga puapinga maata to taua au putuputuanga ra i roto i to tatou oraanga. Ka riro ua atu rai ratou ei mea puapinga e tae ua atu ki te tuatau “tumatetenga maata.” (Apo. 7:14) Kua akaueia te iti tangata o te Atua kia aere atu ki roto i to ratou “au pia” e pipini ei ratou “kia ngaro ke atu taua riri otooto” ra. E mea puapinga tikai kia akatupu e kia akono tatou i tetai tu tau meitaki ki te putuputuanga e kia akakoro ngaueue kore kia noo piri vaitata tikai ki te reira. Kia akarongo ngakau tae tatou ki te akoanga a Paulo e: “E akono marie rai tatou tetai ki tetai, ka akamaroiroi atu ei kia maata te aroa, e i te angaanga memeitaki ra: Auraka e akaruke i to tatou akaputuputu anga mei ta tetai aronga, ka akamaroiroi ra, e kia maata atu rai te maroiroi, no te mea te akara na kotou i taua rā ra i te vaitata anga mai.”—Ebe. 10:24, 25.

[Au Tutu i te kapi 7]

Eaa ta tatou ka kite mai mei ta te Atua au angaanga akaoraanga i te tuatau i topa?

[Tutu i te kapi 8]

Eaa te “au pia” e akakiteia maira no teia tuatau?