“Kia Akakeuia ra e te Vaerua”
“Kia Akakeuia ra e te Vaerua”
“Eiaa e tavarevare i ta kotou angaanga. Kia akakeuia ra e te vaerua. E tavini ia Iehova.”—ROMA 12:11, NW.
1. Eaa ra te tumu i akaatinga ai te ngati Iseraela i te manu e tetai au atinga ke atu?
TE ARIKI rekareka ra a Iehova i te au atinga tei oronga puareinga uaia e tona au tavini ei akaari i to ratou inangaro iaia e to ratou tu kauraro ki tona anoano. I te au tuatau i taito, kua ariki aia i te au atinga manu tukeke e tetai au oronga anga ke atu. Kua raveia teia e te ngati Iseraela kia tau ki te Ture a Mose kia rauka te akakore anga ara e kia akaari i ta ratou akameitakianga. I roto i te putuputuanga Kerititiano, kare a Iehova e umuumu mai ana kia oronga tatou i taua au atinga ra. Inara, i roto i te pene 12 o tana reta ki te au Kerititiano i Roma, te akaari maira te apotetoro ko Paulo e ka anoanoia rai tatou kia oronga atinga. Ka akara ana tatou e ka akapeea ra.
E Atinga Ora
2. Ei au Kerititiano, eaa te tu oraanga ta tatou e noo nei, e eaa te o maira ki teia?
2 E tatau ia Roma 12:1, 2. * I roto i te tuanga mua o tana reta, kua akaari taka meitaki mai a Paulo e ko te au Kerititiano akatainuia, noatu me e ngati Iuda me e Kenitara, kua akatikaia ratou ki mua i te aroaro o te Atua no to ratou akarongo, kare e no te au angaanga ta ratou i rave. (Roma 1:16; 3:20-24) I roto i te pene 12, te akamarama maira a Paulo e kia akaari te au Kerititiano i to ratou tu mareka na roto i te oraanga akaatinga uaorai. E rauka ai i te akatupu i te reira, ka tau tatou kia akapapu i to tatou ngakau. No tei anauia mai ma te tu apa, tei raro ake tatou i ‘te ture o te kino e te mate.’ (Roma 8:2) No reira, ka anoanoia tatou kia taui, ‘kia akaouia oki to tatou manako,’ na te taui takiri anga i to tatou tu. (Ephe. 4:23, NW) Ko taua taui takiri anga ra ka na roto anake ua i te tauturu a te Atua e tona vaerua e rauka ai te reira. Te umuumu katoaia ra tatou kia tauta pakari, i te taangaanga i to tatou “kite i te akamanako.” Ko te aiteanga o te reira, kia tauta pakari tatou kia kore e “akatau atu i teianei ao” ma tona au tu tau kore, te tamataoraanga viivii, e te manako tarevake.—Ephe. 2:1-3.
3. Eaa te tumu i piri atu ei tatou ki roto i te au angaanga Kerititiano?
3 Te pati katoa maira a Paulo ia tatou kia taangaanga i to tatou “kite i te akamanako” ei akapapu kia tatou uaorai “i te anoano apa kore o te Atua, e te tau e te meitaki.” Eaa te tumu e tatau ei tatou i te Pipiria i te au ra ravarai, te akamanako anga no runga i ta tatou e tatau ra, te pure, te aere anga ki te au uipaanga Kerititiano, e te kapiti anga atu ki roto i te tutu aere anga i te tuatua meitaki o te Patireia? Ko te tumu ainei e no tei ako mai te aronga pakari o te putuputuanga ia tatou kia rave i te reira? E tika, te akameitaki nei tatou i te au akamaaraanga tauturu a te aronga pakari. Inara, ko te tumu i piri atu ei tatou ki roto i te au angaanga Kerititiano, koia oki te akakeuia ra tatou e te vaerua o te Atua kia akaari i to tatou inangaro ngakau tae no Iehova. Pera katoa, kua akapapu tatou kia tatou uaorai e, na te rave anga i taua au angaanga ra, ko to te Atua anoano te reira no tatou. (Zeka. 4:6; Ephe. 5:10) Te apai maira te reira i te rekareka maata e te merengo tikai kia tatou, te kite anga e na te akono anga i te tu oraanga mou tikai o te Kerititiano, ka arikiia mai tatou e te Atua.
Tareni Tukeke
4, 5. Ka akapeea te aronga pakari Kerititiano i te taangaanga anga i to ratou au tareni?
4 Te akamarama maira a Paulo e “e au tareni tukeke to tatou tei tau ki te aroa ua i orongaia mai kia tatou.” Ko tetai o te au tareni ta Paulo i taiku Roma 12:6-8, 11, NW.
mai—te akamaroiroianga, te aratakianga—no te aronga pakari Kerititiano tikai, tei akoia kia akaaere “ma te ngakau tae tikai.”—5 E mea tau kia kiteaia taua tu ngakau tae tikai ta Paulo i akakite, na roto i te mataara e tavini ra te au akaaere ei au puapii e te rave anga i te “angaanga orometua.” I te akaraanga, te akakite ra te katoaanga o ta Paulo tuatua no runga i te “angaanga orometua” e raveia ra i roto i te putuputuanga, me kore no runga i “te kopapa okotai.” (Roma 12:4, 5, NW) Ko taua angaanga orometua ra te aite ra ki tei taikuia i roto ia Angaanga 6:4, e akakite ra te au apotetoro e: “Kareka matou, ei te pure matou auraka e tukumoe, e ei te apii oki i te tuatua.” Eaa ra te mea e o maira ki taua angaanga orometua ra? Te taangaanga ra te aronga pakari Kerititiano i to ratou au tareni kia akamaroiroi i te au mema o te putuputuanga. Na roto i ta ratou apii ma te pure, te kimikimianga, te apii atu anga, e te tiakianga, te akaari maira ratou e te ‘rave ra ratou i te angaanga orometua’ ma te ngakau tae i te aratakianga e te ikuikuanga i te putuputuanga mei roto i te Tuatua a te Atua. E mea tau kia taangaanga te au akaaere i to ratou au tareni ma te akamanako meitaki, e te akono i te mamoe “ma te rekareka.”—Roma 12:7, 8, NW; 1 Pete. 5:1-3.
6. Akapeea tatou i te aru anga i te akoanga tei orongaia mai i roto ia Roma 12:11, te irava tumu o teia atikara?
6 Kua akakite katoa a Paulo e: “Eiaa e tavarevare i ta kotou angaanga. Kia akakeuia ra e te vaerua. E tavini ia Iehova.” Me kite tatou e kare e reka ana ta tatou angaanga orometua, penei ka anoanoia tatou kia akara akaou i to tatou au tu no te apii, e kia pure akatenga ua rai no te vaerua o Iehova te ka tauturu ia tatou kia tamaki atu i te tu tae kore o te ngakau, e kia akaou i to tatou maroiroi. (Luka 11:9, 13; Apo. 2:4; 3:14, 15, 19) Kua akamaroiroi te vaerua tapu i te au Kerititiano o mua ana kia tuatua no runga i “te peu taka ke a te Atua.” (Anga. 2:4, 11) Ka akamaroiroi katoa rai te reira ia tatou i roto i te angaanga orometua, ‘kia akakeuia e te vaerua.’
Tu Akaaka e te Tu Tau
7. Eaa ra tatou ka tau ei kia tavini ma te tu akaaka e te tu tau?
7 Ko te au tareni tei rauka ia tatou, i rauka mai te reira no to Iehova aroa ua tei orongaia mai. Te akakite ra a Paulo i tetai ngai ke atu e: “No ko maira i te Atua ra to matou tika.” (2 Kori. 3:5) No reira, eiaa rava tatou e akapaapaa ia tatou uaorai. Ka tau tatou kia ariki akaaka, e ko te au puapinga tei rauka mai i roto i ta tatou angaanga orometua, e akameitakianga te reira na te Atua, kare e no to tatou uaorai kite. (1 Kori. 3:6, 7) Kia tau ki teia, te karanga ra a Paulo e: “Na roto i te aroa ua tei orongaia mai kiaku te akakite atu nei au ki te tangata ravarai i rotopu ia kotou eiaa kia manako maata iaia uaorai i tei anoanoia kia manako.” (Roma 12:3, NW) Te anoanoia ra kia rauka te tu akangateitei no tatou uaorai, e kia kite i te mataora e te merengo i roto i ta tatou angaanga Patireia. Inara, na te tu tau me kore na te kite anga i to tatou au tu paruparu e paruru ia tatou kia kore e maro atu i to tatou uaorai manako. Mari ra, ka inangaro tatou kia “rauka te manako tau tikai.”
8. Akapeea tatou i te kopae anga i te tu “pakari i roto i [to tatou] uaorai mata”?
1 Kori. 3:7) Te karanga ra a Paulo e kua akatuanga te Atua i te au mema tataki tai o te putuputuanga ki “te akarongo.” I to te manako maata ua ia koe uaorai, ka tau tatou kia ariki i ta etai ke e rave ra tei tau ki te akarongo tei akatuangaia kia ratou. Te karanga katoa ra a Paulo e: “Kia manako rai i etai ke mei ia kotou uaorai.” (Roma 12:16, NW) I roto i tetai o tana reta ke mai, te akakite maira te apotetoro e “auraka takiri e mea e raveia ma te taumāro, e te akanengonengo puapinga kore; ei ngakau akaaka ra, i te manako akameitaki atu tetai ki tetai, auraka iaia uaorai.” (Phili. 2:3) Ka anoanoia te tu akaaka mou tikai e te tauta pakari kia kite, e ko to tatou au taeake tataki tai tei maata atu ia tatou i roto i tetai ua atu tu. Na te tu akaaka e paruru ia tatou kia kore e “pakari i roto i [to tatou] uaorai mata.” Noatu e ka akaraia mai tatou no te au apainga takake ta tatou e rave ra i roto i te putuputuanga, ka kitea te rekareka maata i roto i te rave anga i te au mea “akaaka,” te au angaanga kare e kitea mai ana e te tangata.—1 Pete. 5:5.
8 E neneva tikai kia akapaapaa tatou ia tatou uaorai no te au puapinga tei rauka mai. No te mea na ‘te Atua oki i akatupu.’ (To Tatou Taokotaianga Kerititiano
9. Eaa ra a Paulo i akaaite atu ei i te au Kerititiano tei anauia i te vaerua ki te au mema o tetai kopapa?
9 Te akaaite ra a Paulo i te au Kerititiano akatainuia ki te au mema o tetai kopapa e tavini taokotai ra i raro ake i to ratou Upoko, ko Karaiti. (Kolo. 1:18) Te akamaara maira aia ki te au Kerititiano tei anauia i te vaerua e e maata te au mema o te kopapa ma te au angaanga tukeke noatu e e, ‘maata ratou, kareka ra okotai rai ia kopapa i roto ia Karaiti.’ (Roma 12:4, 5, NW ) Kua akamaroiroi katoa atu rai a Paulo i te au Kerititiano akatainuia i Ephesia e: “Ma te aroa, kia tupu te tau iaia, i te upoko, i te Mesia, i te au mea katoa nei: Nona oki te tau meitaki o te kopapa katoa e i piri ei oki, no te meitaki o te au pirianga katoa i te pakari ou o te au ngai katoa kia tau, tupu akera te kopapa i te maata anga o tona uaorai meitaki ma te aroa.”—Ephe. 4:15, 16.
10. Eaa te mana akaaere ka tau te “mamoe ke atu” kia ariki?
10 Noatu e kare te “mamoe ke atu” i riro ei tuanga no te pupu katoa o Karaiti, e maata ta ratou ka mou mai mei teia akatutuanga. (Ioa. 10:16) Te tuatua ra a Paulo e na Iehova oki i ‘tuku i te au mea ravarai ki raro ake i te vaevae o Karaiti, e kua akono oki iaia ei upoko i rungao i te au mea katoa i te ekalesia.’ (Ephe. 1:22) I teia tuatau, e tuanga te mamoe ke atu no “te au mea katoa” tei tukuia e Iehova ki raro ake i te taoonga upoko o tana Tamaiti. Ko ratou katoa te “au apinga” ta Karaiti i oronga ki tona “tavini akono meitaki e te pakari.” (Mata. 24:45-47) No reira, ko te aronga e manakonakoanga to ratou no te enua, ka tau kia ariki ia Karaiti ei Upoko no ratou, e kia kauraro ki te tavini akono meitaki e te pakari e tona Pupu Akaaere e ki te au tangata tei ikiia ei akaaere i roto i te putuputuanga. (Ebe. 13:7, 17) Ka riro teia ei puapinga ki te taokotaianga Kerititiano.
11. I akatumuia to tatou taokotaianga ki runga i teaa, e eaa tetai akoanga ke mai ta Paulo i oronga?
11 Te akatumuia ra taua tu taokotaianga ra ki runga i te aroa, te “tatua apa kore.” (Kolo. 3:14) I roto ia Roma pene 12, te akaketaketa maira a Paulo i teia, na te tuatua anga e kia tau to tatou aroa ei mea “pikikaa kore” e na roto i “te aroa taeake ra” ka tau tatou kia “aroa takinga meitaki atu i tetai e tetai.” Ka taki atu teia ki te akangateitei anga i tetai e tetai. Te karanga ra te apotetoro e: “I te akangateitei anga i tetai e tetai e oronga i te akaraanga.” E tika, auraka tatou e manako e e aiteite rai te aroa e te manako ngakau. Ka tau tatou kia tauta i te ka rauka ia tatou kia vai ma ua te putuputuanga. I te oronga anga i tana akoanga no runga i te aroa, kua tuatua katoa a Paulo e: “Kia vinivini i te mea kino, e mou piri tikai ki te mea meitaki.” —Roma 12:9, 10, NW.
Akamatau i te Takinga Meitaki
12. No runga i te akaari anga i te takinga meitaki i te tangata ke ra, eaa ta tatou ka mou mai mei te au Kerititiano i Makedonia i taito?
12 E tatau ia Roma 12:13. Na to tatou aroa no to tatou au taeake e akakeu ia tatou kia “oronga atu i te apinga i te aronga tapu i to ratou ra ngere anga” e kia tau ki ta tatou ka rauka. Noatu e e aronga putaua tatou ka rauka ia tatou kia tua atu i ta tatou i rauka. I te tata anga no runga i te au Kerititiano i Makedonia, kua akakite a Paulo e: “Kua maringi ua to ratou rekareka, maata ua rai to ratou putaua, e te mate maata, i te maata o to ratou oronga. Ko au oki te kite e, ko ratou uaorai tei inangaro i te oronga i tei tika ia ratou ra, e e maata atu rai: E te tuatua raurau anga mai ia matou e rave i taua apinga ra, e ei ia matou katoa te tuku atu i taua apinga ra i te aronga tapu ra [i Iudea].” (2 Kori. 8:2-4) Noatu e aronga putaua katoa ratou, e tu oronga tikai to te au Kerititiano i Makedonia. Kia ratou, e akameitakianga tikai kia tua atu i ta ratou i rauka ki te au taeake i Iudea.
13. Eaa te aiteanga e kia “akamātau rai i te takinga-meitaki i te tangata ke ra”?
13 Te takiato tuatua kia “akamātau rai i te takinga-meitaki i te tangata ke ra” e urianga no tetai tuatua Ereni e akakite maira no runga i te rave anga i te takainga mua. Te uri ra The New Jerusalem Bible i taua tuatua ra ei “kimi i te au atianga kia takinga meitaki.” I tetai taime, e akaariia ana te takinga meitaki na roto i te pati anga i tetai tangata kia aere mai ki tetai kaikaianga, e me raveia teia na roto i te aroa, e tu meitaki tikai te reira. Inara, me rave tatou i te takainga mua, ka kite mai tatou i te au mataara e manganui no te akaari anga i te takinga meitaki. Tetai, me kare e rauka ia tatou, no te turanga i te pae moni me kore to tatou turanga i te pae kopapa kia pati atu i tetai ke kia aere mai no tetai kaikaianga, ka riro rai te inu kaope, te ti, me kore tetai apinga ke mai ei mataara ke atu i te akaari i te takinga meitaki.
14. (a) Kua akatumuia te tuatua Ereni tei uriia ei “takinga-meitaki i te tangata ke ra” ki runga i teea nga tuatua? (e) I roto i te angaanga orometua, ka akapeea e rauka ai ia tatou i te akaari i to tatou manako oonu no te au manuiri?
14 Ko te takinga meitaki te o maira to tatou tu manako. Te tuatua Ereni tei uriia ei “takinga-meitaki i te tangata ke ra” kua akatumuia ki runga i e rua nga tuatua tumu, te aiteanga “takinga-meitaki” e “te tangata ke.” Eaa to tatou manako no runga i te tangata ke, me kore no runga i te au manuiri? Ko te au Kerititiano e tauta ra i te apii i tetai reo ke mai kia rauka i te tutu i te tuatua meitaki i rotopu i te au manuiri tei neke mai ki roto i te ngai o to ratou putuputuanga, ka tau tikai kia kapitiia ki te aronga e akamatau ra i te takinga-meitaki i te tangata ke. E tika, kare te maataanga ia tatou e rauka i te apii i tetai reo ke mai no to tatou au turanga. Tera ra, ka rauka ia tatou katoatoa kia tauturu i te au manuiri na te taangaanga meitaki anga i te puka rikiriki Good News for People of All Nations, tei roto i reira tetai karere o te Pipiria i roto i te au reo e manganui. E au tupuanga meitaki ainei taau i kite no te taangaanga anga i te puka rikiriki i roto i te angaanga orometua?
Manako Aroa no Tetai Ke
15. Akapeea a Iesu i te akaari anga i te akaraanga o te ako i roto ia Roma 12:15?
15 E tatau ia Roma 12:15. Te aiteanga tikai o ta Paulo akoanga, koia oki kia akaari i te tu tangi, me kore kia kite e mei teaa tikai te manako o te tangata, me e manako rekareka me e manako taitaia. Ka anoanoia tatou kia marama, e kia aite rai to tatou manako ki to ratou, me te rekareka ra me te taitaia ra. Me te akakeuia ra tatou e te vaerua, ka kiteaia to tatou tu rekareka me kore to tatou tu ngakau aroa. I te oki rekareka mai anga te au pipi e 70 a Karaiti mei te angaanga tutu aere i te akakite anga i te au tupuanga meitaki o ta ratou angaanga, kua ‘rekareka atura a Iesu uaorai i te vaerua.’ (Luka 10:17-21) Kua aite rai tona rekareka ki to ratou. I tetai tua ra, kua ‘aue a Iesu e te tangata e aue ra’ i te mate anga tona oa ko Lazaro.—Ioa. 11:32-35.
16. Ka akapeea tatou i te akaari anga i te manako aroa no tetai ke, e koai ma tikai te ka anoanoia kia rave i te reira?
16 Ka inangaro tatou kia aru i te akaraanga o Iesu i te akaari anga i te tu tangi. Me mataora tetai taeake Kerititiano, ka inangaro tatou kia akaari e te mataora ra rai tatou. Mei te reira katoa rai to tatou tu tangi no te taitaia e te mamae ngakau o to tatou au taeake e te au tuaine. E maata te taime ka rauka ia tatou i te akapumaana i te aronga tei rokoia e te mamae manako ngakau, me akapou tatou i te taime kia akarongo kia ratou ma te tu tangi tikai. E i tetai taime, penei ka kite tatou e e maata tikai te tumatetenga o to tatou ngakau e ka aue tatou no te tangi. (1 Pete. 1:22) E mea tau, no te aronga pakari tikai, kia aru i te akoanga ta Paulo i oronga no runga i te akaari anga i te tu tangi.
17. Eaa ta tatou i mou mai mei roto ia Roma pene 12, e eaa te ka akamanakoia i roto i te atikara e aru maira?
17 Te au irava ta tatou i akamanako mai ana i roto ia Roma pene 12, kua oronga mai i te akoanga te ka tau kia taangaangaia i roto i to tatou uaorai oraanga ei au Kerititiano, e no runga i to tatou pirianga ki to tatou au taeake. I roto i te atikara ka aru mai, ka makitoro marie tatou i te au irava toe i roto i teia pene e uriuriia ra, e mei teaa tikai to tatou manako e to tatou tu ki te tangata i vao mai i te putuputuanga Kerititiano, kapiti mai i te aronga patoi e te aronga takinga kino.
[Tataanga Rikiriki i Raro]
^ para. 2 Roma 12:1, 2 (NW): “No reira te pati atu nei au ia kotou i te aroa ua o te Atua, e te au taeake, e oronga i to kotou au kopapa ei atinga ora, tapu, arikiia e te Atua, ei akamorianga tapu ma to kotou kite i te akamanako. E akamutu i te aru i te tu o teia akatereanga o te au mea nei, inara kia tauiia na te akataka tika anga i to kotou manako, kia akapapu kotou kia kotou uaorai i te anoano apa kore o te Atua, e te tau e te meitaki.”
Na te Akamanako Akaou Anga
• Akapeea tatou i te akaari anga e te ‘akakeuia ra tatou e te vaerua’?
• Eaa te tumu ka tavini ei tatou i te Atua ma te tu akaaka e te tu tau?
• Na roto i teea au mataara ka tau tatou kia akaari i te tu tangi e te ngakau aroa ki te au taeake irinaki?
[Au Uianga Apii]
[Au Tutu i te kapi 4]
Eaa te tumu i piri ei tatou ki roto i teia au angaanga Kerititiano?
[Tutu i te kapi 6]
Akapeea tatou tataki tai i te tauturu anga i te au manuiri kia apii no runga i te Patireia?