Kia Tupu ua Rai i Roto i te Aroa Taeake

“Ei aerenga aroa to kotou mei te Mesia i aroa mai ia tatou ra.”​—EPHE. 5:2.

1. Eaa te au tu puapinga ta Iesu e akakite maira no runga i tana au pipi?

KO TE tutuanga i te tuatua meitaki o te Patireia o te Atua mei tera are ki tera are, e akairo ia no te Au Kite o Iehova. Inara, kua iki te Karaiti ko Iesu i tetai turanga tuke no te Akonoanga Kerititiano i te akataka anga mai i tana au pipi tika tikai. Kua tuatua aia e: “E tuku atu au i te akauenga ou kia kotou, E aroa kotou ia kotou uaorai: mei iaku i aroa ia kotou na, e aroa katoa oki kotou ia kotou uaorai. Ko te mea teia e kite ei te tangata katoa e e pipi kotou naku, kia aroa kotou ia kotou uaorai.”​—Ioa. 13:​34, 35.

2, 3. Eaa te akakeu anga ta to tatou aroa taeake e akatupu ra ki runga i te aronga e aere maira ki te au uipaanga Kerititiano?

² Kare rava e rauka i te akaaite atu i te aroa o te taokotaianga taeake Kerititiano ki to tetai atu taiate tangata. Mei tetai taimana rai te akavaitata maira i tetai auri, te taokotai e te arataki aroa maira te au tavini o Iehova i te au tangata ngakau tika ki te akamorianga mou. Ei akaraanga, ko Marcelino no Kameruno mai kua matapoia i te ngai angaanga. Tei tupu kiaia i muri ake, kua tuatua aereia e kua matapoia aia no te mea e tangata purepure aia. Kare tona orometua e tetai au mema o tana akonoanga i akapumaana ana iaia, inara kua akaatea ratou iaia mei te ekaretia. I te pati anga tetai Kite o Iehova iaia ki aere mai ki te uipaanga, kua emiemi a Marcelino. Kare aia i inangaro ana kia kopae akaouia aia.

³ Kua poitirere ra a Marcelino i tei tupu i ko i te Are Uipaanga Patireia. Kua ariki pumaanaia mai aia, e kua akapumaanaia e te au apiianga Pipiria tana i akarongo atu. Kua aere atu aia ki te au uipaanga katoatoa a te putuputuanga, kua tere ki mua i roto i tana apii Pipiria, e kua papetitoia i te mataiti 2006. I teianei, te akakitekite aere ra aia i te tuatua mou ki tona ngutuare tangata e tona au tangata tupu e kua akamata i tetai au apii Pipiria. Kua inangaro a Marcelino i te au tangata tataki tai tana e apii ra i te Pipiria kia kite mai i taua aroa ra tana e kite ra i rotopu i te iti tangata o te Atua.

4. Eaa tatou ka akarongo ei ki ta Paulo akoanga e kia ‘aere aroa’ ua rai?

⁴ E tu mareka tikai teia aroa taeake, e e rave ua rai tatou i ta tatou tuanga i te akono tamou i te reira. E akamanako ana i tetai putunga vaie e ka ra i te po, te akavaitata maira i te au tangata ki tera ngai maanaana e te mura ai. Ko te aronga e mareka ra i te ai ka tuku ua rai i te vaie ki runga i te ai kia kore te ai e mate. Pera katoa, ka paruparu te pirianga aroa manea i roto i te putuputuanga me kare te au Kerititiano tataki tai e akaketaketa i te reira. Akapeea tatou me rave i te reira? Te pau maira te apotetoro ko Paulo e: “Ei aerenga aroa to kotou mei te Mesia i aroa mai ia tatou ra, e kua oronga mai iaia uaorai ei oko, e ei atinga kakara, i te Atua ra, na tatou.” (Ephe. 5:2) Ko te uianga ta tatou ka akamanako, koia oki, Na roto i teea au tu e aere aroa ua ai au?

“Kia Maora Katoa oki Kotou”

5, 6. Eaa ra a Paulo i raurau ei i te au Kerititiano i Korinetia ‘kia akamaora atu’ rai?

⁵ Kua tata te apotetoro ko Paulo ki te au Kerititiano i Korinetia i taito e: “E to Korinetia e! te karanga ua atu nei to matou vaa ia k[o]tou, kua maora ua to matou ngakau. Kare kotou i apiapi ia matou, kua apiapi ra kotou i roto i to kotou uaorai ngakau. E kia pera katoa mai kotou ia matou, (te karanga atu nei au mei te mea e e tamariki kotou naku,) kia maora katoa oki kotou.” (2 Kori. 6:​11-13) Eaa a Paulo i raurau ei i to Korinetia kia akamaora aroa atu rai?

 ⁶ E akamanako ana e akapeea te putuputuanga Korinetia i te akamata mai anga. Kua aere mai a Paulo ki Korinetia i muri ake i te mataiti 50 T.N. Noatu e ngata tikai tana angaanga tutuanga i te akamata anga, kare rava te apotetoro i tuku ana i te au. I roto i tetai tuatau poto ua, e manganui i roto i te oire tei akarongo ki te tuatua meitaki. E “okotai mataiti e e ono marama,” kua akapou a Paulo i tona uaorai taime i te apii e te akaketaketa anga i te putuputuanga ou. Te taka ua ra e, e aroa oonu tona no te au Kerititiano i Korinetia. (Anga. 18:​5, 6, 9-11) E tumuanga tau tikai to ratou i te aroa atu e te akangateitei atu iaia. Inara, kua akaatea mai tetai pae ia ratou mei iaia. Penei kare tetai ke i reka ana i te ako tika atu anga aia ia ratou. (1 Kori. 5:​1-5; 6:​1-10) Penei kua akarongo ana tetai pae i te au tuatua pikikaa a “te au aposetolo mamaata.” (2 Kori. 11:​5, 6) Kua inangaro a Paulo kia aroa tikai mai tona au taeake e te au tuaine iaia. No reira, kua pati aia kia ratou ‘kia akamaora atu’ na te akapiri vaitata anga kiaia e ki te au taeake irinaki.

7. Akapeea ra tatou me ‘akamaora atu’ i te akaari anga i te aroa taeake?

⁷ Akapeea ra tatou? Akapeea tatou me ‘akamaora atu’ i te akaari anga i te aroa taeake? Penei e mea matauia no te au tangata tataki tai aiteite ua te mataiti me kore te turanga o te oraanga i te akaari i te aroa ki tetai e tetai. E e kapiti putuputu ua ana te aronga aiteite ua to ratou inangaro i te tamataoraanga. Me kare tatou e akaari ana i te inangaro ki tetai ke mei ta tatou e akaari ra ki tetai au Kerititiano, ka anoanoia tatou ‘kia akamaora atu.’ E meitaki i te ui kia tatou uaorai: ‘E iti ua ainei toku taime e piri atu ana ki te angaanga orometua me kore ki te au angaanga a te katoatoa ma te au taeake e te au tuaine i vao ake i toku pupu oa? I ko i te Are Uipaanga Patireia, e kotinga ana ainei au i toku taime i te piri atu ki te aronga ou tei kapitiia mai, no te mea te irinaki ra au e kia tauta pakari ratou kia rauka mai tetai pirianga kiaku? Te aravei ra ainei au i te aronga pakarikari e te au mapu i roto i te putuputuanga?’

8, 9. Akapeea te akoanga a Paulo tei rekotiia i roto ia Roma 15:7 i te tauturu anga ia tatou kia akamaata atu i to tatou aroa taeake?

⁸ Na te aravei anga i tetai e tetai, ka rauka te au tuatua a Paulo ki to Roma i te tauturu ia tatou kia akatupu i tetai manako tau no to tatou au taeake akamori. (E tatau ia Roma 15:7.) Te aiteanga o te tuatua Ereni tei uriia no te “āriki” koia oki “kia takinga meitaki me kore kia ariki maoraora, kia arikiia mai ki roto i to tetai taiate tangata e te pirianga oa.” I te tuatau Pipiria, me ariki tetai tangata takinga meitaki i te au oa ki roto i tona kainga, e akakite ana aia kia ratou i tona mataora no te kite akaou anga ia ratou. Te ariki maira a Karaiti ia tatou na roto i taua tu rai, e te akamaroiroiia nei tatou kia aru iaia na te ariki anga i te au taeake akamori.

⁹ Ia tatou e aravei ra i to tatou au taeake i ko i te Are Uipaanga Patireia e i tetai atu au ngai, e akapou i tetai taime ki te au taeake kare tatou e kite putuputu ana me kore kua roa rai kare tatou i tuatua atu ana. Eaa ka kore ei e akapou atu i tetai taime i te pukapuka anga kia ratou? I ko i te uipaanga ka aru mai, kia akapera katoa tatou ki tetai ke. Kare e roa atu, ka rauka ia tatou i te pukapuka mataora ki to tatou au taeake katoatoa e te au tuaine. Kare tatou e manamanata  me kare e rauka ia tatou i te tuatua ki te katoatoa i te ra okotai. Eiaa tetai e riri mai me kare tatou e aravei atu ia ratou i ko i te au uipaanga ravarai.

10. Eaa ra te atianga puapinga tikai te ka rauka mai i te katoatoa i roto i te putuputuanga, e akapeea tatou i te taangaanga pu tikai anga i te reira?

¹⁰ Ko te aravei anga i tetai ke, ko te takainga mua te reira no te arikianga ia ratou. E takainga te taki atura ki tetai uriurianga mataora e te pirianga oa ope kore. Ei akaraanga, me aravei atu te aronga tei tae ki te au uruoaanga e te au akaputuputuanga i tetai ke e kua akamata i te pukapuka, ka inangaro ratou i te aravei akaou i tetai e tetai. E riro putuputu katoa ana te aronga tauturu akatu Are Uipaanga Patireia e te aronga i roto i te angaanga tauturu ei au oa meitaki, no te mea kua kite mai ratou i te au tu memeitaki o tetai e tetai, na roto i te au tupuanga ta ratou i kite mai. E maata ua atu te au atianga no te akatupu anga i te au pirianga oa ope kore i roto i ta Iehova akaaerenga. Me ‘akamaora atu’ tatou, ka maata atu to tatou au oa, ka maata atu te aroa te ka taokotai mai ia tatou i roto i te akamorianga mou.

E Tuku i Tetai Au Taime no Tetai Ke

11. Mei tei akaariia mai i roto ia Mareko 10:​13-16, eaa te akaraanga ta Iesu i akanoo mai?

¹¹ Pouroa te au Kerititiano e mea tau kia maoraora ua rai, mei ia Iesu rai. E akamanako ana akapeea a Iesu i te ariu atu anga te tauta anga tana au pipi i te tapu i te au metua i te apai mai anga i ta ratou au tamariki ki ko iaia. “Ka tuku mai ana i te tamariki mea riki, kia aere ua mai kiaku nei,” i tuatua ai aia. “Auraka e akakoreia atu; mei ia ratou nei oki to te basileia o te Atua.” E oti “kua rave atura aia ia ratou, kua ikiiki iora, kua tuku atura i tona rima ki rungao ia ratou, akaora atura ia ratou.” (Mare. 10:​13-16) E akamanako ana i te tu rekareka o taua au tamariki ra no te manako aroa tei akaariia mai e te Puapii Maata!

12. Eaa te ka arairai ia tatou i te pukapuka anga ki tetai ke?

¹² E ui te au Kerititiano tataki tai kiaia uaorai, ‘Te tuku ra ainei au i tetai taime no tetai ke me kore akaraanga ainei e e maata rava taku angaanga?’ Ka riro te au peu matauia kare e kino roa ana ei arairai anga i te au pukapuka anga i tetai au taime. Ei akaraanga, me taangaanga putuputu tatou i te terepaoni apai aere e te au apinga tamou ki runga i te taringa i te akarongo anga ki te au rekotianga i mua i te au tangata, penei te akaari ra tatou e kare tatou e inangaro ra ia ratou i te pae ia tatou. Me kite putuputu mai tetai ke e te akapou ra tatou i te taime i te akarakara i tetai komupiuta apai rima, ka manako ratou e kare tatou e inangaro i te tuatua atu kia ratou. E tika rai, “e tuatau to te muteki ua.” Inara me tei mua tatou i te au tangata, ko te ‘tuatau ia no te tuatua.’ (Kohe. 3:⁠7) Penei ka karanga tetai e, “Inangaro ake au e ko au anake ua” me kore “Kare au e inangaro ana i te komakoma i te popongi.” Inara, na te pukapuka oaoa anga e noatu e kare tatou e inangaro ana i te tuatua atu, e akapapu anga aroa te reira e ‘kare tatou e kimi ra i te meitaki no tatou uaorai.’​—1 Kori. 13:5.

13. Eaa te manako anga no runga i te au taeake e te au tuaine Kerititiano ta Paulo e akamaroiroi ra ia Timoteo kia akaari?

¹³ Kua akamaroiroi a Paulo i te mapu ko Timoteo kia akangateitei i te au mema katoatoa o te putuputuanga. (E tatau ia 1 Timoteo 5:​1, 2.) Ka tau katoa rai tatou i te akono i te au Kerititiano pakarikari mei to tatou au mama, au papa, au teina tuakana rai, koia oki te au tamariki a to tatou uaorai nga metua. Me ko to tatou tu ia, ka akavaitata mai to tatou au taeake e te au tuaine kia tatou.

14. Eaa ra tetai au akameitakianga no te au pukapuka akamaroiroi anga ki tetai ke?

¹⁴ Ia tatou e piri atura ki roto i te au pukapuka akamaroiroi anga ki tetai ke, te tauturu ra tatou i to ratou au turanga pae vaerua e te manako ngakau. Kua maaraara akaperepere tetai taeake e angaanga ra i ko i te opati manga i tetai au taeake pakarikari Betela tei akapou i tetai au taime i te tuatua kiaia i tona nga ra mua i Betela. Kua tauturu ta ratou au tuatua akamaroiroi anga iaia i te akamanako e e tuanga tikai aia no te pamiri Betela. I teianei, te tauta nei aia i te aru ia ratou na te pukapuka anga ki tona au taeake Betela.

Tauturu te Tu Akaaka ia Tatou kia Akatupu i te Au

15. Eaa te akaari maira e ka tupu te pekapeka i rotopu ia tatou?

¹⁵ Kare i rauka ana i nga tuaine Kerititiano, ko Euodia raua ko Sunetuke i Philipi i te tuatau  taito ra i te akatikatika i tetai manamanata tei tupu i rotopu ia raua. (Phili. 4:​2, 3) Kua kite te katoatoa te taumaro maata tei tupu i rotopu ia Paulo raua ko Banaba e tei akatupu ia raua kia aere takake no tetai tuatau. (Anga. 15:​37-39) Te akaari maira teia nga papaanga e ka tupu rai te pekapeka i rotopu i te aronga akamori mou. Te oronga maira a Iehova i te tauturu kia tatou kia akatikatika i te au manamanata e te akatupu akaou i te pirianga oa. Inara te umuumu maira aia i tetai apinga ke mei ia tatou.

16, 17. (a) Mei teaa ra te puapinga te akatikatika anga te tu akaaka i te au manamanata? (e) Akapeea te papaanga no te aravei anga a Iakoba ia Esau i te akatutu mai anga i te puapinga no runga i te tu akaaka?

¹⁶ E akamanako ana e te aere ra korua ko toou oa i tetai tere na runga i te motoka. I mua ake ka akamata ai korua i to korua tere, ka tuku koe i te taviri ki roto i te ngai akatutu anga e ka akatutu ei i te motoka. Te ravenga no te akatikatika anga i te manamanata te akamata katoa ra ki te taviri. Ko te taviri oki te tu akaaka. (E tatau ia Iakobo 4:10.) Mei tei akaariia mai e te akaraanga Tuatua Tapu e aru mai nei, te tauturu ra taua taviri ra i te aronga e pekapeka ra ki tetai e tetai kia akamata i te taangaanga i te au kaveinga Pipiria.

¹⁷ Kua pou rai e e 20 mataiti te riri anga a Esau te peke anga tona tikaanga ei mataiapo ki tona teina maanga, ko Iakoba, e kua inangaro aia i te tamate iaia. Vaitata iora te nga maanga i te aravei akaou noatu kua roa te tuatau, kua “mataku roa akerā Iakoba, e kua tumatetenga.” Kua manako aia e e tumuanga pakari tetai e ka taiaia aia e Esau. Inara i te aravei anga, kua rave a Iakoba i tetai apinga kare rava a Esau i manako atu ana. “Kua tupou iora aia ki raro i te one” iaia e aere atura ki ko i tona tuakana. Eaa tei tupu i muri mai? “Kua oro mairā Esau e aravei iaia, takave maira iaia i runga i tona kaki, e kua ongi maira iaia: aue iora raua ravarai.” Kua takoreia te akakoroanga no te ta anga. Kua tauturu te tu akaaka o Iakoba i te akakore atu i te riri akamoupuku o Esau.​—Gene. 27:41; 32:​3-8; 33:​3, 4.

18, 19. (a) Me tupu mai te au manamanata, eaa ra i puapinga ai kia rave tatou na mua i te taangaanga i te akoanga Tuatua Tapu? (e) Eaa ra tatou kare e tuku ua i te au me kare tera tangata e ariu mai na mua na roto i tetai tu papu tikai?

¹⁸ Tei roto i te Pipiria te au akoanga meitaki no te akatikatika anga i te au manamanata. (Mata. 5:​23, 24; 18:​15-17; Ephe. 4:​26, 27) * Inara, me kare tatou e taangaanga akaaka i taua akoanga ra, e mea ngata i te akatupu i te au. Kare e tano e kia tiaki roa tatou i tera tangata kia akaari mai i te tu akaaka, e mea tau rai kia akaari katoa tatou i te tu akaaka.

¹⁹ Me kare e puapingaia ta tatou tautaanga mua i te akatupu i te au no tetai ua atu au tumu  ra, auraka tatou e tuku ua i te au. Penei ka anoanoia kia akatikatika tera tangata i tona manako ngakau. Kua akono pikikaa te au tuakana o Iosepha iaia. Kua roa te tuatau i mua ake ka aravei ei ratou iaia ei parai minita no Aiphiti. Inara, i te openga ra, kua taui to ratou ngakau e kua pati akatenga kia akakoreia mai ta ratou ara. Kua akakore atu a Iosepha i ta ratou i rave, e kua riro mai te au tamariki tamaroa a Iakoba ei iti tangata tei rauka mai te tikaanga ngateitei no te apai anga i te ingoa o Iehova. (Gene. 50:​15-21) Na te akono tamou anga i te au ma to tatou au taeake e te au tuaine, ka rauka ia tatou i te akatupu i te tu taokotai e te rekareka i roto i te putuputuanga.​—E tatau ia Kolosa 3:​12-14.

‘Ei Aroa Rave ra Tatou, ei Mea Mou Ra’

20, 21. Eaa te apiianga ka kite mai tatou i to Iesu orei anga i te vaevae o tana au apotetoro?

²⁰ I mua ua ake i tona mate, kua akakite a Iesu ki tana au apotetoro e: “Kua tuku atu na oki au i te akaraanga na kotou, ko taku i raveo ia kotou nei, kia akapera katoa kotou.” (Ioa. 13:15) Koi oti ua akera iaia i te orei i te vaevae o te 12 pipi. Ko ta Iesu i rave kare i te peu ua e kare katoa i te ravenga takinga meitaki ua. I mua ake ka akakite ei aia i te papaanga no runga i te orei anga i te vaevae, kua tata a Ioane e: “I aroa aia i tona tangata i te ao nei, aroa ua atura aia ia ratou e tae ua atura ki te openga ra.” (Ioa.13:⁠1) No tona aroa i te au pipi i akakeu ia Iesu kia rave i tetai angaanga tei matauia e na tetai tavini e rave. I teianei ka rave ratou i teia au mea aroa ma te akaaka ki tetai e tetai. Ae, no te aroa taeake tika tikai e akakeu ra ia tatou kia akaari i te akono anga meitaki e te manako anga meitaki no to tatou au taeake e te au tuaine Kerititiano katoatoa.

²¹ Kua marama te apotetoro ko Petero, tei oreiia tona vaevae e te Tamaiti a te Atua, te aiteanga o ta Iesu i rave. Kua tata aia e: “E tenana kua tamā i to kotou au vaerua i te akarongo anga i te tuatua-mou i te Vaerua ra, e kua tae i te aroa taeake pikikaa kore ra, kia aroa maata kotou ia kotou uaorai ma te ngakau kinokino kore.” (1 Pete. 1:22) Kua tata te apotetoro ko Ioane, tei orei katoaia tona vaevae e te Atu e: “E aku au tamariki ra, auraka to tatou i te aroa vaa ua, e te aroa arero; ei aroa rave ra, ei mea mou.” (1 Ioa. 3:18) Kia akakeu to tatou ngakau ia tatou kia akapapu i to tatou aroa taeake na roto i te angaanga.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Maara Ainei ia Koe?

• Na roto i teea au tu e rauka ai ia tatou i te ‘akamaora atu’ i to tatou aroa ki tetai e tetai?

• Eaa te ka tauturu ia tatou kia tuku i tetai taime no tetai ke?

• Eaa te tuanga a te tu akaaka e rave ra i te akatupu anga i te au?

• Eaa te ka akakeu ia tatou kia akono meitaki i te au taeake irinaki?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 21]

Ariki pumaana i te au taeake irinaki

[Tutu i te kapi 23]

E tuku i tetai au taime no tetai ke