Taangaanga Karape i “te Koke a te Vaerua”
Taangaanga Karape i “te Koke a te Vaerua”
‘Ka rave i te koke a te vaerua ra, koia te tuatua a te Atua.’—EPHE. 6:17.
1, 2. Akapeea tatou i te ariu anga atu ki te anoano kia maata atu te aronga akakitekite aere i te Patireia?
I TE kite atu anga i te anoano pae vaerua o te urupu tangata ra, kua akakite atu a Iesu ki tana au pipi e: “Te maata ua nei te mou, te iti nei ra te aronga e kokoti: E teianei, e pure kotou i te Atu o te mou, kia unga mai aia i tetai aronga ei rave i taua mou nana ra.” Kare a Iesu i akaruke ua atu i te reira. I muri ake i te tuatua anga i taua au tuatua ra, “kua karanga atura aia ki tana au pipi tino ngauru ma rua, e aere mai” e kua tono atura ia ratou kia rave i te tere tutu aere, me kore te tere ‘kokoti anga.’ (Mata. 9:35-38; 10:1, 5) I muri mai, ‘kua akataka a Iesu e itu ngauru, tataki rua i te tono anga’ ia ratou kia rave i taua angaanga ra.—Luka 10:1, 2.
2 Te anoano maata katoaia ra i teia tuatau kia maata atu te aronga akakitekite aere i te Patireia. E 18,168,323 aronga tei tae mai ki te Akamaaraanga i te ao katoa no te mataiti tavini anga 2009. Kua tere atu te reira ki te 10 mirioni tei maata atu i te katoaanga o te numero o te Au Kite o Iehova. E kua mou tikai te au koro no te kokoti anga. (Ioa. 4:34, 35) No reira, e pure tatou e e pati kia maata mai te aronga angaanga. Inara akapeea tatou i te aru rotaianga ki taua au patianga ra? Ka rauka ia tatou i te rave i te reira na te riro anga mai ei au orometua tukatau, ia tatou e piri maroiroi atura ki roto i te angaanga tutuanga i te Patireia e te akariro anga i te tangata ei pipi.—Mata. 28:19, 20; Mare. 13:10.
3. Akapeea te vaerua o te Atua i te tauturu anga ia tatou kia riro ei au orometua tukatau atu?
3 Kua uriuri ana te atikara i mua akenei e ko te aratakiia anga e te vaerua o te Atua tei tauturu mai ia tatou kia ‘tuatua i te tuatua a te Atua ma te mataku kore.’ (Anga. 4:31) Ka rauka katoa i taua vaerua ra i te tauturu ia tatou kia riro mai ei au orometua karape. Tetai mataara no te akameitaki mai i to tatou turanga tukatau i roto i te angaanga orometua koia oki te taangaanga meitaki tikai anga i te apinga puapinga ta te Atua ko Iehova i oronga mai—tana Tuatua tei tataia, ko te Pipiria. E tataanga te reira na te vaerua tapu. (2 Timo. 3:16) E mea akauruia e te Atua te reira karere. No reira, me taangaanga karape tatou i te Pipiria ei tumuanga no ta tatou apiianga, te aratakiia ra ta tatou apiianga e te vaerua tapu. I mua ake ka akamanako ei tatou e akapeea tatou i te rave anga i te reira, e akamanako ana tatou e mei teaa te ririnui o taua Tuatua ra.
‘E Ririnui te Tuatua a te Atua’
4. Eaa te tauianga ta te karere a te Atua tei kitea i roto i te Pipiria ka akatupu ki tetai tangata?
4 Mei teaa atura te ririnui i te tuatua me kore te karere a te Atua! (Ebe. 4:12) I roto i tetai tu akatutu ua, e kokoi maata atu te karere i roto i te Pipiria i tetai ua atu koke maaniia e te tangata, no te mea te koputa akatutu ra te reira i te akatakake anga i te au ivi e to ratou uo. Te itae ra te tuatua mou Tuatua Tapu i te tuanga i roto roa i tetai tangata, e ka tomo ki roto i tona au manako e te manako ngakau, i te akaari mai e mei teaa tikai tona tu. Ka rauka i taua tuatua mou ra i te akakeu i tona mana ririnui e ka taui tika tikai i tetai tangata. (E tatau ia Kolosa 3:10.) Ae, ka rauka i te Tuatua a te Atua i te taui i te au oraanga!
5. Na roto i teea au tu e arataki ei te Pipiria ia tatou, e eaa tei tupu mai?
5 Pera katoa, e puka akaaite koreia te pakari o te Pipiria. Tei roto i reira te au manako puapinga te akaari maira ki te au tangata e akapeea ratou me noo ki roto i teia ao manamanata. Kare te Tuatua a te Atua e turama ua mai ana i te au takainga i teia taime inara te turama katoa maira i te arataa ki mua. (Sala. 119:105) E tauturu anga maata tikai me akatikatika tatou i te au manamanata me kore me rave i te au ikianga no runga i to tatou au oa, te tarekarekaanga, te angaanga, te kakau, e te vai atura. (Sala. 37:25; Mase. 13:20; Ioa. 15:14; 1 Timo. 2:9) Na te aru anga i te au kaveinga e kitea ra i roto i te Tuatua a te Atua e mataora ai tatou i te piri atu ki etai ke. (Mata. 7:12; Phili. 2:3, 4) Me tuku tatou i ta te Atua tuatua kia turama i to tatou arataa ki mua, ka rauka ia tatou i te akamanako i te au tupuanga no ta tatou au ikianga no te tuatau ki mua. (1 Timo. 6:9) Kua akakite katoa mai te au Tuatua Tapu i to te Atua akakoroanga no te tuatau ki mua, i te tauturu anga ia tatou kia aruaru i tetai oraanga e tau ra ki taua akakoroanga ra. (Mata. 6:33; 1 Ioa. 2:17, 18) Mei teaa atura te puapinga i te oraanga o tetai tangata me aru aia i te au kaveinga a te Atua kia arataki i tona oraanga!
6. Mei teaa ra te ririnui o te apinga tamaki o te Pipiria i roto i ta tatou tamakianga pae vaerua?
6 E akamanako katoa ana e e apinga ririnui tikai te Pipiria i roto i ta tatou tamakianga pae vaerua. Kua kapiki a Paulo i ta te Atua tuatua e ko ‘te koke a te vaerua.’ (E tatau ia Ephesia 6:12, 17.) Me oronga tukatauia, ka rauka i te karere Pipiria i te akamatara mai i te au tangata mei te tuikaaanga pae vaerua kia Satani. E koke akaora te reira i te au oraanga, kare no te takore anga ia ratou. Kare ainei e ka tauta tatou i te taangaanga karape i te reira?
Akono Meitaki i te Reira
7. Eaa ra i puapinga ai kia kite i te taangaanga meitaki i ‘te koke a te vaerua’?
7 Ka rauka i tetai vaeau i te taangaanga tukatau i tana au apinga tamaki i roto i tetai tamaki me kua apiipii e kua kite aia i te taangaanga meitaki i te reira. Mei te reira rai te taangaanga anga i ‘te koke a te vaerua’ i roto i ta tatou tamakianga pae vaerua. “E kia rave meitaki maata kotou i te oronga anga ia kotou uaorai kia akatikaia mai e te Atua,” i tata ei a Paulo, “e tangata rave angaanga ma te kore e akama, i te akono meitaki anga i te tuatua mou ra.”—2 Timo. 2:15, NW.
8, 9. Eaa te ka tauturu ia tatou kia marama e eaa ta te Pipiria e tuatua ra? Oronga mai i tetai akaraanga.
8 Eaa te ka tauturu ia tatou kia ‘akono meitaki i te tuatua mou’ i roto i ta tatou angaanga orometua? I mua ake ka oronga taka meitaki atu ei tatou i ta te Pipiria e tuatua ra ki tetai ke, ka anoanoia tatou uaorai kia marama meitaki tikai i te reira. Te umuumu maira teia e kia akamanako tatou i te aerenga manako o tetai irava. Kia tau ki tetai tikitinari, “te aerenga manako o tetai kupu, aerenga tuatua, me kore te irava o te au kupu, au aerenga tuatua, me kore te irava i mua ake e i muri ake i te reira, te tauturu ra i te akamarama mai i tona aiteanga.”
9 Kia marama meitaki tikai i tetai irava Tuatua Tapu te umuumuia ra kia akamanako tatou i te irava i te pae mai. Te akatutu maira ta Paulo tuatua tei kiteaia i roto ia Galatia 5:13 i te reira. Kua tata aia e: “I kapikiia oki kotou, e te au taeake, kia rauka te rangatira; auraka ra taua rangatira ra ei akatupu i ta te kopapa nei, ei kauraro aroa ra to kotou tetai ki tetai.” Eaa te tu rangatira ta Paulo e tuatua ra i konei? Te taiku ra ainei aia ki te tu rangatira mei te ara e te mate, mei te tuikaa o te au irinakianga pikikaa, me kore ki tetai apinga ke? Te akaari maira te tataanga e te tuatua ra a Paulo no te tu rangatira tei tupu mai i te ‘akaoraia mai anga mei te taumaa a te ture.’ (Gala. 3:13, 19-24; 4:1-5) Te taiku ra aia ki te tu rangatira ei Kerititiano. Ko te aronga tei ariki rekareka i taua tu rangatira ra te tavini ra i tetai e tetai no te aroa. Ko te aronga kare e aroa ana ka o atu ki roto i te urutoe e te taumaro.—Gala. 5:15.
10. Kia marama tikai i te aiteanga o te au Tuatua Tapu, eaa te au mea ka akamanako tatou, e ka akapeea e rauka ei te reira ia tatou?
10 Kia marama meitaki tikai i te aiteanga o tetai irava, ka akamanako tatou i te turanga o te manako, naai i tata i te puka Pipiria, i naea e i raro ake i teea turanga i tataia ai te reira. E meitaki katoa i te kite i te akakoroanga i tataia ai te puka, me ka rauka, te peu a te tangata, te turanga tau, e te peu akonoanga o te reira tuatau.11. Eaa ta tatou ka matakite me akamarama atu i te au irava?
11 E maata atu te o maira ki te “akono meitaki anga i te tuatua mou” i to te akamarama meitaki ua anga i te tuatua mou o te Pipiria. Kia matakite ra tatou e eiaa tatou e taangaanga i te Pipiria i te akariri atu i te tangata. Noatu e ka rauka ia tatou i te taangaanga i te au Tuatua Tapu ei paruru i te tuatua mou, mei ta Iesu rai i rave i tona timataia anga e te Tiaporo, kare te Pipiria i tetai rakau tamaki i te maro atu ki te aronga e akarongo maira kia tatou. (Deu. 6:16; 8:3; 10:20; Mata. 4:4, 7, 10) E mea tau kia akarongo tatou ki te akamatakiteanga a te apotetoro ko Petero e: “Inara ka akatapu i te Karaiti ei Atu i roto i to kotou ngakau, kia papa ua rai i te oronga atu i tetai pauanga ki mua i te katoatoa tei maro mai ia kotou i tetai tumu no te manakonakoanga i roto ia kotou, kia rave kapiti ra ma te tu maru e te akangateiteianga oonu.”—1 Pete. 3:15, NW.
12, 13. Eaa te “au mea akatumu ketaketaia” te ka rauka i te tuatua mou o te Tuatua a te Atua i te uri ke? Oronga mai i tetai akaraanga.
12 Me taangaanga meitakiia, eaa ta te tuatua mou o te Tuatua a te Atua ka akatupu mai? (E tatau ia 2 Korinetia 10:4, 5. *) Ka rauka i te tuatua mou Tuatua Tapu i te uri ke “i te au mea i akatumu ketaketaia,” koia oki, te akaari mai anga i te au apiianga pikikaa, te au angaanga kino, e te au manako tangata te akaata maira i te pakari o te tangata apa ua. Ka rauka ia tatou i te taangaanga i te Pipiria kia takore i tetai ua atu au manako “tei patoi atu i te kite o te Atua.” Ka rauka te taangaanga i te au apiianga a te Pipiria kia tauturu i tetai ke kia akatikatika i to ratou au manako kia rotai ki te tuatua mou.
13 E akamanako ana i te akaraanga o tetai vaine e 93 ona mataiti, te noo ra i Initia. Mei te tamarikianga mai kua apiiia aia kia irinaki i te anau akaouanga. I tona akamataanga i te apii i te Pipiria na roto i te tataanga reta ma tana tamaiti e noo ra i tetai enua ke, kua ariki viviki aia i tana i kite mai no runga ia Iehova e tana au taputou. Inara, no te mea kua akatinamou oonuia te apiianga no te anau akaouanga ki roto i tona manako, kua patoi aia i te tata mai anga tana tamaiti no runga i te turanga o te mate. Kua karanga aia e: “Kare rava au e marama ana i te tikaanga o taau au Tuatua Tapu.
Pouroa te au akonoanga te apii ra e e apinga tetai i roto ia tatou kare e mate. E irinaki ua ana au e ka mate te kopapa e ka anau akaouia mai tetai tuanga kitea koreia i roto i tetai kopapa ke e tere atu e 8,400,000 taime. Eaa ra teia kare e tika ana? E tarevake ainei te maataanga o te au akonoanga?” Ka rauka ainei i ‘te koke a te vaerua’ i te uri ke i taua irinakianga akatumu ketaketaia? I muri ake i tetai atu au uriurianga i te Tuatua Tapu no runga i taua manako ra, i tetai au epetoma i muri mai kua tata atu aia e: “Te akamata nei au i teianei i te marama i te tikaanga tikai no runga i te mate. Te rekareka maata tikai nei au i te kite e me tupu mai te tuakaouanga, ka aravei akaou tatou i to tatou aronga akaperepere tei mate. Te inangaro nei au e kia tae viviki mai te Patireia o te Atua.”Taangaanga i te Reira ma te Akakeuanga
14. Eaa ra te aiteanga e kia akakeu i te aronga e akarongo maira ia tatou?
14 Te taangaanga tukatau anga i te Pipiria i roto i te angaanga orometua kare e ko te taiku ua anga i te au irava. Kua tuatua a Paulo ma te “akakeuanga,” e kia pera rai tatou. (Anga. 19:8, 9; 28:23, NW) Te aiteanga o te “akakeu” koia oki kia “autu i rungao.” ‘Kua irinaki tikai te tangata tei akakeuia, i tuku ei aia i tona irinaki ki roto i tetai apinga.’ Me akakeu tatou i tetai tangata kia ariki i te apiianga a te Pipiria, te autu ra tatou ma te akakoroanga kia tuku aia i tona irinaki anga ki roto i taua apiianga ra. Kia akatupu i teia, te anoanoia ra tatou kia papu e e tika tikai ta tatou e tuatua atura ki te aronga e akarongo maira. Ka rauka ia tatou i te rave i teia na roto i te au mataara e aru mai nei.
15. Akapeea koe i te arataki atu anga i te manako ki te Pipiria na roto i tetai tu te akangateitei ra i te reira?
15 Arataki atu i te manako ki te Tuatua a te Atua na roto i tetai mataara te akangateitei ra i te reira. Me akaari koe i tetai irava, akara mou ki runga i te puapinga i te kite anga i te manako o te Atua no runga i te tumu tuatua. I muri ake i te ui anga i tetai uianga e te pau mai anga te tangata ngutuare, penei ka inangaro koe i te tuatua atu i tetai apinga mei teia rai, ‘Ka akara ana taua e akapeea e rauka mai ei to te Atua manako no runga i taua tumu ra.’ Me kore penei ka ui koe e, ‘Eaa ra ta te Atua ka akakite mai no runga i teia turanga?’ Na te oronga anga i te irava na roto i teia tu te akakite maata maira e no ko mai i te Atua te Pipiria e te tauturu ra i te akangateitei maata atu i te reira i roto i te manako o te tangata e akarongo maira. E puapinga maata tikai te rave anga i te reira me te tuatua ra tatou ki tetai tangata te irinaki ra i te Atua inara kare i matau e eaa ta te Pipiria e apii maira.—Sala. 19:7-10.
16. Eaa te ka tauturu ia koe kia akataka meitaki atu i te au irava?
16 Kare e kia tatau ua i te au irava; e akataka ra i te reira. E peu matau na Paulo i te ‘akataka e te akapapu na te au taiku anga’ i te au apinga tana e apii ra. (Anga. 17:3, NW) Maataanga o te taime e maata atu te au manako i roto i te irava Tuatua Tapu, e penei te anoanoia ra kia akataka atu koe i te au tuatua puapinga te tau ra ki taau e uriuri ra. Penei ka rave koe i teia na te akakite akaou anga i te au tuatua tei roto i reira te au tumu manako me kore te ui anga i te au uianga te ka tauturu atu i te tangata ngutuare kia kite i te reira. E oti, e akataka atu i te aiteanga o taua tuanga o te irava. I muri ake i te reira, e tauturu i te tangata e akarongo maira kia akara e akapeea e tau ei kiaia uaorai taua irava ra.
17. Akapeea koe i te akamarama anga mei te au Tuatua Tapu na roto i tetai tu akapapu anga?
17 Akamarama mei te au Tuatua Tapu na roto i tetai mataara akapapu anga. Te taangaanga anga i te au patianga ngakau tae e te manako tau, ‘kua akamarama papu atu a Paulo ki tetai ke mei te au Tuatua Tapu.’ (Anga. 17:2, 4, NW) Mei iaia rai, e tauta i te itae i te ngakau o te aronga e akarongo maira. Kia ‘rauka mai’ to roto i reira na te taangaanga anga i te au uianga te akaari maira i te manako inangaro o tetai tangata. (Mase. 20:5) E kopae i te tu manako kore. E oronga i te au taumaroanga na roto i tetai tu taka meitaki e te mako. Kia turuturuia te reira na roto i te akapapuanga mareka tikai. Kia akatumu ketaketaia taau au tuatua ki runga i te Tuatua a te Atua. E meitaki atu i te taangaanga meitaki e tai ua irava na te akamarama anga e te akatutuanga i te tumu manako i to te tatau viviki anga e rua me kore e toru irava. Te taangaanga anga i te akapapuanga i kapitiia mai ka rauka katoa i ‘te akamaata atu i te akakeuanga ki tona ngutu.’ (Mase. 16:23, NW) I tetai au taime, penei te anoanoia ra kia rave i te kimikimianga e kia oronga atu i tetai atu au manako. Te vaine e 93 mataiti tei taikuia mai i mua akenei, kua anoanoia kia kite i te tumu i maata ai te apiianga no runga i tetai meta mate kore (me kore te vaerua). Te marama anga e noea mai taua apiianga ra e akapeea te maataanga o te au akonoanga o teianei ao i apii ei i te reira, e mea puapinga no te akakeuanga iaia kia ariki e eaa ta te Pipiria e apii maira no runga i taua tumu manako ra. *
Taangaanga Karape ua rai i te Reira
18, 19. Eaa ra tatou ka taangaanga karape ua atu ei i ‘te koke a te vaerua’?
18 “Te taui nei te tu o teianei ao,” i akakite ei te Pipiria. Te aere ua atura te au tangata kino mei te kino ki te kino rava. (1 Kori. 7:31; 2 Timo. 3:13; NW) No reira e puapinga tikai i te uri ke i te “au mea akatumu ketaketaia” na te taangaanga anga i ‘te koke a te vaerua, koia te tuatua a te Atua.’
19 Mei teaa atura te mataora e kua rauka mai ia tatou te Tuatua a te Atua, te Pipiria, e i te taangaanga i ta te reira karere ririnui kia uritumuia te au apiianga pikikaa e kia itaeia te aronga ngakau tika! Kare e apinga akatumuia tei ketaketa atu i taua karere ra. No reira, e tauta pakari tatou i te taangaanga karape i ‘te koke a te vaerua i roto i ta tatou angaanga tei orongaia mai e te Atua no te akakiteanga i te Patireia.
[Au Tataanga Rikiriki i Raro]
^ para. 10 Te au puka meitaki tikai kia marama i te manako o te au tupuanga no runga i te au puka Pipiria ko te “All Scripture Is Inspired of God and Beneficial,” Insight on the Scriptures, e te au atikara “E Mea Ora te Tuatua a Iehova,” i roto i Te Punanga Tiaki.
^ para. 12 2 Korinetia 10:4, 5 (NW): “Kare te au apinga tamaki ta tatou e tamaki ra e no te kopapa nei, inara e mea ririnui ra na te Atua no te uri ke anga i te au mea i akatumu ketaketaia. No te mea te uri ke nei tatou i te au tumu manako e te au mea teitei ravarai te patoi atura i te kite o te Atua; e te akatuikaa nei tatou i te au manako ravarai kia akarongo i te Karaiti.”
^ para. 17 Akara i te poroutia What Happens to Us When We Die? kapi 5-16.
Eaa Taau i Kite?
• Mei teaa te ririnui te Tuatua a te Atua?
• Akapeea tatou me ‘akono meitaki i te tuatua mou’?
• Eaa ta te karere o te Pipiria ka akatupu ki te “au mea akatumu ketaketaia”?
• Akapeea koe me akameitaki atu i toou tu akakeuanga i roto i te angaanga orometua?
[Au Uianga Apii]
[Pia/Tutu i te kapi 12]
Taangaanga i te Tuatua a te Atua ma te Akakeuanga
▪ Akangateitei i te Pipiria
▪ Akataka i te au Tuatua Tapu
▪ Akamarama papu tikai kia itaeia te ngakau
[Tutu i te kapi 11]
Apii kia kite koe i te taangaanga tukatau i ‘te koke a te vaerua’