Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Akakoromakianga i te Au Manamanata Akaketaketaia to Maua Irinaki kia Iehova

Akakoromakianga i te Au Manamanata Akaketaketaia to Maua Irinaki kia Iehova

Akakoromakianga i te Au Manamanata Akaketaketaia to Maua Irinaki kia Iehova

Akakiteia e Ada Dello Stritto

Koi oti ua akera iaku i te kopi i te tia o te ra ki roto i taku puka. E 36 oku mataiti, inara pou rai iaku e rua ora i te tataanga i taua au tuatua ra. Eaa ra i roa ai? Na toku mama e akamarama atu.​—Joel

KUA papetitoia maua ko taku tane ei nga Kite no Iehova i te mataiti 1968. I muri ake i te anau mai anga e rua nga tamaroa maroiroi, ko David raua ko Marc, kua anau mai au i te toru o ta maua tamaroa, ko Joel. Kua anau vaveia mai aia i te mataiti 1973 i roto i tetai are maki i roto i te oire o Binche i Peretiumu, e 60 kiro mita i te tua tonga o Brussels. E 1.7 kiro ua rai ona paunu. I toku akaruke anga i te are maki, kua noo ua atu a Joel ki reira kia teiaa mai tona paunu.

I tetai au epetoma i muri mai kare rai ta maua tamaiti i meitaki mai ana, kua apai maua ko taku tane, ko Luigi, iaia ki tetai taote tamariki. I muri ake i tona akara meitaki anga ia Joel, kua tuatua mai te taote e: “Akakoromaki mai. Akara anga rai e kua tu a Joel i te au manamanata kare tona nga tuakana i tuia.” Kua roa te muteki ua anga. I taua taime rai, kua kite mai au e e kino tikai te maki o taku tamaiti meangiti. Kua arataki atu te taote i taku tane ki tetai ngai ke e kua akakite kiaia e: “Kua tuia taau pepe e te maki trisomy 21,” tei kite katoaia e ko te Down syndrome. *

Kua maromaroa maua i ta te taote tamariki i akakite mai, kua iki maua i te aravei atu i tetai atu taote ke no te rapakau anga maki karape. Kua akara meitaki tikai aia ia Joel vaitata rai e tai ora ma te kore e tuatua mai. Kia maua ko Luigi, mei te mea rai e e roa tikai te tuatau. I te openga ra, kua akara mai te taote e kua tuatua e, “Ka irinaki ua rai ta korua tamaiti ki runga ia korua.” E oti, ma te reo maru, kua tuatua katoa mai aia e, “Inara ka mataora a Joel no te mea e inangaro tona nga metua iaia!” No toku akaaroa maata, kua mou meitaki au ia Joel i roto i toku nga rima, e kua apai atu iaia ki te kainga. I te reira taime, e varu rai ona epetoma.

Akaketaketaia e te Au Uipaanga Kerititiano e te Angaanga Orometua

Kua akaari mai te au kimikimianga rapakau e kare katoa te pukuatu o Joel i tupu meitaki e te paruparu kino i te au ivi. No te maatamaata o tona pukuatu, kua taomi te reira i tona ate mama e kua viviki ua aia i te tuia e te maki. Kare i roa ana, e a ona marama, kua tuia a Joel e te nimonia potopoto ao, kua akaokiia atu ki te are maki e kua tukuia atu koia anake ua. Tangi tikai maua i te kite atu anga iaia e tauta pakari ra i te akaaea. Inangaro ua atu maua e ka rauka ia maua i te mou iaia ki roto i to maua rima, inara e tai ngauru epetoma taitaia tikai, kare maua i akatikaia ana kia amiri atu iaia. Ka akara ua maua ko Luigi iaia, e kua takave ia maua uaorai, e kua pure.

I taua tuatau manamanata ra, e aere ua ana matou ko David e 6 ona mataiti e Marc e 3 ona mataiti i te reira taime, ki te au uipaanga putuputuanga. Ia matou i ko i te Are Uipaanga Patireia kua riro te reira mei te mea rai e te mou ra te rima aroa o Iehova ia matou. I to matou au taime i reira, kua takapiniia matou e to matou au taeake e te au tuaine Kerititiano, kua irinaki matou e te rauka ra ia matou i te tuku i to matou manamanata ki runga ia Iehova, e kua kite mai matou i te tu maru. (Sala. 55:22) Kua tuatua katoa mai te au neti te akono ra ia Joel e, kua kite mai ratou e i to matou aere anga ki te au uipaanga Kerititiano te tauturu ra te reira ia matou kia akono i te tu tau.

I taua tuatau ra, kua pati katoa au i te maroiroi kia Iehova no te aere anga ki runga i te angaanga tutuanga. Kua inangaro au i te tuatua ki tetai ke e te akakite kia ratou e akapeea toku irinaki anga ki runga i te au taputou a te Atua no tetai ao kare e maki akaou i te akamaroiroi mai anga iaku, i to te noo ua ki te kainga e aue ua ai. I te au taime e aere ana au ki vao i roto i te angaanga orometua, kua irinaki au e kua pau mai a Iehova i taku au pure.

“E Mea Umere Tikai Teia!”

E ra mataora tikai me rauka ia matou i te akaoki mai ia Joel ki te kainga mei te are maki! Inara i tera mai ra, kua maromaroa tikai matou. Kua kino rava te turanga o Joel, e kua apai viviki atu matou iaia ki te are maki. I muri ake i te akara meitaki anga iaia, kua akakite mai te au taote kia maua e: “E ono rai marama ka mate a Joel.” E rua marama i muri mai, kua vaitata aia ki te varu marama, akara anga e kua tika rai te tuatua a te au taote no te mea te kino ua atura te turanga o Joel. Kua noo mai tetai taote ki te pae ia maua e kua tuatua mai e: “Akakoromaki mai. Kare a matou ravenga ke atu i te tauturu iaia.” Kua tuatua katoa aia e: “I teia taime, ko Iehova anake ua te ka rauka i te tauturu iaia.”

Kua oki atu au ki te pia o Joel i roto i te are maki. Noatu e kua taitaia tikai au e te roiroi, kare roa au i akaruke ana iaia. Kua tuku taime tetai au tuaine Kerititiano i te noo i te pae iaku kia rauka ia Luigi i te akono atu i ta maua nga tamaroa pakarikari ake. Kua pou rai e tai epetoma. Ma te poitirere, kua tupu te maki pukuatu kia Joel. Kua oro viviki mai te au neti ki roto i te pia, inara kare i rauka ana ia ratou i te tauturu iaia. I tetai nga miniti i muri ake, kua tuatua maru mai tetai o ratou kiaku e, “Kare e ravenga ke atu . . . ” Ma te roiroi tikai, kua aue au e kua aere atu ki vao i te pia. Kua tauta au i te pure kia Iehova, inara e ngata tikai iaku i te kimi i te au tuatua i te akakite i toku mamae. Mei tetai 15 miniti i pati, kua kapiki mai tetai neti kiaku e, “Kua meitaki mai a Joel!” Kua mou mai aia i toku rima e kua tuatua e, “Aere mai koe e akara iaia.” I toku oki atu anga ki ko ia Joel, te panapana akaou ra tona pukuatu! Kua tuatua aereia e kua meitaki akaou mai aia. Kua aere mai te au neti e te au taote i te akara iaia, e e manganui tei tuatua mai e, “E mea umere tikai teia!”

E A Mataiti, e Takainga Umere Tikai

I roto i nga mataiti mua o to Joel oraanga, kua tuatua putuputu mai te taote tamariki kia maua e, “Ka anoano a Joel i te aroa maata.” I te mea e kua kite tikai mai maua ko Luigi i to Iehova aroa takinga meitaki i muri ake i te anauia mai anga a Joel, kua inangaro katoa maua i te akono aroa i ta maua tamaiti. E maata te au atianga no maua i te rave i te reira, no te mea te anoano ra aia i ta maua tauturu i roto i te au mea ravarai tana e rave ra.

I te au mataiti ravarai o te itu mataiti mua o to Joel oraanga, kua na roto akaou matou i taua au tupuanga ra. E i rotopu ia Okotopa e Mati, kua kino atu tona oraanga mei tetai maki ki tetai maki, e kua apai putuputu maua iaia ki te are maki. I taua taime rai, kua tauta pakari au i te akapou maata i te taime te ka rauka iaku ki ta maua nga tamaroa, ko David raua ko Marc. Tei tupu mai, kua o tikai mai raua i te tauturu anga ia Joel kia tere ki mua​—e ma te au tupuanga poitirere. Ei akatauanga, kua akakite mai tetai au taote e kare rava e rauka ia Joel te aere. E a o Joel mataiti, i tetai ra kua tuatua atu ta maua tamaiti ko Marc kiaia e, “Aere mai e Joel, akaariia kia Mami e ka rauka ia koe i te aere!” Kua poitirere au, e kua takai a Joel i tana takai anga mua! Kua rekareka tikai maua, e kua pure matou ei ngutuare tangata i te akameitakianga ia Iehova mei roto mai i to matou ngakau. I tetai au taime, noatu e kua akaari mai a Joel i tetai au tu meangiti ua te tereanga ki mua i tetai au ngai, e akameitaki pumaana ua ana matou iaia.

Terenianga Atua mei te Pepe Anga Tupu Mai te Mea Meitaki

Me ka rauka ia matou, e apai ana matou ia Joel ki te au uipaanga i ko i te Are Uipaanga Patireia. Ei paruruanga iaia mei te tiemu te ka akatupu viviki i te maki, kua tuku matou iaia ki roto i te pereoo oparapara tei tapokiia ki te plastic. Inara, noatu e tei muri aia i taua tapoki ra, e mataora ana aia i te piri atu ki te putuputuanga.

E akamaroiroianga tikai to tatou au taeake e te au tuaine Kerititiano kia matou, te akaari putuputu anga mai i te aroa e te oronga mai anga i te tauturu te anoanoia ra. E akamaara putuputu ua mai ana tetai taeake kia matou i te au tuatua a Isaia 59:1: “I na, kare te rima o Iehova i poto i kore ei e tika iaia kia akaora; kare oki tona taringa i turi, i kore ei e tika kia akarongo.” Kua tauturu mai taua au tuatua akapumaana ra ia matou kia irinaki kia Iehova.

Ia Joel e mamaata maira, kua tauta pakari maua i te akariro i te tavinianga ia Iehova ei tuanga maata i roto i tona oraanga. I roto i te au atianga ravarai, kua tuatua maua kiaia no runga ia Iehova na roto i tetai tu te ka rauka ia Joel i te akatupu i tetai pirianga aroa ki tona Metua i te rangi. Kua pati maua kia Iehova kia akameitaki mai i ta maua tautaanga kia tupu mai te ua meitaki no te terenianga Atua.

Iaia e tupu maira ei mapu, kua rekareka tikai maua i te kite e e mea inangaro na Joel i te akakite aere i te tuatua mou Pipiria ki te aronga e aravei ana aia. Iaia e meitaki maira mei tona vaianga maata, e 14 ona mataiti, kua mataora tikai au i te pati mai anga a Joel kiaku e, “E Mami, ka oronga ainei au i te puka Ora Mutukore ki te taote vavai?” No tetai nga mataiti i muri mai, kua vai akaouia a Joel. Kua kite meitaki matou e kare aia e ora mai i teia vaianga. I mua ake i te vaianga, kua oronga a Joel i tetai reta ki tona au taote ta matou i akapapa kapiti ana. Te akamarama ra te reira i tona turanga no runga i te toto. Kua ui atu te taote vavai kia Joel e, “Te ariki ra ainei koe i teia?” Kua pau tika mai a Joel e, “Ae e te Taote.” Kua rekareka tikai maua e te irinaki ra ta maua tamaiti ki roto i Tei Anga mai e i tana tautaanga i te akamareka Iaia. Kua turuturu tikai mai te aronga angaanga o te are maki, e kua ariki rekareka tikai maua i te reira.

To Joel Tupuanga Pae Vaerua

Te taeanga aia ki te 17 mataiti, kua akatapu a Joel i tona oraanga ki te Atua na te papetitoanga ki roto i te vai. Kare rava e ngaropoina ia maua taua ra ra! Kua rekareka tikai maua i te kite atu anga i tona tupuanga i te pae vaerua. Mei te reira taime mai, kare rava i ngaro tona aroa no Iehova e tona maroiroi no te tuatua mou. E tika rai, e reka ana a Joel i te tuatua ki te aronga ravarai tana e aravei ana, na te tuatua anga e, “Ko te tuatua mou toku oraanga!”

I tona mapu mai anga, kua kite mai a Joel i te tatau e te tata. E tautaanga maata tikai te reira. E rekareka tikai ana aia me rauka iaia i te tata i te tuatua rikiriki tataki tai. Mei te reira taime mai, kua akamata aia i te akamanako i te tia no te au ra tataki tai mei roto mai i te Examining the Scriptures Daily. I muri ake i te reira, kua kopi meitaki tikai aia i te au irava tuatua tapu ki roto i tetai o tana puka, e teianei kua rauka mai tetai putunga puka meitaki nana!

I te au ra o te uipaanga, e akapapu ana a Joel e kia aere vave matou ki te Are Uipaanga Patireia, no te mea te inangaro ra aia kia tae vave aia no te turou pumaana mai anga i te au tangata ravarai ka tomo mai ki roto. I te tuatau o te au uipaanga, e rekareka ana aia i te paupau e te piri atu ki roto i te au akatutuanga. E tauturu katoa ana aia i te akono i te au pu e te rave i tetai atu au angaanga. I te au epetoma ravarai, me te meitaki ua ra aia, ka aru mai aia ia matou ki roto i te angaanga tutuanga. I te mataiti 2007 kua akakiteia ki te putuputuanga e kua ikiia a Joel ei tavini orometua. Kua aue matou ma te rekareka. E akameitakianga tikai teia no ko mai ia Iehova!

Kua Kite Mai Matou i to Iehova Rima Tauturu

I te mataiti 1999, kua aro akaou atu matou i tetai manamanata. Kua akau ia mai to matou motoka e tetai tangata akaoro mako kore, e kua kino tikai a Luigi. Kua tipuia tetai o tona vaevae, e e maata tona vaianga i runga i tona ivi mokotua. Na te irinaki akaou anga ki runga ia Iehova, kua kite mai matou i te maroiroi tana i oronga ki tona au tavini i te tuatau e anoanoia ra. (Phili. 4:13) Noatu e kare e rauka akaou ia Luigi i te aere, ka akara ua rai matou ki runga i te turanga papu tikai. No te mea e kare e rauka iaia te angaanga akaou, e maata tona taime i te akono ia Joel. Kua rauka iaku i te akanoo i tetai au taime no te au angaanga pae vaerua. Kua rauka ia Luigi i te akamanako maata atu i te au anoano pae vaerua o to maua ngutuare tangata e i te aronga i roto i to matou putuputuanga, iaia e tavini ra rai ei akaaere no te pupu o te aronga pakari.

No to matou turanga tuke ua ake rai, kua akapou maata matou i te taime ki tetai e tetai ei ngutuare tangata. I te au tuatau i aereia, kua kite mai matou i te tu tau e kare e tapapa maata atu i te ka rauka ia matou i te rave. I te au ra e maromaroa ana matou, kua akakite matou i to matou au manako kia Iehova na roto i te pure. Te mea mii ra, te mapu mai anga ta maua nga tamaroa ko David raua ko Marc kua akaruke raua i te kainga, e kua akamutu raua i te tavini ia Iehova. Te irinaki nei maua e ka oki akaou mai raua kia Iehova.​—Luka 15:17-24.

I te au mataiti i aereia, kua kite mai maua i ta Iehova turuturu anga e te irinaki ki runga iaia no te au akaaoanga ravarai ta maua ka aro atu. E mea akaperepere tikai na maua te au tuatua tei kiteaia i roto ia Isaia 41:13 e: “Ko au oki to Atua ra, ko Iehova, ko tei akamaroiroi i to rima katau ra; ko tei tuatua atua ia koe e, Auraka e mataku, naku koe e tauturu.” E mea akapumaana anga tikai te kite mai anga e te mou piri ra a Iehova i to maua nga rima. Te rauka tikai nei ia maua i te tuatua e ko te akakoromakianga i te au manamanata te akaketaketa ra i to maua irinaki ki runga i to maua Metua i te rangi, ko Iehova.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 5 Te trisomy 21 e maki akamarie ra i te manako. Mei tei matauia e tupu mai ana e rua rai nga pea chromosome, inara ko te au pepe tei anauia ma te maki trisomy e toru o ratou chromosome i roto i tetai o te pea chromosome. E akatupu ana te trisomy 21 kia kino atu te chromosome 21.

[Au Tutu i te kapi 16, 17]

Ko Joel raua ko tona mama, ko Ada

[Tutu i te kapi 18]

Ko Ada, Joel, e Luigi

[Tutu i te kapi 19]

E mataora ana a Joel i te turou mai i te au taeake e te au tuaine ki te Are Uipaanga Patireia