Akaari ‘i te Ture o te Aroa Takinga-Meitaki’ na Roto i Taau Tuatua

“E tuatua tona vaa i te pakari; e te ture ra i te takinga-meitaki tei tona arero.”​—MASE. 31:26.

1, 2. (a) Eaa te tu te akamaroiroiia ra te aronga akamori o Iehova kia akatupu? (e) Eaa te ka uriuriia i roto i teia atikara?

TE KAPITIIA maira i roto i te tuatua totou, tei orongaia ki te Ariki ko Lemuela i te tuatau taito, mei tona metua vaine mai, tetai umuumuanga puapinga tau no runga i tetai vaine meitaki. “E tuatua tona vaa i te pakari,” tei akakiteia atu kiaia, “e te ture ra i te [“aroa,” NW] takinga-meitaki tei tona arero.” (Mase. 31:1, 10, 26) E rekaia ana te tuatua aroa takinga meitaki i runga i te arero o tetai vaine pakari, pera katoa te aronga katoatoa te inangaro ra i te akamareka i te Atua ko Iehova. (E tatau ia Maseli 19:22.) Ka kite ngoie uaia te aroa takinga meitaki i roto i te tuatua a te aronga akamori mou.

² Eaa te aroa takinga meitaki? Ka akaariia teia tu kiaai ma? Eaa te ka tauturu ia tatou kia akaari ‘i te ture o te aroa takinga-meitaki’ na roto i ta tatou tuatua? Akapeea te reira i te akakeu anga i ta tatou komunikeitianga ki te au mema o te ngutuare e ki tetai au taeake Kerititiano?

Te Akakeuia ra te Takinga Meitaki e te Aroa Tiratiratu

3, 4. (a) Eaa ra te aroa takinga meitaki? (e) Akapeea te aroa takinga meitaki i te akaariia anga ki tetai tangata ke?

³ Te kapiti maira te aroa takinga meitaki i te au peu o te aroa e te takinga meitaki. Te o maira ki te takinga meitaki te akaari anga i te inangaro uaorai ki tetai ke e te akaari anga i taua inangaro ra na te rave anga i te au angaanga tau e te au tuatua puapinga. Ko te aroa katoa tetai tumu no te akaari anga i te aroa takinga meitaki, te akamanako anga atu i te turanga o tetai ke no te aroa anga ia ratou. Inara, i roto i te reo mua te kupu no te aroa takinga meitaki e maata atu te o maira i to te takinga meitaki ua anga, tei tupu mai no roto mai i te aroa. Te akaari anga i te aroa takinga meitaki, te aiteanga ko te akaari puareinga anga ma te tiratiratu i te takinga meitaki ki tetai tangata, e tupu ua atu ei te akakoroanga o taua takinga meitaki ra.

⁴ Te akakite katoa maira te Pipiria e te akono meitaki ra tetai tangata takinga meitaki e te aroa i tetai ke. Ka rauka katoa teia nga tu i te akaariia ki tetai au tangata ke. Kua akaariia mai teia tu takinga meitaki ki te apotetoro ko Paulo e te 275 tangata tei parari to ratou pai e te aronga i runga i te enua o Melita​—e au tangata kare rava ratou i aravei ana. (Anga. 27:37–28:2) I tetai tua, ko te aroa takinga meitaki e pirianga tiratiratu te reira i rotopu i te au tangata tataki tai tei tupu takere tetai pirianga. * Ko teia ta te ngati Keni i akaari ki “te au tamariki ravarai a Iseraela ka aere mai ei ratou mei Aiphiti maira.”​—1 Samu. 15:6.

Puapinga Tikai te Akamanako Oonu Anga e te Pure

5. Eaa te ka tauturu ia tatou kia tapeka i to tatou arero?

⁵ E mea ngata i te akaari i te aroa takinga meitaki i roto i ta tatou tuatua. I te taiku anga ki te arero, kua tata te pipi ko Iakobo e: “Kare ua e tangata e vi ei te reira; e kino mate kore ïa, kua ki ïa i te kavangia.” (Iako. 3:8) Eaa te ka tauturu ia  tatou kia tapeka i teia mema o te kopapa e ngata tikai i te akaaereia? Ta Iesu au tuatua ki te au arataki akonoanga o tona tuatau te oronga maira i te kite oonu kia tatou. Kua tuatua aia e: “No te ki oki o te ngakau ra e tuatuaʼi te vaa.” (Mata. 12:34) Me inangaro tatou i te akaari i te aroa takinga meitaki na roto i ta tatou tuatua, ka akatupu tatou i te aroa takinga meitaki i roto i to tatou ngakau​—i roto tikai ia tatou uaorai. Ka akara tatou e akapeea te akamanako oonu anga e te pure i te tauturu anga ia tatou kia rave i te reira.

6. Eaa tatou ka akamanako oonu tikai ei i ta Iehova au angaanga aroa takinga meitaki?

⁶ ‘Kua ki te Atua a Iehova i te aroa takinga meitaki,’ i akakite mai ei te Pipiria. (Exo. 34:6, NW) “Kua ki te enua nei, e Iehova, i te [“aroa,” NW] takinga-meitaki oou na,” i imene ei te tata taramo. (Sala. 119:64) E maata te au papaanga i roto i te au Tuatua Tapu te akaari maira e akapeea a Iehova i te akaari anga i te aroa takinga meitaki ki tona aronga akamori. I te akamanako oonu anga tikai i ta ‘Iehova i rave’ ka akatupu ki roto ia tatou i te anoano kia tatanu i teia au tu o te Atua.​—E tatau ia Salamo 77:12.

7, 8. (a) Eaa te angaanga aroa takinga meitaki ta Iehova i rave kia Lota e tona ngutuare tangata? (e) Eaa to Davida manako te akaariia mai anga to te Atua aroa takinga meitaki kiaia?

⁷ Ei akaraanga, e akamanako ana i to Iehova akaora anga i te nepeu a Aberahama ko Lota e tona ngutuare tangata te takore anga Aia ia Sodoma, te oire i noo ana ratou. Te vaitata anga mai te tuatau, kua raurau atu te nga angera tei aere mai kia Lota kia apai aia i tona ngutuare e kia akaruke viviki i te oire. “E te tavarevare ua ra aia,” i karanga ai te Pipiria, “kua opu maira nga [angera] ra i tona rima, e te rima o tana vaine, e te rima o nga tamaine nana ra, e akaperepere to Iehova iaia; kua arataki raua iaia ki vao mai i taua oire ra, tuku atura.” Kare ainei to tatou ngakau e akakeuia ra me akamanako tatou i teia ravenga akaora anga, e kare ainei tatou e akakeuia ana kia ariki e e akaarianga te reira i te aroa takinga meitaki o te Atua?​—Gene. 19:16, 19.

⁸ E akamanako katoa ana i te akaraanga o te Ariki ko Davida o Iseraela i taito, tei imene e: “[Ko Iehova] tei akakore i taau katoa ra au apa, [e koia] tei akaora i toou katoa ra au maki.” Papu e kua ariki rekareka tikai a Davida i te akakoreia mai anga tana ara kia Bate-seba! Kua akapaapaa aia ia Iehova, i te na ko anga e: “Mei te teitei o te au rangi i runga i te enua nei, mei te reira te maata o tona aroa [“takinga meitaki,” NW] i te aronga i mataku iaia ra.” (Sala. 103:3, 11) Te akamanako oonu anga i teia e tetai atu au papaanga Tuatua Tapu, te akaki ra i to tatou ngakau ki te rekareka no to Iehova aroa takinga meitaki, e te akakeu ra ia tatou kia akapaapaa e kia akameitaki iaia. Te maata atu o to tatou ngakau ariki rekareka, ko te maata atuia o to tatou inangaro kia riro mai ei aronga aru i te Atua mou.​—Ephe. 5:1.

9. Eaa te tumu puapinga tikai i akaari ei te aronga akamori o Iehova i te aroa takinga meitaki i roto i to ratou oraanga i te au ra ravarai?

⁹ Te akaari maira te au akaraanga Tuatua Tapu e te oronga maira a Iehova i tona aroa takinga meitaki​—tona aroa tiratiratu⁠—​ki te aronga kua rauka takere tetai pirianga vaitata kiaia. Akapeea ra te aronga e ngere ra i taua pirianga vaitata ra ki te Atua ora? E tu kino ainei to Iehova kia ratou? Kare rava. “E takinga-meitaki oki [te Atua] ki te aronga mareka kore e te tangata kikino,” i akakite ei a Luka 6:35. “Te akaiti nei aia i tona rā ki rungao i te kino e te meitaki, e te akatopa mai nei aia i te ua ki runga i te tangata tuatua-tika e te tangata tuatua-tika kore.” (Mata. 5:45) I mua ake ka kite ei tatou i te tuatua mou e te taangaanga anga i te reira, kua akaariia mai kia tatou to te Atua takinga meitaki, me kore te takinga meitaki ta te Atua i akaari ki te au tangata ravarai. Ei aronga akamori nana, kua akaariia mai kia tatou tona aroa tiratiratu​—tona aroa takinga meitaki ngaueue kore. (E tatau ia Isaia 54:10.) Mataora tikai tatou no te reira! E tumu puapinga tikai te reira no te akaari anga i te aroa takinga meitaki na roto i ta tatou tuatua e na roto i tetai atu au tu o to tatou oraanga i te au ra ravarai!

10. Eaa te pure i riro ei ei tauturu anga puapinga i te akariro anga i te aroa takinga meitaki ei tuanga no to tatou tu?

¹⁰ E puapinga tikai te pure i te tauturu anga ia tatou i te akatupu i te aroa takinga meitaki. No te  mea ko te aroa e te takinga meitaki​—nga tuanga no te aroa tiratiratu​—e au tu ia no te ua o te vaerua tapu o Iehova. (Gala. 5:22) Ka rauka ia tatou i te akatupu i te aroa takinga meitaki i roto i to tatou ngakau na te akatika anga kia akakeuia tatou e taua vaerua ra. Te mataara tika rava atu e rauka mai ei te vaerua tapu o Iehova koia oki e pati i te reira na roto i te pure. (Luka 11:13) E mea tau kia pure putuputu tatou i te vaerua o te Atua e kia ariki i ta te reira aratakianga. Ae, e puapinga tikai te akamanako oonu anga e te pure me akaari tatou i te ture o te aroa takinga meitaki na roto i ta tatou tuatua.

Tei te Arero o te Nga Tokorua Akaipoipo te Aroa Takinga Meitaki

11. (a) Akapeea tatou i kite ei e te inangaro ra a Iehova i te au tane kia akaari i te aroa takinga meitaki ki ta ratou vaine? (e) Na roto i teea tu te tauturu ra te ture o te aroa takinga meitaki i tetai tane kia tapu i tona arero?

¹¹ Kua ako te apotetoro ko Paulo i te au tane e: “E aroa atu kotou i ta kotou au vaine, mei te Mesia katoa i aroa i te ekalesia, e kua oronga iaia uaorai ei oko.” (Ephe. 5:25) Te akamaara katoa maira a Paulo kia ratou i ta Iehova i akakite ana kia Adamu raua ko Eva. Kua tata te apotetoro e: “E akaruke ei te tangata nei i tona metua tane e tona metua vaine, ka piri atu ei ki tana vaine, e ka riro oki raua ei kopapa okotai.” (Ephe. 5:31) Te taka meitaki ra e, te inangaro maira a Iehova i te au tane kia piri tiratiratu ki ta ratou au vaine, i te akaari ua anga i te aroa takinga meitaki kia ratou. Ko te tane te akaaereia ra tona arero e te aroa tiratiratu, kare aia e akakitekite aere i te tu apa o tana vaine i te ngai tangata me kore te tuatua akakino anga iaia. E mea mataora nana i te akapaapaa i tana vaine. (Mase. 31:28) Mei te mea e ka tupu mai te manamanata i roto i to raua pirianga, ka akakeu te aroa takinga meitaki i te tane kia tapu i tona arero i te taakama anga i tana vaine.

12. Akapeea te tuatua a tetai vaine i te akaari anga e te akaaere ra te ture o te aroa takinga meitaki i tona arero?

¹² Te akaaere katoa ra te ture o te aroa takinga meitaki i te arero o te vaine. Kare e na te vaerua o teianei ao e akakeu ra i tana tuatua. Na te ‘akangateitei oonu anga i tana tane,’ ka tuatua meitaki aia iaia i te ngai tangata e ka akamaata mai i te akangateitei anga a tetai ke i tana tane. (Ephe. 5:33, NW) Kare aia e inangaro i te akaiti mai i te akangateitei anga a te tamariki i to ratou metua tane, ka kopae ra aia i te patoitoi iaia me kore kare aia e akaekoko i tona manako i mua ia ratou. Ka uriuri kapiti raua i taua au manako ra. “Te patu ra te vaine pakari ra i tona ra are,” i karanga ai te Pipiria. (Mase. 14:1) E ngai tau meitaki ua tona kainga no te katoaanga o te ngutuare tangata.

13. I teea ngai tikai e akaaereia ai te ture o te aroa takinga meitaki, e akapeea i te rave anga i te reira?

¹³ Me ko ratou ua i roto i to ratou are, e taangaanga ua rai te au tokorua akaipoipo i to ratou arero na roto i tetai tu te akaari ra e te akangateitei ra ratou i tetai e tetai. “E kopae atu kotou i taua au mea katoa nei,” i tata ei a Paulo, “te riri, te makitakita, te vareae, te akakino, te tuatua viivii ra, i to kotou vaa.” Kua tuatua katoa aia e: “Ka akangakau aroa ua e te takinga-meitaki, te akaaka, te maru, te akakoromaki maata, mei te aronga tapu e te akaperepereia, e te ikiia e te Atua ra . . . e kakau na i te aroa, ko taua tatua apa kore ua ra ïa.” (Kolo. 3:8, 12-14) Me matau te tamariki i te akarongo i te tuatua aroa e te tuatua  meitaki i te kainga, ka tupu meitaki mai ratou e ka aru katoa rai i te tu e tuatua ra to ratou nga metua.

14. Na roto i teea tu ka rauka i te pu ngutuare i te taangaanga i to ratou arero i te turuturu anga i te aronga ta ratou e akono ra?

¹⁴ Kua tata te tata taramo e: “Kua turu mai to takinga-meitaki iaku, e Iehova.” (Sala. 94:18) Ko tetai mataara meitaki rava atu te turuturu ra a Iehova i tona iti tangata koia oki te oronga anga i te akoanga e te aratakianga kia ratou. (Sala. 119:105) Akapeea te pu ngutuare i te puapinga anga mei te akaraanga o to tatou Metua i te rangi e te taangaanga anga i to ratou arero i te turuturu anga i te aronga ta ratou e akono ra? Ka rave ratou i te reira na te oronga anga i te aratakianga e te akamaroiroianga te anoanoia ra. E atianga meitaki tikai te tuatau Akamorianga a te Ngutuare i te aiai i te kimi anga kia rauka mai te kite puapinga o te Pipiria!​—Mase. 24:4.

Akaari i te Aroa Tiratiratu ki te Au Taeake Irinaki

15. Akapeea te aronga pakari e te aronga tukatau i te pae vaerua i te taangaanga anga i to ratou arero ei paruru anga i etai ke i roto i te putuputuanga?

¹⁵ “Na to [“aroa,” NW] takinga-meitaki e to tuatua-mou e tiaki ua mairai iaku,” i pure ei te Ariki ko Davida. (Sala. 40:11) Akapeea te aronga pakari Kerititiano e te aronga pakarikari pae vaerua i roto i te putuputuanga i te aru anga ia Iehova i roto i teia tu? Te taangaanga anga i to tatou arero i te akakite i te au manako Tuatua Tapu, e tu tikai ia no te aroa takinga meitaki.​—Mase. 17:17.

16, 17. Eaa ra tetai au ravenga ka akaari tatou e te akaaereia ra ta tatou tuatua e te ture o te aroa takinga meitaki?

¹⁶ Eaa ta tatou ka rave me kite tatou i tetai Kerititiano e aru ra i tetai aerenga te patoi ra i te au kaveinga o te Pipiria? Kare ainei tatou e akakeuia e te aroa takinga meitaki kia taangaanga i to tatou arero i te akatikatika anga iaia? (Sala. 141:5) Me kite mai tatou i tetai ara kino ta tetai taeake irinaki e rave ra, ka akakeu te aroa tiratiratu ia tatou kia akamaroiroi i te tangata tei rave i te tarevake kia “kapiki aia i te aronga pakari o te putuputuanga” kia rauka ia ratou i te ‘pure ma te akatainuanga iaia i te manongi i te ingoa o Iehova ra.’ (Iako. 5:14, NW) Me kare te tangata rave ara i aravei atu i te aronga pakari, e kare tatou i ripoti atu i te angaanga tarevake, kare tatou e akaari ra i te aroa takinga meitaki. Ka tupu mai te taitaia, te maromaroa ki tetai i rotopu ia tatou e ka manako puapinga kore, me kore ka apiapi i te au tu manako kore. Tetai ravenga i te akaari i te ture aroa takinga meitaki na roto i ta tatou tuatua, koia oki kia “akapumaana atu i te ngakau taitaia.”​—1 Tesa. 5:14.

¹⁷ Akapeea tatou me ariu atu me te koumuumu aereia ra te au taeake irinaki e te au enemi o  te Atua? Kare tatou e manako ekoko i te tu akarongo mou o to tatou au taeake, kare tatou e akarongo atu ki taua au tuatua ra me kore e ui atu ki te tangata tei akaapa mai, me te tau ra tona manako, e me tumuanga tau tikai tetai no tana au tuatua akaapa anga. Me te kimi ra te au enemi o te iti tangata o te Atua e teiea to tatou au taeake Kerititiano ei takinokino anga na ratou, ka akaari mai to tatou aroa tiratiratu no to tatou au taeake e kare tatou e oronga atu i tetai au akakiteanga.​—Mase. 18:24.

Te Tangata “Aroa Takinga Meitaki ka Rauka Iaia te Ora”

18, 19. Eaa ra te ture o te aroa takinga meitaki kia kore e takake mei to tatou arero i te akono anga i te au taeake akamori?

¹⁸ Ka kiteaia te aroa tiratiratu i roto i te tu e akono ra tatou i te au taeake akamori mou o Iehova. Noatu i raro ake i te au turanga takinokino, kare te ture o te aroa takinga meitaki e takake mei to tatou arero. Te riro anga te aroa takinga meitaki o te au tamariki o Iseraela “mei te au e peke vave ra,” kua mareka kore a Iehova. (Hose. 6:4, 6) I tetai tua ra, ka rekareka a Iehova me akaari putuputuia te aroa takinga meitaki. E akamanako ana akapeea aia i te akameitakianga i te aronga tei aruaru i te reira.

¹⁹ Kua tuatua a Maseli 21:21 e: “Ko tei aruaru i te tuatua tika e te aroa takinga meitaki ka rauka iaia te ora, te tuatua tika e te kaka.” (NW) Ko te au akameitakianga ka kite mai tetai tangata koia oki ka rauka iaia te ora​—kare e no tetai tuatau poto ua mari ra no tetai oraanga ope kore. Te tauturu ra a Iehova iaia ‘kia rave aia i te ora mutu kore.’ (1 Timo. 6:12, 19) No reira, ‘ka akono tatou i te aroa takinga meitaki ma tetai e tetai.’​—Zeka. 7:9, NW.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?

• Akapeea koe me akamarama mai i te aroa takinga meitaki?

• Eaa te ka tauturu ia tatou kia akaari ua rai i te ture o te aroa takinga meitaki na roto i ta tatou tuatua?

• Akapeea te au tokorua akaipoipo i te akaari anga i te aroa tiratiratu na roto i ta ratou tuatua?

• Eaa te akaari maira e te akaari ra tatou i te ture o te aroa takinga meitaki na roto i ta tatou tuatua i te akono anga i te au taeake irinaki?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 23]

Kua akapaapaa a Davida i to Iehova aroa takinga meitaki

[Tutu i te kapi 24]

Te rave putuputu ra ainei koe i te Akamorianga a te Ngutuare i te aiai?