Te na Mua ra Koe i te Akangateitei i te Au Taeake?

“Ei kapiti anga aroa mou to kotou ia kotou uaorai, i te aroa taeake ra; i te akangateitei anga tetai ki tetai.”—ROMA 12:10.

1, 2. (a) Eaa te akoanga ta Paulo i oronga i roto i tana reta ki to Roma? (e) Eaa te au uianga ka akamanako tatou?

I ROTO i tana reta ki to Roma, kua akataka te apotetoro ko Paulo i te puapinga no tatou ei au Kerititiano, kia akaari i te aroa i roto i te putuputuanga. Te akamaara maira aia e kia riro to tatou aroa “ei mea pikikaa kore.” Kua taiku katoa aia i te “aroa taeake” e kia akaariia taua aroa ra ma te “aroa mou” me kore aroa takinga meitaki.​—Roma 12:9, 10a.

² E tika, e maata te o maira ki te aroa taeake i to te akaari ua anga i te manako ngakau pumaana ki tetai ke. Kia akaariia taua manako ngakau ra na roto i te angaanga. No te mea, kare e tangata e kite i to tatou aroa e te takinga meitaki, kia akaari rava tatou i te reira. No reira a Paulo i kapiti mai ei i teia akoanga e kia na mua i te akaari “i te akangateitei anga tetai ki tetai.” (Roma 12:10e) Eaa te o maira i te akaari anga i te akangateitei? Eaa i puapinga ai kia na mua i te akaari i te akangateitei ki te au taeake? Akapeea tatou me rave i te reira?

Eaa te O Maira i te Akangateitei Anga i Tetai Ke?

3. Eaa te aiteanga o te kupu “akangateitei” i roto i te au reo mua o te Pipiria?

³ Te kupu Epera maata tei uriia no te “akangateitei” te aiteanga kia akamanako atu i tetai ke ei tangata puapinga. Te tangata e akangateiteiia ra kua manakoia e e puapinga tona. E uri uaia ana taua kupu Epera i roto i te au Tuatua Tapu e e “kakā,” te akakiteanga i te manako akaperepere e akaariia ra ki tei akangateiteiia. (Gene. 45:13) Te kupu Ereni tei uriia i roto i te Pipiria e “akangateitei” te akataka maira i te manako puapinga e te akaperepere. (1 Pete. 3:7) Ae, e mea akaperepere e te puapinga te aronga e akangateitei ra tatou.

4, 5. Eaa te pirianga o te manako akangateitei e te akono akangateitei? Akatutu mai.

⁴ Eaa te o maira i te akangateitei anga i tetai ke? Akamata te akangateitei anga ki toou manako anga i tetai ke. Ka akakeu katoaia toou manako i te tu e akono ra koe i tetai ke. Koia oki, te mea mua e akamanako tatou i to tatou taeake ma te akangateitei; ka rauka i reira ia tatou i te akono atu iaia ma te akangateitei.

⁵ Akapeea tetai Kerititiano te akaari anga i te akangateitei anga tika tikai ki tona au taeake me kare ona akangateitei anga ngakau tae no ratou? (3 Ioa. 9, 10) Mei tetai ua rakau ruperupe ka roa te tupu anga me akaia ki roto i te one meitaki, ka vai ua rai te akangateitei tika tikai me no roto mai i te ngakau. Me kare tatou e akangateitei i tetai ke mei to tatou ngakau, kare e roa ka ngaro ta tatou akangateitei anga mei te ua rakau tei akaia i roto i te one kino. No reira a Paulo i na mua ai i te taiku i tana akoanga no te akangateitei ma te tuatua taka meitaki e: “Ei aroa pikikaa kore rai” to kotou.​—Roma 12:9; e tatau ia 1 Petero 1:22.

Akangateitei i Tei Angaia ‘i to te Atua Tu’

6, 7. Eaa ra tatou ka akangateitei atu ei i tetai ke?

⁶ I te mea e ko te akangateitei anga ngakau  tae te taviri no te akaari anga i te akangateitei, auraka e ngaropoina ia tatou te au tumu Tuatua Tapu no te akangateitei anga i to tatou au taeake. No reira, ka akamanako tatou e rua o taua nga tumu ra.

⁷ Kare mei te au mea ora rai i runga i te enua nei, kua angaia te tangata ‘i to te Atua tu.’ (Iako. 3:9) No reira, tei ia tatou te au tu o te Atua mei te aroa, te pakari, e te tu tika. Akara ana eaa tetai au mea tei rauka ia tatou mei ko mai i Tei Anga ia tatou. Te akakite ra te tata taramo e: “E Iehova, . . . e toou ra kakā kua tukuia e koe ki rungao i te au rangi ra! . . . I raro iti ake [te tangata] i te au angela i te anga angaia e koe ra, e kua akakorona koe iaia i te kakā e te mana [“akangateitei,” King James Version].” (Sala. 8:1, 4, 5; 104:1) * Kua akakoronaia te au tangata e te Atua ki te tu kaka, e te akangateitei. No reira, me akangateitei tatou i tetai ke, te aiteanga, te ariki ra tatou ia Iehova, te Tumu no te akangateitei anga i te tangata. Me e tumu tikai to tatou no te akangateitei atu i te au tangata, mei teaa atura te maata kia akangateitei atu tatou i te au taeake!​—Ioa. 3:16; Gala. 6:10.

Au Mema o te Pamiri Okotai

8, 9. Eaa te tumu i taiku ei a Paulo kia manako akangateitei atu i te au taeake?

⁸ Kua taiku mai a Paulo i tetai tumu kia akangateitei tatou i tetai ke. I mua ua ake ka oronga ai aia i te akoanga kia akaari i te akangateitei, kua akakite aia e: “Ei kapiti anga aroa mou to kotou ia kotou uaorai, i te aroa taeake ra.” Te tuatua Ereni tei uriia “aroa mou,” no runga i te pirianga ketaketa e taokotai aroa ra i te pamiri. No reira, na roto i taua tuatua ra, te akataka maira a Paulo kia ketaketa e kia pumaana te pirianga i roto i te putuputuanga mei te pamiri piri vaitata rai. (Roma 12:5) Pera katoa, e akamaara e kua tata a Paulo i taua au tuatua ki te au Kerititiano akatainuia, kua riro te katoatoa ei au tamariki angai, e tai Metua ko Iehova. Te aiteanga, kua riro ratou ei pamiri piri vaitata. No reira, e tumu tau tikai no te au Kerititiano akatainuia i to Paulo tuatau kia akangateitei i tetai e tetai. E tika rai te reira no te aronga akatainuia o teia tuatau.

⁹ Akapeea te aronga o te “mamoe ke atu”? (Ioa. 10:16) Noatu e kare ratou i riro ake ei tamariki angai na te Atua, ka tau ratou i te kapiki i tetai e tetai ei taeake e te tuaine no te mea kua taokotaiia ratou i te ao katoa nei ei pamiri Kerititiano. (1 Pete. 2:17; 5:9) No reira, me te marama tikai ra te mamoe ke atu i te tumu e kapiki ra ratou i tetai e tetai ei “taeake” me kore e “tuaine,” e tumu anga tau i reira no ratou kia akangateitei ngakau tae i to ratou au taeake.​—E tatau ia 1 Petero 3:8.

Eaa ra i Puapinga Ai?

10, 11. Eaa ra i puapinga ai i te akaari i te akangateitei anga ngakau tae?

¹⁰ Eaa ra i puapinga ai kia akaari i te akangateitei anga ngakau tae? No teia tumu: Na te akaari anga i te akangateitei anga ki to tatou au taeake e te au tuaine, te turuturu maata ra tatou i te turanga meitaki e te taokotaianga o te putuputuanga katoa.

¹¹ E tika, kua kite tatou e ko te pirianga vaitata kia Iehova e te rauka anga te tauturu a tona vaerua te tumu ririnui roa atu no te akamaroiroianga tei rauka ia tatou ei au Kerititiano mou. (Sala. 36:7; Ioa. 14:26) I taua taime rai, me akaari mai te au taeake e te akaperepere ra ratou ia tatou, ka akamaroiroiia tatou. (Mase. 25:11) Ka mataora atu tatou me tuatua me kore me akaari mai tetai tangata i te akangateitei anga. Ka maroiroi e ka rekareka roa atu tatou i te tauta anga i te aaere na runga i te mataara ki te ora. Penei kua tupu ana teia kia koe.

12. Akapeea tatou i te akatupuanga i te turanga pumaana e te aroa i roto i te putuputuanga?

¹² I te mea e te kite maira a Iehova i to tatou anoano kia akangateiteiia mai, te raurau maira aia ia tatou na roto i tana Tuatua kia “inangaro maata i te akangateitei i tetai e  tetai.” (Roma 12:10, Today’s English Version; e tatau ia Mataio 7:12.) Te au Kerititiano ka akaperepere i taua akoanga meitaki tikai, ka akatupu i te turanga pumaana e te aroa i roto i te taokotaianga taeake Kerititiano. No reira, ka tau tatou kia akamanako e kia ui kia tatou uaorai e, ‘Eaa te taime openga i tuatua e i akaari ei au i toku akangateitei anga ngakau tae ki tetai taeake me kore tetai tuaine i roto i te putuputuanga?’​—Roma 13:8.

Apainga Puapinga Tikai na te Katoatoa

13. (a) Koai ma ka na mua i te akaari i te akangateitei? (e) Eaa te au tuatua a Paulo i roto ia Roma 1:7 e akakite maira?

¹³ Koai ma ka tau kia na mua i te akaari i te akangateitei anga? I roto i tana reta ki to Epera, kua akataka a Paulo i te aronga pakari Kerititiano ei “au arataki” te rave ra i te takainga mua. (Ebe. 13:17) E tika, e maata te au angaanga a te aronga pakari ka na mua i te rave. Ei au tiaki no te anana, ka na mua ratou i te akangateitei i te au taeake—e te au taeake aronga pakari. Ei akatauanga, me uipa te aronga pakari i te akamanako i te au anoano pae vaerua o te putuputuanga, e akangateitei ratou i tetai e tetai na te akarongo meitaki anga ki te au tuatua a te au taeake aronga pakari. Tetai katoa, ka akaari ratou i te akangateitei na te akamanako atu anga i te manako e te au tuatua a te aronga pakari katoatoa me raveia tetai ikianga. (Anga. 15:6-15) E akamaara tatou e, kare ta Paulo reta ki to Roma no te aronga pakari ua, mari ra no te putuputuanga katoa. (Roma 1:7) No tatou pouroa i teia tuatau teia akoanga kia na mua i te akaari i te akangateitei.

14. (a) Akatutu mai te tuke i rotopu i te akangateitei anga e te na mua anga i te akaari i te akangateitei. (e) Eaa te uianga ka ui tatou kia tatou uaorai?

¹⁴ Akara katoa i teia tuanga o ta Paulo akoanga. Kua raurau aia i te au taeake i Roma kare e kia akangateitei ua mari ra kia na mua i te akaari i te akangateitei. Eaa ra te reira i tuke ei? Akamanako i teia akaraanga. Ka akamaroiroi ainei te puapii i tetai pupu kite i te tatau, kia apii i te tatau? Kare. Kua kite takere ratou akapeea me tatau. Mari ra, ka tauturu te puapii i te tamariki kia meitaki atu ta ratou tatau. Mei te reira rai, te aroa no tetai e tetai ko te akairo te reira i te au Kerititiano mou, tei akakeu ia tatou kia akaari i te akangateitei. (Ioa. 13:35) Inara, mei te au tamariki kite e meitaki atura i te tatau na te akameitaki atu anga i to ratou tu karape i te tatau, ka meitaki atu tatou me na mua i te akaari i te akangateitei anga. (1 Tesa. 4:9, 10) Kua orongaia kia tatou tataki tai taua apainga puapinga tikai.  Penei ka ui tatou kia tatou uaorai e, ‘Te rave ra ainei au i te reira—te rave anga i te takainga mua i te akangateitei anga i tetai ke i roto i te putuputuanga?’

Akangateitei “i Tei Akaaka”

15, 16. (a) Koai ta tatou ka akamaara i te akangateitei, e no teaa ra? (e) Eaa te ka akaari mai e te akangateitei ngakau tae ra tatou i te au taeake e te au tuaine pouroa?

¹⁵ Koai i roto i te putuputuanga ta tatou ka akamaara i te akangateitei? Te akakite maira te Tuatua a te Atua e: “Koia tei apai i tei akaaka ki runga mei raro mai i te one ra, e tei putaua mei raro mai i te tiringa teita ra, koia tei akateitei; kia akanoo aia ia ratou i roto i te aronga mamaata, e kia rauka ia ratou te nooanga akangateitei ra: na Iehova oki te au tumu o te enua, e kua tuku aia i teianei ao ki rungao ra.” (1 Samu. 2:8) Akapeea te kaveinga i roto i taua au tuatua i te akakeuanga ia tatou kia tauta pakari kia na mua i te akaari i te akangateitei anga?

¹⁶ Ka ariki koe e te akangateitei ra te maataanga o te tangata i te aronga teitei atu ia ratou, inara kare teia aronga e akangateitei mai ana i taua aronga akaaka ra. Inara, kare a Iehova e pera ana. Te akakite maira aia e: “Ko tei akangateitei mai iaku ra, ko taku ïa e akangateitei atu.” (1 Samu. 2:30; Sala. 113:5-7) E akangateitei ana a Iehova i te katoatoa e tavini ra e e akangateitei ra iaia. Kare aia e kopae i “tei akaaka ra.” (E tatau ia Isaia 57:15; 2 Para. 16:9) E tika, ka inangaro tatou i te aru ia Iehova. No reira, me inangaro tatou i te kite e me te akangateitei tika tikai ra tatou i tetai ke, e ui tatou kia tatou uaorai e, ‘Mei teaa rai toku tu ki te aronga kare o ratou taoonga me kore kare e apainga ngateitei i roto i te putuputuanga?’ (Ioa. 13:14, 15) Ka akaari mai te pauanga i te maata o to tatou akangateitei anga ngakau tae i tetai ke.​—E tatau ia Philipi 2:3, 4.

Akangateitei na te Oronga Anga i to Tatou Taime

17. Eaa tetai mataara maata no tatou kia na mua i te akaari i te akangateitei, e no teaa ra?

¹⁷ Eaa tetai mataara maata no tatou kia na mua i te akaari i te akangateitei ki te katoatoa i roto i te putuputuanga? Na te oronga anga i to tatou taime no tetai ke. No teaa ra? Ei au Kerititiano, e maata ta tatou angaanga, e ka pou te taime i te rave anga i te au angaanga puapinga a te putuputuanga. No reira, kare i te mea poitirere e e puapinga tikai te taime kia tatou. Te marama katoa ra tatou e eiaa tatou e maro i te au taeake e te au tuaine kia oronga maata mai i to ratou taime. Pera katoa, e ariki rekareka ana tatou me marama tetai atu i roto i te putuputuanga e eiaa ratou e maro mai i to tatou taime.

18. Mei tei akaariia i te tutu i te kapi 18, akapeea tatou me akaari i to tatou tu puareinga ua i te oronga i tetai taime ki te au taeake?

¹⁸ Noatu rai, te kite ra tatou (te aronga tikai e tavini ra ei au tiaki i roto i te putuputuanga) e ko te akaruke puareinga ua i ta tatou au angaanga i te oronga i tetai taime ki te au taeake, te akangateitei ra tatou ia ratou. Na roto i teea tu? Na te akaruke anga i ta tatou angaanga kia oronga i tetai taime no te au taeake, mei te mea te karanga ra tatou, ‘E puapinga tikai koe kiaku, no reira ka akapou au i tetai taime kia koe i to te rave ua i taku e rave nei.’ (Mare. 6:30-34) Tika ua ra tetai tua. Me kare tatou e akaruke i ta tatou angaanga i te oronga i tetai taime no to tatou taeake, penei ka manako aia e kare aia e puapinga ana kia tatou. E tika, te marama uaia ra e e au taime rai tetai kare e rauka i te akaruke i tetai au mea  puapinga. Noatu rai, to tatou tu puareinga ua—me kore kare e inangaro ana—i te oronga i tetai taime ki etai ke, ka akaari mai mei teaa te oonu o to tatou akangateitei anga i te au taeake e te au tuaine i roto i to tatou ngakau.​—1 Kori. 10:24.

Tauta kia na Mua i te Rave

19. Na roto i teea mataara, i to te oronga ua i to tatou taime, e akaari ei tatou i te akangateitei anga ki te au taeake?

¹⁹ E au mataara puapinga ke atu tetai no tatou i te akangateitei i te au taeake. Ei akatauanga, me oronga i to tatou taime kia ratou, e akamanako katoa tatou ia ratou. Kua akanoo akaou a Iehova i te akaraanga. Kua akakite te tata taramo ko Davida e: “Tei te aronga tuatua-tika ra to Iehova mata, e tei ta ratou kapiki tona taringa.” (Sala. 34:15) Te tauta ra tatou i te aru ia Iehova na te ariu anga i to tatou mata e te taringa—to tatou manako katoa—ki to tatou au taeake, te aronga tikai ka pati tauturu mai. Na roto i teia, te akaari ra tatou i te akangateitei anga kia ratou.

20. Eaa te au akamaara anga no te akaari anga i te akangateitei ta tatou ka akamanako?

²⁰ Mei ta tatou i akamanako mai ana, ka inangaro tatou kia taka meitaki te tumu ka akangateitei ngakau tae ei tatou i te au taeake. Pera katoa, ka kimi tatou i te au atianga kia rave i te takainga mua i te akangateitei anga i te katoatoa, kapiti mai i te aronga akaaka. Na te rave anga i teia, ka akaketaketa atu tatou i te pirianga aroa taeake e te taokotaianga i roto i te putuputuanga. No reira, e akangateitei ua rai tatou pouroa i tetai e tetai, e kia na mua i te akaari i te akangateitei anga. Te akakoro ra ainei koe i te rave i te reira?

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Maara Ainei ia Koe?

• Eaa te o maira i te akangateitei anga i tetai ke?

• Eaa te au tumu no tatou kia akangateitei i te au taeake?

• Eaa i puapinga ai kia akaari i te akangateitei anga ki tetai e tetai?

• Na roto i teea au mataara ka akaari ei tatou i te akangateitei anga ki te au taeake?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 18]

Akapeea tatou me akaari i te akangateitei anga ki te au taeake?