Mei ia Phinehaza Ainei Koe me Aro Atu i te Au Akaaoanga?

E TIKAANGA ngateitei kia tavini ei tangata pakari no te putuputuanga. Te akakite maira te Tuatua a te Atua e e aro atu ana te aronga pakari i te au akaaoanga. Tetai taime, ka akava ratou i te au angaanga tau kore ei ‘akava no Iehova.’ (2 Para. 19:6) Me kore ka orongaia tetai angaanga ki tetai akaaere, kare ra aia e manako ana e ka rauka iaia mei ia Mose rai tei pati akaaka no runga i tetai angaanga e: “Koai oki au, ka tae ei au kia Pharao ra?”—Exo. 3:11.

Te oronga maira te au Tuatua Tapu tei tataia i raro ake i te akakeuanga a te vaerua tapu, e tei iki i te aronga pakari, i te au akaraanga meitaki o te au akaaere tei autu i te au timataanga. E tamaiti a Phinehaza na Eleazara e e mokopuna na Aarona, e kua tau aia kia riro mai ei taunga maata. Te akaari maira e toru atianga o tona oraanga i te anoano no te aronga pakari i teia tuatau kia aro atu i te au akaaoanga ma te mataku kore, te marama, e te irinaki kia Iehova.

“Kua Tu Akera Aia ki Runga”

E tamaiti mapu ua a Phinehaza te nooanga te ngati Iseraela i te Ngai Mataataa o Moabi. Te akakite maira te Pipiria e: “Kua timata iora taua au tangata i te akaturi ki te au vaine Moabi ra. . . . E kua kai oki te au tangata i ta ratou au atinga, e kua tupou ki raro i to ratou au atua.” (Nume. 25:1, 2) Kua tuku mai a Iehova i tetai maki mate ki runga i te aronga rave kino. Ka rauka ainei ia koe i te akamanako akapeea teia ripoti no te rave kino e te maki mate te akakeuanga ia Phinehaza?

Te akakite maira te papaanga e: “E i na, kua aere maira tetai o te tamariki a Iseraela, kua arataki maira i tetai vaine ngati Midiana ki tona au taeake, i mua i te mata o Mose, e i mua i te mata o te uipaanga tamariki a Iseraela katoa ra, te aue anake ra ïa i te ngutupa Are uipaanga ra.” (Nume. 25:6) Eaa ta te taunga ko Phinehaza ka rave? E mapu ua aia, e ko te tangata Iseraela tei rave i te kino, e mataiapo aia e arataki ra i te akamorianga i rotopu i te iti tangata.​—Nume. 25:14.

Inara ko Iehova ta Phinehaza i mataku, kare i te tangata. Tona kite atu anga i te nga tokorua, kua rave aia i te korare e kua aru atu ia raua ki roto i te puakapa e kua ko atura ia raua. Eaa to Iehova manako no te tu mataku kore e te tu papu tikai o Phinehaza? Kua akakore viviki a Iehova i te maki mate e kua papau atu i tetai koreromotu kia Phinehaza e ka vai rai te taoonga taunga ki roto i tona uanga “e tuatau ua atu.”​—Nume. 25:7-13.

Tika rai, kare te aronga pakari Kerititiano o teia tuatau e akatikatika i te manamanata na roto i te tu kino. Mei ia Phinehaza rai, kia papu tikai te aronga pakari e te mataku kore. Ei akaraanga, kua tavini ana a Guilherme ei tangata pakari no tetai nga marama ua e kua patiia aia kia o atu ki roto i tetai kumiti akavaanga. Te akavaanga no tetai tangata pakari tei rave i te tarevake e tei tauturu ana ia Guilherme i tona tamariki anga. “Kare au i mareka  roa ana i te piri atu ki roto i taua turanga ra,” i karanga ai aia. “Kare au e moe meitaki ana i te po. Kua akamanako ua rai au i tetai au ravenga no te akatikatikaanga i teia manamanata e kia rauka iaku i te akava kia tau ki ta Iehova au turanga. Kua pure au no tetai au ra e kua kimikimi na roto i te au puka Pipiria.” Kua tauturu teia iaia kia rauka te tu mataku kore i te akono i taua turanga ngata ra e kia oronga i te tauturu pae vaerua ki tona taeake tei rave i te tarevake.​—1 Timo. 4:11, 12.

Na te akaari anga i te tu mataku kore e te tu papu tikai me tupu mai te au turanga i roto i te putuputuanga, kia riro te aronga pakari ei au akaraanga meitaki no te akarongo e te tiratiratu. E tika, ka anoano katoaia tetai au Kerititiano kia akaari i te tu mataku kore, na te ripoti anga i te au tarevake kino ta ratou i kite mai. Pera katoa, ka umuumuia te tu tiratiratu kia kore e kapiti atu ki tetai oa me kore kopu tangata tei akaateaia ki vao.​—1 Kori. 5:11-13.

No te Marama Kare te Tamaki i Tupu

Kare to Phinehaza tu mataku kore mei te tu manako kore o tetai au mapu. Akamanako ana akapeea aia te akaarianga e kua marama aia—ma te tu matakite e te pakari—tona rongo anga i tetai ripoti ke. Kua patu te kopu o Reubena, Gada, e te kopu veenga o Manase i tetai atarau i te pae Kauvai i Ioridana. Kua manako etai au ngati Iseraela e ko te reira atarau, no te akamorianga pikikaa e kua teateamamao ratou no te tamaki atu.​—Iosu. 22:11, 12.

Akapeea a Phinehaza te ariu atu anga? Kua uriuri marie a Phinehaza i te manamanata ki te aronga tei patu i te atarau e te au mataiapo tutara o Iseraela. Kua akamarama mai te kopu tangata tei akaapaia, e ko te reira atarau no te ‘akamori ia Iehova.’ E kare te tamaki i tupu ana.​—Iosu. 22:13-34.

Me rongo tetai Kerititiano i tetai akaapaanga me kore tetai ripoti kino no tetai tavini o Iehova, e mea meitaki kia aru i to Phinehaza tu! Me marama tatou, kare tatou e riri me kore e akakite aere i ta tatou i kite no runga i to tatou au taeake.​—Mase. 19:11.

Akapeea te marama anga te tauturu anga i te aronga pakari kia rave i te akatikatikaanga mei ia Phinehaza rai? “Me tuatua aere tetai papuritia i tona manamanata ki tetai tangata,” i na Jaime ei, e tangata pakari no tetai ngauru tuma mataiti, “ka pati viviki au kia Iehova kia tauturu mai iaku kia kore e piripiri, kia oronga ra i te aratakianga Tuatua Tapu. Kua aravei mai tetai tuaine iaku no tona manamanata i te tu o tetai taeake kiaia i roto i tetai putuputuanga ke mai. No te mea e oa teia taeake noku, ka mama ua iaku i te tuatua atu kiaia. Inara, kua uriuri manako maua ko te tuaine no runga i tetai au kaveinga Pipiria. Kua akatika aia e ka tuatua aia na mua ki te taeake. (Mata. 5:23, 24) Kare ra i tupu viviki ana te au. E kua akamaroiroi au iaia kia akamanako i tetai atu au kaveinga Tuatua Tapu. Kua pure akaou aia no runga i te manamanata e kua tauta i te akakore atu i te ara.”

 Eaa tei tupu mai? Kua maara ia Jamie e: “I tetai nga marama i muri mai kua aravei mai te tuaine iaku. Kua akamarama mai aia e i muri mai kua tataraara mai te taeake no tana i tuatua ana. Kua pati aia kia angaanga raua i roto i te angaanga orometua e kua akameitaki atu iaia. Kua akatikatikaia te manamanata. Ka rauka ainei iaku i te akatikatika meitaki i te manamanata, naringa au i akaari i te tu papakitai?” Te ako maira te Pipiria e: “Auraka e rapurapu ana i te akatupu i te taumāro.” (Mase. 25:8) Ka akamaroiroi meitaki te aronga pakari marama i te au Kerititiano e au manamanata to ratou, kia taangaanga i te au kaveinga Tuatua Tapu, kia akatupu e kia rauka mai te au.

Pure Aia kia Iehova

E tikaanga ngateitei to Phinehaza i te tavini ei taunga no te iti tangata ikiia o te Atua. Mei tei akakiteia mai, noatu e mapu ua aia, e tu mataku kore tikai tona e te marama. Inara, e autu puapinga ai aia i te au akaaoanga, kia irinaki aia kia Iehova.

Muri ake te tauati e te taiaia anga te vaine a tetai tangata ngati Levi e te au tangata o Gibea no te kopu o Beniamina, kua aere atu tetai au kopu i te tamaki ki te ngati Beniamina. (Aka. 20:1-11) Kua pure ratou no ta Iehova tauturu i mua ake ka tamaki ei, inara e rua taime kare ratou i autu ana e e maata tei tamateia. (Aka. 20:14-25) Kua manako ainei ratou e kua puapinga kore ta ratou au pure? Te inangaro tikai ra ainei a Iehova ia ratou kia akatikatika i te tarevake tei raveia?

Ma tona irinaki ngaueue kore, kua tu akaou atu a Phinehaza ki mua, ei taunga maata no Iseraela i teianei. E kua pure e: “E aere akaou ainei au e tamaki i te tamariki a toku taeake a Beniamina, e ka akapaki ainei au?” Kua pau mai a Iehova e kua tuku atu i te ngati Beniamina ki roto i to ratou rima, e kua tutungi atura ia Gibea.—​Aka. 20:27-48.

Eaa te apiianga ta tatou i kite mai no runga i teia? Ka tupu ua rai tetai au manamanata i roto i te putuputuanga noatu te au tautaanga maroiroi e te au pure a te aronga pakari no te tauturu a te Atua. Me tupu mai teia, e meitaki kia akamaara te aronga pakari i ta Iesu au tuatua e: “E pati [me kore e pure], e e orongaia mai ta kotou; e kimi, e kitea ïa ia kotou; e topāpā atu, e kiritiia mai te pa ia kotou.” (Luka 11:9) Noatu kare te pure e pau vaveia mai, kia papu i te au akaaere e ka pau mai a Iehova i te reira me tau ki tona tuatau.

Ei akatauanga, kua anoano tikai tetai putuputuanga i Airerani i tetai Are Uipaanga Patireia inara kare te opita parani are o taua ngai ra i ariki mai ana i te patianga. Kua patoi aia i te au patianga no te ngai e manako ra te au taeake. I te akaraanga ko te opita maata anake no te paranianga are o te oire katoa, te ka ariki mai i te patianga. Ka tauturu ainei te pure, mei tei tupu i to Phinehaza tuatau?

Kua akakite mai tetai tangata pakari e: “Muri ake i te pure e te pati putuputu anga, kua aere atu matou ki te opati maata o te paranianga are. Kua akakiteia mai kiaku e ka pou rai tetai au epetoma e aravei ei matou i te opita maata. Inara, kua aravei matou iaia no tetai rima miniti. Muri ake tona kite anga i te au parani tei toroa akaouia, kua akatika mai aia ia matou kia rave i te akatu anga, e mei reira mai kua tauturu mai te opita parani are ia matou. Kua akamaroiroi mai te reira ia matou no runga i te mana o te pure.” Ae, ka pau mai a Iehova i te au pure ngakau tae a te aronga pakari tei irinaki iaia.

E apainga teiaa ta Phinehaza i Iseraela taito; inara ma te mataku kore, te marama e te irinaki anga i te Atua, kua autu meitaki aia i te au akaaoanga. Kua mareka a Iehova i to Phinehaza tu meitaki i te akono anga i te putuputuanga a te Atua. Mei tetai 1,000 mataiti i muri mai, kua akauruia a Ezera kia tata e: “Ko Phinehaza te tamaiti a Eleazara, te tutara ïa ki rungao ia ratou i muatangana, kua vaitatâ Iehova iaia ra.” (1 Para. 9:20) E ka vaitata rai a Iehova ki te katoatoa i teia tuatau e arataki ra i roto i te iti tangata o te Atua, e ki te au Kerititiano ravarai te tavini tiratiratu ra iaia.