E “Tuitarere Ua” i Roto i Teia Ao Kino

‘Ma te akarongo, kua aaki ua taua aronga ra e, e tangata ke ke ratou e te tuitarere ua i teianei ao.’​—EBE. 11:13.

1. Eaa ta Iesu i tuatua no te turanga o tana au pipi no runga i teianei ao?

“KA NOO tikai ra ratou i te ao nei,” i karanga ai a Iesu no runga i tana au pipi. Inara kua akamarama mai aia e: “Kare ratou no teianei ao, mei iaku nei rai oki kare i to teianei ao.” (Ioa. 17:11, 14) No reira a Iesu i akakite meitaki mai ei i te turanga o tana au pipi mou no runga i “teianei ao,” ko Satani te atua. (2 Kori. 4:4) Noatu e te noo ra ratou i roto i teia ao kino, kare ratou no teianei ao. To ratou turanga i roto i teia akatereanga, mei te au ‘tangata ke, e te tuitarere rai.’​—1 Pete. 2:11.

Kua Noo Ratou ei “Tuitarere Ua”

2, 3. Eaa i karangaia ai e kua noo ana a Enoka, Noa, e Aberahama raua ko Sara, ei ‘tangata ke ke e te tuitarere ua’?

² Mei te tuatau taito mai, e tuke rai te au tavini akarongo mou o Iehova mei te au tangata o teianei ao. I mua ake i te Vaipuke, ‘kua aaere a Enoka raua ko Noa e te Atua mou.’ (Gene. 5:22-24; 6:9) E nga tangata akakite maroiroi tikai  raua i ta Iehova au akavaanga ki rungao i te ao kino o Satani. (E tatau ia 2 Petero 2:5; Iuda 14, 15.) No te mea kua aaere raua e te Atua i roto i tetai ao kino, kua akamareka a Enoka i te Atua, e kua riro a Noa ei ‘tangata tuatua-tika e te apa kore i tona uki.’​—Ebe. 11:5; Gene. 6:9.

³ Te aru anga i ta te Atua patianga, kua akaruke a Aberahama raua ko Sara i te oraanga meitaki i Ura o Kaledea e kua inangaro i te noo aere ua i tetai enua ke. (Gene. 11:27, 28; 12:1) Kua tata te apotetoro ko Paulo e: “No te akarongo i akono ei Aberahama, ka tuatuaia mai ei aia e, e aere ki tetai enua e rauka mai iaia a muri atu ei tuanga; e aere atura aia ma te kite kore i taua enua i aereia e ia ra. No te akarongo i tuitarere ei aia i taua enua i tuatuaia maira, mei te mea e, e enua ke ra, i te noo ua anga i roto i te puakapa, ratou katoa ko Isaaka e Iakoba, ko nga tangata tuanga ïa ma ia katoa i tei tuatuaia maira.” (Ebe. 11:8, 9) No runga i taua au tavini akarongo mou a Iehova, kua tuatua a Paulo e: “I mate anake atura taua aronga ra ma te akarongo, kare rai i rauka tei tuatuaia maira, kua akara ra i taua au mea ra i te atea ke, e kua akarongo tikai, e kua āriki marie, kua aaki ua e, e tangata ke ke ratou e te tuitarere ua i teianei ao.”​—Ebe. 11:13.

Akamatakiteanga ki te Ngati Iseraela

4. Eaa te akamatakiteanga tei orongaia ki te ngati Iseraela i mua ake ka noo ei ratou i to ratou enua?

⁴ Kua maata mai te uanga a Aberahama, te ngati Iseraela, e kua akanooia ratou ei iti tangata e kua orongaia tetai papaanga ture e tetai enua no ratou. (Gene. 48:4; Deu. 6:1) Kia akamaara te iti tangata o Iseraela e ko Iehova te Pu tikai o to ratou enua. (Levi. 25:23) E au tangata noo kainga ua ratou, te ka anoanoia kia rave i ta te Pu e inangaro maira. Tei maata atu, kia akamaara ratou e “kare o te areto anake ra te mea e oraʼi te tangata nei”; auraka ratou e tuku i te au mea puapinga i te pae materia kia akangaropoina ratou ia Iehova. (Deu. 8:1-3) Mua ake ka noo ei ratou ki to ratou enua, kua orongaia teia akamatakiteanga ki te ngati Iseraela e: “E kia apaiia koe e to Atua e Iehova ki runga i te enua tana i taputou atu ki to ai metua ra, kia Aberahama, kia Isaaka, e kia Iakoba, e e oronga mai aia noou ra; e au oire mamaata, e te meitaki, kare i patuia e koe ra; E te au are i ki i te au mea memeitaki katoa, kare taau i akaki ra, e te au ruavai i koia, kare taau i ko ra, te au kainga vine e te olive kare taau i tanu ra; kia kai ra koe e kia merengo ra; Kia matakite ia koe i reira ko te ngaropoina aea a Iehova ia koe.”​—Deu. 6:10-12.

5. Eaa a Iehova i kopae ei ia Iseraela, e ko teea iti tangata ou tana i akaperepere?

⁵ Kare teia akamatakiteanga i tarevake ana. To Nehemia tuatau, kua tuatua tetai pupu ngati Levi ma te akama i tei tupu i muri ake te rauka anga i te ngati Iseraela te Enua Taputouia. Muri ake te noo anga te iti tangata o Iseraela ki roto i te au are memeitaki, maata te kai e te uaina, “kua kai iora oki ratou, e merengo akera, e poria atura.” Kua meameaau ratou i te Atua, e kua tamate katoa i te au peroveta tana i tono atu ei akamatakite ia ratou. No reira kua tuku a Iehova ia ratou ki to ratou au enemi. (E tatau ia Nehemia 9:25-27; Hose. 13:6-9) Muri mai, raro ake i te akatereanga pakari a to Roma, kua rave te ngati Iuda akarongo kore i tetai mea kino tikai, te tamate anga i te Mesia taputouia! Kua kopae a Iehova ia ratou e kua akaperepere i tetai iti tangata ou, te Iseraela pae vaerua.​—Mata. 21:43; Anga. 7:51, 52; Gala. 6:16.

‘Kare i to Teianei Ao’

6, 7. (a) Akapeea koe me akamarama i ta Iesu i tuatua no runga i te turanga o tana au pipi no teianei ao? (e) Eaa ra kare te au Kerititiano mou e riro ei tuanga no te akatereanga o Satani?

⁶ Mei tei akaariia mai i te akamataanga o teia atikara, kua akataka meitaki mai a Iesu Karaiti, te Upoko o te putuputuanga Kerititiano e kare tana au pipi no teianei ao, te akatereanga kino a Satani. I mua ake ka mate ei aia, kua akakite a Iesu ki tana au pipi e: “Naringa kotou no teianei ao, e inangaro mai to teianei ao i tona tikai: no te mea ra, kare kotou i to teianei ao, ko au i  iki ia kotou no roto i teianei ao, i riri mai ei teianei ao ia kotou.”​—Ioa. 15:19.

⁷ E totoa ra te Akonoanga Kerititiano, ka ariki ua ainei te au Kerititiano i teia ao, te aru anga i ta te reira au peu e te riro mai anga ei tuanga no te reira? Kare. Te ngai e noo ra ratou, kia tuke ratou mei te akatereanga o Satani. Mei tetai 30 mataiti i muri ake i to Karaiti mate anga, kua tata te apotetoro ko Petero ki te au Kerititiano e noo ra i te au tuanga tukeke o te patireia o Roma e: “E aku au akaperepere e, te ako atu nei au ia kotou, i te tangata ke, e te tuitarere, auraka e akatika i to te kopapa nei au anoano, ko tei tamaki mai ïa i te vaerua; Kia meitaki ta kotou tuatua i rotopu i te au etene.”​—1 Pete. 1:1; 2:11, 12.

8. Akapeea tetai tangata tuatua enua te akataka mai anga e kare te au Kerititiano mua e piri ana ki teianei ao?

⁸ Ei akapapu anga e kua noo te au Kerititiano mua ei ‘aronga ke ke e te tuitarere’ i roto i te patireia o Roma, kua tata te tangata tuatua enua ko Kenneth Scott Latourette e: “Kua kitea meitakiia e i te toru anere mataiti mua kua takinokino pakariia te Akonoanga Kerititiano . . . Kua tukeke te au akaapa anga. No te mea kare ratou i piri ana ki roto i te au peu pekani, kua karangaia e kare te au Kerititiano i te aronga irinaki i te Atua. No tei kare ratou i piri atu ana ki te au angaanga a te tangata​—te au tamataoraanga pekani, te au tarekarekaanga ta te au Keritiano e manako ra e kua ki i te au irinakianga peikani, te au peu e te au angaanga tau kore​—kua akakinoia ratou ei aronga te makitakita ra i te au tangata.”

Eiaa e Taangaanga Pu Tikai i Teianei Ao

9. Ei au Kerititiano mou, akapeea tatou me akapapu e kare tatou i te “aronga te makitakita ra i te au tangata”?

⁹ Eaa te turanga o teia tuatau? No runga “i teianei ao kino,” ka akono tamou tatou i te tu mei te au Kerititiano mua rai. (Gala. 1:4) No teia tu, kare te maataanga e marama ana i to tatou turanga e kua makitakita mai tetai pae ia tatou. Inara, kare tatou i te “aronga te makitakita ra i te au tangata.” No to tatou aroa i te tangata, e aere ana tatou mei tera are ki tera are, te tauta anga i te akakite i te “evangelia o te basileia [o te Atua]” ki te katoatoa. (Mata. 22:39; 24:14) Te rave nei tatou i teia no te mea kua irinaki tatou e kare e roa atu ka takore te kavamani Patireia o Iehova i raro ake ia Karaiti i te tutaraanga a te tangata apa nei, e ka mono atu i te reira ki tetai akatereanga tuatua tika.​—Dani. 2:44; 2 Pete. 3:13.

10, 11. (a) Eaa ta tatou ka rave kia kore e taangaanga pu tikai i teianei ao? (e) Eaa tetai au mataara kare te au Kerititiano maroiroi e taangaanga pu tikai i teianei ao?

 ¹⁰ Ei au tavini no Iehova kua kite tatou e te vaitata maira te openga o teia akatereanga, e kare teia i te taime no te akono i tetai oraanga puapinga i roto i teianei ao e ngaro atura. Ka akarongo tatou ki te au tuatua a te apotetoro ko Paulo e: “Teia ra taku tuatua, e te au taeake, te poto nei te tuatau. E tau i te aronga . . . i oko ra, mei te mea e kare a ratou; E te aronga i rave i to teianei ao ra, mei te mea e kare i rave; te ngaro ke nei oki te tu o teianei ao.” (1 Kori. 7:29-31) Akapeea te au Kerititiano o teia tuatau me taangaanga i teianei ao? Ka taangaanga ratou i te au apinga tekinoroti ou e te au ravenga no te komunikeiti anga ei akatotoa i te tuatua Pipiria i te ao katoa i roto i te au anere ua atu reo. Kare ratou e taangaanga maata i teianei ao ei kimi puapinga no te oraanga. Ka oko mai ratou i te au apinga ka anoanoia e ka ariki i te tauturu ka rauka mai mei teianei ao. Inara, kare ratou e taangaanga pu tikai i teianei ao, e ka tuku ratou i te au apinga e te au angaanga a teianei ao ki to ratou ngai tau.​—E tatau ia 1 Timoteo 6:9, 10.

¹¹ Kare te au Kerititiano maroiroi e taangaanga pu tikai i teianei ao i te pae o te apii teitei. E maata te au tangata o teianei ao te manako ra e e takainga puapinga tikai te apiianga teitei, kia rongonui e kia maata te moni. Inara te noo nei tatou te au Kerititiano ei aronga tuitarere ua e te aruaru ra i te au akakoroanga ke atu. Ka kopae tatou i “te umuumu atu i te mea teitei.” (Roma 12:16; Iere. 45:5) No te mea e pipi tatou na Iesu, ka akarongo tatou ki tana akamatakiteanga: “E akono meitaki e e matakite ia kotou i te morimori apinga: e maata ua oki to te tangata nei apinga, kare oki tei taua apinga nona ra tona ora.” (Luka 12:15) No reira, te akamaroiroiia nei te au Kerititiano mapu kia aruaru i te au akakoroanga pae vaerua, kia rauka mai tetai apiianga tau ei akono i to ratou au anoano kia rauka ia ratou i te tavini ia Iehova ‘ma to ratou ngakau katoa, vaerua, ririnui, e te manako katoa.’ (Luka 10:27) Na te rave anga i te reira, ka ‘maata atu ta ratou apinga i te Atua.’​—Luka 12:21; e tatau ia Mataio 6:19-21.

Kopae kia Kore e Akateiaaia e te Au Apiapi o te Oraanga

12, 13. Akapeea ta Iesu au tuatua i roto ia Mataio 6:31-33 te akatuke anga ia tatou mei te tangata o teianei ao?

¹² Tuke te manako o te au tavini o Iehova mei te au tangata o teianei ao no runga i te au apinga materia. No runga i teia, kua akakite a Iesu ki tana au pipi e: “Auraka kotou e apiapi ua, ka na ko ei ra, Eaa ua ta matou kia kai? e, Eaa oki ta matou kia inu? e, Eaa to matou kakau kia kakau? (Te kimi ra oki te au etene i taua au mea katoa ra:) kua kite oki to kotou Metua i te ao ra e, kia rauka taua au mea katoa ra ia kotou e tikaʼi. E na mua ra kotou i te kimi i te basileia o te Atua, e te tuatua-tika nana ra; e kapiti katoaia mai taua au mea katoa ra ia kotou.” (Mata. 6:31-33) Mei ta ratou i na roto mai ana, kua kite te maataanga o to tatou au taeake irinaki e ka oronga ua mai to tatou Metua i te rangi i te au mea ta ratou ka anoano.

¹³ “Kareka te akono i te Atua e te mareka ua ra, ko te apinga maata ïa.” (1 Timo. 6:6) E tuke te reira i ta te au tangata o teianei ao e manako ra. Ei akaraanga, me akaipoipo te au mapu, e inangaro ua ana te maataanga ‘kia rauka mai te au mea ravarai’ i te reira taime​—tetai are me kore apatimani e te au apinga oko maata i roto, tetai motoka manea, e te au apinga erekitoroniki ou. Inara, kare te au Kerititiano e noo ra ei au tuitarere e inangaro ua atu i tei kare e rauka ia ratou. Mataora tikai i te kite e e maata tei akaruke i tetai au apinga materia kia oronga i to ratou taime e te maroiroi ki ta Iehova angaanga ei au papuritia maroiroi no te Patireia. Te tavini ra tetai pae ei au painia, i te Betela, i roto i te angaanga tutaka, me kore ei au mitinari. Te ariki rekareka ra tatou pouroa i  te angaanga ngakau tae a to tatou au taeake akamori o Iehova!

14. Eaa te apiianga ta tatou i kite mai mei ta Iesu parapore no te tangata ruru?

¹⁴ I roto i tana parapore o te tangata ruru, kua tuatua a Iesu e ka akatupu “te anoano maata i to teianei ao, e te pikikaa o te apinga” kia kore te tuatua a te Atua e uua mai i roto i to tatou ngakau. (Mata. 13:22) Ka tauturu to tatou oraanga merengo ei aronga tuitarere i roto i teia akatereanga kia kore tatou e topa atu ki roto i teia ereere. Mari ra, ka tauturu mai te reira ia tatou kia akono i to tatou mata kia “meitaki,” me kore kia akamou i te mata ki te Patireia o te Atua e te tuku anga i to te reira au anoano na mua i roto i to tatou oraanga.​—Mata. 6:22.

“Te Ngaro Ke nei Teianei Ao”

15. Eaa te au tuatua a te apotetoro ko Ioane e akaari maira i te irinakianga e te tu o te au Kerititiano mou no teianei ao?

¹⁵ Tetai tumu maata i noo ei tatou te au Kerititiano mou ei ‘tangata ke, e te tuitarere’ i roto i teianei ao, no te mea kua irinaki tatou e te poto nei te tuatau o teianei ao. (1 Pete. 2:11; 2 Pete. 3:7) Ka akaari tatou e te irinaki ra tatou i teia na roto i ta tatou au ikianga ka rave, au inangaro e te au akakoroanga. Kua ako te apotetoro ko Ioane i te au taeake irinaki e auraka e anoano i to teianei ao me kore te au mea o teianei ao, no te mea “te ngaro ke nei teianei ao, ma ta to reira katoa e anoano nei: ko tei akono ra i to te Atua ra anoano, e tika ïa i te ora anga e tuatau ua atu.”​—1 Ioa. 2:15-17.

16. Akapeea tatou me akaari e e iti tangata akatakakeia mai tatou?

¹⁶ Kua akakiteia ki te ngati Iseraela e me akarongo ratou kia Iehova, ka riro mai ratou ‘ei apinga akaperepere maata nana, i to te au tangata ravarai.’ (Exo. 19:5) Me akarongo te ngati Iseraela ki te Atua, ka tuke ta ratou akamorianga e to ratou oraanga ki to te iti tangata ke mai. Pera katoa i teia tuatau, kua akatakake mai a Iehova i tetai iti tangata nona uaorai tei tuke mei te ao o Satani. Kua akakiteia mai kia tatou e: ‘E kopae tatou i te akono kore i te Atua, e te anoano o teianei ao, kia noo tatou ma te tau meitaki, te tuatua-tika, e te akono i te Atua, i teianei ao; I te akara anga atu i taua meitaki e tiakiia nei, koia te mama anga kakā mai o te Atua maata ra, e to tatou Ora ko Iesu Mesia; Ko tei oronga iaia uaorai no tatou, kia ora tatou iaia i te au tuatua kikino ravarai, e kia tamā aia ia tatou ei tangata tikai nona uaorai, e te maroiroi i te au angaanga memeitaki ra.’ (Tito 2:11-14) I roto i teia “au tangata” nei, ko te au Kerititiano akatainuia e te mirioni ua atu “mamoe ke atu” a Iesu, te tauturu ra ia ratou.​—Ioa. 10:16.

17. Eaa ra kare te aronga akatainuia e to ratou au oa e tataraapa e kua noo ana ratou ei aronga tuitarere i roto i teia ao kino?

¹⁷ “Taua meitaki e tiakiia nei” e te aronga akatainuia, kia tutara kapiti e Karaiti i runga i te rangi. (Apo. 5:10) Me akatupuia te manakonakoanga no te ora mutu kore i te enua nei no te mamoe ke atu, kare ratou e riro akaou ei aronga tuitarere i roto i tetai ao kino. Ka noo ratou i roto i te au are manea e ka maata ta ratou ka kai e ka inu. (Sala. 37:10, 11; Isa. 25:6; 65:21, 22) Kare e ngaropoina ia ratou mei te ngati Iseraela rai, e na Iehova ‘te Atua o te au enua katoa nei’ te au mea ravarai. (Isa. 54:5) Kare te aronga akatainuia e te mamoe ke atu e tataraapa e i noo ana ratou ei aronga tuitarere i roto i teia ao kino.

Akapeea Koe me Pau?

• Na roto i teea tu i noo tuitarere ei te au tane akarongo mou i taito?

• Akapeea te au Kerititiano mua te noo anga i roto i teianei ao?

• Eaa ta te au Kerititiano mou ka rave kia kore e taangaanga pu tikai i teianei ao?

• Eaa ra tatou kare e tataraapa e kua noo ana tatou ei aronga tuitarere i roto i teia ao kino?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 18]

Kua patoi te au Kerititiano mua i te tamataoraanga kino e te tau kore