No te Ora e te Au, Aru i ta te Vaerua

‘Kia kore e aru i ta te kopapa, i ta te vaerua ra.’​—ROMA 8:4.

1, 2. (a) Eaa tetai turanga kino tei tupu mai no tei tavarengaia tetai tangata e akaoro ra? (e) Eaa te kino ka tupu mai me tavarengaia i te pae vaerua?

“E MAATA tei tavarengaia i te tuatau akaoro anga, e te kino ua atura te reira i te au mataiti ravarai.” Ko ta te tekeretere o te apinga akaoro o Marike te reira i akakite mai. Ko te tereponi apaipai tetai apinga te tavarenga ra i te tangata akaoro mei tana ka tau i te rave​—te akaoro anga. Tere atu i te toru tuanga o te aronga tei uiuiia tei karanga e kua u ratou me kore mei akauia rai ratou e tetai tangata akaoro e tuatua ra i runga i tana tereponi apaipai. Penei, mama atu i te taangaanga i te tereponi apaipai i te tuatau akaoro anga, inara ka tupu mai te kino.

² Te tika katoa ra te reira no runga i to tatou turanga pae vaerua. Mei tetai tangata akaoro rai e tavarengaia ra e kare e kite atu i te au akairo o te kino, ka kino katoa tetai tangata tei tavarengaia e te au apinga kia kore e akamori i te Atua. Me akatika tatou e kia aere ke to tatou manako mei to tatou aerenga Kerititiano e te au angaanga teokaratiki, ka kino to tatou akarongo mei tetai pai ngaa rai. (1 Timo. 1:18, 19) Kua akamatakite mai te apotetoro ko Paulo i teia kino te akamatakite anga aia i tona au taeake Kerititiano i Roma e: ‘Ko te akono  oki i ta te kopapa nei, ko te mate ïa; kare ko te akono i ta te vaerua ra, ko te ora ïa e te au.’ (Roma 8:6) Eaa ta Paulo e manako ra? Akapeea tatou me kopae i ‘te akono i ta te kopapa’ e kia aruaru i ‘te akono i ta te vaerua’?

Kare Rava a Ratou Akaapa Anga

3, 4. (a) Eaa ta Paulo i tata no runga i tona uaorai turanga ngata? (e) Eaa ra tatou ka inangaro ei i te kite i to Paulo turanga?

³ I roto i tana reta ki to Roma, kua tata a Paulo no runga i tetai turanga ngata tana i na roto​—te manamanata i rotopu i tona kopapa e tona manako. (E tatau ia Roma 7:21-23.) Kare e te kimi kotoe ra a Paulo me kore te tangi ra aia iaia uaorai, mei te mea rai e kua maata rava tana ara e kare ana ravenga ke atu. No te mea, e tangata pakari aia, e Kerititiano akatainuia ki te vaerua, tei ikiia ei ‘aposetolo no te au etene.’ (Roma 1:1; 11:13) Eaa ra a Paulo i tata ei no runga i tona uaorai turanga ngata?

⁴ Te akakite tika maira a Paulo e kare e rauka iaia uaorai i te rave i te anoano o te Atua mei tana e inangaro ra. Eaa te tumu? Kua karanga aia e: “Kua rave katoatoa oki i te ara, e kua ngere i te akameitaki a te Atua.” (Roma 3:23) No te mea e uanga aia na Adamu, e tangata apa a Paulo e e au anoano tarevake tona. Te marama ua ra tatou iaia, no te mea e aronga apa tatou pouroa e te aro atura i te au taomianga i te au ra ravarai mei iaia rai. Pera katoa, e maata te au tavarengaanga te ka akaanga ke i to tatou manako e ka arataki ke ia tatou mei te ‘ara piri, e tae atu ei ki te ora.’ (Mata. 7:14) Inara, kare te reira turanga i te mea puapinga kore kia Paulo, e kia tatou katoa.

5. Noea mai to Paulo tauturu e te akapumaana anga?

⁵ Kua tata a Paulo e: “Naai au e akaora . . . ? E akameitaki au i te Atua i te mea e ora i to tatou Atu ra ia Iesu Mesia.” (Roma 7:24, 25) E kua tuatua atu aia ki te aronga “i roto ia Iesu Mesia”​—te au Kerititiano akatainuia. (E tatau ia Roma 8:1, 2.) Na roto i tona vaerua tapu, kua angai a Iehova ia ratou ei au tamariki, te kapiki anga ia ratou ei ‘aronga tuanga ma te Mesia.’ (Roma 8:14-17) Na te vaerua o te Atua e to ratou irinaki anga i te atinga oko o Karaiti e tauturu ana ia ratou kia autu i te turanga ngata ta Paulo e akakite maira e ‘kare rava e akaapa anga’ e rauka. Kua akaoraia mai ratou mei ‘te ture o te kino e te mate.’

6. Eaa ra te au tavini pouroa o te Atua ka akamanako ei i ta Paulo au tuatua?

⁶ Noatu e te tuatua ra a Paulo ki te au Kerititiano akatainuia, ka puapingaia te au tavini pouroa a Iehova mei tana i tuatua no runga i te vaerua o te Atua e te atinga oko o Karaiti, noatu eaa to ratou manakonakoanga. No te mea kua akauruia a Paulo kia oronga i taua akoanga ra ki te au Kerititiano akatainuia, e puapinga tikai no te au tavini pouroa a te Atua kia marama i tana i tata e kia puapingaia mei te reira.

Kua Akaapa te Atua i te Ara i Roto i te Tangata Nei

7, 8. (a) I roto i teea tu i ‘apikepike ei te ture i roto i te tangata?’ (e) Eaa ta te Atua i akatupu na roto i tona vaerua e te oko?

⁷ I roto ia Roma pene 7, kua kite a Paulo i te mana o te ara i rungao i te tangata apa. I roto i te pene 8, kua tuatua aia no runga i te mana o te vaerua tapu. Kua akamarama mai te apotetoro akapeea te vaerua o te Atua me tauturu i te au Kerititiano kia patoi atu i te mana o te ara, kia rauka ia ratou i te aru rotai i to Iehova anoano e kia mareka mai aia. Kua taiku mai a Paulo e na roto i te vaerua o te Atua e te atinga oko o tana Tamaiti, kua akatupu te Atua i tetai mea kare i rauka ana i te Ture a Mose.

⁸ Kua akaapa te Ture e tana au akauenga e manganui i te aronga ara. E e aronga apa te  kau taunga maata o Iseraela e tavini ra i raro ake i te Ture e kare e rauka ia ratou i te oronga i tetai atinga tau no te ara. I roto i taua tu ra kua ‘apikepike te ture i roto i te tangata.’ Kua tono mai te Atua i tana Tamaiti “mei te tangata kino nei te tu,” e kua riro tona oko, ‘ei akamate i te kino [me kore te ara] i roto i te tangata nei,’ e kua autu atu i “te mea kare rava i tika i te ture.” Tei tupu mai, kua akatikaia te au Kerititiano akatainuia ei aronga tuatua tika no to ratou irinaki i te atinga oko o Iesu. Kua akamaroiroiia ratou kia ‘kore e aru i ta te kopapa, i ta te vaerua ra.’ (E tatau ia Roma 8:3, 4.) Ae, kia rave tiratiratu ratou i te reira e tae ua atu ki te openga o to ratou oraanga i te enua nei kia rauka ia ratou “te korona ora.”​—Apo. 2:10.

9. Eaa te aiteanga o te tuatua “ture” i roto ia Roma 8:2?

⁹ Kapiti mai ki “te ture,” kua taiku mai a Paulo i ‘te ture a te vaerua’ e ‘te ture o te kino e te mate.’ (Roma 8:2) Eaa teia au ture? Te tuatua “ture” i konei kare ko tetai ua atu au ture, mei te au ture rai i roto i te Ture a Mose. Kua akakite mai tetai tataanga e: “Te aiteanga o te tuatua Ereni no te ture ko te kaveinga e arataki ra i te angaanga a tetai tangata me e mea meitaki me kore e kino. Te oronga katoa maira taua tuatua ra i tetai aratakianga e eaa ta tetai tangata ka rave i roto i tona oraanga.”

10. I teea tu i riro ei tatou i raro ake i te ture o te ara e te mate?

¹⁰ Kua tata te apotetoro ko Paulo e: “E teianei no te tangata okotai ra i o mai ei te kino i te ao nei, e no te kino oki te mate; e kua taea katoaia oki te tangata ravarai e te mate, no te mea kua ara katoatoa.” (Roma 5:12) Ei uanga na Adamu, tei raro ake tatou i te ture o te ara e te mate. E akakeu ua ana to tatou tu ara ia tatou kia rave i te au mea te akamareka kore ra i te Atua, taopenga mai e mate. I roto i tana reta ki to Galatia, kua kapiki a Paulo i taua au angaanga ra e taua au tu ra, ei au ‘angaanga na te kopapa.’ E kua akakite katoa mai aia e: “Ko te aronga e rave i te reira au peu, kare ratou e noo i te basileia o te Atua.” (Gala. 5:19-21) Teia tu tangata te aite ra ki te aronga tei aru i ta te kopapa. (Roma 8:4) To ratou “kaveinga e arataki ra i te angaanga” e to ratou ‘tu no te oraanga,’ no te kopapa ua nei. Inara ko te aronga anake ua ainei tei rave i te moeaana, akamori itoro, e te purepure me kore i te au ara kino, te akono ra i ta te kopapa? Kare, te au angaanga a te kopapa te kapiti maira i ta tetai pae e manako ra ei  au tu apa ua, mei te akarere, riri, karo, e te vareae. Koai ma ka rauka i te tuatua e kare rava aia e akono ana i ta te kopapa?

11, 12. Eaa ta Iehova i oronga mai ei tauturu ia tatou kia autu atu i te ture o te ara e te mate, e eaa ta tatou ka rave kia mataora i ta te Atua akaperepere anga?

¹¹ Mataora tikai tatou e na roto ia Iehova kua rauka ia tatou i te autu atu i te ture o te ara e te mate! Kua akakite a Iesu e: “I aroa mai te Atua i to te ao nei, kua tae rava ki te oronga anga mai i tana Tamaiti anau tai, kia kore e mate te akarongo iaia, kia rauka ra te ora mutu kore.” Na te ariki anga i te aroa o te Atua e te irinaki anga i te atinga oko o Iesu Karaiti, i matara mai ei tatou mei te ara e akaapa ra ia tatou. (Ioa. 3:16-18) Ka rauka ia tatou i te tuatua mei ia Paulo rai e: “E akameitaki au i te Atua i te mea e ora i to tatou Atu ra ia Iesu Mesia.”

¹² Kua aiteite to tatou turanga ki te akaoraia mai anga mei tetai maki kino. Me ka inangaro tatou kia ora mai, ka rave tatou i ta te taote i akakite mai. Noatu e ka rauka i to tatou akarongo i roto i te oko i te akamatara mai ia tatou mei te ture o te ara e te mate, ka vai rai to tatou tu apa e te ara. Maata atu te o maira ki te rauka anga tetai pirianga vaitata ki te Atua e kia mataora i ta te Atua akaperepere anga e tana akameitakianga. Kapiti mai i te akatupu anga i “te tuatua-tika a te ture,” kua akakite katoa mai a Paulo i te manako no te aru anga i ta te vaerua.

Aru i ta te Vaerua​—Akapeea Ra?

13. Eaa te aiteanga kia aru i ta te vaerua?

¹³ Me aere tatou, te neke ra tatou ki tetai ngai me kore akakoroanga. No reira, kia tere ki mua i te pae vaerua ka anoanoia kia aru i ta te vaerua​—noatu ka tarevake tatou i tetai taime. (1 Timo. 4:15) I te au ra ravarai e te ka rauka ia tatou, e tauta tatou kia aere, me kore kia aru rotai to tatou oraanga ki te aratakianga a te vaerua. ‘Akono i ta te vaerua’ kia mareka mai te Atua.​—Gala. 5:16.

14. Eaa te manako o te aronga “i tau i ta te kopapa nei”?

¹⁴ I roto i tana reta ki to Roma, kua akakite mai a Paulo e rua tu tangata kare to raua manako e rotai ana. (E tatau ia Roma 8:5.) Kare te aiteanga o te kopapa i konei e ko te tangata tikai. I roto i te Pipiria, tetai taime e taangaangaia ana te tuatua “kopapa” ki te tu ara e te tu apa o te tangata. Ko teia te tu te akatupu nei i te manamanata i rotopu i te kopapa e te manako ta Paulo i taiku i mua  ana. Inara, kare te aronga “i tau i ta te kopapa nei” e patoi ana i te reira mei ta Paulo rai e rave ana. Kare ratou e akamanako ana i ta te Atua e umuumu maira mei ia ratou e kare ratou e ariki ana i tana tauturu, kua akakeuia ra ratou kia ‘akono i ta te kopapa.’ Tei runga to ratou manako i te akamerengo anga i to ratou au anoano i te pae kopapa. E tuke ra te inangaro o te aronga ‘i tau i ta te vaerua,’ te akamou ra ratou i to ratou manako ki runga ‘i ta te vaerua’​—te au mea ta Iehova i oronga mai.

15, 16. (a) Akapeea te akamou anga i te manako ki runga i tetai apinga te akakeuanga i ta tatou e manako ra? (e) Eaa ta te maataanga o te tangata e akamou nei i to ratou manako ki runga i teia tuatau?

¹⁵ E tatau ia Roma 8:6. Me inangaro tetai tangata i te rave i tetai angaanga​—me e meitaki e me e kino—​ka akamou aia i tona manako ki runga i te reira. Te au tangata e akamou ra i to ratou manako ki runga i ta te kopapa, ka akakeuia ratou kia inangaro i te au apinga o te kopapa. Tei runga to ratou au manako, e to ratou au inangaro i taua au mea ra.

¹⁶ Eaa ta te maataanga i teia tuatau e akapou ra i to ratou manako ki runga? Kua tata te apotetoro ko Ioane e: “Ko te au mea ravarai oki o teianei ao, ko te anoano tika kore o te kopapa nei, e te anoano tika kore o te mata nei, e te akatietie o te ora anga nei, kare ïa i to ko mai i te Metua ra, no teianei ao anake ïa.” (1 Ioa. 2:16) Teia au inangaro ko te ori, turanga teitei e kia maata te apinga. Kua ki te au puka, makatini, nutipepa, teata, porokaramu tivi, e te Initaneti i teia au mea, ko ta te maataanga e akamou ra i to ratou manako ki runga no te mea ko teia ta ratou e inangaro ra. Inara, “ko te akono oki i ta te kopapa nei, ko te mate ïa”​—i te pae vaerua i teianei e i te pae kopapa no te tuatau ki mua. No teaa ra? “No te mea, ko taua anoano o te kopapa nei, e mea tau kore ïa i te Atua; kare oki te reira e kauraro i te ture a te Atua, kare oki e tika kia pera. E teianei, te aronga i tau i ta te kopapa ra, kare rava te Atua e mareka mai ia ratou.”​—Roma 8:7, 8.

17, 18. Akapeea tatou me akono i ta te vaerua, e eaa te ka tupu me rave tatou i te reira?

¹⁷ Tetai tua, ‘ko te akono i ta te vaerua ra, ko te ora ïa e te au’​—te oraanga mutu kore no te tuatau ki mua e te manako au ki te Atua i teianei. Akapeea tatou me ‘akono i ta te vaerua’? Na te akamou anga i to tatou manako ki runga i ta te vaerua, e te akatupu anga i te inangaro no te au mea pae vaerua. Ia tatou e rave ra i teia, ka ‘kauraro to tatou manako ki te ture a te Atua’ e tei “tau” ki tona manako. Me aro atu tatou i tetai timataanga, kare tatou e ekoko i ta tatou ka rave. Ka akakeuia tatou kia rave i te ikianga tika​—tei aru i ta te vaerua.

¹⁸ No reira, e puapinga tikai kia akamou i to tatou manako ki runga i ta te vaerua. Ka rave tatou i teia na te ‘tatua anga i to tatou ngakau,’ te rave anga i te au angaanga pae vaerua, kapiti mai te pure putuputu anga, tatau anga e te apiianga i te Pipiria, aere anga ki te uipaanga, e te angaanga orometua Kerititiano. (1 Pete. 1:13) Ka akamou tatou i to tatou manako ki runga i ta te vaerua, kia kore ta te kopapa e tamanamanata mai ia tatou. Ka aru i reira tatou i ta te vaerua. Me rave tatou i teia, ka rauka te au akameitakianga, no te mea ko te akono i ta te vaerua ko te ora ia e te au.​—Gala. 6:7, 8.

Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?

• Eaa “te mea kare rava i tika i te ture ra,” e akapeea te Atua te autu anga i te reira?

• Eaa ‘te ture o te kino e te mate,’ e akapeea tatou te matara mai anga mei te reira?

• Eaa ta tatou ka rave me ‘akono i ta te vaerua’?

[Au Uianga Apii]

[Au Tutu i te kapi 12]

Te aru ra ainei koe i ta te kopapa, me i ta te vaerua?