Auraka e ‘Akara ki Muri’

“Kare rava e tangata i tuku i tona rima ki te arote, ka akaraʼi ki muri, e tau i te basileia o te Atua.”​—LUKA 9:62.

AKAPEEA KOE ME PAU?

Eaa ra tatou ka ‘akamaara ai i te vaine a Lota’?

Eaa te au mea e toru kare tatou e manako atu?

Akapeea tatou me aru vaitata ua rai i to Iehova akaaerenga?

1. Eaa te akamatakiteanga ta Iesu i oronga mai, e eaa te uianga e uiia ra?

“E AKAMAARA i te vaine a Lota.” (Luka 17:32) Puapinga maata atu i teianei te akamatakiteanga tei orongaia mai e Iesu Karaiti mei tetai 2,000 mataiti i topa. Inara, eaa te aiteanga o ta Iesu akamatakiteanga pakari? Kare te ngati Iuda e akarongo maira e anoano ra i tetai atu au akamarama anga. Kua kite ratou eaa tei tupu ki te vaine a Lota. Iaia e tona pamiri e oro ra ki vao ia Sodoma, kua akarongo kore aia e kua akara ki muri e kua riro mai aia ei pou tai.​—E tatau ia Genese 19:17, 26.

2. Eaa te tumu i akara ai te vaine a Lota ki muri, e eaa tei tupu kiaia no tona tu akarongo kore?

² Eaa ra te vaine a Lota i akara ei ki muri? Te inangaro ra ainei aia i te kite e eaa te tupu ra? Kua akara ainei aia ki muri no te irinaki kore me kore kare ona akarongo? Me te akara ra ainei aia ma te inangaro i te au apinga pouroa tana i akaruke ki roto ia Sodoma? (Luka 17:31) Eaa ua atu te tumu i akara ai aia ki muri, kua mate aia no tona tu akarongo kore. Akamanako ana! Kua mate aia i taua ra rai i tamateia ai taua au tangata kanga viivii ra o Sodoma e Gomora. No reira a Iesu i karanga ai e: “E akamaara i te vaine a Lota”!

3. Akapeea a Iesu i te akatakaanga e auraka tatou e akara ki muri, ei akatutu ua anga?

³ Te noo katoa nei tatou i tetai tuatau puapinga tikai, auraka tatou e akara ki muri, ei akatutu ua anga. Kua akataka mai a Iesu i teia manako te pau atu anga i te tangata tei pati mai e kia oki aia kia aravei i tona pamiri i mua ake ka riro mai ei aia ei pipi. Kua tuatua a Iesu e: “Kare rava e tangata i tuku i tona rima ki te arote, ka akaraʼi ki muri, e tau i te basileia o te Atua.” (Luka 9:62) E pakari ainei to Iesu tu me kore e tu manako kore ainei te pau akapera atu anga kiaia? Kare, kua kite aia  e te kimi kotoe ra taua tangata ra kia kore aia e rave i tana apainga. Kua akataka mai a Iesu i taua tu manako tavarevare mei te ‘akara rai ki muri.’ E puapinga ainei me kua akara poto ua te tangata e arote ra ki muri me kore kua tuku i tana arote ki raro e kua uri ki muri? Noatu eaa te tu, kua tamanamanataia aia mei tana e rave ra, e kare tana angaanga e mako.

4. Eaa ta tatou ka akara tika atu ki mua?

⁴ Kia akara ua rai tatou ki te au mea i mua ia tatou, kare ki te au mea i muri. Akara ana e akapeea teia te akatakaia anga i roto ia Maseli 4:25: “E akara tika atu to mata ki mua ia koe, e anga i to topiri-mata ki mua atu ia koe.”

5. Eaa te au tumu kia kore tatou e akara ki te au mea i muri?

⁵ E tumu anga meitaki to tatou kia kore e akara ki te au mea i muri. Eaa ra te tumu? No te mea ko teia “taua tuatau openga ra.” (2 Timo. 3:1) Te aro atu nei tatou, kare i te takore anga o te nga oire kino, mari ra te takore anga o te akatereanga o te au mea i te ao katoa nei. Eaa te ka tauturu ia tatou kia kopae i tetai atu mea mei tei tupu ki te vaine a Lota? Mea mua, ka anoanoia tatou kia kite i tetai au apinga i muri ia tatou te ka timata ia tatou kia akara ki muri. (2 Kori. 2:11) Ka akamanako ana tatou eaa taua au apinga ra e kia akamanako e akapeea tatou me kopae i te reira.

TUATAU MEITAKI I MUATANGANA

6. Eaa ra to tatou manako kare e tinamou ua ana?

⁶ Tetai kino e tupu ana koia oki no te manako tarevake anga i te au tuatau meitaki i muatangana. Kare e tinamou ua ana to tatou manako. Penei ka akaiti mai tatou i to tatou au manamanata i mua ana, e taua taime rai ka akamaata atu tatou i te tuatua i te au mea i mataora ana tatou, te manako anga e e meitaki atu te au mea i muatangana i tei tupu tikai ana. Ka riro teia tu manako tarevake i te manakonako atu i te au tuatau meitaki i muatangana ra. Inara, kua akamatakite mai te Pipiria kia tatou e: “Auraka koe e karanga e, Eaa te mea i meitaki ei tei muatangana ra au rā i teianei au rā? kare oki koe i ui meitaki i te reira tuatua.” (Kohe. 7:10) Eaa ra teia tu manako i kino ei?

7-9. (a) Eaa tei tupu ki te ngati Iseraela i Aiphiti? (e) Eaa te tumu i rekareka ai te ngati Iseraela? (ng) No runga i teaa i kopekope ei e i koumuumu ei te ngati Iseraela?

⁷ Akamanako ana eaa tei tupu ki te ngati Iseraela i to Mose tuatau. Noatu kua manakoia ana te ngati Iseraela i roto ia Aiphiti i mua ana ei au manuiri, muri ake ra i to Iosepha tuatau, ‘kua tuku akera to Aiphiti i te aronga akaaiteite-angaanga ki runga ia ratou, ei akateiaa i ta ratou apainga.’ (Exo. 1:11) Kua aro atu te iti tangata o te Atua i tetai tamateanga maata, te tauta anga a Pharao i te takore i ta ratou au tamariki tamaroa anau ou pouroa. (Exo. 1:15, 16, 22) Kare i te mea poitirere te tuatua anga a Iehova kia Mose e: “Kua tuatua mairā Iehova, Kua akara tikai au i te mate o toku iti-tangata i Aiphiti; e kua akarongo au i to ratou aue i to ratou au akaaiteite angaanga; kua kite oki au i to ratou mamae.”​—Exo. 3:7.

⁸ Akamanako ra ainei koe i te rekareka maata o te ngati Iseraela ia ratou e mati ra ei au tangata rangatira ki vao i te enua i tuikaa ana ratou? I roto i tetai tu umere  tikai kua kite ratou i te mana o Iehova te apai mai anga aia i te au Mate Ngauru ki rungao ia Pharao e tona iti tangata. (E tatau ia Exodo 6:1, 6, 7.) Kare to Aiphiti i akatika ua i te ngati Iseraela kia aere mari ra kua raurau ratou i to Iseraela kia aere, e te oronga maata anga i te auro e te ario na ratou mei tei tuatua ia e kua “pou iora to Aiphiti ia ratou.” (Exo. 12:33-36) Kua rekareka tikai to Iseraela te kite anga ratou ia Pharao e tona nuku vaeau te tamateia anga i roto i te Tai Muramura. (Exo. 14:30, 31) Kua akaketaketa tikaiia to ratou akarongo te kite anga i taua au tupuanga mataora!

⁹ Mea umere ra, muri ua ake i to ratou akaora temeioia anga, kua akamata teia iti tangata i te kopekope e te koumuumu. No runga i teaa? I te kai! Kare ratou i mareka i ta Iehova i oronga mai e kua kopekope e: “Te manako nei oki tatou i te ika, ta tatou i kai ua i Aiphiti ra; e te kukuma, e te meleni, e te kesira, e te oniani, e te sumi: Kareka i teianei kua marō ka ua tatou; kare rava o mua i to tatou aroaro, mari ra ko teianei māna.” (Nume. 11:5, 6) Ae, kua kino roa to ratou manako​—e kua inangaro ratou i te oki ki te enua i tuikaa ei ratou! (Nume. 14:2-4) Kua akara to Iseraela ki te au apinga i muri, e kare a Iehova i mareka ia ratou.​—Nume. 11:10.

10. Eaa ta te akaraanga o te ngati Iseraela e apii maira kia tatou?

¹⁰ Eaa te apiianga no tatou i teia tuatua? Me aro atu tatou i te au turanga ngata e te au manamanata, eiaa tatou e manako atu i te au mea meitaki i muatangana​—penei i mua ake ka kite ei tatou i te tuatua mou. Noatu e kare i te mea tarevake kia akamanako i te au apiianga ta tatou i kite mai mei te au mea i tupu ana, me kore kia manako akaperepere i te reira, ka anoanoia ra tatou kia manako tau i te au mea i topa. Me kare ra, ka maata atu to tatou tu mareka kore i to tatou au turanga i teianei e ka timataia tatou ki oki ki to tatou tu oraanga mua.​—E tatau ia 2 Petero 2:20-22.

AU MEA PUAPINGA I MUA ANA

11. Akapeea tetai pae te manako anga i te au mea puapinga ta ratou i rave ana i mua ana?

¹¹ Mea mii, kua akara tetai pae ki muri no te au mea puapinga ta ratou i rave ana i mua ana, e kua manako i te reira ei au atianga puapinga. Penei kua rauka ana ia koe tetai atianga no tetai apii teitei, taoonga teitei me kore turanga tinamou i te pae moni, inara kare koe i aruaru atu i te reira. Maata to tatou au taeake e te au tuaine tei akaruke i tetai taoonga pitiniti puapinga, te tamataoraanga, te au apii, me kore te au angaanga tipoti. Kua roa te tuatau i teianei, kare i tae mai ake te openga. Te manakonako ra ainei koe eaa te ka tupu, naringa koe i aruaru i te reira au mea?

12. Eaa to Paulo manako no te au apinga tana i akaruke ki muri?

¹² Maata ta te apotetoro ko Paulo i akaruke kia riro mai aia ei pipi na Karaiti. (Phili. 3:4-6) Eaa tona manako i te au mea tana i akaruke ki muri? Kua akakite mai aia e: “Ko taua au mea apinga naku ra, ko taku ïa i akariro akenei ei mea puapinga kore i te Mesia nei.” No teaa ra? Kua tuatua ua atu aia e: “Koia tikai, e mea puapinga kore te au mea ravarai nei iaku i te meitaki maata ra i to kite i taku Atu ra ia Iesu Mesia: i akaruke ei au i te au mea katoa ra, e kua riro ïa ei teita iaku, kia rauka iaku  te Mesia.” * (Phili. 3:7, 8) Mei tetai tangata rai tei titiri i tana au teita, kare e maromaroa ana i tana i pei, kare katoa a Paulo i tataraara ana i tana angaanga moni puapinga i akaruke ki muri. Kare aia i manako akaou ana i te reira ei mea puapinga.

13, 14. Akapeea tatou me aru i te akaraanga tei akanooia mai e Paulo?

¹³ Eaa te ka tauturu ia tatou me kite mai tatou e te akamanako ra tatou i te au atianga puapinga i topa? E aru i te akaraanga tei akanooia mai e Paulo. Akapeea ra? Akamanako i te au mea puapinga taau i rauka mai i teianei. Kua rauka ia koe tetai pirianga akaperepere kia Iehova e kua akanoo koe i tetai rekoti tiratiratu noou kiaia. (Ebe. 6:10) Eaa te au mea puapinga pae materia ta teianei ao ka oronga mai tei meitaki atu i te au akameitakianga pae vaerua te ka rekareka koe i teianei e a te tuatau ki mua?​—E tatau ia Mareko 10:28-30.

¹⁴ Kua taiku a Paulo i muri mai i tetai apinga ka tauturu ia tatou kia vai tiratiratu ua atu. Kua karanga aia e kua ‘akangaropoina aia i te au mea i muri ra, e te uapou anga atu i tei mua ra.’ (Phili. 3:13) Akara ana e kua akataka mai a Paulo e rua nga takainga tau. Mea mua, kia akangaropoina tatou i te au mea ta tatou i akaruke ki muri, e kia kore e kaimoumou i te taime e te maroiroi i te akamanako atu i te reira. Te rua, mei tetai tangata oro rai e vaitata ra ki te ngai akaotianga, ka anoanoia tatou kia uapou ua atu ki mua, te akara atu anga eaa to mua.

15. Eaa te mea puapinga ka rauka ia tatou me akamanako meitaki tatou i te au akaraanga o te au tavini akarongo mou o te Atua?

¹⁵ Me akamanako meitaki tatou i te au akaraanga o te au tavini akarongo mou o te Atua​—i te tuatau i topa me kore i teia tuatau—​ka akakeu maataia tatou kia aere ua atu ki mua ma te kore e akara i te au apinga i muri. Ei akaraanga, naringa a Aberahama raua ko Sara i akamaaraara ua rai ia Ura, ka ‘tika ua ia raua kia oki ki reira.’ (Ebe. 11:13-15) Kare ra raua i oki ana ki reira. Maata atu ta Mose i akaruke i mua ana ki Aiphiti i ta tetai ua atu tangata Iseraela i akaruke i muri mai. Inara, kare rava e akakiteanga e kua inangaro tikai aia i taua au apinga ra. Kua akakite mai ra te papaanga Pipiria e ‘e apinga maata oki iaia te Mesia nei, i te au taonga katoa o Aiphiti ra: te akono marie ra oki aia i te tutaki ra ei oko.’​—Ebe. 11:26.

AU TUPUANGA KINO I MUA ANA

16. Akapeea tatou me akataitaia e te au mea i tupu ana i mua ana?

¹⁶ Kare te au mea ravarai i tupu ana i mua ana e meitaki roa ana. Penei ka taitaia maata tatou no te manako i te au ara i mua ana me kore te au tarevake ta tatou i rave ana. (Sala. 51:3) Penei te mamae nei rai tatou i te akoanga pakari tei orongaia mai. (Ebe. 12:11) E ka taitaia maata tatou no te tu tau kore​—me e mea tika tikai me kore e mea tamanako ua. (Sala. 55:2) Akapeea tatou me akapapu e kare taua au mea ra e akakeu ia tatou kia manako atu i te au mea i mua ana? Akamanako ana e toru akaraanga.

17. (a) Eaa ra a Paulo i akataka mai ei iaia ei ‘tangata iti rava i te aronga tapu ravarai’? (e) Eaa tei tauturu ia Paulo kia kore e akataitaia maataia e te au manako papu kore?

 ¹⁷ Au tarevake i mua ana. Kua akataka mai te apotetoro ko Paulo iaia uaorai ei ‘tangata iti rava i te aronga tapu ravarai.’ (Ephe. 3:8) Eaa aia i manako akapera ai? “No te mea kua takinga-kino au i te ekalesia a te Atua,” i tuatua ai aia. (1 Kori. 15:9) Te kite ra ainei koe eaa to Paulo manako tona aravei anga i tetai aronga i takinokino ana aia i mua ana? Inara, kare aia i akatika ana i teia au manako papu kore kia akataitaia iaia, mari ra kua manako tamou a Paulo ki runga i te aroa maata tei akaariia kiaia. (1 Timo. 1:12-16) Kua riro tona tu ariki rekareka ei akamaroiroi iaia i roto i tana angaanga orometua. Kua tauta a Paulo i te akangaropoina i tona au tu tarevake i mua ana. Me akamanako ua rai tatou i to Iehova tangi aroa ia tatou, kare tatou e akapou i to tatou maroiroi kia taitaia maata i tei tupu i mua ana e te manako anga e kare tatou e taui.

18. (a) Eaa te ka tupu me akara tatou ki muri ma te manako papu kore i te akoanga tei tukuia mai kia tatou? (e) Akapeea tatou me aru i te au tuatua a Solomona kia ariki i te akoanga?

¹⁸ Akoanga mamae. Akapeea me ka timataia tatou kia akara ki muri ma te riri no tetai akoanga tei tukuia mai kia tatou? Ka riro teia ei tamamae e ei akaparuparu ia tatou​—te akariro anga ia tatou kia “noongata.” (Ebe. 12:5) Me kua “akavaavaa” tatou i te akoanga e kua kopae i te reira me kore kua “noongata” kare i ariki mai i te reira​—kare tatou i reira i ariki tikai i te akoanga kia puapingaia me kore kia meitaki mai tatou. E meitaki atu i te aru i te au tuatua a Solomona e: “E mou piri tikai i te ako; auraka roa e tukua: e tāpu marie i te reira; ko toou ïa ora.” (Mase. 4:13) Mei tetai tangata akaoro rai te aru ra i te au akairo o te mataara, kia ariki tatou i te akoanga, taangaanga i te reira e kia aere ki mua.​—Mase. 4:26, 27; e tatau ia Ebera 12:12, 13.

19. Akapeea tatou me aru i te tu akarongo o Habakuka e Ieremia?

¹⁹ Tu tau kore​—e mea tika tikai me kore e mea tamanako ua. Penei i tetai taime e manako ana tatou mei te peroveta rai ko Habakuka tei aue kia Iehova no te tu tau ma te kore i marama i te tumu i akatika ai a Iehova i te au mea tau kore kia tupu. (Haba. 1:2, 3) E puapinga tikai kia aru tatou i te tu akarongo o taua peroveta ra, tei tuatua e: “E rekareka ra au ia Iehova e rere ua au i te rekareka i te Atua o toku nei ora.” (Haba. 3:18) Me “irinaki” me kore me tapapa atu tatou ma te irinaki pu tikai ia Iehova, te Atua no te tu tau mei ia Ieremia rai i taito, papu ia tatou e ka akatikatikaia mai te au mea ravarai i te tuatau tau.​—Aue 3:19-24.

20. Akapeea tatou me akapapu e te ‘akamaara ra tatou i te vaine a Lota’?

²⁰ Te noo nei tatou i te tuatau mataora tikai. Te tupu nei te au mea meitaki tikai, maata atu ra i te tuatau i mua ua atu. E kia aru vaitata ua rai tatou i to Iehova akaaerenga. E kia akarongo tatou i te akoanga Tuatua Tapu kia akara ki mua e auraka e akara i te au mea i muri. Ka papu ia tatou i reira e te ‘akamaara ra tatou i te vaine a Lota’!

[Tataanga Rikiriki i Raro]

[Au Uianga Apii]