Akakiteia e Elva Gjerde

Mei tetai 70 mataiti i topa, kua atoro mai tetai tangata i to matou kainga e kua tuatua i tetai mea ki toku papa tei taui i toku oraanga. Mei te reira tuatau mai, maata te au tangata tei tauturu mai iaku i roto i toku oraanga. Na roto i te reira, kua rauka iaku tetai pirianga akaperepere tei puapinga atu i tetai atu pirianga. Kia akamarama atu au.

KUA anauia au ki Sydney, i Autireria i te mataiti 1932. E nga metua irinaki Atua toku, inara kare raua e aere ana ki te pure. Kua apii mai toku mama e te akara ua maira te Atua iaku, e ka akautunga mai aia iaku me rave au i te kino. Kua akatupu te reira iaku kia mataku i te Atua. Inara, kua reka tikai au i te Pipiria. Me atoro mai toku aniti ia matou i te au openga epetoma, e akakite mai ana aia kiaku i tetai au tua Pipiria mataora tikai. E tapapa ua atu ana au i tana atoro anga.

Toku mapuanga, kua tatau mai toku papa i tetai au puka ta toku mama i apai mai mei ko mai i tetai vaine pakarikari, tetai o te Au Kite o Iehova. Kua reka tikai aia i tana i tatau ana i roto i taua au puka Kerititiano ra e kua ariki aia i te apii i te Pipiria ma te Au Kite. Iaia e apii ra i te Pipiria i tetai aiai, kua kite mai toku papa iaku e akarongo atura. Te aere ra aia ka akakite mai kiaku kia aere kia moe, kua akakite atu te tangata tei atoro mai e, “Eaa koe kare e akatika ia Elva kia noo mai ki roto i te apii?” Kua riro te reira ei taui anga i toku oraanga e toku pirianga ki te Atua mou​—ko Iehova.

Muri ua ake i te reira, kua aere maua ko toku papa ki te au uipaanga Kerititiano. Kua akakeuia aia e tana e apii ra kia taui i tona oraanga. Kua rauka katoa iaia i te akatere i tona tu riri. Kua akakeu teia i toku mama e toku tungane i mua ake iaku, ko Frank, kia aere ki te au uipaanga. * Kua tere matou toko a ki mua i te pae vaerua e kua papetitoia ei Au Kite no Iehova. Mei reira mai, e maata te aronga pakarikari tei tauturu mai iaku na roto i te tu papu tikai i roto i te au tuanga tukeke o toku oraanga.

IKIANGA I TETAI ANGAANGA MONI

Toku mapuanga, kua piri atu au ki te aronga pakarikari i roto i te putuputuanga. Ko Alice Place tetai ia ratou, e tuaine pakarikari tei atoro mua mai i to matou pamiri. Kua riro mai aia mei tetai mama kereni rai noku. Kua tereni a Alice iaku i te ngai tutuanga e kua akamaroiroi mai iaku kia papetitoia. Te tae anga toku mataiti ki te 15, kua papetitoia au.

Kua piri vaitata katoa au ki tetai nga tokorua akaipoipo pakarikari, ko Percy raua koe Madge [Margaret] Dunham to raua ingoa. Kua riro te kapiti anga kia raua ei tauturu anga maata iaku no te tuatau ki mua. No te mea e reka ana au i te tare numero, e ko toku inangaro tikai kia riro mai au ei puapii tare numero. Kua tavini ana a Percy raua Madge ei nga mitinari i Ratavia i mua ake ka akamata ai te tamaki rua o teianei ao. Te tupu anga te tamaki i Europa,  kua patiia raua kia tavini i roto i te Betela i Sydney, i Autireria. Kua akaari mai a Percy raua ko Madge i to raua inangaro iaku. Kua akakite mai raua i te au tupuanga e manganui ta raua i mataora ana mei ta raua angaanga mitinari. Te kite atura au e e mataora atu te apiianga i te Pipiria i to te apiianga i te tareanga numero. No reira, kua iki au kia riro mai ei mitinari.

Kua akamaroiroi mai te nga tokorua Dunham iaku kia painia ei akapapaanga iaku no te angaanga mitinari. No reira i te mataiti 1948, e 16 oku mataiti, kua piri atu au ki tetai au e taingauru e mataora ra i te painia i roto i taku putuputuanga i Hurstville, i Sydney.

I te a mataiti tei aru mai, kua painia au i roto i tetai au oire e a, i roto ia New South Wales e Queensland. Ko Betty Law (Betty Remnant i teianei) tetai o taku apii Pipiria mua. E rua o Betty mataiti i mua ake iaku, e e tamaine takinga meitaki tikai aia. Kua riro mai aia i muri mai ei painia patana noku i te oire o Cowra, mei tetai 230 kiro mita i te tua opunga o Sydney. Noatu e kua painia maua no tetai tuatau poto ua, kua riro ua rai maua ko Betty ei nga oa e tae ua mai ki teia tuatau.

Te tae mai anga taku patianga kia painia takake, kua neke atu au ki Narrandera​—e oire e 220 kiro mita i te tua tonga opunga o Cowra. Ko Joy Lennox (Joy Hunter i teianei), toku painia patana ou, e painia maroiroi e e rua katoa ona mataiti i mua ake iaku. Ko maua anake ua te nga Kite i roto i te oire. Kua noo maua ko Joy ki tetai nga tokorua takinga meitaki ko Ray raua ko Esther Irons. Kua inangaro raua e ta raua tamaiti e te au tamariki tamaine e toru i te tuatua mou. E angaanga ana a Ray e tana tamaiti ki runga i tetai pama mamoe e te titona i te au epetoma, e e akono ana a Esther e te au tamariki tamaine i tetai are noo anga no te au manuiri. I te au Tapati ravarai, ka tunu maua ko Joy i tetai aka kai na te pamiri Irons e tetai 12 au tane e noo ana ki reira—e au tane matepongi e angaanga ana i te ngai o te rerue. Kua riro teia ei tutaki i tetai tuanga o to maua ngai nooanga. Muri ake i te tama anga i te ngai kaikai, ka apii matou ko te pamiri Irons i te Punanga Tiaki. Kua tomo mai a Ray, Esther, e ta raua tamariki ki roto i te tuatua mou e kua riro mai ratou ei au mema mua no te Putuputuanga Narrandera.

I te mataiti 1951, kua aere atu au ki te uruoaanga a te Au Kite o Iehova i Sydney. E kua aere atu au ki tetai uipaanga takake na te au painia te inangaro ra i te angaanga mitinari. Tere atu ki te 300 tangata tei aere mai ki taua uipaanga ra i roto i tetai puakapa mamaata. Kua tuatua mai a Nathan Knorr no te Betela mai o Brooklyn kia matou e kua akamarama mai e te anoano rapurapuia ra te tuatua meitaki kia tutu aereia ki te au tuanga o te enua. Kua akarongo meitaki matou i tana au tuatua ravarai. Maata te au painia i te uipaanga tei akamata i muri mai i te tutu aere i te Patireia i te tua Tonga o te Patipika e tetai atu au ngai. Kua rekareka tikai au e ko au tetai o te 17 aronga no Autireria mai tei patiia mai kia aere ki te pupu 19 o te Apii Gileada i te mataiti 1952. E 20 rai oku mataiti, kua tupu taku i akakoro kia riro mai ei mitinari!

ANOANOIA TETAI AKATIKATIKAANGA

Kua riro te au ikuikuanga e te o atu anga ki te Apii Gileada i te akamaata atu i toku kite i te Pipiria e te akaketaketa atu i toku akarongo, e kua taui katoa te reira i toku tu. No toku tu mapu e te manako kia tikatika ua te au mea, kua inangaro au kia mako ua toku tu e to tetai ke. E pakari rava toku au manako i tetai taime. Ei akaraanga, kua poitirere tikai au te kite atu anga i te Taeake Knorr e pa poro ra e tetai au mapu i Betela.

Kua kite mai te au puapii o Gileada​—e au tane marama kua roa te tavini anga—​e te na roto ra au i te au turanga ngata. Kua akaari mai ratou i te tu maru e kua tauturu mai iaku kia akatikatika au i toku manako. Kare i roa ana, kua kite mai au ia Iehova ei Atua aroa e te ariki maira aia i ta tatou e rave ra, e kare aia e maro ana e te tureture. Kua tauturu katoa  mai tetai o toku au oa apii iaku. Kua maara iaku te tuatua mai anga tetai ia ratou e: “E Elva, kare a Iehova e taangaanga ana i tetai taura papa i runga i ko. Eiaa e pakari rava ki runga ia koe uaorai!” Kua tukia tikai toku ngakau e tana au tuatua taka meitaki.

Muri ake ia Gileada, kua tukuia atu au e toku au oa e a ki Namipia, i Aperika. Kare i roa ana te rave ra matou e 80 apii Pipiria. Kua reka tikai au ia Namipia e te oraanga mitinari, inara kua akainangaro au i tetai taeake i te apii Gileada e tavini ra i Tuiterani. Muri ake te noo anga au e tai mataiti ki Namipia, kua neke atu au ki ko i toku tokorua tapaoia, i Tuiterani. Muri ake to maua akaipoipo anga, kua piri atu au ki taku tane i roto i tana angaanga ei akaaere kotinga.

ARO ATU ANGA I TETAI MANAMANATA

Muri ake te tavini mataora anga e rima mataiti i roto i te angaanga kotinga, kua patiia mai maua kia tavini i roto i te Betela i Tuiterani. I roto i te pamiri Betela, kua mataora tikai au te noo anga i rotopu i te au taeake e te au tuaine pakarikari e te pakari i te pae vaerua.

Kare i roa ana kua akarongo au i tetai nuti kino. Kua kite mai au e kua tiratiratu kore taku tane kiaku e kia Iehova. E oti kua akaruke mai aia iaku. Kua tumatetenga tikai au! Kare au i kite e ka akapeea au te akakoromaki anga i teia turanga naringa kare te aroa e te turuturu anga a toku au oa pakarikari akaperepere i roto i te pamiri o Betela. Kua akarongo mai ratou kiaku me inangaro au i te tuatua e kua tuku ratou iaku kia akangaroi me inangaro au i te akangaroi. Kua riro ta ratou au tuatua pumaana e te au angaanga meitaki ei turuturu anga iaku i te tuatau e mamae ngakau ra au, e kua tauturu te reira iaku kia akavaitata atu kia Iehova.

Kua maara katoa iaku te au tuatua a te aronga pakarikari kite tei tuatua mai kiaku i te au mataiti i mua ana tei na roto ana i te au timataanga. Kapiti mai i ta Madge Dunham i tuatua mai ana. Kua akakite mai aia kiaku e: “E Elva, i roto i toou oraanga tavinianga ia Iehova, e maata te au timataanga taau ka aro atu, inara ko te timataanga pakari roa atu, ka na roto mai i te aronga vaitata tikai kia koe. I roto i taua au timataanga ra, e akavaitata atu koe kia Iehova. E akamaara e te tavini ra koe iaia, kare i te au tangata apa!” Kua riro ta Madge tuatua ei tauturu iaku i te au tuatau taitaia. Kua tauta au kia kore au e akatika i te au tarevake ta taku tane i rave ei akatakake iaku mei ia Iehova.

Aere ua rai, kua iki au i te oki atu ki Autireria i te painia, kia vaitata atu au ki toku pamiri. Iaku e teretere ra ki toku enua, kua rauka iaku i te pukapuka mataora atu i te Pipiria ki tetai au patete. I rotopu ia ratou te noo muteki ua ra tetai tangata no Norue mai, ko Arne Gjerde tona ingoa. Kua reka aia i tana e akarongo maira. Kua atoro mai a Arne iaku e toku pamiri i Sydney i muri mai. Kua tere viviki aia ki mua i te pae vaerua e kua tomo mai ki roto i te tuatua mou. I te mataiti 1963, kua akaipoipo maua ko Arne, e e rua mataiti i muri mai kua anau au i ta maua tamaroa ko Gary.

ARO ATU ANGA I TETAI TUMATETENGA AKAOU

Kua mataora tikai matou ko Arne e Gary i to matou oraanga. E kua akamamaata atu a Arne i to matou are kia noo mai toku nga metua pakarikari ki konei ia matou. Inara, muri ake i to maua akaipoipo anga e ono mataiti, kua tae mai tetai nuti poitirere. Kua tuia a Arne e te cancer i roto i te roro. Kua atoro au iaia i te au ra ravarai iaia e na roto ra i te rapakau anga radiation no tetai tuatau roa. Akaraanga te meitaki maira aia; inara kua kino atu tona turanga e kua akamate tona kopapa. Kua akakiteia mai kiaku e ka ora mai aia no tetai au epetoma ua. Inara, kua roa atu  te oraanga o Arne. Kua oki mai aia ki te kainga e kua akono au iaia kia meitaki mai tona maki. Aere ua rai, kua rauka iaia te aere akaou e kua akamata akaou i te rave i tana angaanga ei tangata pakari no te putuputuanga. Kua riro tona tu mataora e tona tu kangakanga ei tauturu iaia kia meitaki mai e kia akamama mai i taku akono anga iaia.

No tetai au mataiti i muri mai i te mataiti 1986, kua kino atu te oraanga o Arne. I te reira tuatau kua mate toku nga metua, e kua neke atu matou ki te Blue Mountains i vao ake ia Sydney, kia vaitata atu matou ki to matou au oa. Muri mai, kua akaipoipo a Gary i tetai tuaine meitaki i te pae vaerua, ko Karin tona ingoa, e kua karanga mai raua e kia noo matou tokoa e tai kainga. No reira kua neke matou ki tetai kainga kare i mamao rava mei te ngai i noo ana maua ko Arne.

Te toenga o tona 18 marama e ora ra aia, kua takoto ua a Arne ki runga i te roi e ka anoanoia aia kia akono putuputuia. I te mea e te noo ua ra au ki te kainga i te maata anga o te taime, kua akapou au e rua ora i te au ra i te apii i te Pipiria e ta tatou au puka. I taua tuatau e apii ra au, maata tikai taku i kite mai tei tauturu iaku kia akakoromaki i toku turanga. Kua atoro pumaana katoa mai te au taeake pakarikari i roto i ta matou putuputuanga iaku​—e kua akakoromaki ana tetai pae ia ratou te au timataanga mei toku rai. Kua riro ta ratou atoro anga ei akamaroiroi roa atu iaku! Kua mate a Arne i roto ia Aperira 2003 ma te manakonakoanga papu no te tuakaou anga.

TOKU TURUTURU MAATA ATU

Toku mapuanga, e manako ua ana au e kia tikatika ua te au mea. Inara kua kite mai au kare te oraanga e tupu ana mei ta tatou e tapapa atu ana. Kua rauka iaku te au akameitakianga e manganui e te akakoromaki e rua nga tumatetenga—te akaruke anga taku tane mua no tona tu tiratiratu kore, e kua mate tetai no te maki. Na roto anga i te reira, kua rauka mai iaku te au aratakianga e te akapumaana anga mei tetai au ngai ke atu. Toku turuturuanga maata rava atu ra ko “te au rā taito ra”​—te Atua ko Iehova. (Dani. 7:9) Kua riro Tana akoanga i te akameitaki mai i toku tu, e kua arataki te reira iaku kia rauka mai te au tupuanga meitaki i roto i te angaanga mitinari. Me tupu mai te au manamanata, e ‘turuturu mai ana to Iehova tu takinga meitaki iaku e kua riro tana akapumaana anga ei akarekareka iaku.’ (Sala. 94:18, 19) Kua mataora tikai au i te aroa e te turuturu anga a toku pamiri e te ‘au taeake i roto i te tuatau tumatetenga.’ (Mase. 17:17) Maataanga ia ratou e aronga pakarikari kite.

“Tei te aronga taito te pakari; e te kite tei te maata ïa o te au rā ra,” i karanga ai te pateriareka a Iobu. (Iobu 12:12) Me akamanako au i toku oraanga i mua ana, ka akatika au i te reira au tuatua. Kua tauturu mai te au tuatua a te aronga pakarikari kite iaku, e kua riro ta ratou turuturu anga ei akapumaana anga iaku, e kua puapingaia toku oraanga no te piri atu anga kia ratou. Te rekareka tikai nei au e kua akavaitata au kia ratou.

E 80 oku mataiti i teianei, e vaine pakarikari katoa au. No taku i na roto ana kua marama au i te au anoano o tetai atu au tangata pakarikari. Te mataora nei rai au i te atoro e te tauturu ia ratou. E mataora katoa ana au i te kapiti atu ki te au mapu. E tauturu mai ana to ratou tu oraora e te maroiroi iaku. Me kite au e te inangaro maira te au mapu i taku arataki anga me kore te turuturu anga, e rekareka ua ana au i te tauturu atu ia ratou.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

[Tutu i te kapi 14]

Painia ra maua ko Joy Lennox i Narrandera

[Tutu i te kapi 15]

Elva e te au mema pamiri o Betela i Tuiterani i te mataiti 1960

[Tutu i te kapi 16]

Akono anga ia Arne iaia e maki ra