1, 2. I te po openga o tona oraanga i te enua nei, eaa te apiianga tau ta Iesu i apii ki tana au apotetoro?

KO TE po openga ia o to Iesu oraanga i te enua nei, e kua akapou aia i te reira ki tana au apotetoro i roto i tetai pia i runga ake i tetai are i Ierusalema. I te tuatau kaikaianga i te aiai, kua tu mai a Iesu e kua kiriti i tona kakau i vao ake. Kua tatua aia iaia ki tetai kakau orei. Kua tuku aia i te vai ki roto i te pa e kua orei i te vaevae o te au pipi e kua tamaro i te reira ki te kakau. E oti kua aao akaou aia i tona kakau. Eaa ra a Iesu i rave ei i teia angaanga tu akaaka?​—Ioa. 13:3-5.

² Kua akamarama mai a Iesu e: “Te kite na kotou i taku i rave nei ia kotou? . . . E kua orei na oki au, ko te Atu e te Orometua, i to kotou vaevae, kia orei katoa oki kotou i to kotou uaorai vaevae e tikaʼi. Kua tuku atu na oki au i te akaraanga na kotou, ko taku i raveo ia kotou nei, kia akapera katoa kotou.” (Ioa. 13:12-15) Na te rave puareinga anga i taua angaanga tu akaaka ra, kua akaari a Iesu i tetai apiianga tau ki tana au pipi te ka rauka ia ratou i te akamaara e te ka akamaroiroi ia ratou kia akaaka ua rai no te tuatau ki mua.

3. (a) Akapeea a Iesu i te akaari anga i te puapinga no te tu akaaka i roto i tetai nga atianga e rua? (e) Eaa te ka uriuriia i roto i teia atikara?

³ Te orei anga a Iesu i te vaevae o te au apotetoro, kare e ko te taime mua te reira i akaari ei aia i te puapinga o te tu akaaka. I tetai atianga i mua atu ana te akaari anga tetai au apotetoro i te tu akatietie, kua akanoo a Iesu i tetai tamaiti iti ki te pae iaia e kua akakite atu Aia kia ratou e: “Ko tei kite mai i teianei tamaiti iti no toku nei ingoa, kua kite mai ïa iaku: e te kite mai iaku, kua kite aia i tei tono mai iaku nei: e tei mea ngiti rava i roto ia kotou na, ko te ka maata ïa.” (Luka 9:46-48) Kua kite aia e te kimi ra te au Pharisea i te turanga teitei, kua akakite a Iesu i muri mai i roto i tana angaanga orometua e: “Ko  tei akateitei iaia uaorai, ka taakaakaia ïa; e tei taakaaka iaia uaorai, ka akateiteiia ïa.” (Luka 14:11) Te taka ua ra e te inangaro ra a Iesu i tana au pipi kia akaaka, koia oki kia manako akaaka, e kia kore e akaparau e e akatietie. Na te akamanakoanga i te aru i tona tu, ka akara meitaki tatou i tona akaraanga no te tu akaaka. Ka kite katoa tatou e akapeea te tangata e tetai ke te akaari ra i te reira tu e puapingaia ai.

4. Akapeea te Tamaiti anau tai a te Atua te akaari anga i te tu akaaka i mua ake ka riro mai ei aia ei tangata?

⁴ Kua akaari mai te Tamaiti anau tai a te Atua i te tu akaaka i mua ake ka aere mai ei aia ki te enua nei. I mua ake ka riro mai ei aia ei tangata, kua akapou ana a Iesu e mirioni ua atu au mataiti ki te pae i tona Metua i te rangi. Te akakite maira te puka Pipiria o Isaia i te pirianga vaitata o te Tamaiti ki tona Metua, te karanga anga e: “Kua oronga mai te Atu ra ko Iehova kiaku i te arero o te aronga i apiiia; kia tika iaku kia tauturu atu i tei roiroi ki te tuatua: te akaara nei aia iaku i tera popongi, i tera popongi: te akaara nei aia i toku taringa, kia akarongo au mei te aronga i apiiia ra. Kua akaputata te Atu ra ko Iehova i toku taringa, e kare oki au i akarongo ngata; kare oki au i kotoe ki muri.” (Isa. 50:4, 5) Kua akaari mai te Tamaiti a te Atua i te tu akaaka e kua akarongo meitaki ki ta Iehova i apii kiaia. Kua inangaro tikai aia kia apiiia mai aia e te Atua mou. Kua akara meitaki a Iesu i te akaraanga o to Iehova tu akaaka i te akaari anga i te aroa takinga meitaki ki te au tangata ara!

5. Ei angera maata ko Mikaela, akapeea a Iesu te akanooanga i te akaraanga no te tu akaaka e te tu tau te taumaroanga ki te Tiaporo?

⁵ Kare te au mea ora ravarai i te rangi e akaari ana i taua tu ra mei te Tamaiti anau tai rai a te Atua. Kua akatika te angera tei riro mai ko Satani te Tiaporo i teia nga tu kia akakeu iaia​—te manako puapinga anga iaia uaorai e te tu akaparau—​e kua patoi pakari aia ia Iehova no te mea kare aia i inangaro kia apiiia mai aia e Iehova. I tetai tua, kua mareka tikai a Iesu i tona turanga i te rangi, e kare i taangaanga tau kore ana i tona mana taoonga. Ei angera maata ko Mikaela, kare a Iesu i taangaanga ana i tona mana taoonga na roto i te tu tau kore te ‘taumaro anga raua ko te diabolo i te kopapa o Mose.’ Mari ra, kua akaari te Tamaiti a te Atua i te tu akaaka e te tu tau. Kua mataora tikai aia i te tuku ia Iehova, te Akava Teitei Rava i te ao katoa i te akatikatika i te au manamanata na roto i Tana uaorai ravenga e Tona tuatau.​—E tatau ia Iuda 9.

6. Akapeea a Iesu te akaari anga i te tu akaaka na te ariki anga kia riro mai ei Mesia?

⁶ Te au mea ta Iesu i apii mai i mua ake ka riro mai aia ei tangata, te kapiti maira i te au totou te akakite ra no runga i tona oraanga ei Mesia i te enua nei. No reira, kua kite ke ana aia i te au mea kino ka tupu kiaia. Noatu rai, kua ariki a Iesu i te noo ki te enua nei e kia mate ei Mesia taputouia. No teaa ra? Te akakite mai anga te apotetoro a Paulo i te tu akaaka o te Tamaiti anau tai a te Atua, kua tata aia e: “Ko te tu ïa aia no te Atua, e kare aia i manako e, e apinga āru kia aite katoa aia i te Atua ra: Kua tuku ke atura ra aia i tona uaorai tu, e kua rave i to te tavini, i te riro anga mai mei te tangata nei te tu.”​—Phili. 2:6, 7.

7, 8. Na roto i teea au tu te akaari anga a Iesu i te tu akaaka mei tona meangiti anga e i roto i tana angaanga orometua i te enua nei?

⁷ “Te kite anga [a Iesu] iaia uaorai i te tutu o te tangata ra,” i tata ei a Paulo, “kua taakaaka aia iaia uaorai e kua akarongo ra e tae ua atu ki tona mate anga, ae, te mate anga i runga i tetai rakau tamamae anga.” (Phili. 2:8, NW) Mei tona meangiti anga mai, kua akanoo a Iesu i tetai akaraanga no te tu akaaka kia tatou. Noatu e kua utuutuia aia e te  nga metua apa ua​—ko Iosepha e Maria—​kua “akarongo atura [a Iesu] ia raua.” (Luka 2:51) E akaraanga meitaki tikai teia no te au mapu e ka akameitaki te Atua ia ratou no te akarongo puareinga anga ki to ratou metua!

⁸ Ei tangata mamaata, kua akaari a Iesu i te tu akaaka na te rave anga i to Iehova anoano na mua, kare i tona uaorai. (Ioa. 4:34) I te tuatau o tana angaanga orometua, kua taangaanga a Iesu Karaiti i te ingoa o te Atua e kua tauturu i te au tangata ngakau tika kia kite tika tikai i to Iehova au tu e Tona akakoroanga no te au tangata. Kua rave katoa a Iesu i tana i apii no runga ia Iehova. Ei akaraanga, i roto i te pure a te Atu, ko te mea mua ta Iesu i taiku mai: “To matou Metua i te ao ra, Kia tapu toou ingoa.” (Mata. 6:9) Kua apii katoa a Iesu i tana au pipi kia tuku i te akatapuanga o te ingoa o Iehova ei mea mua. Kua rave katoa aia i te reira i roto i tona oraanga. I te openga o tana angaanga orometua i te enua nei, kua rauka ia Iesu i te tuatua na roto i te pure kia Iehova e: “Kua akakite atu oki au kia ratou [te au apotetoro], e e akakite atu rai au, i toou ingoa.” (Ioa. 17:26) Pera katoa, i roto i tana angaanga orometua kua akameitaki a Iesu ia Iehova no tana i akatupu i te enua nei.​—Ioa. 5:19.

9. Eaa ta Zekaria i totou mai no runga i te Mesia, e akapeea a Iesu i te akatupuanga i teia?

⁹ No runga i te Mesia, kua totou a Zekaria e: “Kia rekareka maata koe, e te tamaine a Ziona e; ka maeva na, e te tamaine a Ierusalema e; i na, te aere maira to ariki kia koe ra; e tuatua-tika tana, e tei iaia te ora; e akaaka tona, e te noo anga ki runga i te asini, e te punua oki, te anaunga a te asini.” (Zeka. 9:9) Kua akatupuia teia te tomo anga a Iesu ki roto ia Ierusalema i mua ake i te Oroa Pasa i te mataiti 33 T.N. Kua oora te urupu tangata i to ratou kakau e te au rara rakau ki runga i te mataara. Kua mataora te au tangata o te oire i tona tomo mai anga ki roto i te oire. Te akapaapaa anga te katoatoa iaia ei Ariki, kua akaari a Iesu i te tu akaaka.​—Mata. 21:4-11.

10. Eaa ta Iesu i akapapu mai no tona tu akarongo e tae ua atu ki tona mateanga?

¹⁰ Kua akaari a Iesu Karaiti i te tu akaaka e te akarongo  e tae ua atu ki tona mateanga i runga i te rakau tamamae anga. Kua akapapu mai aia e ka rauka i te au tangata i te vai tiratiratu kia Iehova noatu te pakari o te timataanga. Kua akaari katoa mai a Iesu e kua tarevake a Satani i te tuatua anga e te tavini ra te tangata ia Iehova ma te tu noinoi. (Iobu 1:9-11; 2:4) Kua akaari katoa mai te tu oraanga tiratiratu apa kore o Karaiti i te tu tika e te tu tuatua tika o to Iehova turanga ngateitei i te ao katoa. Kua rekareka tikai a Iehova te kite mai anga aia i te tu tiratiratu o tana Tamaiti akaaka.​—E tatau ia Maseli 27:11.

11. Eaa te manakonakoanga ta te atinga oko o Iesu Karaiti i oronga mai ki te au tangata irinaki?

¹¹ I tona mate anga i runga i te rakau tamamae anga, kua tutaki katoa a Iesu i te oko no te au tangata. (Mata. 20:28) Kua oronga teia i te tikaanga no te au tangata ara kia ora e tuatau ua atu e kua rauka ia Iehova i te akakore i te ara kia tau ki tona turanga tuatua tika. “Kua taea katoaia te tangata ravarai i te tika kia ora, i te tuatua-tika a te tangata okotai ra,” i tata mai ei a Paulo. (Roma 5:18) Kua oronga mai te mate o Iesu i te manakonakoanga no te oraanga mate kore i runga i te rangi no te au Kerititiano akatainuia ki te vaerua tapu e no te oraanga mutu kore i te enua nei no te “mamoe ke atu.”​—Ioa. 10:16; Roma 8:16, 17

12. Akapeea a Iesu te akaari anga i te tu maru e te tu akaaka i tona akono anga i te au tangata apa?

¹² Kua pati a Iesu i te “aronga katoa i roiroi, e te aronga teiaa i te apainga” kia aere mai kiaia. Kua tuatua aia e: “Ka rave mai i taku amo ki rungao ia kotou, e kia apiiia kotou e au; te maru nei au, e ngakau akaaka toku, e rauka oki ia kotou te akaangaroianga i to kotou vaerua.” (Mata. 11:28, 29) Kua akakeu te tu akaaka e te tu maru ia Iesu kia takinga meitaki e kia akono papaki tai kore i te au tangata apa. Kua akaari aia i te tu manako tau ki tana au pipi. Kua akameitaki e kua akamaroiroi a Iesu ia ratou. Kare aia i akariro ana ia ratou kia manako e kare ratou e tukatau e e puapinga ana. Kare a Iesu i kino ana kia ratou e i akaapaapa ana ia ratou. Kua akapapu ra aia ki tana au pipi e na te akavaitata anga kiaia e te aru anga i tana apiianga, ka akaoraoraia ratou, no te mea e maru tana amo e e mama tana apainga. E reka ua ana te au tane, vaine, aronga pakari e te mapu i te noo ki te pae iaia.​—Mata. 11:30.

13. Akapeea a Iesu te akaari anga i te tu tangi aroa ki te aronga e ngata ra te oraanga?

¹³ I tona pirianga ki te au tangata o Iseraela, kua tangi tikai a Iesu ia ratou no te mea e oraanga ngata to ratou e kua tauta aia i te tauturu ia ratou. Kua aravei aia i tetai tangata matapo patipati apinga ko Baratimaio tona ingoa e tona oa matapo, i te pae ia Ieriko. Kua pati putuputu raua no ta Iesu tauturu, inara kua kauvae atu te urupu tangata ia raua kia muteki ua. Mama  ua ia Iesu i te kopae atu i te patianga a te nga tangata matapo! Inara, kua pati a Iesu e kia aratakiia mai raua kiaia, e ma te tangi, kua akapuera aia i to raua mata. Ae, kua aru a Iesu i te tu o tona Metua ko Iehova, na te akaari anga i te tu akaaka e te tu akaaroa ki te aronga ara.​—Mata. 20:29-34; Mare. 10:46-52.

14. Eaa te au akameitakianga ka rauka mai mei to Iesu tu akaaka?

¹⁴ E mea mataora tikai e te puapinga maata te tu oraanga akaaka o Iesu Karaiti. Kua mataora tikai a Iehova i te kite anga i tana Tamaiti akaperepere te kauraro akaaka anga iaia uaorai ki to te Atua anoano. Kua akaoraoraia te au apotetoro e te au pipi no to Iesu tu maru e te ngakau akaaka. Kua akakeu tona akaraanga, au apiianga, e tana akameitakianga pumaana ia ratou kia tere ki mua i te pae vaerua. Kua puapingaia te au tangata no to Iesu tu akaaka, no te mea kua oronga aia i tana tauturu, au apiianga, e te akamaroiroianga kia ratou. Tika rai, ka rauka i te au tangata ravarai tei akaoraia na roto i to Iesu atinga oko te au akameitakianga e tuatau ua atu.

15. Akapeea a Iesu te puapingaia anga mei tona tu akaaka?

¹⁵ Akapeea ra a Iesu? Kua puapingaia ainei aia no tona tu akaaka? Ae, kua akakite a Iesu ki tana au pipi e: ‘Ko tei akamoraro iaia uaorai, ka akateiteiia ïa.’ (Mata. 23:12) Kua taangaanga katoa aia i teia au tuatua i roto i tona oraanga. Kua akamarama mai a Paulo e: “I akateitei rava atu ei te Atua [ia Iesu], e kua oronga mai i te ingoa i maata ua atu i te teitei i te au ingoa ravarai nei nona: Kia tuku te au turi katoa ki raro, to te rangi, to runga i te enua, e to raro ake i te enua, i te ingoa o Iesu; E kia aaki te au vaa ravarai e, ko Iesu Mesia te Atu, kia kakā te Atua Metua ra.” No to Iesu tu akaaka e tona tu tiratiratu i te enua nei, kua akateitei te Atua a Iehova i tana Tamaiti, na te oronga anga i te mana kia akaaere aia i te au mea angaia i te rangi e te enua nei.​—Phili. 2:9-11.

16. Eaa te akaari maira e ka akaari ua rai te Tamaiti a te Atua i te tu akaaka?

¹⁶ Ka akaari ua rai te Tamaiti a te Atua i te tu akaaka. I te totou anga i ta Iesu ka rave ki Tona au enemi mei tona taoonga teitei i runga i te rangi, kua imene te tata taramo e: ‘E ma toou ra mana, ka akaoro koe ma te manuia, ei akatupu i te tuatua-mou, e te akaaka, e te tuatua-tika.’ (Sala. 45:4) Ka tamaki atu a Iesu Karaiti i Aramakito i te paruru anga i te aronga akaaka e te tuatua tika e tei inangaro katoa i te tuatua mou. Eaa te ka tupu mai i te openga o tona Tutaraanga Tauatini Mataiti me “ope rava te aronga au, e te mana, e te maroiroi, i te akakoreia” e te Ariki Mesia ra? Ka akaari ainei aia i te tu akaaka? Ae, no te mea ‘ka tuku atu aia i te basileia ki te Atua, ki te Metua ra.’​—E tatau ia 1 Korinetia 15:24-28.

17, 18 (a) Eaa ra i puapinga ai no te au tavini o Iehova kia aru i to Iesu akaraanga no te tu akaaka? (e) Eaa te ka uriuriia i roto i te atikara ka aru mai?

¹⁷ Akapeea ra tatou? Ka aru ainei tatou i te akaraanga o Iesu na te akaari anga i te tu akaaka? Eaa te ka tupu kia tatou me aere mai te Ariki ko Iesu Karaiti i te tuatau akavaanga i Aramakito? Te akaari maira te tu e akaoro ra aia e ka akaora aia i te aronga akaaka e te tuatua tika. No reira e puapinga tikai te akatupu anga i te tu akaaka no te ora. Pera katoa, mei te tu oraanga akaaka rai o Iesu Karaiti tei akapuapinga iaia e tetai ke, ka puapinga katoaia tatou na roto i te au tu tukeke me akaari tatou i te tu akaaka.

¹⁸ Eaa te ka tauturu ia tatou kia aru i to Iesu akaraanga no te tu akaaka? Akapeea tatou me akaari i te tu akaaka noatu te au akaaoanga ka aro atu tatou? Ka uriuriia teia nga uianga i roto i te atikara ka aru mai.