Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Au Apinga Takere

Te Mea “Kare Roa e Ngaropoina” Tano Meitaki te Taenga Mai

Te Mea “Kare Roa e Ngaropoina” Tano Meitaki te Taenga Mai

“KARE ROA E NGAROPOINA!” Tera te akataka anga mai a te manganui i te “Creation Drama.” Tano meitaki te taenga mai, kare roa e ngaropoina ana i te aronga tei kite ana i te reira. Ae, kua riro te “Creation Drama” ei akakiteanga maata i te akapaapaa anga ia Iehova i mua ake ka takinokino ei te kavamani a Hitler i te iti tangata o Iehova i Europa. Eaa ra oki te “Creation Drama”?

Akatumuia te ingoa o te drama ou ki runga i te puka Schöpfung (Creation)

I te mataiti 1914, kua tuku mai te opati maata o te iti tangata o Iehova i Brooklyn, New York i Marike, i te “Photo Drama of Creation.” E varu ora te roa te akaari anga i teia au tutu karakara e te teata, e ka akarongo katoaia te au tuatua. Mirioni ua atu tangata i te ao katoa tei akara i te “Photo-Drama.” Kua tuku katoaia mai tetai tuanga poto mai​—koia oki te “Eureka Drama—​i te mataiti 1914.” Inara i te au mataiti 1920, kua takere kino te au tutu, te au teata e te au apinga nenei kare e angaanga meitaki akaou ana. Kareka ra, e maata ua atu te tangata e inangaro ra kia akaari akaouia te “Photo-Drama.” Ei akatauanga, kua ui mai te au tangata e noo ra i Ludwigsburg i Tiamani e, “Aea e akaari akaouia ai te ‘Photo-Drama’?” Eaa ra te ka inangaroia kia rave?

Kia rauka i te akaari akaou i te Drama, i te au mataiti o te 1920, kua oko mai te opati manga, koia te Betela i Magdeburg i Tiamani, i tetai au ripini teata mei ko i tetai kamupani nuti pepa i Paris i Varani, e tetai au tutu mei ko i te au kamupani nenei i Leipzig e Dresden. Kua kapitiia atu teia ki tetai au tutu takere o te “Photo-Drama” e meitaki ra rai.

Na te taeake Erich Frost, e tangata kite karape i te akatangi imene, i atu i te imene no te au teata e te au tutu. No roto tetai tuanga o te tuatua i ta tatou puka Creation. No reira te neneianga ou o te teata “Photo Drama” i tapaia ai te ingoa​—ko te “Creation Drama.”

Aiteite te roa o te Drama ou ki to te “Photo-Drama”​—e varu ora—​e tai tuanga e akaariia ana i te au aiai. E au mea umere tikai ta te reira i akaari mai no runga i te au ra i angaia ai te au mea tini, te akara akaou i te tuatua enua o te Pipiria e to te ao nei, e te akakite mai e kare i rauka i te akonoanga pikikaa i te tauturu i te tangata. Kua akaariia te “Creation Drama” i Austria, Luxemburg, Switzerland, e Tiamani, e ki te aronga e tuatua ana i te reo Tiamani i tetai ngai ke atu.

Erich Frost e tana au tataanga imene no te “Creation Drama”

Akamarama mai a Erich Frost e: “Te akaariia anga te Drama, kua akamaroiroi atu au i toku au taeake, te aronga tikai i roto i te pupu akatangi imene, kia tua aere i ta tatou puka ki te katoatoa i reira i te tuatau akangaroi. Maata atu ta matou puka i oronga na roto i teia mataara i to te aere mei tera are ki tera are.” Kua maara ia Johannes Rauthe, tei akaaere i te akaari anga o te au teata i Poland e i te Czech Republic e, e maata te aronga i tae mai tei akaruke mai i to ratou atereti kia rauka ia matou i te atoro atu ia ratou. Kua aere matou i te atoro i taua aronga ra e e maata tei ariki kia oki akaou atu matou.

I te au mataiti o te 1930, e ki ua ana te au are teata me akaariia te “Creation Drama.” Ko te mea maata i roto i te vaa o te tangata, koia oki ko te Au Kite o Iehova. I te mataiti 1933, kua akaari akaou te opati manga i Tiamani i te teata, vaitata rai e tai mirioni tangata tei aere i te akara i taua teata ra. Maara ia Käthe Krauss e: “No te rima ra, e aere ana matou e 20 kiro mita na raro ua i te au ra tataki tai, na roto i te vao rakau, na runga i te au maunga e na roto i te au o, kia akara ua nei i te Drama.” “Te akara anga au i te ‘Creation Drama, i akamata ai toku inangaro i te tuatua mou,’” i karanga ai a Else Billharz.

Akakite a Alfred Almendinger e, te aere anga tona mama i te akara i te Drama, no tona “reka i te reira, kua oko mai aia i tetai Pipiria e kua kimi i te tuatua ‘purukatorio’ i roto.” No te mea kare i kitea ana iaia taua tuatua ra i roto i te Pipiria, kua akamutu aia i te aere ki te pure, e kua papetitoia. “Manganui ua atu tei aere mai ki roto i te tuatua mou na roto i te akara anga i te ‘Creation Drama,’” i akamaara ai a Erich Frost.​—3 Ioa. 1-3.

Te taime tikai e maata maira te tangata i te akara i te “Creation Drama,” te taime rai tera e ketaketa maira te orureau a te kavamani Nazi i Europa. Akamata mai i te mataiti 1933, kua araiia te au angaanga a te Au Kite i Tiamani. Mei taua taime mai ki te openga o te tamaki rua o te ao i te mataiti 1945, pakari tikai te takinokino anga i te au tavini o Iehova i Europa. Vaitata rai e varu mataiti ia Erich Frost i roto i te are auri. Kua ora mai ra oki aia e i muri mai kua tavini aia i roto i te Betela i Wiesbaden, i Tiamani. Tano meitaki te taenga mai te “Creation Drama,” ei akamaroiroi i te au Kerititiano e manganui e aro atura i te au timataanga no to ratou akarongo i te tuatau o te Tamaki II o te Ao!​—Mei roto mai i te au apinga takere i Tiamani.