1, 2. (a) Eaa ta tatou ka rave kia rauka tetai pirianga meitaki kia Iehova? (e) Akapeea tatou e puapinga ai me uriuri i te au akaraanga Pipiria i te tu i ariu atu ei te tangata ki ta te Atua akoanga?

“E MEA meitaki ra iaku kia akavaitata atu ki te Atua: kua irinaki au i te Atu ra, ia Iehova.” (Sala. 73:28) Eaa tei akakeu i te tata taramo kia tuatua i teia no runga i tona irinakianga i te Atua? I mua ana, kua vareae aia i te aronga kino e noo au ua ra. Karanga aia e: “E tamā anga puapinga kore tikai toku e toku nei ngakau, e te orei anga oki i toku rima i te apa kore.” (Sala. 73:2, 3, 13, 21) Inara, tona aere anga ki roto i te ‘ngai-tapu o te Atua,’ kua rauka iaia i te akatikatika i tona manako e kia piri vaitata atu ki te Atua. (Sala. 73:16-18) E apiianga puapinga ta te tata taramo i mou mai: Me inangaro tetai tangata i tetai pirianga vaitata kia Iehova, e mea tau kia taokotai aia ki te iti tangata o te Atua e kia ariki e kia akono i te akoanga.​—Sala. 73:24.

² Te inangaro nei tatou i tetai pirianga vaitata ki te Atua mou. No reira e mea puapinga kia ariki tatou i tana akoanga. Na roto i teia mataara, ka rauka ia Iehova i te apii ia tatou, koia oki kia tauturu ia tatou kia riro mai ei iti tangata te ka akamareka iaia. I te tuatau i topa, kua akaari te Atua i tona tu akaaroa ki tetai au tangata e ki tetai iti tangata na te oronga anga i te tikaanga kia ratou kia ariki i tana akoanga. Kua tataia teia au akaraanga i roto i te Pipiria “kia kite tatou” e “ei ako mai oki ia tatou” i teia tuatau openga. (Roma 15:4; 1 Kori. 10:11) Ka uriuri teia atikara i tetai o teia au akaraanga. Ka kite tatou i to Iehova manako e te puapinga ka rauka mai mei tana apiianga.

3. I roto ia Isaia 64:8 e Ieremia 18:1-6, akapeea te Pipiria te akataka anga i to Iehova mana ki rungao i te tangata? (Akara i te tutu mua o teia atikara)

³ Te akaaite ra te Pipiria ia Iehova ki te tangata anga apinga karakaraea, no te mea e mana tona i rungao i tetai au tangata e tetai iti tangata. Te na ko maira a Isaia 64:8 e: “E Iehova e, ko koe rai to matou Metua; e karakaraea matou, e ko koe tei anga ia matou; e angaanga anake matou na to rima.” Ka rauka i te tangata anga apinga karakaraea i te maani i tana ka inangaro. Kare te karakaraea e akakite kiaia i tana ka anga. Mei te reira katoa te tangata e te Atua. Kare o tatou tikaanga i te akakite ki te Atua akapeea me anga ia tatou.​—E tatau ia Ieremia 18:1-6.

4. E maro ana ainei a Iehova i te tangata kia ariki i tana apiianga? Akamarama mai.

⁴ Kua akaari a Iehova i tana ka rauka i te rave ki to Iseraela, mei te tangata anga apinga karakaraea rai. Inara, eaa te tuke i rotopu ia Iehova e te tangata anga apinga karakaraea? Kua oronga a Iehova i te tikaanga ngateitei ki te tangata kia rave i ta ratou uaorai ikianga. E kare katoa aia e taangaanga ana i tona mana kia maro ia ratou kia akarongo kiaia. Mari ra, kia iki te tangata e me ka akatika ratou ia Iehova, Tei Anga mai, kia apii ia ratou.—E tatau ia Ieremia 18:7-10.

5. Eaa ta Iehova ka rave me kare te tangata e akatika iaia kia apii ia ratou?

⁵ Akapeea me ka marokiakia tetai tangata e kare aia e akatika ia Iehova, Tei Anga mai, kia apii iaia? Akapeea a Iehova me taangaanga i tona mana? Akamanako i te ka tupu ki te karakaraea me kare te reira i tau no tetai akakoroanga. Penei ka iki te tangata anga apinga karakaraea i te maani i tetai apinga ke me kore ka pei i te reira ki vao. E tupu ana teia no te mea kare te tangata anga apinga karakaraea i mako ana i te maani i tana apinga. Ko Iehova ra, e mako ua ana tana apiianga. (Deu. 32:4) Me kare tetai tangata e akatika ia Iehova kia apii iaia, nona rai te tarevake. E taui ua ana a Iehova i te tu e apii ana aia i te tangata kia tau ki te tu e ariu maira ratou ki tana apiianga. Me akarongo te tangata kia Iehova, ka taangaanga aia ia ratou. Ei akaraanga, ko te au Kerititiano akatainuia te “āriki o te aroa” tei apiiia kia riro ei ‘au āriki no te mea meitaki.’ Te aronga ra kare i inangaro i te akarongo ki te akoanga a te Atua, ka riro ratou ei “au āriki no te riri i akatauia no te mate.”​—Roma 9:19-23.

6, 7. Akapeea te nga ariki ko Davida e Saula te ariu atu anga ki ta Iehova akoanga?

 ⁶ Tetai mataara e apii ana a Iehova i te tangata, na te ako anga ia ratou. Ei akaraanga, akamanako ana i te tu i apii ei a Iehova i te nga ariki mua o Iseraela, ko Saula e Davida. Kua tupu tetai au mea kino ki te Ariki ko Davida e etai ke te akaturi anga aia kia Bate-seba. Noatu ko Davida te ariki, kua ako pakari a Iehova iaia. Kua tono te Atua i tana peroveta ko Natana kia ako atu ia Davida. (2 Samu. 12:1-12) Akapeea a Davida te ariu atu anga? Kua tataraapa tikai aia i tana i rave, e kua akaari te Atua i te ngakau aroa kiaia.—E tatau ia 2 Samuela 12:13.

 ⁷ Tuke ra te Ariki ko Saula. Kare aia i akarongo ana ki te ako. Kua tono atu a Iehova ia Samuela kia akakite ki te Ariki ko Saula kia tamate i te ngati Amaleka e ta ratou au manu. Kare ra a Saula i akarongo ana ki te akauenga a Iehova. Kua akaora atura aia i te Ariki ko Agaga e te au manu memeitaki. No teaa ra? Penei kia orongaia te akangateitei anga kiaia uaorai.  (1 Samu. 15:1-3, 7-9, 12) No reira, kua tono a Iehova ia Samuela kia ako atu ia Saula. Tanoanga tikai ka akarongo a Saula ki te akoanga e ka ariki i ta Iehova apiianga. Tera ra, kua patoi aia i te reira. Manako aia e e tumuanga tau tona kia kopae i ta Iehova au ikuikuanga. Karanga aia e ka akaatinga aia i te au manu ei apinga aroa na Iehova. Kua kopae te Atua ia Saula ei ariki, e kua kore tona pirianga meitaki kiaia.​—E tatau ia 1 Samuela 15:13-15, 20-23.

8. Eaa ta tatou ka kite mai mei te tu akarongo kore o te iti tangata o Iseraela ki te apiianga a Iehova?

⁸ Kua oronga katoa a Iehova i te tikaanga no tetai iti tangata kia akarongo kiaia. Te akarangatira anga a Iehova i te ngati Iseraela mei Aiphiti i te mataiti 1513 M.T.N., kua riro mai ratou ei iti tangata ikiia nona. Kua taputou te Atua i te apii ia ratou. Inara, kare ratou i akarongo ana ki tana apiianga e kua rave ua rai i te kino i mua i te aroaro o Iehova. Kua akamori katoa ratou i te au atua pikikaa o te au pa enua ke. Maata te taime, kua tono a Iehova i te au peroveta kia tauturu i te ngati Iseraela kia taui i to ratou tu, inara kua patoi ratou i te akoanga a te au peroveta. (Iere. 35:12-15) No to ratou tu akarongo kore kia Iehova, kua tukuia atu te patireia apatokerau o Iseraela ki roto i te rima o Asura. E i muri mai, kua peke te patireia apatonga o Iuda ia Babulonia. E apiianga puapinga tikai ta tatou ka kite mai. Te mataara anake e puapinga ai tatou mei ta Iehova apiianga, me ariu meitaki tatou ki tana apiianga.

9, 10 Eaa ta Nineve i rave te akamatakiteanga a Iehova ia ratou?

 ⁹ Kua oronga katoa a Iehova i te tikaanga no te iti tangata o Nineve, te oire maata o Asura, kia akarongo ki tana akamatakiteanga. Kua akakite a Iehova kia Iona e: ‘Ka tu, ka aere ki te oire maata ra ki Nineve, e tutu aere i reira, no te mea kua tae rava mai to ratou kino ki mua i taku aroaro nei.’ Kua karanga a Iehova e kua tau a Nineve kia takoreia no te mea e kino tikai te tangata.​—Iona 1:1, 2; 3:1-4.

¹⁰ Te akakite anga a Iona i ta Iehova i tuatua, “kua akatika atura te au tangata o Nineve i ta te Atua.” Inangaro ratou pouroa i te akaari i to ratou tu tataraara, no reira kare ratou i kaikai ana, e kua aao i te kakau paoa. “Kua tu akera [te ariki] mei runga i tona terono, kua kopae atura i tona uaorai kakau, e kua tapoki iora iaia uaorai ki te kakau paoa, e kua noo iora ki raro i te reu.” Kua akatika to Nineve ia Iehova kia apii ia ratou, e kua tataraara ratou. Tei tupu mai, kare a Iehova i takore ana i to ratou oire.​—Iona 3:5-10.

11. Eaa ta tatou i kite mai mei te tu i akono ei a Iehova i to Iseraela e to Nineve?

¹¹ Noatu ko te ngati Iseraela to Iehova iti tangata ikiia, kua anoanoia ratou kia akoia. Kare to Nineve i te iti tangata ikiia no te Atua, tera ra, kua ariki ratou i tana apiianga. No reira kua akaari a Iehova i tona ngakau aroa kia ratou e kare aia i takore ana ia ratou. Kare a Iehova e akono ana i te tu o te tangata. E akava ana aia ia ratou kia tau ki ta ratou i rave.​—Deu. 10:17.

12, 13 (a) Eaa ra te Atua i taui ei i tona manako kia tau ki te tu e ariu mai ana te tangata ki tana apiianga? (e) Eaa te aiteanga e kua tataraara a Iehova no runga ia Saula e Nineve?

¹² Te puareinga ua ra a Iehova i te taui i tona manako no runga i te au tangata, me taui ratou i ta ratou e rave ra. Ei akaraanga, te akakite maira te Pipiria kia tatou e kua tataraara a Iehova e nana i tuku ia Saula ei ariki no Iseraela. (1 Samu. 15:11) Te tataraara anga te iti tangata o Nineve e kua akamutu i te rave i te au angaanga kino, kua na ko maira te Pipiria e: “Kua tataraara iora te Atua i te kino tana i karanga ra e tuku mai ki runga ia ratou, e kare akera aia i tuku mai.”​—Iona 3:10.

¹³ Me karanga te Pipiria e kua “tataraara” a Iehova, tera te aiteanga, kua taui aia i tona manako no runga i tetai tangata me kore kua taui aia i tana i akakoro i te rave. Kua taui to Iehova manako no runga ia Saula. I mua ana, kua ariki a Iehova ia Saula ei ariki, inara, i muri mai kua kopae aia ia Saula. Kare i te mea e kua tarevake a Iehova te iki anga ia Saula ei ariki. Mari ra, no to Saula akarongo kore kiaia. Te tataraara anga to Nineve, kua puareinga ua a Iehova i te taui i tona manako e kua akaora ia ratou. E mea pumaana tikai te kite e e Atua takinga meitaki e te aroa a Iehova, e ka taui puareinga ua aia i tona manako me taui te tangata i ta ratou e rave ra!

14. (a) Eaa ta Iehova e taangaanga ana ei apii ia tatou i teia tuatau? (e) Eaa ta tatou ka rave me apii te Atua ia tatou?

¹⁴ I teia tuatau, e taangaanga ana a Iehova i te Pipiria e tona akaaerenga i te apii mai ia tatou. (2 Timo. 3:16, 17) Kia ariki mataora tatou i tetai ua atu akoanga ka orongaia mai kia tatou na roto i teia mataara. Noatu eaa te roa to tatou papetitoanga me kore te maata o ta tatou angaanga i roto i te putuputuanga, kia akarongo ua rai tatou i te akoanga a Iehova. Me ariu atu tatou ki ta Iehova apiianga na roto i teia mataara, ka riro tatou ei tangata te ka akamareka iaia.

15, 16 (a) Eaa te ka tupu ki tetai tangata me ngere aia i te au tikaanga ngateitei i roto i te putuputuanga? Akakite mai i tetai akaraanga. (e) Eaa te ka tauturu ia tatou kia akakoromaki i te akama me akoia tatou?

 ¹⁵ Akapeea ana a Iehova me ako mai ia tatou? E apii ana aia ia tatou i tana e umuumu ra, e ka akatikatika aia i to tatou manako. Tetai taime, ka anoanoia kia ako pakariia tatou no te mea kua rave tatou i tetai angaanga tarevake. Te ka tupu mai, penei ka ngere tatou i tetai au tikaanga ngateitei i roto i te putuputuanga. Akamanako ana i te akaraanga o Dennis, e tangata pakari. * Kua akoia aia no tetai ikianga tarevake no runga i te angaanga pitiniti. Eaa to Dennis manako te akakiteia anga ki te putuputuanga e kare aia e tavini akaou ei tangata pakari? Karanga aia e, kua manako aia e kare ona puapinga. “E maata taku au angaanga i te 30 mataiti i topa. Te painia tamou, angaanga i Betela, ikiia ei tavini orometua e oti ei tangata pakari. Pera katoa, koi oti ua ake taku akoanga mua i ko i te uruoaanga tapere. Kite ua ake au, kua kore teia au mea pouroa.” Akama tikai aia e kua manako e me ka tau akaou aia kia taangaangaia i roto i te akaaerenga o Iehova.

¹⁶ Kua anoanoia a Dennis kia taui i tona aerenga tarevake. Inara eaa tei tauturu iaia kia akakoromaki i te tu akama? Kua apii aia i te Pipiria, e kua aere putuputu ki te angaanga orometua e te au uipaanga. Mataora aia i te akamaroiroi anga a te au taeake e ta tatou au puka. Karanga aia e: “Ko te atikara i roto i Te Punanga Tiaki o Aukute 15, 2009, ‘Tavini Ana Koe i Mua Ana? Ka Rauka Ainei ia Koe te Tavini Akaou?’ kua riro mei tetai reta tei tataia kiaku ei pau i taku au pure.” Kua kite a Dennis mei roto i te atikara e ka rauka iaia i te tauta i te akaketaketa i tona pirianga kia Iehova. Kua puapingaia aia mei te akoanga tei orongaia kiaia, e i tetai au mataiti i muri mai kua riro akaou mai aia ei tavini orometua.

17. Akapeea te akaatea anga i te tangata rave ara mei roto mai i te putuputuanga te tauturu anga iaia? Akakite mai i tetai akaraanga.

¹⁷ Tetai mataara ke e ako ana a Iehova ia tatou, na te akaatea anga i tetai tangata mei roto i te putuputuanga. Ka paruruia te putuputuanga mei te kino a te tangata rave ara, e ka tauturu iaia kia tataraara. (1 Kori. 5:6, 7, 11) E 16 mataiti to Robert akaateaia anga mei roto mai i te putuputuanga. I taua taime ra, kare tona nga metua e tetai au mema o tona pamiri i kapiti ana kiaia, mari ra kua akono ratou i te akoanga Pipiria. Teianei, kua akaoki akaouia mai a Robert ki roto i te putuputuanga e te meitaki ra tona turanga i roto i te tuatua mou. Kua akamarama aia i tetai tumu i oki mai ei aia, no te mea kare tona pamiri i kapiti atu kiaia. Karanga aia e naringa tona pamiri i piri atu kiaia no tetai tuatau poto ua me kore i ui e te peea ua ra aia, penei kare aia e inangaro i te oki mai kia Iehova e tona iti tangata.

18. Ka akapeea tatou me ariu atu ki ta te Atua apiianga?

¹⁸ Penei kare tatou e anoano i taua tu akoanga. Inara ka anoanoia tatou kia akamanako i ta tatou ka rave me apii e me ako mai te Atua ia tatou. Ka akapeea tatou me ariu atu? Ka ariki ainei tatou i te akoanga mei ia Davida rai? Me ka patoi ainei tatou mei ia Saula rai? Ko Iehova to tatou Metua, Tei Anga ia tatou. Auraka e akangaropoina e “ko tei akaperepereia e Iehova ra, ko tana ïa e pāpā mai; mei te metua i te tamaiti, tana i akaperepere ra.” E tuku ua rai ia Iehova kia ako ia koe.​—Mase. 3:11, 12