1. (a) Na roto i teea au tu e patoi ana te tangata i te au tuatua akakite, e eaa te tumu? (e) Mei teaa te tu o tetai tangata ngakau parau ki te ako?

TUKEKE te tu o te tangata me akoia. Ei akaraanga, e ariki ana tetai pae i te tuatua akakite a tetai tangata e mana tona, tera ra ka patoi ratou i tetai tangata i tona uki me kore i tetai tangata i raro mai tona mana. Me akoia tetai aronga me kore me akatikatikaia, ka kinokino ratou, ka taitaia me kore ka akama. Tetai aronga ra, ka akamaroiroiia ratou e ka inangaro i te akameitaki atu i to ratou turanga. Eaa ra i tukeke ei te tu o te tangata? Tetai tumu, e ngakau parau. Me akoia tetai tangata ngakau parau, kare aia e irinaki e ka tano tera ako nona, i na ka patoi aia i te reira e kare atura ona puapinga e rauka naringa aia i ariki.​—Mase. 16:18.

2. Eaa ra i puapinga maata ai te ako mei te Tuatua a te Atua ki te au Kerititiano mou?

² E tuke ra te tu o te au Kerititiano mou. E mea puapinga te ako kia tatou me no roto mai tikai i te Tuatua a te Atua. Ka tauturu te au tuatua akakite a Iehova ia tatou kia kite i te kino o te rave i te au mea tarevake. Ei akaraanga, ka tauturu te reira ia tatou kia kopae i te au mea te ka takino ia tatou, mei te noinoi apinga, te akaturi, e te taangaanga tau kore i te vairakau akataero, e te kava. (Mase. 20:1; 2 Kori. 7:1; 1 Tesa. 4:3-5; 1 Timo. 6:6-11) Ka rauka katoa ia tatou te ‘rekareka o te ngakau’ no tei akono i te au akauenga a te Atua.​—Isa. 65:14.

3. Eaa te tu o te tata taramo ka tau kia aru tatou?

³ Kia vai ua rai to tatou pirianga oa akaperepere ki to tatou Metua i te rangi, ka anoanoia kia akono ua rai tatou i te au akoanga pakari a Iehova i roto i to tatou oraanga. E aru tatou i te tu o te tata taramo tei tata e: “Te inangaro nei au i taau au tuatua-akakite ei tuanga naku e tuatau ua atu; ko ta toku ngakau oki ïa rekareka anga.” (Sala. 119:111) Mei te tata taramo rai, te rekareka ra ainei koe i te au akauenga a Iehova? Me te manako ra ainei koe e e ngata  roa i te akono? Noatu te kite ra koe i te ngata i te ariki i te ako i tetai taime, eiaa e taitaia. Ka rauka ia koe i te akaketaketa i toou irinakianga e me akono koe i ta te Atua au akauenga, ka riro ua rai te reira ei meitaki noou. Ka uriuri ana tatou e toru mataara i te rave i teia.

4. Eaa te apinga okotai tei kore rava i taui ana i roto i te oraanga o Davida?

⁴ Kua na roto ana te Ariki ko Davida i te au tuatau kino e te au tuatau meitaki i roto i tona oraanga, inara e tai apinga kare rava i taui ana. Karanga aia e: “Te apai atu nei au i toku vaerua kia koe, e Iehova: E toku Atua, te irinaki atu nei au ia koe.” (Sala. 25:1, 2) Akapeea ra i rauka ai ia Davida taua tu irinakianga ketaketa i roto i tona Metua i te rangi?

5, 6. Eaa ta te au pure a Davida e akaari maira no runga i tona pirianga oa kia Iehova?

⁵ Tetai au tangata, e pure ana ratou ki te Atua i te taime ua me rokoia ratou e te manamanata. Aite rai ratou ki tetai oa te ka tuatua ua mai kia koe me inangaro aia i tetai moni me kore me inangaro aia ia koe kia rave i tetai angaanga nana. I te au taime ka aereia, oki koe i te akamanako e me e inangaro tikai to teia oa ia koe. Inara, kare mei te reira rai to Davida pirianga oa kia Iehova. I roto i to Davida oraanga, i te au taime meitaki e te au taime kino, kua akaari mai tana au pure i tona inangaro mou tikai ia Iehova e tona irinaki iaia.​—Sala. 40:8.

⁶ Akara ana e akapeea a Davida i te akapaapaa anga e te akameitaki anga ia Iehova: “E to matou Atu, e Iehova, Kua teitei to ingoa e pini ua ake te pa enua katoa nei! e toou ra kakā kua tukuia e koe ki rungao i te au rangi ra!” (Sala. 8:1) Te kite ra ainei koe i roto i te au tuatua a Davida e mei teaa ra te oonu o tona pirianga oa ki tona Metua i te rangi? Mareka tikai a Davida i to Iehova tu ngateitei e tona kaka e kua akakeuia aia kia akapaapaa ia Iehova “e kare rai e tivata.”​—Sala. 35:28.

7. Akapeea te pure putuptutu kia Iehova i te tauturu anga ia tatou?

⁷ Mei ia Davida rai, ka anoanoia tatou kia pure putuputu kia Iehova kia rauka i te akaketaketa i to tatou irinakianga iaia. Te na ko maira te Pipiria e: “E akavaitata atu ki te Atua, e nana e akavaitata mai kia kotou.” (Iako. 4:8) Ka riro te pure ki te Atua ei akapiri vaitata atu ia tatou kiaia, e ko tetai mataara puapinga katoa teia e rauka ai ia tatou tona vaerua tapu.​—E tatau ia 1 Ioane 3:22.

8. Eaa te tumu kare e tau kia taokioki i taua au tuatua rai i te au taime pouroa ka pure tatou?

⁸ Me pure koe, e taokioki ua ana rai koe i taua au tuatua rai i te au taime pouroa? Me te pera ra koe, tamata i te akamanako na mua i taau ka inangaro i te tuatua. Ei akatutuanga: Me taokioki ua koe i taua au tuatua rai ki toou oa i te au taime ravarai ka aravei korua, eaa ra tana ka manako mai? Penei kare aia e inangaro i te akarongo akaou mai kia koe. Ko Iehova ra, me pure tona au tavini tiratiratu kiaia ma te ngakau tae kare rava aia e kopae i ta ratou pure. No reira, tauta kia kore e taokioki i taua au tuatua rai i te au taime pouroa ka pure tatou.

9, 10 (a) Eaa te au mea ka tau kia kapiti atu ki roto i ta tatou au pure? (e) Eaa te ka tauturu ia tatou kia akakite e eaa tikai to roto i to tatou ngakau?

⁹ Te taka ua ra e me inangaro tatou i te akapiri vaitata atu ki te Atua, kare tatou e pure ua no te au mea o te oraanga nei. Te maata atu ta tatou akakite kia Iehova i te oonuanga o to tatou manako e to tatou ngakau, ka ketaketa roa atu to tatou irinaki i roto iaia. Eaa te au mea ka tau kia kapiti atu ki roto i ta tatou au pure? Te na ko maira te Tuatua a te Atua e: “E akakite ua ra ki te Atua i to kotou anoano i te au mea katoa ra i te pure, e te pati anga atu ma te akameitaki.” (Phili. 4:6) Ae, ko tetai ua atu mea e o maira to tatou oraanga me kore to tatou pirianga oa ki te Atua, ka tau kia taikuia i roto i ta tatou pure.

¹⁰ E maata ta tatou ka apii mai mei te au pure a te au tane e te au vaine akarongo mou i taito. (1 Samu. 1:10, 11; Anga. 4:24-31) Ei  akaraanga, i roto i te Salamo, e maata te au pure e te au imene ngakau tae e akakite ra kia Iehova i te au tu ravarai mei te mamae ngakau ki te rekareka maata. Na te akamanako marie anga i teia au pure, e tauturu ia tatou kia akakite e eaa tikai to roto i to tatou ngakau.

11. Eaa ra ka anoanoia ai kia akamanako marie tatou i te ako a te Pipiria?

¹¹ Akakite a Davida e: “Te tuatua-akakite a Iehova, e mea mou ïa, e pakari ei te kamakura.” (Sala. 19:7) No reira, mei te mea e e kamakura tatou, ka riro tatou ei aronga pakari me akono tatou i te au akauenga a te Atua. Inara, e au akoanga to roto i te Pipiria te ka anoanoia tatou kia akamanako marie me ka inangaro tatou kia vai tiratiratu i roto i te au turanga ravarai o te oraanga. Ei akaraanga, ka riro te akamanako marie anga i te au kaveinga Pipiria ei tauturu ia tatou kia vai tiratiratu me timataia kia rave i tetai mea tarevake i te apii, me kore i te ngai angaanga. Ka tauturu katoa te reira ia koe kia akono i te au ture a te Atua no runga i te toto, e te turanga papakitai kore o te au Kerititiano, e kia aru i te au kaveinga Pipiria no runga i te tu kakau ka iki tatou. Na te akamanako marie anga i te ako a te Atua e akateateamamao ia tatou no teia au turanga. I reira ka rauka ia tatou i te iki e eaa ta tatou ka rave i mua ake ka tupu ei teia. Na teia e tauturu ia tatou kia kopae i te au tarevake te ka riro ei mamae no tatou.​—Mase. 15:28.

12. Eaa te au uianga ta tatou ka akamanako marie ei tauturu ia tatou kia akono i ta te Atua au tuatua akakite?

¹² Ia tatou e tapapa atura kia akatupuia ta te Atua au taputou, te akaari ra ainei tatou e te ketaketa nei rai to tatou akarongo, e ko to te Atua anoano te mea puapinga roa atu i roto i to tatou oraanga? Ei akaraanga, te irinaki tika tikai ra ainei tatou e kare e roa atu, ka takoreia a Babulonia Maata? Te riro ainei rai te au akameitakianga mei te oraanga mutu kore, e te tuakaouanga i runga i te enua parataito a te tuatau ki mua, ei mea tika tikai kia tatou i teianei me akaaiteia ki te taime mua i apii ei tatou? Te maroiroi ainei rai tatou no te angaanga orometua, me te tuku ra ainei tatou i to tatou uaorai au anoano na mua? Ko te akatapuanga ainei i to Iehova ingoa e te akapapuanga i tona tikaanga ei tutara ngateitei te mea puapinga roa atu kia tatou? Na te akamanako marie anga no runga i te au uianga mei teia te tu e tauturu ia tatou kia akono i ta te Atua ‘au tuatua akakite ei tuanga na tatou e tuatau ua atu.’​—Sala. 119:111.

13. Eaa i ngata ai i te au Kerititiano i te anere mataiti mua kia marama i te aiteanga o tetai au mea? Akakite mai i tetai akaraanga.

¹³ E au mea tetai i roto i te Pipiria kare tatou i marama i te katoaanga no te mea, kua iki rai a Iehova eiaa e akamarama mai i te reira. Maata to Iesu akakite anga ki tana au apotetoro e ka akakinoia aia e ka tamateia. (E tatau ia Mataio 12:40; 16:21.) Inara, kare te au apotetoro i marama ana i te aiteanga o tana tuatua. No muri roa ake i te akatuakaouia anga a Iesu, te mama anga mai ki tana au pipi, e te tauturu anga ia ratou kia marama i te au totou no runga ia Karaiti, i marama ai ratou i tana au tuatua. (Luka 24:44-46; Anga. 1:3) E no muri ake ua i te akatainuia anga te au pipi a Karaiti ki te vaerua tapu i te Penetekote 33 T.N., i marama ai ratou e ka tutara te Patireia o te Atua mei te rangi mai.​—Anga. 1:6-8.

14. Eaa te akaraanga meitaki ta te au taeake i akanoo no tatou i te akamataanga o te 20 anere mataiti?

¹⁴ Mei te reira rai te au Kerititiano mou i te akamataanga o te 20 anere mataiti, kare ratou i marama ana i te ka tupu i te “tuatau openga.” (2 Timo. 3:1) Ei akaraanga, i te mataiti 1914, kua manako tetai pae e ka aere ratou ki runga i te rangi, inara kare te reira i tupu ana. Kua apii atu rai taua au Kerititiano i te au Tuatua Tapu, e kua kite e e maata te angaanga tutu anga ka anoanoia kia  rave na mua. (Mare. 13:10) I te mataiti 1922, ko J. F. Rutherford te arataki no te angaanga tutuanga i taua taime ra, kua akakite aia ki te aronga tei akaputuputu mai i ko i te uruoaanga pa enua i Cedar Point, Ohio, i Marike e: “Ka akara ana ra, kua tutara te Ariki! Ko kotou tona vaa tuatua. No reira e akakite, e akakite, e akakite, no runga i te Ariki e tona patireia.” Mei tera taime mai, kua kite meitakiia te au tavini o Iehova no te tutu aere “i te evangelia o te basileia.”​—Mata. 4:23; 24:14.

15. Eaa ra i meitaki ei no tatou kia akamanako marie no runga i ta Iehova i rave no tona iti tangata?

¹⁵ E mea meitaki i te akamanako marie no runga i te mataara i akatupu ei a Iehova i tana taputou no tona iti tangata i taito e i teia tuatau. Ka tauturu teia i te akaoonu atu i to tatou irinakianga e ka akatupu a Iehova i tona akakoroanga a te tuatau ki mua. Na te akamanako marie anga no runga i te au taputou a te Atua e tauturu ia tatou kia akamaara ua rai i te reira, e kia akaketaketa i to tatou irinakianga e ka tupu te reira.

16. Eaa te au akameitakianga ka rauka me angaanga pakari tatou i te tavini anga i te Atua?

¹⁶ E Atua ririnui a Iehova, koia oki e Atua angaanga pakari aia. Kua tuatua te tata taramo e: “Koai tei aite ia koe? e mana toou, e Iehova.” Kua na ko katoa aia e: “E ririnui tei to rima: e teitei to rima katau.” (Sala. 89:8, 13) No te mea e Atua angaanga pakari aia, e mareka ana a Iehova me rave tatou i te ka rauka ia tatou i roto i tana angaanga, e ka akameitaki aia ia tatou no te reira. Te kite maira aia e kare tona au tavini tane, vaine, mapu, e te ruaine, e kai ana i “te manga i rauka i te akatau,” koia oki, kare ratou i te aronga kope. Te angaanga pakari ra ratou. (Mase. 31:27) Me angaanga pakari tatou i te tavini anga iaia, te aru ra tatou i Tei Anga mai ia tatou. Me rave tatou i te ka rauka i roto i te tavini anga i te Atua, ka mataora e ka  akamareka tatou ia Iehova.​—E tatau ia Salamo 62:12.

17, 18 Akapeea to tatou irinakianga i roto ia Iehova te akaketaketa angaia me aru tatou i tana au akauenga? Akakite mai i tetai akaraanga.

¹⁷ Akapeea ta tatou au angaanga tiratiratu te akaketaketa anga i to tatou irinakianga i roto ia Iehova? Akamanako ana i tei tupu i te tuatau ka tomo ei to Iseraela ki roto i te Enua Taputouia. Kua akaue a Iehova i te kau taunga e apai ra i te aruna koreromotu kia aere ki roto i te Kauvai Ioridana. Inara, te vaitata anga te iti tangata ki te kauvai, kua kite ratou e e oonu te vai e te koko no tei ua ana. Eaa ra ta to Iseraela ka rave? Ka patia ainei ratou i te puakapa i te pae kauvai e ka tiaki no tetai au epetoma kia papaku roa te vai? Kare, kua irinaki tikai ratou ia Iehova e kua aru i tana au akauenga. Eaa tei tupu? Karanga ra te Pipiria e: ‘E tu akera te vaevae o te kau taunga i te nia o te vai, maro ua te vai.’ E oti akera, ‘tu ua iora te kau taunga i rotopu tikai ki runga i te one marō; e ope rava akera te tangata tini ravarai i te tae ki tetai pae Ioridana.’ (Iosu. 3:12-17) Akamanako ana ra e mei teaa te rekareka maata o to Iseraela i te akamutu anga taua vai koko ra i te tae! Kua akaketaketaia to ratou akarongo i roto ia Iehova no tei aru ratou i tana au akauenga.

¹⁸ E tika, kare a Iehova e rave ana i te au temeio mei teia rai no tona iti tangata i teia tuatau. Inara, e akameitaki mai ana aia ia tatou me akaari tatou i te tu tiratiratu e me aru i tana au akauenga. Na te vaerua tapu o te Atua e oronga mai ana i te tu ngakau toa tei anoanoia kia tutu aere i te karere o te Patireia i te ao katoa nei. E kua taputou te Kite mua o Iehova, a Iesu Karaiti ki tana au pipi e ka tauturu aia ia ratou i roto i teia angaanga puapinga. Akakite aia kia ratou e: “Ka aere kotou, e akariro i to te pa enua katoa ei pipi.” E oti kua taputou aia e: ‘Te vaitata ua ra au ia kotou, e tae ua atu ki te openga o teianei ao.’ (Mata. 28:19, 20) E maata te Au Kite penei no te ru e te akama i te tuatua ki te tangata, tei karanga e na te vaerua tapu o te Atua i oronga mai i te tu ngakau toa kia tuatua ki te tangata i roto i te angaanga orometua.​—E tatau ia Salamo 119:46; 2 Korinetia 4:7.

19. Noatu kare e maata ana ta tatou ka rauka i te rave i te tavini anga i te Atua, eaa te ka papu ia tatou?

¹⁹ Tetai au taeake e te au tuaine, kare e maata akaou ana ta ratou ka rauka i te rave i te tavini anga i te Atua no te makimaki me kore kua pakari. Inara, kia papu ia ratou e te marama maira ‘te Metua, te tumu o te aroa, e te Atua no te pumaana’ i to ratou turanga. (2 Kori. 1:3) E mea puapinga roa kiaia ta tatou au angaanga e rave ra i te tavini anga iaia. E ka anoanoia tatou pouroa kia akamaara e tei runga to tatou ora i to tatou akarongo i roto i te atinga oko o Karaiti.​—Ebe. 10:39.

20, 21 Eaa tetai au mataara ka akaari tatou i te irinakianga i roto ia Iehova?

²⁰ I roto i ta tatou akamorianga, te o maira te taangaanga anga i to tatou taime, maroiroi, e ta tatou au apinga i te tavini anga i te Atua. Ka inangaro tatou kia rave akaope takiri i ta tatou angaanga tutuanga. (2 Timo. 4:5) Mataora ua tatou i te tauturu i etai ke kia rauka “te kite i te tuatua-mou.” (1 Timo. 2:4) Te taka meitaki ra e na te akangateitei e te akapaapaa anga ia Iehova, e puapingaia ai tatou i te pae vaerua. (Mase. 10:22) Na te reira e tauturu ia tatou kia irinaki pu tikai i roto i Tei Anga mai ia tatou, noatu eaa te ka tupu.​—Roma 8:35-39.

²¹ Mei ta tatou i uriuri mai ana, ka anoanoia tatou kia tauta pakari kia irinaki i ta Iehova au akauenga. No reira, e akaketaketa i toou irinakianga na roto i te pure. Akamanako marie i ta Iehova au taputou i akatupu ana i mua ana e ka akapeea aia me rave i te reira a te tuatau ki mua. E kia akaketaketa ua atu rai i toou irinakianga i roto ia Iehova. Akamaara e ka vai rai te au tuatua akakite a Iehova e tuatau ua atu. E me akarongo meitaki tikai koe i tana au tuatua akakite, ka ora koe e tuatau ua atu!