TE TUPU mai anga a Pascal i roto i tetai ngai putaua i Côte d’Ivore, kua inangaro tikai aia i tetai oraanga meitaki. No te mea te tereni ra aia ei tangata moto, kua manako aia e, ‘Ka aere au kiea kia riro mai au ei tangata moto rongonui e kia maata taku moni?’ Tona 20 tuma mataiti, kua iki aia i te aere ki Europa. Inara, no te mea kare ana pepa tikaanga i te aere ki Europa, ka aere aia ma te kore e akatikaia e te ture.

I te mataiti 1998, e 27 o Pascal mataiti, kua akamata aia i tona tere ki Europa. Kua tikoti aia i te kena ki te enua ko Ghana, kua na roto aia ia Togo e Benin, e kua tae aia ki te oire ko Birni Nkonni i Niger. Ko te akamataanga teia o te tuanga ngata roa atu o tona tere. Kia rauka iaia i te aere ki te tua tokerau, kua anoanoia aia kia na runga i te toroka ki tetai tua mai o te Sahara Desert. E oti, me tae aia ki te Tai Metitarenia, ka na runga aia i tetai poti ki Europa. Ko tana parani teia, inara e rua apinga tei tupu kiaia i Niger tei tapu iaia.

Te mea mua, kua pou tana moni. Te rua, kua aravei aia i tetai painia ko Noé, tei akamata i te apii i te Pipiria kiaia. Kua riro tana i apii mai ei akakeu maata iaia kia taui i tona manako no runga i tona oraanga. No reira, ko teia tana i rave e kua aruaru aia i te au akakoroanga pae vaerua. Roto ia Titema 1999, kua papetitoia a Pascal. Ei akaari i tona rekareka kia Iehova, i te mataiti 2001 kua akamata aia i te painia i Niger​—te oire i apii ei aia i te tuatua mou. Eaa tona manako no runga i tana angaanga tavinianga? Akakite mai aia e, “Ko te oraanga meitaki rava atu teia!”

Mei ia Pascal rai, e manganui tei kite e ka puapinga roa atu to ratou oraanga me aruaru ratou i te au akakoroanga pae vaerua. E rauka ai ia ratou i te rave i te reira, kua akaruke tetai pae i Europa e kua neke ki Aperika kia tavini i roto i te au ngai e anoano maataia ra te au taeake ei akakitekite i te Patireia. Tei tupu mai, mei te 65 Au Kite—mei te 17 ki te 70 mataiti—no Europa mai, tei neke i te tavini i roto i te au enua i Aperika Opunga, i Benin, Burkina Faso, Niger, e Togo. * Eaa tei akakeu ia ratou kia neke ki teia au enua, e eaa tei tupu mai?

Akakite mai tetai tuaine no Denmark mai, ko Anne-Rakel e: “Kua tavini toku nga metua ei mitinari i Senegal. E tuatua mataora ua ana raua no runga i to raua oraanga mitinari e kua akakeu te reira iaku kia inangaro i te reira oraanga.” Mei te 15 mataiti i topa akenei, e 20 tuma o Anne-Rakel mataiti, kua neke aia ki Togo, e te tavini nei aia i roto i tetai putuputuanga reo akairo. Akapeea tana ikianga i te akamaroiroi anga i etai ke? Karanga aia e: “I muri mai, kua aere mai toku teina e toku tungane ki Togo.”

 Akakite mai tetai taeake no Varani mai ko Aurele tona ingoa, e 70 ona mataiti e: “E rima mataiti i topa akenei toku akamutu mai anga i te angaanga moni, kua anoanoia au kia rave i tetai ikianga: me ka noo au i tetai oraanga meitaki e te maru ua i Varani kia tae roa mai te Parataito, e me ka akamaata atu au i taku angaanga orometua.” Kua iki a Aurele i te akamaata atu i tana angaanga orometua. E toru mataiti i topa akenei, kua neke raua ko tana vaine ko Albert-Fayette ki Benin. Akakite mai a Aurele e: “Te neke anga mai maua ki Benin i te tavini ia Iehova, ko te ikianga meitaki rava atu ta maua i rave.” Akakite katoa aia ma te mata katakata e, “tei tupu mai, te riro nei ta maua ngai tutuanga i te pae taatai ei akamaara iaku no runga i te Parataito.”

E 16 mataiti i topa akenei, kua neke a Clodomir e tana vaine ko Lysiane mei Varani ki Benin. I te akamataanga, kua mii tikai raua i to raua kopu tangata e to raua au oa i Varani, e kua emiemi raua e kare e rauka ia raua i te taui ki te au turanga ou. Inara, kare e tumuanga no raua kia emiemi. Kua kite raua i te rekareka maata. Karanga a Clodomir e, “I roto i te 16 mataiti i topa, kua rauka ia maua te tikaanga ngateitei i te tauturu e tai tangata i te mataiti okotai kia ariki i te tuatua mou.”

Ko Sébastien e Johanna, tetai nga tokorua akaipoipo. Kua neke raua ki Benin i te mataiti 2010 no Varani mai. Karanga a Sébastien e, “No te maata tikai i te angaanga i roto i te putuputuanga, e maata ta maua e tamou viviki nei!” Eaa te tu o te tangata i roto i te ngai tutuanga? Karanga a Johanna e: “E inangaro maata to te tangata i te tuatua mou. Noatu me kare maua i roto i te angaanga tutu aere, ka aravei mai te tangata ia maua i runga i te mataara i te ui i tetai au uianga Pipiria e te pati mai i ta tatou au puka.” Mei teaa te tu o to raua oraanga akaipoipo no tei neke raua? Akakite mai a Sébastien e: “Kua riro te reira ei akaketaketa i to maua oraanga akaipoipo. E mea mareka naku i te akapou i tetai au ra katoa ki taku vaine i roto i te angaanga orometua.”

E tavini ana a Eric e tana vaine ko Katy ei nga painia i te au ngai mamao i te tua tokerau i Benin. Tetai tai ngauru mataiti i topa akenei ia raua i Varani, kua tatau raua i tetai au atikara no runga i te tavini anga i te au ngai e anoano maataia ra te tauturu e kua tuatua raua ki tetai au tavini tamou. Kua riro teia ei akakeu ia raua kia neke ki tetai enua ke, e ko teia ta raua i rave i te mataiti 2005. E mea umere tikai te tupuanga ta raua i kite mai. Karanga a Eric e: “E rua mataiti i topa akenei, e 9 papuritia i roto i to matou pupu i te oire o Tanguiéta; teianei e 30 papuritia. I te au Tapati, mei te 50 ki te 80 tangata e aere mai ana ki te au uipaanga. E rekareka maata tikai i te kite i teia tupuanga!”

Eaa te au akaaoanga ta tetai pae, tei tavini i roto i te au ngai e anoano maataia ra te tauturu, i aro atu? Ko Benjamin e 33 ona mataiti, e tungane aia no Anne-Rakel. I te mataiti 2000 i Denmark, kua aravei aia i tetai mitinari e tavini ra i Togo. Akakite mai a Benjamin e: “Te akakite anga au kiaia i toku inangaro i te painia, kua karanga mai aia e: ‘Ka rauka ia koe i te painia i Togo.’” Kua akamanako a Benjamin i tana i tuatua mai. Karanga aia e: “Kare au i tae ake ki te 20 mataiti i tera taime, inara te tavini ra toku nga tuaine i Togo. Kua mama i reira iaku i te neke ki reira.” No reira, kua neke aia. Inara, kua aro atu aia i tetai akaaoanga. Akamarama mai a Benjamin e: “Kare au i kite i te tuatua i te reo Varani e e ngata i te pukapuka atu ki te tangata i te nga marama mua e ono.” I te aere anga ra o te tuatau, kua meitaki mai tana reo Varani. Teianei, te tavini ra a Benjamin i roto i te Betela i Benin, te apai anga i te au puka ki te au ngai ke ke e te tauturu anga i roto i te tipatimani no te komupiuta.

Kua tavini a Eric e Katy, tei taikuia i mua ana i roto i tetai ngai reo ke i Varani i mua ake i to raua neke anga ki Benin. Eaa te tuke ta raua i kite i Aperika Opunga? Karanga a Katy e: “Kare i te mea ngoie ua i te kimi i tetai are meitaki. Kua noo maua ki roto i tetai are kare e uira e te vai.” Karanga katoa a Eric e: “E akatangi ana te au tangata i te pae mai i ta ratou imene turituri e tae ua atu ki te roaanga po. Ka anoanoia koe kia akakoromaki e kia puareinga ua i te taui i toou tu.” Karanga raua roa ai e: “Te rekareka i te tavini anga i roto i te au ngai ou, kua maata atu te reira i te au akaaoanga.”

Ko Michel e Marie-Agnès tetai tokorua akaipoipo e 50 tuma o raua mataiti. E rima mataiti i topa akenei, kua neke raua ki Benin mei Varani mai. I te akamataanga, kua taitaia raua. Karanga a Michel e kua manako tetai aronga e kare i te mea meitaki no maua kia neke. Akakite katoa aia e: “Kare rai i te mea meitaki me kare koe i kite e ko Iehova te turuturu ra ia maua. No reira kua neke maua i te rave i to Iehova anoano e kua tauturu mai aia ia maua.”

Te aronga tei neke i te tavini i te au ngai e anoano maataia ra te tauturu, e akakite ana ratou i te puapinga no te akateateamamao na te rave anga i teia: Parani na mua. Rave i te au tauianga. Akaravarava i te moni. Irinaki ki runga ia Iehova.​—Luka 14:28-30.

Akakite mai a Sébastien, tei taikuia i mua ana e: “I mua ake ka neke maua ko Johanna, e rua mataiti to maua akaputu anga i ta maua moni na te akaiti anga i te moni no te tamataoraanga e kare maua i oko i te au apinga kare i anoanoia.” Kia rauka ia raua i te tavini i roto i tetai  enua ke, e angaanga ana raua i Europa no tetai nga marama i te au mataiti, e na teia e tauturu ia raua kia painia i Benin no te toenga o te mataiti.

Ko Marie-Thérèse tetai o te 20 tuaine kare i akaipoipo tei neke ki Aperika Opunga kia tavini i te ngai e anoanoia ra te tauturu. Kua angaanga aia ei tangata akaoro bus i Varani, inara i te mataiti 2006, kua akaruke aia i tana ngai angaanga no te okotai mataiti kia painia i Niger. Kare i roa ana, kua kite mai aia e ko teia te oraanga tana i inangaro i te aruaru. Karanga a Marie-Thérèse e: “Te oki anga au ki Varani, kua akakite au ki toku pu angaanga i toku inangaro i te akaiti mai i toku ora angaanga, e kua ariki aia i taku patianga. I teianei, e akaoro bus ana au i Varani mei ia Me kia Aukute, e mei Tepetema kia Aperira ka painia au i Niger.”

Ka rauka i te aronga e ‘kimi ra i te basileia o te Atua na mua’ i te irinaki e ka oronga a Iehova i te “au mea katoa” ta ratou e anoano ra. (Mata. 6:33) Ei akatutuanga: Akamanako ana i tei tupu kia Saphira, tetai tuaine kare i akaipoipo no Varani mai e 20 tuma ona mataiti e te tavini ra ei painia i Benin. I te mataiti 2011, kua oki aia ki Varani kia rauka iaia i te akaputu i tana moni ei akono iaia no tetai akaou mai mataiti i Aperika (ko te ono mataiti teia). Akamaara mai a Saphira e: “E ra Varaire teia, toku ra openga i te angaanga. Ina e tai ngauru ra taku ka inangaro kia angaanga kia rava taku moni no te mataiti ka aru mai. E rua rai oku epetoma toe i Varani. Kua pure au kia Iehova e kua akakite i toku turanga. I tera ra, kua ringi mai tetai ngai kimi angaanga i te pati me ka rauka iaku i te mono i tetai vaine no te rua epetoma e tu maira.” I te Monite, kua aere a Saphira ki te ngai ka angaanga aia kia tereniia e te vaine tana ka mono. Karanga aia e: “Poitirere tikai au te kite anga e e Kite aia no Iehova e te inangaro ra aia e tai ngauru ra orote kia aere ki te Apii Tavini Anga Painia! Kare tona pu angaanga i akatika ana iaia kia aere, kia rauka roa mai tetai tangata ei mono iaia. Kua pati aia kia Iehova no te tauturu—mei taku rai i rave.”

Tetai au taeake e te au tuaine, kua roa to ratou tavini anga i Aperika Opunga e kua noo tinamou ratou ki reira. Tetai pae kua noo ratou no tetai nga mataiti ua e kua oki ki to ratou enua. I teia tuatau katoa, te puapinga nei rai ratou mei te au mataiti to ratou tavini anga i te au enua ke. Kua kite ratou e ka rauka te merengo anga mou i roto i te oraanga mei te tavini anga ia Iehova.