1. Akapeea te puka o Levitiku i te tauturu anga ia tatou?

TE TAPAPA maira a Iehova i tona au tavini pouroa kia tapu ratou. Noatu e kua taikuia te tu tapu i roto i te katoaanga o te Pipiria, te maataanga o te taime kua taikuia i roto i te puka o Levitiku. Me mārama e me maata atu to tatou āriki rekareka i teia puka, ka riro te reira ei tauturu ia tatou kia akaari i te tu tapu.

2. Eaa ta tatou ka kite mai i roto i te puka o Levitiku?

² Te puka o Levitiku tei tataia e Mose, e tuanga ïa no te “au tuatua tapu katoa” e e “mea meitaki ei apiianga.” (2 Timo. 3:16) Kua taikuia te ingoa o Iehova mei te tai ngauru taime i roto i te au pene o teia puka. Me mārama tatou i te puka o Levitiku, ka akamaroiroiia tatou kia kopae i tetai ua atu angaanga te ka akakino i te ingoa o te Atua. (Levi. 22:32) Ko te tuatua “ko au ko Iehova” tei taikuia i roto i teia puka, ka tau kia akamaara kia tatou kia akarongo ki te Atua. I roto i teia atikara e te atikara ka aru mai, ka kite tatou i te au tuatua mou i roto i te puka o Levitiku te ka tauturu ia tatou kia tapu ta tatou akamorianga ki te Atua.

3, 4. Eaa ta te tāmā anga ia Aarona e tana tamariki e akatutu maira? (Akara i te tutu mua o teia atikara.)

³ E tatau ia Levitiku 8:5, 6. Kua akataoonga a Iehova ia Aarona  ei taunga maata no Iseraela e i tana tamariki tamaroa ei kau taunga no te iti tangata. Te akatutu maira a Aarona ia Iesu, e tana tamariki tamaroa i te au Kerititiano akatainuia. Eaa ta te tāmā anga ia Aarona e akatutu maira? Te akatutu ra ainei e kua anoanoia a Iesu kia tāmāia? Kare, no te mea kare a Iesu i te tangata ara e kare ona kino. (Ebe. 7:26; 9:14) Tera ra, i muri ake i te tāmā anga ia Aarona, kua akatutu mai aia ia Iesu, tei mā e te tika. No reira, eaa ta te tāmā anga i te au tamariki tamaroa a Aarona e akatutu maira?

⁴ Te tāmā anga i te tamariki a Aarona, kua akatutu mai te reira i te tāmā anga i te aronga tei ikiia kia riro ei kau taunga i runga i te rangi. E pirianga ainei to teia tāmā anga ki te papetitoanga o te aronga akatainuia? Kare, no te mea kare te papetitoanga e tāmā i te ara. Mari ra, te akatutu maira te papetitoanga e kua akatapu tetai tangata i tona oraanga ki te Atua. Ka tāmāia te aronga akatainuia ki te tuatua a te Atua, no reira ka anoanoia ratou kia taangaanga i te au apiianga a te Mesia i roto i to ratou oraanga. (Ephe. 5:25-27) Na roto i teia mataara, kua riro ratou ei aronga tapu e te mā. Inara, ka akapeea te “mamoe ke atu”?—Ioa. 10:16.

5. Eaa i karangaia e kua tāmāia te mamoe ke atu i te Tuatua a te Atua?

⁵ Kare te tamariki a Aarona i akatutu mai i te “aronga maata rava” o te mamoe ke atu a Iesu. (Apo. 7:9) Noatu rai, kua riro te mamoe ke atu ei aronga tapu e te mā na roto i te Tuatua a te Atua. Me rauka ia ratou i te tuku i to ratou akarongo ki roto i ta te Pipiria e apii maira no runga i te puapinga o te atinga oko o Iesu, ka akakeuia ratou kia akamori ia Iehova “i te po e te ao.” (Apo. 7:13-15) No te mea e tāmā anga tamou te ka raveia ki te aronga akatainuia e te mamoe ke atu, ka mā ua rai to ratou tu. (1 Pete. 2:12) E mea mareka kia Iehova me kite aia i tona iti tangata mā tei taokotaiia e kauraro tiratiratu ra ki to ratou Tiaki, ko Iesu!

6. Eaa tatou i anoanoia ai kia akara matatio ia tatou uaorai?

⁶ No te mea kua mā te kau taunga o Iseraela i te pae kopapa, eaa te puapinga o te reira no tatou i teia tuatau? E maata te aronga tei apii i te Pipiria kia tatou tei kite i te tu mā o to tatou au ngai akamorianga pera katoa to tatou tu mako e te mā. Inara, te kite ra ratou e me ka inangaro ratou i te akamori ia Iehova, ka anoanoia te “ngakau viivii kore.” (E tatau ia Salamo 24:3, 4; Isa. 2:2, 3.) No reira ka anoanoia tatou kia tavini ia Iehova ma te ngakau, te manako e te kopapa mā. Ka anoanoia te akara matatio ia tatou uaorai. Tetai taime penei ka kite tatou e ka anoanoia kia rave i te au tauianga kia riro ei aronga tapu. (2 Kori. 13:5) Ei akaraanga, tetai tangata tei papetitoia e kua matau i te akara i te peu viivii o te ainga, ka tau aia kia ui kiaia uaorai e, ‘Te akaari ra ainei au i te tu tapu?’ I reira, ka tau aia kia pati i te tauturu kia akamutu aia i teia peu viivii.—Iako. 5:14.

7. Eaa te akaraanga ta Iesu i akanoo tei aiteite ki to te kau taunga tei taikuia i roto ia Levitiku 8:22-24?

⁷ Te akanooia anga te taoonga taunga i Iseraela, kua tukuia te toto o tetai toa mamoe ki runga i te taringa katau, te maikao maata o te rima katau e te vaevae katau o te Taunga Maata ko Aarona e tana tamariki. (E tatau ia Levitiku 8:22-24.) Te mataara i taangaangaia ai te  toto, kua akaari mai e ka akono meitaki te kau taunga i ta ratou angaanga. Mei te reira katoa a Iesu te Taunga Maata, kua akanoo aia i te akaraanga meitaki no te aronga akatainuia e te mamoe ke atu. Kua akarongo aia ki te aratakianga a te Atua, kua rave i to Iehova anoano, e kua noo aia i tetai oraanga tapu.—Ioa. 4:31-34.

8. Eaa ta tatou pouroa ka anoanoia kia rave?

⁸ Ei aronga akamori no Iehova, ka anoanoia tatou pouroa kia aru i te akaraanga o Iesu, tei vai tiratiratu ki te Atua. Ka anoanoia tatou kia akarongo meitaki ki te aratakianga a te Atua i roto i te Pipiria kia kore tatou e ‘akariri atu i te vaerua tapu o te Atua.’ (Ephe. 4:30) E tauta kia ‘akatika i te ara o to tatou vaevae.’—Ebe. 12:13.

9. Te au taeake e toru tei angaanga kapiti ki te au mema o te Pupu Akaaere, eaa ta ratou i tuatua, e ka akapeea te reira te tauturu anga ia koe kia akaari i te tu tapu?

⁹ Ka akara ana tatou i te au tuatua a tetai au taeake e toru tei angaanga kapiti ki te au mema o te Pupu Akaaere no tetai tuatau roa. Karanga tetai taeake e: “Noatu e tikaanga ngateitei tikai teia i te angaanga kapiti ki te au taeake o te Pupu Akaaere, i tetai au taime kua kitea e e tu apa to ratou noatu e aronga akatainuia ratou. Inara tetai akakoroanga taku i tauta mai ana i te au mataiti tei aereia koia oki, kia kauraro ki te au arataki.” Akakite te rua o te taeake e: “Te irava mei ia 2 Korinetia 10:5 no runga i te ‘akarongo i te Mesia,’ kua riro ei tauturu iaku kia kauraro e kia akarongo ki te au arataki. Ko teia tu akarongo, no roto mai te reira i te ngakau.” Akakite te toru o te taeake e: “Te inangaro i ta Iehova e inangaro ra e te rikarika anga i tana e rikarika ra, pera katoa te kimi anga i tana aratakianga e te rave anga i tana e mareka maira, te akaari maira e te kauraro ra tatou ki tana akaaerenga e ki tana aronga i iki kia akatupu i tona akakoroanga i te enua nei.” Kua maara i teia taeake i te akaraanga o Nathan Knorr e mema no te Pupu Akaaere. Noatu kare tetai pae i āriki i tei tuatuaia i roto i te Watch Tower 1925 i te atikara “Te Akamataanga o te Patireia,” kua āriki ra aia. Kua mareka tikai te taeake i tera tu kauraro. Me akamanako oonu koe i te au tuatua a teia au taeake e toru, ka riro te reira ei tauturu ia koe kia kauraro ki te Atua e kia akaari i te tu tapu.

10. Mei teaa rai te puapinga no tatou kia akono i te ture a te Atua no runga i te toto?

¹⁰ E tatau ia Levitiku 17:10. Kua akaue a Iehova i te ngati Iseraela kia kore e “kai i te toto.” Akaue katoaia te au Kerititiano kia kore e kai i te toto. (Anga. 15:28, 29) Kare i te mea mataora kia tatou i te rave i tetai ua atu angaanga kia kopae te Atua ia tatou e kia akaatea ia tatou mei roto i te putuputuanga. E inangaro to tatou ia Iehova e ka inangaro tatou i te akarongo kiaia. No reira me o tatou ki roto i te tumatetenga, kare tatou e tuku ua atu ki te aronga kare i kite ia Iehova e kare e akarongo ana kiaia, noatu ka māro mai ratou ia tatou kia akarongo kore ki te Atua. Kua kite tatou e ka aviri tetai pae ia tatou no te patoi i te toto, inara ka iki tatou i te akarongo ki te Atua. (Iuda 17, 18) Eaa te ka tauturu ia tatou kia patoi i te kai i te toto me kore i te āriki i te pamu toto?—Deu. 12:23.

11. Eaa ra i karangaia ai e kare te Ra Tapokiangaara i te mea puapinga kore ua?

¹¹ Ka riro ta te taunga maata o Iseraela  i rave i te au Ra Tapokiangaara, ei tauturu ia tatou kia mārama i to te Atua manako no runga i te toto. Kua taangaangaia te toto no tetai akakoroanga puapinga. Koia oki kia akakore i te ara kia rauka i to Iseraela te pirianga au ki te Atua. Kua pîpîia te toto o te puakatoro e te puakanio ki mua i te tapoki o te aruna koreromotu. (Levi. 16:14, 15, 19) Na roto i tera toto, ka rauka i te Atua i te akakore i te ara a to Iseraela. Karanga katoa a Iehova e me tā tetai tangata i te manu ei kai nana, kia akataʼeia te toto e kia tapokiia ki te one, no te mea “tei te toto oki te ora o te au mea katoa nei.” (Levi. 17:11-14) Kare teia au akauenga i te au mea puapinga kore ua. I te au anere mataiti i mua ake ana, kua akaue te Atua ia Noa e tona uanga kia kore e kai i te toto. (Gene. 9:3-6) Eaa te puapinga o teia no te au Kerititiano?

12. Akapeea a Paulo i te akamārama anga i te pirianga o te toto ki te akakoreanga ara?

¹² Kua akamārama mai te apotetoro ko Paulo e ka rauka i te toto i te tāmā i te na ko anga e: ‘Kare e rai te mea i kore i tamāia i te toto i ta te ture ra; e kare e toto i akataeia ra, kare rava e matara anga o te ara.’ (Ebe. 9:22) Tera ra, e puapinga poto ua te toto o te au manu. Kua akakite a Paulo e kua riro teia au atinga ei akamaara ki te ngati Iseraela i to ratou tu ara e ka anoanoia tetai atinga puapinga atu ei takore takiri i ta ratou ara. Kua riro te Ture ei ‘ata no te au mea memeitaki a muri atu, kare ra i te au mea mou.’ (Ebe. 10:1-4) No reira, ka akapeea e rauka ai te akakoreanga ara?

13. Eaa te puapinga kia koe i te oronga anga a Iesu i te puapinga o tona uaorai toto kia Iehova?

¹³ E tatau ia Ephesia 1:7. Kua mate a Iesu ei akaatinga i tona oraanga no te tangata pouroa, e e puapinga maata teia ki te aronga tei inangaro iaia e tona Metua. (Gala. 2:20) Inara ko tana i rave i muri ake i tona tuakaouanga tei akaora ia tatou mei te ara, mei tei akaariia i te Ra Tapokiangaara. Te tomo anga te taunga maata ki roto i te Ngai Tapu Roa, mei te mea rai e kua aere aia ki mua i te  aroaro o te Atua. I roto i reira, kua oronga te taunga i te toto manu ki te Atua. (Levi. 16:11-15) Muri ake i tona tuakaouanga, kua aere a Iesu ki runga i te rangi e kua oronga i te puapinga o tona uaorai toto ki te Atua. (Ebe. 9:6, 7, 11-14, 24-28) Te mataora nei tatou e ka rauka i te akakore i ta tatou ara e kia mā to tatou akava ngakau no te mea, kua tuku tatou i to tatou akarongo ki roto i te toto atinga o Iesu!

14, 15. Eaa i puapinga ai kia mārama e kia akono i ta Iehova ture no runga i te toto?

¹⁴ Penei kua mārama meitaki koe i teianei i te tumu i akaue ei a Iehova ia tatou e auraka e “kai i te toto.” (Levi. 17:10) Kua mārama ainei koe i te tumu i riro ei te toto ei mea tapu ki te Atua? Te akatutu maira te toto i te ora. (Gene. 9:4) Kare e ekoko e ka āriki koe i te manako o te Atua no runga i te toto e ka anoanoia tatou kia akono i tana akauenga kia patoi i te toto. Te mataara anake e rauka ai ia tatou te turanga au ki te Atua, koia oki kia tuku i to tatou akarongo ki roto i te atinga oko o Iesu e kia mārama e e mea akaperepereia te toto ki Tei Anga mai ia tatou.—Kolo. 1:19, 20.

¹⁵ Penei ka anoanoia tatou kia iki e me ka āriki e me ka patoi tatou i te pamu toto, te au tuanga rikiriki o te toto me kore te au ravenga rapakau e o maira te toto. No reira, e mea puapinga kia pure koe kia Iehova, kia rave i te kimikimianga, e kia rave i te ikianga ngaueue kore i mua ake ka tupu poitirere mai ei tetai tumatetenga. I reira e rauka ai ia koe i te patoi pakari i te toto. Kare roa tatou e inangaro i te akamareka kore ia Iehova na te āriki anga i tetai apinga tana e rikarika ra! I teia tuatau, e maata te au taote e tetai aronga rapakau maki tei akamaroiroi ia tatou kia oronga i to tatou toto ma te irinakianga e ka ora mai te tangata. Inara ei iti tangata tapu no te Atua, kua kite tatou e tei ia Iehova te tikaanga kia karanga e akapeea me taangaanga i te toto. Kiaia, e mea tapu “te toto.” No reira, kia tauta tatou i te akono i tana ture no runga i te toto. Ka rauka katoa ia tatou i te akaari kiaia na roto i to tatou tu mā e te akaperepere ra tatou i te toto o Iesu. Na roto i tona uaorai toto e akakoreia ai ta tatou ara e rauka ai te oraanga mutu kore.—Ioa. 3:16.

16. Eaa ra te iti tangata o Iehova i anoanoia ai kia tapu?

¹⁶ Te akaora mai anga a Iehova i te ngati Iseraela mei te tuikaa i Aiphiti, kua akakite aia kia ratou e: “Ko au nei oki, ko Iehova, tei arataki mai ia kotou, mei te enua maira mei Aiphiti, kia riro au ei Atua no kotou: kia tapu oki kotou, no te mea te tapu nei au.” (Levi. 11:45) Kua tapapa a Iehova i te ngati Iseraela kia tapu ratou no te mea e Atua tapu aia. E te tapapa katoa maira aia ia tatou kia tapu. Te akaari taka meitaki maira te puka o Levitiku i teia.

17. Eaa toou manako i teianei no runga i te puka o Levitiku?

¹⁷ Kare e ekoko e kua kite koe i te puapinga mei ta tatou uriurianga i te au tumu manako mei roto mai i te puka o Levitiku. Papu e kua maata atu toou āriki rekareka i teia puka o te Pipiria e kua mārama koe i te tumu i anoanoia ai tatou kia tapu. Tera ra, eaa atu ta tatou ka apii mai mei te puka o Levitiku? Ka akapeea teia puka o te Pipiria i te tauturu anga ia tatou kia mā ta tatou akamorianga i te Atua? Ka uriuri tatou i teia i roto i te atikara e aru maira.