1, 2. (a) Akapeea e rauka ai ia tatou te ora mutu kore? (e) Eaa te ka tauturu ia tatou kia noo tinamou ki runga i te mataara o te ora mutu kore?

TE RIRO anga tatou ei Kerititiano, mei te mea rai e kua akamata tatou i tetai tere. Me vai tiratiratu tatou ki te Atua, ka puapingaia to tatou tere e ka ora tatou e tuatau ua atu. Karanga a Iesu e: “Kareka te tāpu tikai e tae ua atu ki te openga ra, ka ora ïa.” (Mataio 24:13) Ae, kia tae ki te openga o to tatou tere, ka anoanoia tatou kia vai tiratiratu ki te Atua “e tae ua atu ki te openga,” koia oki te openga o to tatou oraanga me kore te openga o teianei ao. Inara kia matakite tatou e auraka tatou e akavareia e teianei ao. (1 Ioane 2:15-17) Eaa te ka tauturu ia koe kia noo tamou ki runga i te mataara o te ora mutu kore?

² Kua akanoo a Iesu i te akaraanga meitaki roa atu no tatou. Na te apii anga i ta te Pipiria e akakite maira no runga i to Iesu oraanga, ka kite tatou e mei teaa rai tona tu. Pera katoa, ka inangaro e ka akatupu tatou i te akarongo i roto iaia. (E tatau ia 1 Petero 1:8, 9.) Akakite mai te apotetoro ko Petero e kua vaoo a Iesu i te akaraanga no tatou kia aru vaitata i tona takainga  vaevae. (1 Petero 2:21) Me aru tatou i te akaraanga o Iesu, ka rauka ia tatou te akakoromaki e tae ua atu ki te openga. * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.) I roto i te atikara i mua akenei, kua apii tatou e akapeea me aru i te tu akaaka e te tu maru o Iesu. I roto i teia atikara, ka apii tatou e akapeea me aru i tona tu ngakau toa e te tu manako meitaki.

3. Eaa te tu ngakau toa, e akapeea tatou me akatupu i te reira?

³ Ko te ngakau toa, e tu ïa te ka akamaroiroi ia tatou kia akakoromaki i te au turanga ngata. Ka tauturu katoa te tu ngakau toa ia tatou kia paruru i te tuatua mou. Na te reira e akakeu ia tatou kia rauka te tu maru e kia tiratiratu ki te Atua me aro atu tatou i te au timataanga. Te piri ra te tu ngakau toa ki te tu mataku, te manakonakoanga, e te aroa. Akapeea ra? Me mataku tatou i te akamareka kore i te Atua, kare tatou e akatika i te mataku o te tangata kia akanauru ia tatou. (1 Samuela 11:8; Maseli 29:25) Ko te irinaki ki roto ia Iehova, ka tauturu ia tatou kia akamou i to tatou manako ki runga i te tuatau ki mua e kare i to tatou au timataanga. (Salamo 27:14) E na te aroa noinoi kore e akakeu ia tatou kia akaari i te tu ngakau toa me takinokinoia tatou. (Ioane 15:13) Ka rauka ia tatou te tu ngakau toa na te irinaki anga i te Atua e te aru anga i tana Tamaiti.​—Salamo 28:7.

4. Akapeea a Iesu i te akaari anga i te tu ngakau toa i roto i te iero? (Akara i te tutu mua o teia atikara.)

⁴ I to Iesu 12 mataiti, kua akaari aia i te tu ngakau toa iaia i “roto i te iero, te noo ra i rotopu i te au orometua.” (E tatau ia Luka 2:41-47.) Kua kite meitaki teia au orometua i te Ture a Mose, pera katoa te au peu ngati Iuda. Kua akariro teia au peu i te Ture ei mea ngata i te akono. Noatu te reira, kare a Iesu i akatika ana i to ratou kite ei arai iaia mei te tuatua anga. Kare roa aia i mataku. Kua “ui atura [aia] kia ratou” i te au uianga. E tika, kare a Iesu i ui ana i te au uianga ta te tamariki e ui ra. Mari ra, papu e kua ui aia i te au uianga tei akakeu i te au orometua kia akamanako oonu e kia akarongo kiaia. E me kua timata te au orometua i te akavare ia Iesu ma te au uianga te ka akatupu i te taumāro, kua puapinga kore ta ratou tauta anga. Te aronga pouroa e akarongo maira, kapiti mai te au orometua, kua umere ratou ‘iaia i tona kite e tana tuatua.’ Ae, kua paruru ngakau toa a Iesu i te tuatua mou i roto i te Tuatua a te Atua!

5. I roto i tana angaanga orometua akapeea a Iesu i te akaari anga i te tu ngakau toa?

⁵ I roto i tana angaanga orometua, kua akaari a Iesu i te tu ngakau toa na roto i te au mataara tukeke. Ei akaraanga, kua akakite mataku kore aia ki te tangata e te akavare ra te au arataki akonoanga ia ratou ma ta ratou au apiianga pikikaa. (Mataio 23:13-36) Pera katoa, kua kopae a Iesu i te aru i te au tu e te au peu o teianei ao. (Ioane 16:33) Kua tutu ua rai aia noatu te patoianga. (Ioane 5:15-18; 7:14) E rua atianga, kua tāmā aia i te iero na te akaatea mataku kore anga i te aronga e akaviivii ra i te akamorianga i reira.​—Mataio 21:12, 13; Ioane 2:14-17.

6. Akapeea a Iesu i te akaari anga i te tu ngakau toa i te rā openga o tona oraanga i te enua nei?

⁶ Ka akara ana tatou i to Iesu tu ngakau toa i te rā openga o tona oraanga i runga nei i te enua. Kua kite a Iesu i te ka tupu  me pikikaa a Iuda iaia. Noatu ra, i ko i te kaikai Pasa, kua akakite a Iesu kia Iuda e: “Taau e rave, kia vave te rave anga.” (Ioane 13:21-27) E oti, i roto i te aua i Getesemane, kua akakite mataku kore a Iesu ki te au vaeau tei aere mai i te opu iaia e koai aia. Noatu e ka rokoia aia e te kino, kua paruru a Iesu i tana au pipi na te tuatua anga ki te au vaeau e: “Ka tuku atu ia ratou nei kia aere ana.” (Ioane 18:1-8) Muri mai, i ko i te akavaanga a te ngati Iuda, kua akakite mataku kore a Iesu e koia te Mesia e te Tamaiti a te Atua. Kare aia i mataku ana, noatu e te kimi ra te taunga maata i tetai ravenga kia tamate iaia. (Mareko 14:60-65) Kua vai tiratiratu a Iesu ki te Atua e kua mate ki runga i te rakau. Ma tona aʼo openga, kua aue aia e: “Kua oti.”​—Ioane 19:28-30.

7. E te au mapu, eaa to kotou manako i te riro anga mai ei Au Kite no Iehova, e akapeea koe i te akaari anga e e tu ngakau toa toou?

⁷ Akapeea tatou me aru i to Iesu tu ngakau toa? I ko i te apii. E te au mapu, e tu ngakau toa to kotou me akakite kotou ki te au oa apii e ki etai ke e e Kite kotou no Iehova. Na roto i teia mataara, te akaari ra koe i te akangateiteianga noou kia kapikiia i te ingoa o Iehova, noatu e ka aviriia mai koe. (E tatau ia Salamo 86:12.) Penei ka inangaro tetai pae kia irinaki koe ki roto i te au mea tupu ua. Tera ra, ka rauka ia koe i te irinaki i ta te Pipiria e akakite maira e kua angaia te au mea ravarai. Ka rauka ia koe i te taangaanga i te poroutia The Origin of Life—Five Questions Worth Asking ei pau i te aronga e inangaro ra i te kite “i te manako i roto ia kotou na.” (1 Petero 3:15) I reira koe e mataora ai i te kite e kua paruru koe i te tuatua mou o te Pipiria!

8. Eaa te tumu i rauka ai ia tatou te tutu aere ma te mataku kore?

⁸ I roto i te angaanga orometua. Ei au Kerititiano mou, ka anoanoia tatou kia ‘tuatua i te tuatua a te Atu ma te mataku kore.’ (Angaanga 14:3) Eaa te tumu ka rauka ai ia tatou i te tutu aere ma te mataku kore? Mea mua, kua kite tatou e no roto mai i te Pipiria te karere ta tatou e tutu aere ra. Ko te tuatua mou ïa. (Ioane 17:17) Te rua, ‘e oa rave angaanga oki tatou no te Atua’ e kua oronga mai aia i tona vaerua tapu ei tauturu ia tatou. (1 Korinetia 3:9; Angaanga 4:31) Te toru, te inangaro ra tatou ia Iehova e te tangata tupu, no reira kua akakeuia tatou kia akakite maroiroi i te tuatua meitaki ki te tangata. (Mataio 22:37-39) No te mea e tu ngakau toa to tatou, kare tatou e akamutu i te rave i te angaanga tutu anga. Ka tauta tatou i te apii i te tuatua mou ki “te aronga i akapoiriia to ratou ngakau,” koia oki tei akavareia e te au arataki akonoanga. (2 Korinetia 4:4) E ka tutu ua atu rai tatou i te tuatua meitaki noatu me ka kopae te tangata i ta tatou karere me kore ka takinga kino mai ia tatou.​—1 Tesalonia 2:1, 2.

9. Akapeea tatou me akaari i te ngakau toa me aro atu i te timataanga?

⁹ Me aro atu tatou i te timataanga. Me irinaki tatou i te Atua, ka oronga mai aia i te akarongo e te tu ngakau toa tei anoanoia kia akakoromaki i te au turanga ngata. Me mate tetai tei akaperepereia e tatou, ka mii tatou, kare ra to tatou manakonakoanga e kore. Papu tikai ia tatou e na “te Atua nona anake te pumaana” e oronga mai i te maroiroi no tatou. (2 Korinetia 1:3, 4; 1 Tesalonia 4:13) Me maki tatou e me apikepike te kopapa, penei ka mamae tatou, inara kare tatou e kimi i te rapakauanga te ka akamareka kore i te Atua.  (Angaanga 15:28, 29) Me taitaia tatou no tei ‘akaapa mai to tatou ngakau ia tatou,’ kare tatou e tuku i te au. Ka irinaki tatou ia Iehova no te mea “te vaitata nei a Iehova i te aronga ngakau paruparu ra.” * (Akara i te tataanga rikiriki i raro.)​—1 Ioane 3:19, 20; Salamo 34:18.

10. Eaa te tu manako meitaki, e eaa ta tetai Kerititiano tei akamanako meitaki ka tuatua e ka rave?

¹⁰ Ko te manako meitaki, e tu ïa te ka tauturu ia tatou kia mārama i te tuke i rotopu i te meitaki e te kino e kia iki i te mea meitaki. (Ebera 5:14) Tetai Kerititiano tei akamanako meitaki, ka rave aia i te au ikianga te ka akaketaketa i tona pirianga ki te Atua. Ka matakite aia i tana ka tuatua kia kore aia e akakino i etai ke. Ka akamareka aia ia Iehova na te tuatua anga i te au tuatua te ka tauturu i etai ke. (Maseli 11:12, 13) Kare aia “e riri vave.” (Maseli 14:29) “Ka tiratiratu tona ra aerenga” koia oki ka rave aia i te au ikianga meitaki i roto i tona oraanga. (Maseli 15:21) Akapeea e rauka ai ia tatou te manako meitaki? Ka anoanoia tatou kia apii i te Tuatua a te Atua e kia akono i te reira. (Maseli 2:1-5, 10, 11) Ka apii katoa tatou e ka aru i to Iesu akaraanga no te manako meitaki.

11. Akapeea a Iesu i te akaari anga i te manako meitaki i roto i tana i tuatua?

¹¹ Kua akaari a Iesu i te manako meitaki i roto i tana tuatua e tana i rave. Tana tuatua. I te tutu anga a Iesu i te tuatua meitaki, kua umere te aronga e akarongo ra kiaia i tana au tuatua takinga meitaki. (Mataio 7:28; Luka 4:22) Kua tatau e kua taiku ua rai aia i te Tuatua a te Atua. Kua kite aia eaa tikai te irava tana ka taangaanga i roto i tetai ua atu turanga. (Mataio 4:4, 7, 10; 12:1-5; Luka 4:16-21) Pera katoa, ko te aronga e akarongo ra ki ta Iesu akamārama anga i te au irava, kua akakeu maataia ratou e tana i tuatua. Muri ake i tona tuakaou anga, kua tuatua a Iesu ki tetai nga pipi i runga i te mataara ki Emausa. Kua akamārama aia i te aiteanga o te au irava tei tataia no runga iaia. Akakite te nga pipi i muri mai e: “Kare aina i maana rava to taua ngakau, ka tuatua mai ei aia kia taua i te arataa ra, ka akataka mai ei aia i te tuatua i tataia ra?”​—Luka 24:27, 32

12, 13 Eaa tei akaari e kare a Iesu e riri vave ana e e tu tau tona?

¹² Tona manako ngakau e tona tu. Kua tauturu te manako meitaki ia Iesu kia “kore e rapurapu i te riri.” (Maseli 16:32) Kua rauka iaia i te akatere i tona manako ngakau e e tu “maru” tona. (Mataio 11:29) E tu akakoromaki to Iesu no tana au pipi noatu to ratou au tu tarevake. (Mareko 14:34-38; Luka 22:24-27) E kua vai maru ua aia noatu e kua takinokinoia aia.​—1 Petero 2:23.

¹³ Kua tauturu te manako meitaki ia Iesu kia akaari i te tu tau. Kua mārama aia i te au kaveinga i roto i te Ture a Mose e kua  tau meitaki tana i rave ki teia au kaveinga. Ei akaraanga, akamanako ana i te vaine tei tu i te maki “atekeria.” (E tatau ia Mareko 5:25-34.) Kua na roto teia vaine i te urupu tangata, kua amiri aia i te kakau o Iesu e kua akaoraia tona maki. Kia tau ki te Ture a Mose kua viivii aia, no reira kare aia e akatikaia kia amiri i tetai ua atu tangata. (Levitiku 15:25-27) Inara kare a Iesu i tuatua akakino ana iaia. No teaa ra? No te mea kua mārama aia e e puapinga atu te tu “aroa, e te akarongo” i to te aru anga i te Ture. (Mataio 23:23) Karanga a Iesu kiaia e: “E taku tamaine, kua ora koe i toou akarongo, ka aere koe ma te au, e ma te ora i to maki.” E akaraanga manea tikai teia i te akaari anga e akapeea te tu manako meitaki i te akakeu anga ia Iesu kia akaari i te takinga meitaki!

14. Eaa ta Iesu i iki kia rave, e i akapeea aia i te akamou anga i tona manako ki runga i tana angaanga orometua?

¹⁴ Tona oraanga. Kua akaari a Iesu i te manako meitaki i roto i tona oraanga. Kua iki aia i te rave tamou i te angaanga orometua. (Luka 4:43) Pera katoa, kua rave a Iesu i te au ikianga tei tauturu iaia kia akamou i tona manako ki runga i teia angaanga e kia akaoti i tana tukuanga angaanga. Ei akaraanga, kua akono aia i tetai oraanga māmā ua. Kua tauturu teia iaia kia akapou i tona tuatau e te maroiroi no te angaanga orometua. (Luka 9:58) Kua kite aia e ka anoanoia te tereni i etai ke kia rave ua atu i te angaanga tutu anga i muri ake i tona matenga. (Luka 10:1-12; Ioane 14:12) E kua taputou aia ki tana au pipi e ka tauturu aia ia ratou kia rave i te angaanga orometua “e tae ua atu ki te openga o teianei ao.”​—Mataio 28:19, 20

15. Akapeea tatou me akaari i te manako meitaki i roto i ta tatou tuatua?

¹⁵ Akapeea tatou me aru i te tu manako meitaki o Iesu? Ta tatou tuatua. Me pukapuka tatou ki te au taeake e te au tuaine, ka akamaroiroi tatou ia ratou na roto i ta tatou tuatua e kare tatou e akakino ia ratou. (Ephesia 4:29) Me tuatua tatou ki te tangata no runga i te Patireia o te Atua, ka tau ta tatou tuatua “kia rapakauia i te tai” koia oki ka akakite tatou i te tika na roto i te tu maru. (Kolosa 4:6) Ka tauta tatou kia  mārama i ta te tangata e anoano ra e e inangaro ra i te kite, e oti ka iki tatou e eaa ta tatou ka tuatua. Me tuatua tatou ma te takinga meitaki, penei ka inangaro te tangata i te akarongo mai e ka tukia to ratou ngakau e te karere Patireia. Pera katoa, me akamārama tatou i to tatou irinakianga, ka tatau tatou mei roto mai i te Pipiria me ka rauka, no te mea ko te Tuatua a te Atua, e tuatua mou ïa. Kua kite tatou e e maata atu te mana ririnui o te karere Pipiria i tetai ua atu apinga ta tatou ka tuatua.​—Ebera 4:12.

16, 17 (a) Akapeea tatou me akaari i te tu tau, kare e riri vave? (e) Akapeea tatou me rave tamou i te angaanga orometua?

¹⁶ To tatou manako ngakau e to tatou tu. Ka tauturu te manako meitaki ia tatou kia akatere i to tatou manako ngakau me na roto tatou i te au taomianga, e ka tauturu te reira ia tatou “kia tavarevare oki i te riri.” (Iakobo 1:19) Me akariri mai tetai tangata ia tatou, ka tauta tatou kia mārama i te tumu i tuatua akapera ai aia me kore te tumu i rave ei aia i tana i rave. I reira, ka māmā atu i te akakore i tona apa e kia kore tatou e riri atu iaia. (Maseli 19:11) Ka tauturu katoa te manako meitaki ia tatou kia akaari i te tu tau. Kare tatou e tapapa i te au taeake e te au tuaine kia apa kore. Mari ra, ka akamaara tatou e penei e au manamanata to ratou kare tatou i kite. Ka akarongo tatou i to ratou manako. E me ka rauka, ka aru tatou i to ratou manako koia oki, kare tatou e māro i ta tatou i inangaro i te rave ki runga ia ratou.​—Philipi 4:5.

¹⁷ To tatou oraanga. Kua kite tatou e ko te tutu anga i te tuatua meitaki, te tumu no te akangateiteianga maata roa atu. No reira, ka rave tatou i te au ikianga te ka tauturu ia tatou kia rave tamou i te angaanga orometua. Ka akariro tatou ia Iehova e ko te mea mua i roto i to tatou oraanga. Ka akono tatou i tetai oraanga māmā ua kia rauka ia tatou i te akapou i te taime e te maroiroi i te tutu evangeria i mua ake ka tae mai te openga.​—Mataio 6:33; 24:14.

18. Akapeea tatou i te noo tamou anga ki runga i te mataara o te ora mutu kore, e eaa taau ka tauta i te rave?

¹⁸ Mataora tikai tatou i te apii no runga i to Iesu au tu manea! Akamanako ana i te puapinga ka rauka ia tatou me apii tatou no runga i tetai atu au tu o Iesu. No reira, kia tauta tatou i te aru ia Iesu. Me pera tatou, ka noo tamou ua rai tatou ki runga i te mataara o te ora mutu kore e ka akavaitata roa atu kia Iehova.