Kiteaia te Pakari o te Atua i Roto i te Au Mea Natura

“E maata tana i apii ia tatou i ta te au puaka o te enua nei, e e pakari maata tana i o mai no tatou i to te au manu o te reva nei.”​—IOBU 35:11.

E AU tu kite umere tikai to te au manu o te reva. E umere ana te aronga maani pairere i te au tu rere anga kite karape a te au manu. E tauatini ua atu kiro mita te rere aere anga tetai au tu manu na runga ake i te moana e tae ua atu ki to ratou ngai tauranga.

Ko tetai tu meitaki rava atu o te au manu o te reva​—te akaari anga mai i te pakari no Tei Anga mai ia ratou​—koia oki to ratou kite i te komunikeiti na roto i te au tangitangi anga e te au imene. E akamanako ana i tetai au akaraanga.

Komunikeiti te Manu o te Reva

E akamata ana tetai au tu manu o te reva i te komunikeiti i mua ake ka pana mai ei ratou. Ei akatauanga, e koanga ana te mama manu rikiriki quail, mei te moa rai te tu, mei tetai varu ua moa, okotai ua moa i te ra okotai. Me ka tupu aiteite ua mai te au punupunua, ka pana mai ratou i roto i tetai tuatau e varu ra. No reira ka angaanga maata te mama i te akonokono i tana au punupunua maroiroi okotai epetoma, iaia e parai ra i te ua okotai kare i pana ake. Inara, e pana mai ana e varu punupunua quail i roto ua ake i tetai tuatau e ono rai ora. Akapeea te reira e rauka ai? Ko tetai tumu, ta tetai aronga kimikimi e manako ra, koia oki, e komunikeiti ana te au punupunua quail ki tetai e tetai ia ratou rai i roto i te anga, e i te akaraanga kua akapapa e kia pana mai ratou ki vao vaitata rai e aiteite ua te taime.

Me pakari mai te au manu, tei matauia ko te toa o taua au tu manu ra te ka imene. Ka rave tikai aia i te reira i te tuatau tauani anga i te akairo i tona ngai me kore i te akameamea i te ua. Te au manu tukeke tataki tai e tauatini ua atu e au tangitangi takake ta ratou na ratou uaorai, e na teia e tauturu ana i te au ua o taua tu manu ra i te akataka i tona uaorai tokorua.

Te maataanga o te taime e imene ana te au manu o te reva i te popongi e i te opuanga o te ra, no tetai tumu meitaki. Maru ua te matangi e kare e maata ana te turituri i taua au taime. Kua kiteaia mai e te aronga kimikimi e e 20 taime te meitaki atu i te akarongo anga i te imene a te au manu i te popongi e te aiai i to te avatea.

Te maataanga o te taime ko te au toa te pupu imene, tukeke te au akatangitangi anga a te au toa e te au ua, me kore e au akatangi anga potopoto ua, e e tuketuke te au aiteanga. Ei akatauanga, te au chaffinch, e manu rikiriki no Europa mai, e iva a ratou tangitangi anga tukeke. Okotai tu o te tangitangi anga ta ratou ka akatangi mai ei akamatakite anga e e enemi tetai te aere maira no runga mai​—mei tetai manu te kimi kai  ra—​inara e tangitangi anga tuke tetai ei akamatakite anga e e enemi tetai no raro atu.

Apinga Aroa Ngateitei Rava

E mea umere tikai te tu pakari o te au manu. Inara, no runga i te au tu karape no te komunikeitianga, e meitaki rava atu te au tangata. Kua anga te Atua i te au tangata ma te ‘pakari maata i to te au manu o te reva nei,’ i karanga ai a Iobu 35:11. Ko te tangata anake ua tei kite i te akakite i to ratou au manako kimi ngata na roto i te au akatangi anga o te reo me kore na roto i te au akatutu anga a te kopapa.

Kare i aite ki tetai atu au mea ora, i te akaraanga kua anauia mai te au pepe a te tangata ma te kite i te tamou i te au reo ngata. Te karanga ra te tianara American Scientist i runga i te Internet e: “Ka rauka i te tamariki rikiriki i te tamou i te reo noatu e kare to ratou nga metua e tuatua tika atu kia ratou; ka rauka i te tamariki turi i te maani i ta ratou uaorai au reo akairo me kare i apiiia atu ana te akairo kia ratou i te kainga.”

Te tu kite i te komunikeiti i to tatou au manako e te au manako ngakau na roto i te tuatua me kore i te akairo e apinga aroa umere tikai no ko mai i te Atua. Inara, ko tetai apinga maata rava atu tei orongaia mai ki te tangata koia oki ko te tu kite i te komunikeiti ki te Atua na roto i te pure. Ko te tika, te pati maira te Atua ko Iehova kia tuatua atu tatou kiaia. “Auraka rava kotou e apiapi i te au mea katoa nei,” i akakite mai ei te Tuatua a te Atua, te Pipiria, e “e akakite ua ra ki te Atua i to kotou anoano i te au mea katoa ra i te pure, e te pati anga atu ma te akameitaki.”​—Philipi 4:6.

Me aro atu tatou i te au ikianga ngata, te inangaro ra a Iehova kia apii tatou i te pakari maata tana i tuku mai tei tataia ki roto i te Pipiria. Ka tauturu katoa aia ia tatou kia kite e akapeea te taangaanga anga i te akoanga ta tatou ka kite mai i roto i reira. “Kia ngere ra tetai tangata i te pakari,” i karanga ai te tangata tata Pipiria ko Iakobo, “ka pati aia ki te Atua ra, ko tei oronga ua mai i ta te tangata ravarai ma te patoi kore; e e orongaia mai tana.”​—Iakobo 1:5.

Akapeea Koe i te Akakeuia Anga?

Akapeea koe i te akakeuia anga i toou akarongo anga i te imene reka a tetai manu me kore i tetai tamaiti i te apiianga i te tuatua i tana au tuatua mua? Te kite ra ainei koe i te pakari o te Atua i roto i te au mea tana i anga mai?

I muri ake i te akamanako oonuanga i te tu o tona angaia anga, kua akakeuia te tata taramo ko Davida kia tuatua ki te Atua e: “Ka akameitaki au ia koe, e mea mataku e te taka ke oki toku anga angaia: e mea vavaria taau au angaanga, kua kite pu tikai oki toku vaerua.” (Salamo 139:14) Ia koe e akara matatio rekareka ra i te pakari o te Atua tei kiteaia i roto i te au mea i angaia, papu e ka tupu mai toou irinaki i roto i tona tu kite i te oronga anga mai kia koe i te arataki anga tau.

[Tataanga i te kapi 5]

E apinga aroa no ko mai i te Atua te tu kite kia komunikeiti

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 4]

© Dayton Wild/​Visuals Unlimited