Totou Anga no Runga i te Mesia

I TE kite anga i tei tataia e Isaia e tetai atu au peroveta no runga i te Mesia, kua tapapa takere te ngati Iuda i tona tae anga mai. I te tuatau o Iesu, “te tapapa ua ra” te ngati Iuda e manganui i te mama anga mai o te Mesia. (Luka 3:15) Te mea puapinga maata ra, te kapiti maira te au totou Pipiria i te au tataanga umere no runga i te oraanga o te Mesia. Kare rava e tangata e rauka i te totou i taua au tupuanga ra me kore i te akanoo kia tupu teia au tataanga katoatoa kia Iesu.

Au Tataanga no te Anau Anga o te Mesia. Kua totou mai a Isaia e ka anau te paretenia i te Mesia, me kore i te Karaiti. I muri ake i te akataka mai anga i te au turanga temeio no te anau anga o Iesu, kua tata te apotetoro ko Mataio e: “Tika tikai atura tei karangaia mai e te Atu i te peroveta i taua au mea katoa nei, ka na ko mai ei ra e, ‘I na, e nui te paretenia, e e tamaiti tana e anau.’” (Mataio 1:22, 23; Isaia 7:14) Kua totou katoa a Isaia e ka na roto mai te Karaiti i te uanga o Davida, na te taiku taka meitaki anga mai ia Iese, te metua tane o Davida. Kua na roto mai tikai a Iesu i te uanga o Davida. (Mataio 1:6, 16; Luka 3:23, 31, 32) No reira, i mua ake i te anau anga o Iesu, kua akakite te angera ko Gaberiela ki te metua vaine o Iesu, ko Maria e: “Na te Atua e oronga mai i te terono o tona metua o Davida nona.”—Luka 1:32, 33; Isaia 11:1-5, 10; Roma 15:12.

Au Tataanga no te Oraanga o te Mesia. I roto i te tunako i Nazareta, kua tatau maata te mapu ko Iesu mei te totou a Isaia, te kapiti maira teia au tuatua e: “Tei rungao iaku te Vaerua o te Atu [“Iehova,” NW], koia i akatainu mai iaku ei tutu aere i te evangelia i te tangata rikiriki.” I te taangaanga anga i te totou kiaia uaorai, kua tuatua a Iesu e: “Teianei tuatua i tataia nei, ta kotou i akarongo nei,  kua tupu ïa i teianei rā.” (Luka 4:17-21; Isaia 61:1, 2) Kua totou katoa mai a Isaia i te tu meitaki e te tu maru o Iesu e tona tu akaaka na te akono anga i te aronga e anoano ra kia rapakauia. Kua tata a Mataio e: “E au urupu maata i te aru anga atu iaia, kua akaora atura aia ia ratou ravarai; Kua ako atura aia ia ratou, auraka ratou e aaki iaia. Tika rava atura te tuatua a Isaia peroveta ra . . . Kare aia e taumāro atu, kare e akateitei i te reo . . . Te kakao paruparu ra, kare aia e aati.”—Mataio 8:16, 17; 12:10-21; Isaia 42:1-4; 53:4, 5.

Au Tataanga no te Tamamae Anga o te Mesia. Kua totou mai a Isaia e kare te Mesia e arikiia e te maataanga o te tangata i Iseraela, inara ka riro aia “ei toka tukiaanga” kia ratou. (1 Petero 2:6-8; Isaia 8:14, 15) E tika rai, noatu e e manganui te au temeio a Iesu, “kare akerai ratou i akarongo iaia: Tupu atura te tuatua a Isaia peroveta ra, tana i karanga ra e, E te Atu, ‘koai tei akarongo i ta matou tuatua?’” (Ioane 12:37, 38; Isaia 53:1) Ko tetai tumu kare te ngati Iuda i irinaki ia Iesu e ko te Mesia, no te irinaki anga rekaia, noatu e kua tarevake, koia oki ka takore te Mesia i te tutaraanga a te patireia Roma e ka akaoki akaou mai i te patireia o Davida ki runga nei i te enua. No te mea kua tamamaeia e kua mate a Iesu, kare te maataanga o te ngati Iuda i ariki iaia ei Mesia. Inara, ko te tikaanga, kua totou mai a Isaia e ka tupu te tamamae anga ki te Mesia i mua ake ka riro mai ei aia ei Ariki.

I roto i te puka a Isaia, kua totou mai te Mesia e: “Kua tuku ua atu au i taku tua ki te aronga i pāpā mai . . . kare au i uuna ke atu i toku mata i te akavaavaa, e i te tutua uavare.” Kua ripoti mai a Mataio i tei tupu i te akavaia anga a Iesu: “Kua tutua atura ratou i te uavare ki tona mata, moto atura oki iaia; e tetai aronga, kua papaki atura i te paparinga.” (Isaia 50:6; Mataio 26:67) “Kua tinai-mateia aia, kare ra tona vaa i ki atu,” i tata ei a Isaia. No reira, i te uianga a Pilato kia Iesu no runga i te au akaapa anga a te ngati Iuda, “kare ua ra [a Iesu] i ki atu i taua tuatua ra; va ua atura te tutara.”—Isaia 53:7; Mataio 27:12-14; Angaanga 8:28, 32-35.

Au Tataanga no te Mateanga o te Mesia. Kua tupu ua atu rai te totou a Isaia i te mateanga a Iesu e i muri katoa ake i te reira. Kua totou a Isaia e: “Kua akatakaia tona vaarua ki o te aronga kino ra, tei te tangata apinga ra aia ka mate ei ra.” (Isaia 53:9) Akapeea ra teia totou manako tukeke i te akatupuia anga? I te mate anga a Iesu kua patiaia aia ki rotopu i tetai nga tangata keikeia. (Mataio 27:38) Inara, i muri mai, kua tukuia te kopapa o Iesu ki roto i tetai vaarua patu ouia e tetai tangata apinga nui, ko Iosepha no Arimatea. (Mataio 27:57-60) I te openga ra, kua akatupu te mate o Iesu i tetai tuanga puapinga rava atu o te totou a Isaia. I te tuatua anga no runga i te Mesia, kua karanga a Isaia e: “Ka akatikaʼi toku tavini tuatua-tika i te tangata e manganui; ka apai oki aia i ta ratou au ara.” E tika rai, kua oronga mai te mate o Iesu i te oko kia rauka i te apai ke i te ara a te au tangata akarongo mou ravarai.—Isaia 53:8, 11; Roma 4:25.

Tupu Anga te Au Totou

Ei akapapu mai i te akataka anga o te Mesia i roto i te Tuatua Tapu, e maata tikai te taime kua taiku putuputu mai te au apotetoro e Iesu uaorai mei roto mai i te totou a Isaia, kare ra i tetai puka ke atu o te Pipiria. Noatu rai ra, kare e ko te puka ua a Isaia tei totou mai i te tuatau ki mua. E manganui te au totou o te Tuatua Tapu Epera tei akatupu katoaia i roto ia Iesu, tona Patireia, e te au apinga meitaki ta te Patireia ka  akatupu ki te tuatau ki mua. * (Angaanga 28:23; Apokalupo 19:10) Akapeea i papu ei e ka tupu teia au totouanga? Kua akakite a Iesu ki te au ngati Iuda e akarongo maira e: “Auraka e manako e, i aere mai au e akakore i te ture, e ta te au peroveta ra [koia oki, ko te au Tuatua Tapu Epera]; kare au i aere mai e akakore, e akatupu ra. Koia tika taku e karanga atu kia kotou nei, E kore ake te rangi e te enua, i tetai iota e tetai vaʼi mea ngiti poepoe o te ture nei, kare ïa e kore, e ope takiri ïa i te tupu.”—Mataio 5:17, 18.

Kua tou katoa mai a Iesu ki te akatupu anga o te au totou o te Pipiria i roto i te au tupuanga e takapini ra iaia, e te au tupuanga te ka tupu mai. (Daniela 9:27; Mataio 15:7-9; 24:15) Pera katoa, kua totou a Iesu e tana au pipi uaorai i te au tupuanga te ka tupu i muri ake i to ratou tuatau, kapitiia mai te au totou e manganui ta tatou i kite ana e tupu nei i teia tuatau. Ka uriuri te atikara e aru maira i teia e tetai atu au totou Pipiria te ka akatupuia i te tuatau ki mua.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

[Tutu i te kapi 4]

“E nui te paretenia, e e tamaiti tana e anau”

[Tutu i te kapi 5]

“Kare au i uuna ke atu i toku mata i te akavaavaa”