E Ngai Tamamae Anga Ai ainei a Keena?
Ka Ui ta Tatou Aronga Tatau . . .
E Ngai Tamamae Anga Ai ainei a Keena?
▪ I roto i te au papaanga Evangeria, kua akamatakite a Iesu i tana au pipi no te akavaanga tamamae anga ai i Keena. Te taka ua ra, te inangaro ra a Iesu e kia akarongo meitakiia taua akamatakiteanga. Inara, te taiku ra ainei aia ki te ai era tamamae anga mutu kore?—Mataio 5:22.
Akara tatou na mua i te tuatua Keena. Aiteite ua te tuatua Ereni Keena ki te tuatua Epera geh Hin·nomʹ, te aiteanga ko te “o o Hinoma,” me kore ko te geh veneh-Hin·nomʹ, “te o o te tamaiti a Hinoma.” (Iosua 15:8; 2 Ariki 23:10) Ko teia tuanga enua tei kiteaia i teia tuatau e ko Wadi er-Rababi, e o oiti e te oonu i te tua tonga e te tua tonga opunga o Ierusalema.
I te tuatau o te au ariki o Iuda, mei te varu anere mataiti M.T.N., kua taangaangaia teia ngai no te au peu peikani, kapiti mai te akaatinga anga i te tamariki ki roto i te ai. (2 Paraleipomeno 28:1-3; 33:1-6) Kua totou te peroveta ko Ieremia e ka riro mai taua o ra ei ngai tamate anga na to Babulonia i te ngati Iuda, tei akavaia e te Atua no ta ratou au kino i rave. *—Ieremia 7:30-33; 19:6, 7.
Kia tau ki ta tetai tangata apii ngati Iuda ko David Kimhi e, (c. 1160-c. 1235 T.N.), kua tauiia te o i muri mai ki tetai ngai pepei teita i roto i te oire o Ierusalema. Kua riro te reira ngai ei ngai aao teita e ka ua ra te ai no te takore atu i te teita. Ka takore takiriia tetai ua atu apinga ka peiia ki roto i taua ngai ra, e ka riro mai ei reu ai.
Maata te aronga uri Pipiria tei taangaanga i te tuatua Keena e ko “era.” (Mataio 5:22, King James Version) No teaa ra? No te mea te manako ra ratou no runga i te irinakianga peikani no tetai akavaanga ai i roto i te o i vao ake ia Ierusalema no te aronga kino i muri ake i te mate. Inara, kare rava a Iesu i akaaite ana ia Keena ki tetai ngai tamamae anga.
Kua kite a Iesu e e mea rikarika ki tona Metua i te rangi ko Iehova te tau i te tangata ki te ai e ora ra rai ratou. Te taikuanga no te taangaanga anga ia Keena i te tuatau o te peroveta ko Ieremia, kua tuatua te Atua e: “Kua akatu oki ratou i te au ngai teitei i Topheta, i te o o te tamaiti a Hinoma, ei taʼu anga i ta ratou au tamariki tamaroa e te au tamaine ki te ai; i tei kore i akaueia e au ra, kare oki te reira i o ki toku ngakau.” (Ieremia 7:31) Tei maata atu, te patoi ra te manako o te tamamae anga i te aronga mate i te tu aroa o te Atua e te apiianga taka meitaki a te Pipiria e kare ‘a te aronga mate tuatua i kitea.’—Koheleta 9:5, 10.
Kua taangaanga a Iesu i te tuatua Keena ei akatutu i te takoreanga takiri a te akavaanga a te Atua. No reira te aiteite ra te tuatua Keena ki “te roto ai,” e taikuia ra i te puka o Apokalupo. Te akatutu maira te reira nga tuatua i te takoreanga mutu kore ma te kore e akatuakaou anga.—Luka 12:4, 5; Apokalupo 20:14, 15.
[Tataanga Rikiriki i Raro]
^ para. 5 Te tuatua anga no runga i teia totou, kua karanga te New Catholic Encyclopedia e: “Te takoreia anga a Ierusalema, maata te au tangata ka tamateia e ka pepeiia ki roto i te o kia pe me kore kia tauia ki te ai, kare e tanuia.”