Koai te ka Rauka i te Akamarama mai i te Totou?

Karangaia e ko te tapeka Gordian te piri rongonui roa atu i te tuatau o Alekanedero Maata. E pakari ia to te tangata​—e te maata o tona upokotuanga—​kia rauka iaia te tatara i taua tapeka ngata ra. * Rauka ia Alekanedero te tatara i te piri i na te tua ai, e tai rai kokoti anga ki tana koke.

TE AU tuatau tei aereia mai, kua umuumu taua au tangata kite pakari ra, kare anake ua kia tatara i te au tapeka ngata, mari katoa ra kia akataka i te au piri, akamarama i te au totou, e te totou katoa no te tuatau ki mua.

Inara te maataanga i te taime, e ngata roa ia ratou te akamarama i teia au tuatua ngaro. Ei akaraanga, i ko i te umukai turituri a te Ariki ko Belesazara, kare i rauka ana i te aronga pakari o Babulonia i te akamarama i te tataanga tei ira temeio ua mai i runga i te paruru o te are ariki. Ko Daniela anake rai​—te peroveta pakari o te Atua ko Iehova, tei kite matauia no ‘te tatara i te au tuatua ekoko,’—​te tangata tei rauka iaia te akamarama i taua karere totou ra. (Daniela 5:12) Kua akatupuia taua totou ra tei akakite mai i te pou o te Patireia o Babulonia, i taua po tikai!​—Daniela 5:1, 4-8, 25-30.

Eaa Teia Mea e Totou?

Kua akatakaia mai te totou ei au tupuanga no te tuatau ki mua, i mua ake ka tupu ei te reira. Ko te totou tika tikai, e karere akauruia tei tataia me kore tei akakiteia, e eeuanga no te anoano e te akakoroanga o te Atua. I roto i te Pipiria, ka kiteaia te au totou no runga i te mamaanga mai o te Mesia e tona akatakaanga, e “te openga o teianei ao,” pera katoa te au karere akavaanga mei ko i te Atua.​—Mataio 24:3; Daniela 9:25.

E tauta ana te “au tangata kite pakari” o teia tuatau​—te aronga kite karape o te taieni, pae puapinga, pae rapakau, poritiki, turanga o te enua, e te au tuanga ke atu—​i te totou no runga i te tuatau ki mua. Noatu e maata taua au tu totouanga tei akakite ateaia e te nuti—​e tei ariki uaia e te katoatoa​—e au tamanakoanga ua te reira na te aronga kite e te manako tangata ua. Tetai, no te au manako ravarai tei akakiteia, e tukeke te au manako patoi e te taumaro. Kare i te mea meitaki kia totou no te tuatau ki mua no te mea kare tatou i papu.

Te Tumu o te Totou Tika Tikai

Noea mai i reira te au totou tika tikai, e koai te ka rauka i te akamarama mai i te reira? Kua tata te apotetoro ko Petero e: “Te au totou ravarai i roto i te tuatua i tataia ra, kare ïa te mea kimiia e te tangata uaorai.” (2 Petero 1:20) Te kupu Ereni no te “akamaramaanga,” te aiteanga e “pauanga, e eeuanga,” te oronga maira i te manako e “ko tei tukuia mai me kore tei akamataraia mai, kua akamou keia ana i mua ake.” Teia i reira te urianga a The Amplified New Testament i te tuatua a Petero: “Te au totou Tuatua Tapu ra kare [te reira] na te tangata uaorai . . . i tatara.”

Akamanako ana i tetai mataro e itiki ra i tetai tapeka ngata ma te tu karape. Me oti, ka kite te tangata kare i apiiia i te au kata taura e na roto ra i te tapeka, kare ra oki aia i papu e ka akapeea me taratara i te reira. Mei te reira katoa rai te tu, ka rauka i te tangata i te akara i te au mea e tupu ra, e te taki atura ki tetai au turanga ngata a te tuatau ki mua, inara kare ratou i papu e akapeea te reira i te tupu anga.

 Te au peroveta akauruia o mua ana mei ia Daniela, kare ratou uaorai i kimikimi ana i te au turanga o to ratou tuatau e oti kua akamarama mai i te tuatau ngata ki mua na roto i te totou. Naringa ratou i maro i te akamarama mai i te tuatau ki mua na teia mataara, tera i reira na ratou uaorai i tamanako mai i taua totou ra. Na te tangata ua i reira teia totou, tei akatumuia ki runga i tetai tango apa ua. Inara kua akamarama mai a Petero e: ‘Kare oki to te inangaro o te tangata i tae mai ei te totou i taito ra; ko te au tangata tapu ra o te Atua tei tuatua i ta te vaerua tapu i tuku mai ia ratou ra.’​—2 Petero 1:21.

‘Kare Ainei no ko Mai i te Atua te Au Aiteanga’

Mei te 3,700 mataiti i topa, kua tukuia tetai nga tangata ki roto i te are tapekaanga i Aiphiti. E moemoea umere tikai ta raua roa ai. No te kare e au tangata pakari o te enua, kua akakite raua i to raua manamanata ki tetai oa mouauri ko Iosepha, i te na ko anga e: “E moe ta maua, e kare rava e tangata ei akakite mai i te aiteanga.” Akamaroiroi atura te tavini o te Atua ia raua kia akakite mai i ta raua moemoea i te na ko anga atu e: “Kare ainei no ko mai i te Atua ra te au aiteanga?” (Genese 40:8) Ko Iehova anake te ka kite i te akamarama mai i te au totou, mei te mataro kite karape rai te ka kite i te tatara i te au tapeka ngata. Na te Atua uaorai oki i oronga mai i taua au totou ra, e koia anake rai te ka kite i te tatara i te reira. Mea tau rai i reira kia akara tatou kiaia kia tatara mai i to ratou aiteanga. Ae, kua tika rai a Iosepha kia akaoki i te akameitakianga ki te Atua.

I roto ra i teea tu e, ‘no ko mai i te Atua te au aiteanga’? E maata te au mataara e akapapu maira i teia. Kua rekoti kapitiia tetai au totou Pipiria ma to ratou akatupuanga. Mama ua i reira te tatara mai i te aiteanga, mei te au tapeka rai e mama ua me akamarama mai te mataro e akapeea me tatara.​—Genese 18:14; 21:2.

Ka rauka ua i te akamarama e te tatara i tetai au totou na te makitoro marie anga i te katoaanga o te reira. Kua kite te peroveta a Daniela i tetai orama totou o “tetai mamoe toa e rua ona tara,” e tuiia ra e tetai “puaka-nio toa” e “tara tu ke to taua puakanio ra, tei rotopu i te va mata ra.” Te akaari maira te katoaanga o te au irava e ko te mamoe toa e rua ona tara, te akatutu maira i ‘nga ariki no Madai e no Peresia,’ e te puakanio toa, “ko te ariki ïa no Eleni.” (Daniela 8:3-8, 20-22) E 200 tuma mataiti i muri mai, kua akamata te ‘tara maata’​—ko Alekanedero Maata—​i tana tamaki ia Peresia. Karanga a Josephus te tangata tuatua enua e i te tuatau o ta Alekanedero kamupeni tamaki i Ierusalema, kua akaariia teia totou kiaia, e kua irinaki aia e te tuatua ra te reira no runga iaia.

‘No ko mai i te Atua te au aiteanga,’ i roto i tetai tu ke mai. Na roto i te vaerua tapu, kua rauka ia Iosepha, te tavini tiratiratu o te Atua ko Iehova, kia marama i te aiteanga o nga moemoea ngata a tona nga oa mou auri i akakite kiaia. (Genese 41:38) Me kare te au tavini o te Atua i teia tuatau e marama i te aiteanga o tetai totou, ka pure ratou no te vaerua o te Atua e oti, ka apii e ka kimikimi mari i roto i te Tuatua a te Atua. Ma te aratakianga a te Atua, rauka ia ratou kia kite i te au irava e akaari maira i te aiteanga o tetai au totou. Kare te aiteanga e rauka temeio ua mai na roto i tetai ua atu tangata. No ko mai te reira i te Atua no te mea na roto mai i tona vaerua e tana Tuatua i taka meitaki ei te aiteanga. Kare te aiteanga o te totou i apaiia mai no vao i te Pipiria na roto i te aronga akakitekite.​—Angaanga 15:12-21.

Tetai katoa ‘no ko mai i te Atua te au aiteanga’ na roto i te tu e nana e iki, e e akakite mai i te tuatau tau no tona au tavini akono meitaki i te enua nei kia marama i tetai totou. Te aiteanga o te totou, i tetai taime ka kiteaia i mua ake, me kore i te taime e akatupuia ra, me kare i muri ake. I te mea e na te Atua i itiki i te au totou, nana rai e tatara mai i te aiteanga i te tuatau tau​—tona uaorai taime.

Roto i te papaanga o Iosepha e nga mou auri, kua akamarama aia i te moemoea e toru ra i  mua ake ka akatupuia ai te reira. (Genese 40:13, 19) Muri mai, kua apaiia a Iosepha ki mua ia Pharao kia akamarama i te au moemoea a Pharao, e kua vaitata i te akamata te itu mataiti o te mou. Ma te tauturu a te vaerua o te Atua, kua tatara a Iosepha i te aiteanga o ta Pharao au moemoea, kia raveia tetai au akanoonooanga no te akaputu mai i te mou o te au one kai.​—Genese 41:29, 39, 40.

Tetai au totou no muri ake ua i te akatupuangaia te reira, i marama meitaki ei te au tavini o te Atua. E manganui te au tupuanga i roto i te oraanga o Iesu tei totouia i te au anere mataiti i mua ake i tona anauanga, kare ra tana au pipi i marama tika ana i teia, no muri roa ake i tona tuakaouanga. (Salamo 22:18; 34:20; Ioane 19:24, 36) I te openga kia tau ki ta Daniela 12:4, ka ‘topiriia’ tetai au totou “e tae ua atu ki te tuatau openga,” i tuatua ai a Daniela e, “tupu atura te kite i te maata anga.” Te noo nei tatou i roto tikai i te tuatau e akatupuia nei teia au totou. *

Au Totou Pipiria e Koe

Tu ana Iosepha e Daniela i mua i te au ariki o to raua tuatau, te oronga karere totou no te pa enua e te au patireia. Aro atu ana te au Kerititiano o te anere mataiti mua i te tangata o to ratou tuatau ei au vaa tuatua no Iehova, te Atua no te totou, e kua puapingaia tei ariki i ta ratou karere.

Teia tuatau, te akakite nei te Au Kite o Iehova i te ao katoa i tetai karere totou​—te tuatua meitaki o te Patireia o te Atua—​te akakite ki te tangata e te tupu nei te totou a Iesu no te “openga o teianei ao.” (Mataio 24:3, 14) Kua kite koe eaa taua totou ra, e akapeea koe te o atu anga? Ka rekareka te Au Kite o Iehova i te tauturu ia koe kia marama e kia puapingaia mei tetai o te au totou Pipiria umere roa atu.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

[Au Tutu i te kapi 28, 29]

Akaoki a Iosepha e Daniela i te akameitakianga ki te Atua, i te akamarama anga i te totou