Oraanga i te Tuatau o te Pipiria​—Te Ravakai

“E te aere rā Iesu na te pae roto i Galilea ra, kite atura aia i e toko rua puke tangata, i te tuakana ia Simona ko tei karangaia ia Petero ra, e tona taeake ko Anederea, te tuku ra i te kupenga i taua roto ra; e puke ravakai oki raua. Kua karanga atura aia kia raua, Ka aru mai iaku, e akariro au ia korua ei ravakai tangata.”​—MATAIO 4:18, 19.

E TAIKU putuputuia ana te ika, te tautai, e te au ravakai i roto i te au papaanga o te au Evangeria. E maata ta Iesu au akatutuanga e rave ana no runga i te tautai. No reira kare teia i te mea poitirere! E maata tona taime e akapou ana i te apii aere, vaitata ua atu ki Galilea me kore i te pae taatai i reira. (Mataio 4:13; 13:1, 2; Mareko 3:7, 8) Mei tetai 20.92 kiro mita te roa e te 11.27 kiro mita te atea i teia roto taurekareka. Mei te tokoitu a Iesu au pipi​—ko Petero, Anederea, Iakobo, Ioane, Philipa, Toma e Natanaela—​e au ravakai.​—Ioane 21:2, 3.

Mei teaa ra te tu kia riro ei ravakai i to Iesu tuatau? Kore ei koe apii kia kite i tetai mea no runga i teia au tangata e ta ratou angaanga? Ka akaoonu atu te reira i toou mareka i te au apotetoro, e ka akamaata atu i toou marama no runga i ta Iesu au angaanga e tana au akatutuanga. Mea mua, ka akamanako ana e mei teaa rai te tu o te angaanga i roto i te Tai o Galilea.

“Kua Tupu Maira Tetai Uriia Maata i Taua Roto Ra”

Tei roto te Tai o Galilea i tetai o, mei te 210 mita te akaaka i raro ake i te vaito o te tai pi. A te pae tai, e au tuaivi matomato  to te matamata, e i te tua tokerau, takarere ua mai te Maunga o Heremona e tona mekameka. E ngarepurepu ana te tai i te tuatau anu no te ririnui i te matangi. I te tuatau vera, ka aranga ua te kou reva maana na runga i te kiriatai. Mea matauia te matangi uriia e aangi mai ana mei runga i te au maunga ki runga i te au ravakai i te moana. Kua taii ana a Iesu e tana au pipi ki taua tu uriia ra.​—Mataio 8:23-27.

E teretere ana te au ravakai na runga i te au poti rakau mei te 8.27 mita te roa e mei te 2.3 mita te atea. Maata to ratou au poti e tira e te pia moe i muri i te kotoe o te poti. (Mareko 4:35-41) E marie teia au poti kareka ra e matutu i te pange i te ririnui o te matangi me opara i te tira ki tetai tua, e te puto i te kupenga ki tetai tua.

E taangaanga ana te au ravakai i te oe ei tanga aere i te poti. E ono me kore maata atu te au ravakai i roto i te poti okotai. (Mareko 1:20) E au apinga rai tetai e apaiia ana i runga i te poti, mei te ie (1), taura (2), nga oe (3), tutau toka (4), kakau maanaana (5), kai (Mareko 8:14) (6), au kete (7), te pute urunga (Mareko 4:38) (8), e te kupenga (9). E maata katoa ta ratou au poito e apai ana (10), pera katoa te au tapou (11), te au apinga angaanga no te ripea (12), e te au rama (13).

“Kua Pini Rava Akera ia Ratou te Ika e Manganui”

Teia tuatau, mei te anere mataiti mua rai, ko te ngai e kakai meitaki ana te ika i roto i te Tai o Galilea, vaitata atu te reira ki te mata o te au avaava e te au kauvai, te ngai no reira mai te kai e tukuia ra ki te moana. E na roto mai ana i reira te ngangaere ki roto i te tai e na te reira e akavarenga mai ana i te ika. E rauka ai ta ratou ika, e tautai ana te au ravakai i to Iesu tuatau i te po, e ta ratou au rama. Tetai po, kua tautai tetai au pipi a Iesu i taua po katoa ra e kare e ika i rauka ana. Kareka i tera mai ra, kua akakite a Iesu e kia tuku akaou i ta ratou kupenga, e koia tikai te aka ika i rauka, mei tomo rai to ratou poti.​—Luka 5:6, 7.

Tetai au taime, e aere ana te au ravakai ki roto i te au ngai oonu. Me tae ratou ki reira, e rua a ratou poti e taangaanga ana. E tuku ana ratou i te kupenga ki rotopu i te nga poti; e oti ka oe tetai poti ki tetai tua, e ka na tetai tua mai tetai, i te tukutuku anga i te kupenga ia ratou e ao maira i te ika. Me tukati ana te nga poti, kua piri rai te ara o te ika. I reira ka toto mai ratou i te taura i runga i nga ope o te kupenga, i te uuti mai i te kupenga ika ki roto i te poti. Mei te 30 tuma mita paa te roroa i te kupenga, e mei te 2.44 mita te oonu, e maatamaata rai i te ao mai i tetai pupu ika katoa. Kua tapekaia a runga ki runga i te au poito, e a raro ki runga i te au tutau toka.  Ka tuku te au ravakai i ta ratou kupenga, e oti ka toto mai ki roto i te poti, me oti ka tuku akaou ratou i te kupenga ki roto i te tai, ka pou rai te au ora ia ratou te akapera ua anga.

I te ngai papaku, e ravenga ke ta te au ravakai e taangaanga ana. Ka toto e tai poti i tetai ope o te kupenga mei uta i te one ki roto i te tai, e oti ka takapini ake na tetai tua ki uta kia mou te ika ki roto. Na te au tangata i uta e toto atu i te kupenga, e oti uri te ika ki runga i te one, i reira ratou e iri ei te ika. E tuku ana ratou i te au ika memeitaki ki roto i te au vairanga. E okoia ana tetai papaki i roto i te oire. E tamaro me kore e tamitiia ana te maataanga, tukuia ki roto i te au vairanga karakaraea, e oti kua tukuia ki Ierusalema me kore ki te au enua i vao mai. Te au ika kare e unai e te tara, mei te aa, e au mea viivii ia, e titiriia ana ki vao. (Levitiku 11:9-12) Kua taiku ana a Iesu i teia tu tautai i tona akaaite anga i “te basileia o te ao” ki te kupenga e te au tu ika keke, ki te aronga meitaki e te aronga kino.​—Mataio 13:47-50.

Me ka tautai tetai ravakai koia anake ua, penei ka taangaanga aia i te takiri e te matau veo tei tamouia te maunu ki runga, me kare ka taangaanga aia i tetai kupenga meangiti ka titiri ua ki te rima. Me tukuia tera tu kupenga, ka aere aia ki roto i te tai, pupu i te kupenga ki runga i tona rima, e oti ka titiri ei ki roto i te tai. Ka maora i reira teia kupenga punupunu me topa ki roto i te tai, e oti e nonoka atu ei. Me ka manuia te ravakai, ka mou mai te ika ki roto i te kupenga iaia e uuti maira i te taura i tapekaia i rotopu i te kupenga.

E moni maata te oko, e te angaanga maata i te akono i te kupenga, no reira e taangaanga meitaki ana te tangata i te reira. Te maataanga i te taime o te au ravakai, e pou ana i te tivae, te tama, e te tamaro i ta ratou au kupenga​—e au angaanga teia e rave ana aia me oti mai te tautai. (Luka 5:2) Te tivae ra te nga apotetoro ko Iakoba e tona taeake ko Ioane i ta raua kupenga i roto i to raua poti, i te pati anga a Iesu ia raua kia aru iaia.​—Mareko 1:19.

Tetai o te au katiri ika e umuumuia ana e te au ravakai i te anere mataiti mua koia oki e tirapia. E kai putuputuia ana teia katiri ika e te maataanga o te tangata i Galilea, kare e kore e kua kai ana a Iesu i teia ika reka tona kainga. Penei e tirapia tamaro e te tamitiia ta Iesu i rave ei, i tona angai temeio anga i te tauatini ua atu tangata ki nga ika e rua. (Mataio 14:16, 17; Luka 24:41-43) E kau aere ana teia katiri ika e tana punua i roto i tona vaa. Inara, i tetai taime e kirikiri tana e apai ana i roto i tona vaa me kore e moni toka kanapanapa no roto i te one i raro i te moana.​—Mataio 17:27.

Ko te au ravakai i te anere mataiti mua, e aronga akakoromaki, angaanga pakari, e te akaroiroi kore i te aruaru kia paunaia to ratou taime. Te aronga tei ariki i te patianga a Iesu kia aru iaia i roto i te angaanga akariro anga i te tangata ei pipi, ka anoano katoa ratou i taua au tu ra me ka inangaro ratou kia riro ei au “ravakai tangata” karape.​—Mataio 28:19, 20.

[Tutu i te kapi 13]

(Akara i te puka)