Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

ARU I TO RATOU AKARONGO | NOA

‘Kua Aaere Raua ko te Atua’

‘Kua Aaere Raua ko te Atua’

KUA akatikatika a Noa i tona mokotua e tona uaua mamae. Akara ana iaia e noo ra i runga i tetai rakau atea, e akangaroi ra mei tana angaanga, iaia e akara ra i te araka mamaata e maaniia ra. Ka ongi atu koe i te aunga o te inu; ka rongo atu koe i te au apinga maani araka e taangaangaia ra. I te ngai e noo ra aia, te kite atura a Noa i tana tamariki tamaroa e angaanga pakari ra i te akapapa i te rakau. Kua angaanga pakari ana aia e tana tamariki tamaroa, ta ratou au vaine, e tana vaine akaperepere i te maani anga i te araka no tetai raungauru mataiti i teianei. Kua rauka ia ratou i te maani i tetai tuanga o te araka, inara e maata atu ta ratou ka anoanoia kia rave no te akaoti anga i te reira!

Kua manako te au tangata o te enua e e aronga neneva ratou. Ia Noa e tana tamariki tamaroa e maani ra i te araka, kua kata aviri te au tangata ia ratou no te mea kare te au tangata e manako ana e ka tupu mai tetai vaipuke te ka tapoki i te enua. Te akaraanga, kare e tupu ta Noa akamatakiteanga no runga i te kino! Kare ratou e marama ana eaa ra teia tangata ka kaimoumou ei i tona oraanga​—e te oraanga o tona pamiri i te rave i teia angaanga puapinga kore. Inara, kare te Atua o Noa, ko Iehova, i manako ana e e neneva aia.

Kua akakite mai te Tuatua a te Atua e: “Kua aaere a Noa raua ko te Atua.” (Genese 6:9) Eaa ra te aiteanga o te reira? Kare te aiteanga e kua aaere te Atua i runga i te enua, e kare katoa a Noa i aere ana ki runga i te rangi. Mari ra, kua akarongo a Noa ki tona Atua e kua inangaro iaia mei te mea rai e kua aaere kapiti raua ko Iehova ei nga oa. No tetai au tauatini mataiti i muri mai, kua tuatua te Pipiria no runga ia Noa e: ‘No tona akarongo kua akaapa iora aia i to te ao.’ (Ebera 11:7) Akapeea ra a Noa te akaapa anga i te ao na roto i tona akarongo? Eaa ta tatou ka kite mai i teia tuatau mei tona akarongo?

E TANGATA TUATUA TIKA I ROTO I TETAI AO KINO

Kua utuutuia mai a Noa i roto i tetai ao te kino ua atura. E kino tikai i te tuatau o tona ui tupuna ko Enoka, e tangata tuatua tika aia tei aaere kapiti ana e te Atua. Kua totou a Enoka e ka tae mai tetai tuatau ka akavaia te au tangata akono kore i te Atua. E te kino ua atura te tu tau kore o to Noa tuatau. I to Iehova manako, kua takinoia te enua no te mea kua ki te reira i te kino. (Genese 5:22; 6:11; Iuda 14, 15) Eaa tei akatupu i te au mea kia kino roa atu?

Te tupu ra te au mea kino i rotopu i te au angera a te Atua. Kua meameaau takere tetai ia ratou ia Iehova, tei riro mai ko Satani te Tiaporo na te akakino anga i te Atua e te akavare anga ia Adamu raua ko Eva kia ara. I to Noa tuatau, kua meameaau katoa tetai au angera i ta Iehova tutaraanga tika. Te akaruke anga te au angera i ta ratou angaanga i runga i te rangi, kua aere mai ratou ki te enua nei i roto i te kopapa tangata, e kua rave i te au vaine purotu ei vaine na ratou. Kua riro taua au angera meameaau ra e te akatietie ei akakeuanga kino ki runga i te au tangata.​—Genese 3:1-5; 6:1, 2; Iuda 6, 7.

Tei tupu mai, kua anauia mai te au tamariki tuputupua e te ririnui no te pirianga tau kore i rotopu i te au angera e te au tamaine a te tangata. Kua kapiki te Pipiria ia ratou e ko te aronga toa uritumu. Kua akatupu teia au toa uritumu i te turanga i runga nei i te enua kia kino maata atu. No reira rai Tei Anga mai i manako ei e “e kino maata to te tangata i te enua nei, e kua kino anake te au manako katoa, e te akakoroanga katoa o to ratou ngakau i te au rā katoa ra.” Kua akapapu a Iehova e me taeria ki te 120 mataiti, ka takore aia i taua au tangata kino ra.​—Genese 6:3-5.

Kua paruru a Noa e tana vaine i ta raua tamariki mei te au akakeuanga kino

Akamanako ana i te tu ngata no te utuutu anga i tetai pamiri i roto i taua ao ra! Inara, kua rauka ia Noa i te rave i te reira. Kua rauka mai tetai vaine meitaki nana. Te tae anga to Noa mataiti ki te 500, kua anau mai tana vaine e toru tamariki tamaroa​—ko Sema, Hama, e Iapheta. * Kua paruru te nga metua i ta raua tamariki tamaroa mei te au akakeuanga kino takapini ia ratou. E umere ana te au tamariki tamaroa i te akara i te “aronga toa uritumu” e te ‘aronga rongonui i taito ra.’ Kare e rauka ana ia Noa e tana vaine i te paruru i ta raua tamariki mei te au nuti no runga i te takinokino anga a taua au tuputupua ra, inara ka rauka ia raua i te apii i te tuatua mou ki ta raua tamariki no runga i te Atua ko Iehova, tei rikarika i te au mea kino ravarai. Kua tauturu raua i ta raua tamariki tamaroa kia kite e te mamae ra a Iehova no te au kino e te tu meameaau o te au tangata.​—Genese 6:6.

Penei ka marama te au metua i teia tuatau no runga i te turanga o Noa e tana vaine. Kua ki katoa to tatou ao i te kino e te tu meameaau. E maata katoa te kino i roto i te au tu tamataoraanga a te au tamariki. Te tauta ra te au metua meitaki i te akakore atu i te au akakeuanga kino na te apii anga i ta ratou tamariki no runga i te Atua au, ko Iehova, te ka takore atu i te au kino ravarai a tetai ra. (Salamo 11:5; 37:10, 11) Ka rauka i te au tamariki i te apii i te rave i te au mea meitaki, noatu tei roto ratou i teia ao kino! Kua rauka katoa ia Noa raua ko tana vaine i te rave i te reira. Kua mamaata mai ta raua tamariki tamaroa ei au tane meitaki, e kua akaipoipo ratou i te au vaine tei inangaro i te tuku i te Atua mou ko Iehova na mua i roto i to ratou oraanga.

“KA TARAI KOE I TETAI ARAKA NOOU”

I tetai ra, kua taui takiri te oraanga o Noa. Kua tuatua a Iehova ki teia tavini akaperepere e kua akakite kiaia no runga i Tona akakoroanga kia takore i te ao o taua tuatau ra. Kua akaue te Atua ia Noa e: “Ka tarai koe i tetai araka noou, ei gophera to rakau.”​—Genese 6:14.

Kare te araka mei tetai pai rai, mei ta tetai au tangata rai e tamanako ra. E pia maatamaata te reira. Kua akakite a Iehova kia Noa i te vaito anga tikai o te araka, te maani anga o te araka, e te parai anga ia roto e a vao i te araka ki te inu. E kua akakite aia i te tumu kia Noa e: “Teia au ka apai mai i te vai diluvi ki runga i te enua nei, . . . te au mea katoa o te enua nei ka mate ïa.” E kua akakite katoa a Iehova kia Noa e: “E ka tae koe ki roto i te araka, ko koe, e taau tamariki, e taau vaine, e nga vaine a aau tamariki ra.” Ka apai katoa a Noa i te au manu tukeke e to ratou tu tikai ki roto i te araka. Ko te aronga e te au manu i roto i te araka te ka akaoraia mai mei te Vai Tiruvi!​—Genese 6:17-20.

E angaanga pakari tikai ta Noa ka rave. E mamaata tikai te araka​—mei tetai 133 mita te roaroa, e 22 mita te atea, e e 13 mita te teitei. E mamaata atu te reira i tetai ua atu pai tei maaniia ki te rakau i teia tuatau. Kua kopae ainei a Noa i teia angaanga, te kopekope anga i te tu ngata o te reira, me kore te taui anga i te au parani kia mama iaia i te rave i te reira? Kua pau mai te Pipiria e: “Kua pera oki a Noa; i te au mea katoa ta te Atua i akaue mai iaia ra, ko tana ïa i rave marie.”​—Genese 6:22.

E roa te tuatau no te rave anga i teia angaanga, penei e 40 ki te 50 mataiti. Ka anoanoia te au rakau kia pariia, tariia, tipupuia, akamaniaia e kia kapitipitiia. Kua maaniia e toru taua o te araka, e tetai au rumu e te ngutupa i te matamata o te araka. E au maramarama tetai tei maaniia i runga roa takapini i te araka, e tetai tauu are kia kore te vai e noo ki runga.​—Genese 6:14-16.

No tetai au mataiti kua vaitata te araka i te oti, papu e kua mataora tikai a Noa no te turuturu anga a tona pamiri! E angaanga ngata katoa tetai tei kapiti mai ki te maani anga i te araka. Te karanga ra te Pipiria e e ‘tangata tutu aere i te tuatua-tika ra a Noa.’ (2 Petero 2:5) No reira kua rave maroiroi aia i te akamatakite i te au tangata akono kore i te Atua no runga i te takore anga ka tupu mai kia ratou. Eaa ra ta te au tangata i rave? Kua maara ia Iesu Karaiti taua tuatau ra te tuatua anga e, “Kare rava [te au tangata] i kite” ana me kore i akarongo ana. Kua akakite mai aia e kua pou te tuatau o te tangata ki te au angaanga o te oraanga​—te kaikai anga, inuinu anga, e te akaipoipo anga—​e kare ratou i akarongo ana kia Noa. (Mataio 24:37-39) Papu e e maata tei aviri iaia e tona pamiri; penei kua tamatakutaku e kua patoi pakari tetai pae iaia.

Noatu te au akameitakianga a te Atua i runga ia Noa, kua aviri te au tangata iaia e kua kopae i tana karere

Inara, kare rava a Noa e tona pamiri i tuku ana i te au. Kua maroiroi ua atu rai a Noa e tona pamiri i te maani i te araka noatu rai e te manako ra te au tangata e kare te reira i te angaanga puapinga. E maata ta te au pamiri Kerititiano o teia tuatau ka kite mai mei te akarongo o Noa e tona pamiri. No te mea te noo nei tatou i te tuatau ta te Pipiria e tuatua ra e ko te “tuatau openga” o teia akatereanga. (2 Timoteo 3:1) Kua akakite mai a Iesu e te aite ra to tatou tuatau ki te tuatau i maani ei a Noa i te araka. Me kare te au tangata o teianei ao e akarongo mai ki te karere no runga i te Patireia o te Atua, e ka aviri mai me kore ka takinokino mai ia tatou, e mea tau kia akamaara te au Kerititiano ia Noa. Kare ko ratou te aronga mua tei aro atu ana i teia au akaaoanga.

“KA AERE . . . KI ROTO I TE ARAKA”

E raungauru au mataiti i pati, kua oti te araka i te maani. Te vaitata atura te mataiti o Noa ki te 600, kua mate tetai nga tangata e akaperepere ana aia. Tona metua tane ko Lameka. * E rima mataiti i muri mai, kua mate te papa ruau o Noa, te metua tane o Lameka, ko Metusela, e 969 ona mataiti​—te oraanga roa rava atuia i roto i te papaanga Pipiria. (Genese 5:27) Kua ora ana a Metusela raua ko Lameka i te tuatau e ora ra rai te tangata mua ko Adamu.

I taua mataiti rai, kua oronga mai te Atua ko Iehova i tetai karere ou ki te pateriareka ko Noa e: “Ka aere koe ma toou kopu-tangata katoa ki roto i te araka.” E kua akakite katoa te Atua kia Noa kia arataki i te au manu tukeke ki roto i te araka​—taki itu au manu viivii kore ei akaatinga anga, e kia tataki rua i te toenga.​—Genese 7:1-3.

Papu e kare rava e ngaropoina ia koe me akara koe i te reira. Ka kite atu koe e anere ua atu au manu e aere ra, e rere ra, e torotoro ra, e nekeneke ra​—tukeke to ratou tu mamaata, tetai pae e rarata, tetai pae e taetaevao. Kare tatou e akamanako e kua akaputuputu, kua arataki e kua maro a Noa i taua au manu taetaevao ra ki roto i te araka. No te mea te akakite ra te papaanga e kua ‘aere ratou kia Noa, ki roto i te araka.’​—Genese 7:9.

Penei ka ui tetai aronga ekoko e: ‘Akapeea teia i tupu ei? Akapeea taua au manu ra te noo au anga i roto i araka?’ Akamanako ana i teia: Kua kotingaia ainei te mana o Tei Anga mai i te ao katoa nei kia akatere i tana au manu i anga mai, e kia akararata ia ratou? Akamaara ana, na te Atua ko Iehova i akatakake i te Tai Muramura e i tapu i te ra kia kore e neke. Kare ainei e ka rauka iaia i te rave i te au mea ravarai tei akatakaia i roto i te papaanga o Noa? Ae ka rauka iaia, e kua rave aia i te reira!

Tika, ka rauka i te Atua i te akaora i te au manu tana i anga mai na roto i tetai mataara ke. Inara, kua iki meitaki aia i tetai mataara kia akamaara tatou i te apainga tana i tuku mua ki runga i te au tangata kia akono i te au mea ora i runga nei i te enua. (Genese 1:28) Maata te au metua i teia tuatau te apii ra i te tua o Noa ki ta ratou tamariki e te akaperepere ra a Iehova i te au tangata e te au manu tana i anga mai.

Kua akakite a Iehova kia Noa e ka tae mai te Vai Tiruvi i te epetoma ka aru mai. Papu e maata te angaanga a te pamiri ka rave. Akamanako ana i te au angaanga ka raveia kia akanoo meitaki i te au manu e ta ratou kai e te apai anga i te au apinga a te pamiri ki roto i te araka. Kua akapapu te vaine a Noa e te au vaine a Sema, a Hama, a Iapheta e kua papa meitaki tetai ngai nooanga no ratou i roto i te araka.

Eaa ta te au tangata i rave takapini ia ratou? “Kare rava [ratou] i kite” ana me kore i akarongo ana noatu e te kite ra ratou e te akameitaki ra a Iehova ia Noa e tana angaanga. Kua kite ratou i te au manu e aere ra ki roto i te araka. Inara kare tatou e poitirere i to ratou tu akarongo kore. Kare katoa te au tangata i teia tuatau e akarongo ana i te au akapapuanga tikai e te noo nei tatou i te tuatau openga o teia akatereanga. Mei ta te apotetoro ko Petero rai i totou, te aviri ra te au tangata i te aronga te akarongo ra ki ta te Atua akamatakiteanga. (2 Petero 3:3-6) Kua aviri katoa te au tangata ia Noa e tona pamiri.

Inaea i akamutu ei te aviri anga? Kua akakite mai te papaanga e te taki anga a Noa i tona pamiri e te au manu ki roto i te araka, ‘kua popani a Iehova i te pa.’ Me te kite ra te aronga aviri i ta te Atua e rave ra, papu e kua akamutu ta ratou aviri anga. Me kare, kua akamutu ta ratou aviri anga te topa mai anga te ua ki raro! E kua topa ua mairai te reira​—te tapoki anga i te ao katoa, mei ta Iehova rai i tuatua e ka tupu.​—Genese 7:16-21.

Kua rekareka ainei a Iehova no tei mate te aronga kino? Kare! (Ezekiela 33:11) Kua oronga aia i tetai tuatau no ratou kia taui i to ratou tu e kia rave i te mea tika. Ka rauka ainei ia ratou i te rave i te reira? Kua pau mai te tu oraanga o Noa i te reira uianga. Na te aaere anga e Iehova, te akarongo anga ki ta te Atua au mea i akakite mai, kua akaari mai a Noa e ka rauka te ora. Na roto i te reira tu, kua akaapa aia i te ao o tona tuatau na roto i tona akarongo; kua akaari meitaki mai te reira i te tu kino o te au tangata i tona tuatau. Kua akaora tona akarongo iaia e tona pamiri. Me aru koe i te tu akarongo o Noa, ka akaora koe ia koe e toou aronga akaperepere. Mei ia Noa rai, ka rauka ia koe i te aaere kapiti e te Atua ko Iehova mei tetai oa rai. E ka vai taua pirianga oa ra e tuatau ua atu!

^ para. 10 E roa atu te mataiti o te au tangata e ora ana i te reira tuatau i to tatou tuatau no te mea te vaitata atura to ratou oraanga ki te tu maroiroi e te tu apa kore o Adamu e Eva i mua ake ka apa ei raua.

^ para. 20 Kua tapa a Lameka i te ingoa o tana tamaiti ko Noa​—penei te aiteanga e “Akapumaana”—​e kua totou aia e ka taangaanga meitaki a Noa i te aiteanga o tona ingoa na te akamaru anga i te au tangata mei te au angaanga pakari i runga i te enua tei taumaaia. (Genese 5:28, 29) Kare a Lameka i ora ana kia kite i te akatupu anga o taua totou ra.