Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Ka Tau Ainei au Kia Kaiou Moni?

Ka Tau Ainei au Kia Kaiou Moni?

“Aite rai te kaiou moni ki te akaipoipo; aite ra te tutakianga ki te aue.”​—E parapore Swahili.

E PARAPORE matauia teia e te tangata i Aperika Itinga, e kua tau meitaki te reira no te tangata takapini i teianei ao. Ko teia ainei toou manako me kaiou moni koe mei tetai oa me kore mei tetai ngai ke atu? Noatu e ko te akara anga e mea meitaki teia kia raveia, e mea tau ainei te reira? Eaa te au manamanata e te kino ka tupu no te kaiou moni?

Te vai ra tetai au parapore Swahili tei akamārama i te tumu maata o te kino no te kaiou moni. Te na ko ra e: “Na te kaiou e te oronga anga i te moni e akakino ana i tetai pirianga oa.” Ae, me maata te kaiou, ka tupu te manamanata i rotopu i tetai pirianga taeake. Noatu e ka parani meitaki koe e ka akakoro i te tutaki pouroa i taau kaiou, kare te reira e tupu ana i te au taime ravarai. Ei akaraanga, me roa te tuatau e kare koe i tutaki i te kaiou, penei ka riri te tangata nana i oronga mai i te moni. Penei ka tupu te ke i rotopu i te tangata kaiou e te tangata nana i oronga i te moni​—pera katoa i rotopu i to raua ngutuare tangata. I te mea e ka riro te kaiou moni ei akatupu i te au manamanata, kare tatou e rapurapu i te kaiou ei akatikatika i to tatou au manamanata i te pae moni.

Ka riro katoa te kaiou moni ei akakino i to tatou pirianga ki te Atua. Akapeea ra? Mea mua, karanga te Pipiria e e tangata kino tei kaiou moni e tei kare e inangaro i te tutaki me kore i te akaoki i tana i kaiou. (Salamo 37:21) Te akaari katoa ra e ka riro te tangata kaiou ei tavini no te tangata i oronga i te moni. (Maseli 22:7) Ka anoanoia te tangata kaiou kia mārama e ka umuumuia aia kia tutaki i tana kaiou pouroa. E tika katoa tetai atu parapore Aperika tei na ko e: “Me rave koe i te nga vaevae o tetai tangata, ka riro koe nana e akaaere.” Te aiteanga, me maata taau kaiou, kare e rauka ia koe i te rave i taau i inangaro.

No reira, kia riro te tutakianga i te kaiou ei mea puapinga naau kia rave. Me kare, ka tupu te au manamanata. Me maata roa te kaiou, ka tupu te taitaia, kare e varea e te moe i te po, ka angaanga atu kia roa, ka tupu te pekapeka i rotopu i te nga tokorua akaipoipo, ka veʼeia te ngutuare tangata, pera katoa penei ka kaveia ki te akavaanga e ka tiria ki roto i te areauri. Te oronga maira te puka o Roma 13:8 i te akoanga meitaki e: “Auraka kotou ei kai ou na te tangata ravarai, kareka kia aroa atu tetai ki tetai.”

KA ANOANOIA AINEI TE REIRA?

Me akamanako tatou i teia au mea pouroa, e mea meitaki kia matakite tatou me kaiou moni. Ka tau tatou kia ui e: Ka anoanoia ainei au kia kaiou moni? Ka tauturu ainei teia iaku kia akono i toku ngutuare tangata? Me kore te o maira ainei te tu noinoi, penei te anoano kia maata atu te au apinga? Maata anga o te taime, e meitaki atu kia mareka ua i ta tatou au apinga, kare e kia tupu te apainga teiaa na te kaiou anga.

E tika, e tuatau tetai ka anoanoia kia kaiou moni. Ei akaraanga me tupu tetai tumatetenga e kare atu e mataara kia akono i te reira turanga. Noatu ra, me ka iki tetai tangata i te kaiou moni, ka tau aia kia rave i te mea tika e kia vai tiratiratu. Akapeea ra me rave i teia?

Mea mua, auraka e irinaki ua i tetai tangata no te mea e e maata tana apinga e te moni. Eiaa tatou e manako e no te mea i te akaraanga e meitaki atu tona turanga, ka anoanoia i reira aia kia tauturu ia tatou i te pae moni. Eiaa katoa e manako e kare tatou e anoanoia kia rave i te mea tika ki taua tangata ra. Auraka e vareae i te aronga e maata ta ratou moni.​—Maseli 28:22.

Aru mai, e akapapu e kia tutaki vave i taau kaiou. Me kare te tangata tei oronga i te moni e akanoo i tetai rā kia tutaki koe i te moni, ka tau koe kia akanoo i te reira e kia tutaki i taau kaiou i mua ake i taua rā ra. E mea meitaki kia tataia taau patianga kia kore korua e akatupu i te manako ekoko. (Ieremia 32:9, 10) Me ka rauka, naau tikai e apai i te moni ki te tangata nana i oronga mai i te reira kia rauka ia koe te akameitaki atu iaia. Me akamanako tatou kia tutaki vave i ta tatou kaiou, ka meitaki to tatou pirianga ki tetai. Kua tuatua a Iesu i roto i tana akoanga i runga i te maunga e: “Kia riro ra ta kotou Koia, ei koia; e ta kotou Kare, ei kare.” (Mataio 5:37) Pera katoa, kia akamaara ua rai i te apiianga ta Iesu i oronga mai e: “E te au mea katoa ta kotou i anoano ia etai ke ra, na reira katoa kotou ia ratou.”​—Mataio 7:12.

AU ARATAKIANGA MEITAKI A TE PIPIRIA

Te akakite maira te Pipiria i te ravenga meitaki kia kopae i te kaiou moni. Te na ko ra e: “Kareka te akono i te Atua e te mareka ua ra, ko te apinga maata ïa.” (1 Timoteo 6:6) Tera te aiteanga, me mareka ua tatou i ta tatou i rauka, kare tatou e rokoia e te kino no te kaiou moni. Inara, e mea ngata rai kia mareka ua i roto i teianei ao, mama ua i te akamerengo i to tatou au anoano natura. No reira te irava i taiku ei e kia “akono i te Atua.” Akapeea ra?

Akamanako ana i te akaraanga o tetai nga tokorua Kerititiano i Asia. I to raua mapu anga, kua mataora raua i te akara i te aronga e kainga to ratou. No reira kua iki raua i te oko i tetai are no te moni ta raua i akaputu e tetai moni ta raua i kaiou mei te pangika e te kopu tangata. Inara, i muri ua mai kua akateiaaia raua no te mea e maata tikai te moni ka tutaki i te au marama. Kua angaanga maata atu raua e kua angaanga roa atu e kare o raua taime no ta raua nga tamariki. “Kua riro te taitaia, te mamae e te au po kare e moe meitaki ana ei mea teimaa tikai i runga i toku upoko. Kare e akangaroi anga,” i karanga ai te tane.

“Me akamanako maua mei ia Iehova rai no runga i te au apinga o te pae kopapa, e paruru anga te reira”

Muri mai, kua akamaara raua i te tuatua i roto ia 1 Timoteo 6:6 e kua iki raua i te oko atu i te are. Kua pou e rua mataiti i rauka ai ia raua te tutaki i ta raua kaiou. Eaa ta raua i tamou mai mei teia tupuanga? Karanga raua e, “Me akamanako maua mei ia Iehova rai no runga i te au apinga o te pae kopapa, e paruru anga te reira.”

E maata te aronga tei mārama i te parapore Swahili tei taikuia i te akamataanga. Noatu ra, kare teia i tāpu i te tangata mei te kaiou moni. Me akamanako koe i te au kaveinga Pipiria tei uriuriia i roto i teia atikara, kare ainei e e meitaki kia akamanako tikai no runga i te uianga e, Ka tau ainei au kia kaiou moni?