Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Kua Kite Ainei Koe?

Kua Kite Ainei Koe?

Eaa ra i puapinga ai no te apotetoro ko Paulo kia riro ei tangata Roma?

Akakite a Paulo e: “Ei ia Kaisara au.”

Ko tetai tangata Roma, e au tikaanga tona i te au ngai ka aere aia i Roma. Kua anoanoia aia i te aru i te au ture o Roma, kare i te au ture o te au oire i vao ake. Me kua akaapaia aia i roto i tetai oire i vao ake, ka rauka rai kia akavaia kia tau ki te ture o tera oire, tera ra ka rauka katoa iaia kia akarongoia e tetai akavanui o Roma. Me ko te mate tona utunga, ka rauka iaia i te apai i tana akavaanga ki mua i te tutara o Roma.

Kia tau ki teia au tikaanga, kua karanga a Cicero, tetai tangata mana o Roma o te anere mataiti mua M.T.N., e: “E apinga kino tikai kia tapeka i tetai tangata Roma e te tā iaia; e kua aite rai te tamate anga iaia ki te tamate anga i tona uaorai metua me kore tetai o tona kopu tangata.”

Kua tutu aere te apotetoro ko Paulo i roto i te enua katoa o Roma. Kua taangaanga meitaki aia i tona au tikaanga ei tangata Roma i roto i teia au turanga e toru: (1) Kua akakite aia ki te au akava o Philipi e kua aati ratou i te ture na te pāpā anga iaia. (2) Kua akakite aia ki te tangata i tona turanga kia kore aia e rokoia e te manamanata i Ierusalema. (3) Kua apai aia i tona akavaanga kia akarongoia e Kaisara, te tutara o Roma.​—Angaanga 16:37-39; 22:25-28; 25:10-12.

Akapeea te au tiaki te tutakiia anga i te tuatau Pipiria?

E tataanga teia no te oko mai i te au mamoe e te au puakanio, mei te 2050 M.T.N.

Kua tiaki a Iakoba i te au manu a Labana, te tungane o tona mama no te 20 mataiti. No te 14 mataiti mua, kua angaanga a Iakoba e rauka ai i te akaipoipo i te nga tamaine a Labana, e te ono mataiti i muri mai, kua tutakiia aia ki te au manu. (Genese 30:25-33) Akakite te makatini o te Biblical Archaeology Review e, “Ko te tutaki anga i te tangata ki te au manu mei ta Labana rai i rave no Iakoba, e mea matau teia ki te aronga tata Pipiria i taito.”

Kua kiteaia mai te au akapapuanga no runga i teia akanoonooanga i Nuzi, Larsa, e tetai au ngai i Iraq. Ko te akanoonooanga no te tutaki, kua akamata mei te tuatau pakoti anga uruuru mamoe ki tera mai mataiti. Kua āriki te au tiaki i te apainga kia akono i tetai numero o te au manu kia tau ki te mataiti e te tu o te manu. E tai mataiti i muri mai, ka tutakiia te tangata nana te manu ki te uruuru mamoe, te punua mamoe, e te vai atura. Ko te totoenga, ka oake te reira ki te tiaki mamoe.

Kia maata te numero o te manu a te tangata tiaki, tei runga te reira i te numero o te au uʼa mamoe e akono ra aia. Ko te tai anere uʼa mamoe, e maata te punua mamoe te ka anauia mai, e mei te 80 punua mamoe te ka ora. No reira kua anoanoia te tiaki mamoe kia kimi i te au ravenga kia akono meitaki i te au manu tana e tiaki ra.