TE AKARA ra a Debora i te au vaeau tei akaputuputu mai i te Maunga Tabora. Kua tukia tona ngakau i te kite anga ia ratou i reira. I te mamaiata, kua akamanako aia i to ratou tu ngakau toa e te tu akarongo o to ratou rangatira ko Baraka. Noatu e 10,000 ia ratou i reira, ka timata pakariia to ratou tu akarongo e te mataku kore i taua rā ra. Ka tamaki atu ratou i tetai enemi kino rava atu, e meangiti ua ratou e kare e rava ana ta ratou apinga tamaki. Noatu ra, kua tae mai ratou ki reira no te mea kua akamaroiroiia ratou e teia vaine.

Akamanako ana ia Debora, te angiʼangi ra tona kakau ia raua ko Baraka e akara ra i tetai ngai manea mei runga i te maunga. Te aiteite ra te Maunga Tabora ki tetai puku maunga maatamaata e take pāraʼaraʼa tona. Mei runga mai i te take o te maunga, ka kite atu koe i te ō i Megido tere atu i te 400 mita ki raro, e kua taea te atea ki te tua tonga opunga. E taʼe ana te Kauvai Kisona na roto i te enua ngangaere e tae ua atu ki te Tai Maata i te pae i te Maunga Karamela. Penei kua marō te kauvai i taua popongi ra, inara te kanapanapa maira tetai apinga i te ngai atea. Te akavaitata maira te nuku vaeau o Sisera, e ta ratou au apinga tamaki e kanapanapa maira. Ko te tuanga kino rava atu ïa o te nuku vaeau o Sisera​—mei tetai 900 kariota, e au matipi tei tamoumouia ki runga i te au uira e te takaviriviri ra. Te inangaro ra a Sisera i te tamate viviki i te nuku vaeau o Iseraela e kia pou takiri i te mate.

Kua kite a Debora e te tiaki ra a Baraka e tona au vaeau i tana ka tuatua, me kore tetai akairo no ko mai iaia. Koia anake ua ainei te vaine i reira? Mei teaa ra tona manako i te rave anga i teia apainga maata i roto i teia akanoonooanga? Te manako ra ainei aia e eaa tana angaanga i reira? Papu e kare! Kua akakite tona Atua ko Iehova kiaia kia akamata i teia tamaki, e kua akakite katoa Aia e na tetai vaine e akaope i teia tamaki. (Te Au Akava 4:9) Eaa ta Debora e te au vaeau mataku kore e apii maira kia tatou no runga i te akarongo?

Te akakite mua anga te Pipiria ia Debora, kua taiku te reira iaia ei “peroveta vaine.” Te akariro ra teia ia Debora ei vaine puapinga i roto i te Pipiria, kare ra koia anake ua. * E apainga ke atu ra ta Debora. E akatikatika katoa ana aia i te au tauetono anga na te oronga anga i ta Iehova au ravenga i te akatikatika i te au manamanata.​—Te Au Akava 4:4, 5.

E noo ana a Debora i te ngai maunga o Epheraima, i rotopu i te nga oire o Betela e Rama. Ka noo aia i raro i te nu tamara e ka tavini i te iti tangata mei ta Iehova i akaue kiaia. Papu e e apainga maata tana angaanga, inara kare a Debora e tuku ana i te reira kia akataitaia iaia. Te anoano maataia ra tana tauturu. I muri mai kua piri atu aia i te a’tu anga i tetai imene akauruia, e te kapiti maira te reira i teia manako no runga i tona iti tangata akarongo kore: “Kua rave ratou i te au atua ou: tei te au ngutupa te tamaki i reira!” (Te Au Akava 5:8) No te mea kua akaruke te ngati Iseraela ia Iehova kia tavini i te au atua ke, kua tuku a Iehova ia ratou ki to ratou au enemi. Kua takinokino te Ariki Kanaana ko Iabina ia ratou, na te taangaanga anga i tetai rangatira vaeau ririnui ko Sisera.

Ko Sisera! E matakuia ana teia ingoa e ka akatupu i te tu oripu ua ki to Iseraela. E kino tikai te au akonoanga e te au peu o Kanaana, te akaatinga anga i te tamariki, e te aronga akaturi e rave ra i te au peu kino i roto i te iero. Mei teaa te tu me takinokino tetai arataki  vaeau Kanaana e tona nuku vaeau i te au tangata? Te akaari maira te imene a Debora e e ngata tikai i te teretere aere i roto i te au enua e kare e tangata e noo ana i roto i te oire. (Te Au Akava 5:6, 7) Penei ka tamanako tatou i te au tangata e pipini ra i roto i te vao rakau e te au maunga, te mataku ra i te tanutanu me kore i te noo i roto i te au oire kare ona paruru e te mataku i te teretere aere i runga i te au mataara atea no te mea ka taiaia ratou, ka raveia ta ratou tamariki, e ka tauatiia ta ratou au vaine. *

Kua tupu ua te kino no tetai 20 mataiti e tae ua atu ki te tuatau i papu ei ia Iehova e kua papa tona iti tangata marokiakia i te taui me kore mei ta te imene akauruia a Debora e Baraka e tuatua ra e, “Kia tu maira au ra, ko Debora, kia tu maira au ei metua vaine i Iseraela nei.” Kare tatou i kite me kua riro a Debora, te vaine a Lapidota, ei metua vaine tikai, inara e tuatua akaaiteanga ua teia. Mei te mea rai e kua iki a Iehova ia Debora kia oronga i te paruruanga ki tona iti tangata mei tetai metua vaine rai. Kua akaue te Atua iaia kia akakite ki tetai tangata akarongo mou, te Akava ko Baraka kia aere kia tamaki atu ia Sisera.​—Te Au Akava 4:3, 6, 7; 5:7.

Kua akaue a Iehova na roto ia Debora e kia ‘aere ki te maunga ra ko Tabora.’ Ka akaputuputu mai a Baraka e 10,000 tangata mei tetai nga kopu o Iseraela. Kua akakite atu a Debora i ta te Atua taputou e ka autu ratou me tamaki ratou i te tangata ririnui ko Sisera e tona 900 kariota! Papu e kua umere tikai a Baraka i teia taputou. Kare o Iseraela nuku vaeau e te au apinga tamaki. Noatu ra, kua āriki a Baraka e kia aere ki te tamaki​—tera ra kia aru katoa a Debora iaia ki te Maunga Tabora.​—Te Au Akava 4:6-8; 5:6-8.

Kua manako tetai pae e kare o Baraka akarongo no te mea kua inangaro aia ia Debora kia aru iaia, inara kare te reira i te mea tika. Kare aia i pati ana ki te Atua no te au apinga tamaki. Mari ra, ei tangata akarongo, kua kite a Baraka i te puapinga me aru mai to Iehova komono ia ratou ei akaketaketa iaia e tona nuku vaeau. (Ebera 11:32, 33) Kua ariu meitaki atu a Iehova. Kua akatika aia ia Debora kia aere mei ta Baraka i pati mai. Inara, kua akauru katoa a Iehova ia Debora kia totou e kare te autu openga anga o te tamaki e riro na tetai tangata e akatupu. (Te Au Akava 4:9) Kua iki a Iehova e na tetai vaine e tamate i te tangata kino ia Sisera!

I teia tuatau, te tupu maata ra te tu tika kore, te tā ua, e te takinokino i te au vaine. Maata te taime kare ratou e akangateiteiia ana mei ta Iehova e inangaro ra no ratou. Mari ra, te akaperepere ra te Atua i te au vaine e te au tane e ka rauka ia ratou pouroa i te akamareka i te Atua. (Roma 2:11; Galatia 3:28) Te akamaara maira te akaraanga o Debora ia tatou e ka  oronga katoa mai a Iehova i te au akameitakianga ki te au vaine tana e irinaki ra e e mareka ra. E mea puapinga kia kore rava tatou e manako papaki tai mei tei matauia i roto i teianei ao.

Kua aere a Baraka i te akamaroiroi i tona nuku vaeau. Kua akaputuputu aia e 10,000 tangata mataku kore i te tamaki atu i te nuku vaeau ririnui o Sisera. Ia Baraka e arataki ra i tona pupu vaeau ki runga i te maunga Tabora, kua mataora aia e e ravenga tana i te akamaroiroi ia ratou. Ka tatau tatou e: “Aere katoa atura raua ko Debora ki runga.” (Te Au Akava 4:10) Akamanako ana e akapeea te reira i te akamaroiroi anga i te au vaeau e kua aru mai taua vaine mataku kore ra ia ratou ki runga i te Maunga Tabora, te tuku anga i tona oraanga ki roto i te kino no tona akarongo i te Atua ko Iehova!

Te kite anga a Sisera e kua rauka i to Iseraela i te akapupu i tetai nuku vaeau i te tamaki atu iaia, kua rave viviki aia i tetai angaanga. Kua kapiti atu tetai au ariki Kanaana ki te nuku vaeau o te Ariki ko Iabina, penei koia te mea ririnui rava atu ia ratou. Kua akatupu te manganui o te au kariota o Sisera i tetai aruru maata ia ratou e tikoti ra i te ngai atea. Kua papu i to Kanaana e e ririnui maata atu ratou i te au vaeau o Iseraela e ka autu viviki ratou i te tamaki.​—Te Au Akava 4:12, 13; 5:19.

Eaa ta Baraka raua ko Debora ka rave e vaitata maira te au enemi? Me ka noo ua raua ki te pae i te Maunga Tabora, penei ka autu raua i te tamaki atu i te nuku vaeau o Kanaana, no te mea ka anoanoia tetai ngai atea ua e te paraʼa no te au kariota i te tamaki atu. Inara ka anoanoia a Baraka kia tamaki mei ta Iehova i akaue kiaia, no reira kua tiaki aia i te au tuatua no ko mai ia Debora. I te openga, kua tae mai te tuatau. Akakite a Debora e: “Ka tu, ko te rā oki teia e oronga mai ei a Iehova ia Sisera ki to rima na; kare aina kua riro anā Iehova na mua ia koe na?” Aru mai, ka tatau tatou e: “Kua eke iorā Baraka ki raro mei runga mai i taua maunga ra ko Tabora, e te aronga tangata okotai ngauru i te tausani i te aru anga iaia ra.”​—Te Au Akava 4:14. *

Kua oro atu te nuku vaeau o Iseraela ki raro i te maunga ki te ngai atea ua e te paraʼa tei reira te au kariota tamaki ririnui. Kua na mua ainei a Iehova ia ratou mei ta Debora rai i taputou mai? Kua pau vivikiia mai te reira. Ka tatau tatou e: “Kua ngaueue te enua, kua topata oki te au rangi.” Kua oripu ua te nuku vaeau akatietie o Sisera e kua topa pu ua mai te ua! Kua ua maata e kua ki te reira ngai i te vai. Kare i roa ana, kua puapinga kore taua au kariota teiaa ra. Kua tomo te reira ki roto i te vari e kua piritia.​—Te Au Akava 4:14, 15; 5:4.

Kare a Baraka e tona au tangata i manamanata ana i te uriia. Kua kite ratou e noea mai te reira. Kua oro tika atu ratou ki ko i te nuku vaeau o Kanaana. No te mea ko ratou ta te Atua i iki kia rave i te akautunga anga, kua akapou takiri to Iseraela i te nuku vaeau o Sisera. Kua puke maata te Kauvai Kisona e kua pākoko atu i te au kopapa mate ki roto i te Tai Maata.​—Te Au Akava 4:16; 5:21.

I teia tuatau, kare a Iehova e tono akaou ana i tona au tavini kia rave i te tamaki i te pae kopapa. Inara, e pati ana aia i tona iti tangata kia tamaki i te pae vaerua. (Mataio 26:52; 2 Korinetia 10:4) Me tauta tatou i te akarongo ki te Atua i teia tuatau te turuturu ra tatou iaia i roto i teia tamaki. Ka anoanoia tatou kia mataku kore, no te mea ka aro atu te aronga e turuturu ra i te Atua i teia tuatau i te au patoi anga pakari. Inara kare a Iehova i taui. Ka paruru ua rai aia i te aronga mei ia Debora rai e Baraka, e te au vaeau mataku kore o Iseraela i taito tei tuku i to ratou akarongo e te irinaki anga ki roto Iaia.

Kua oro tetai enemi Kanaana​—te mea kino roa atu ia ratou! Kua akaruke viviki te tangata takinokino maata i te iti tangata o te Atua ko Sisera i te ngai tamaki. Te akaruke anga aia i tona au tangata kia mate i roto i te vari, kare aia i mou ana i te au vaeau Iseraela e kua tae atu aia ki te ngai marō, e ki te ngai tana i manako e ka tauturuia mai aia. Te tikoti anga i te au ngai ateatea mei tetai au maire te mamao no te mataku e ka opuia aia e te au vaeau o Iseraela, kua oro atu aia ki ko i te puakapa o Hebera, e ngati Keni aia, tei akaruke i tona iti tangata tuitarere i te tua apatonga e kua akatupu i tetai pirianga ki te Ariki ko Iabina.​—Te Au Akava 4:11, 17

Kua roiroi a Sisera i tona tae anga atu ki te puakapa  o Hebera. Kua kite mai aia e kare a Hebera i te kainga. Inara tei reira tana vaine ko Iaela. Kua tamanako a Sisera e ka akangateitei a Iaela i te pirianga oa o tana tane ki te Ariki ko Iabina. E penei kare a Sisera e manako ana e ka rave tetai vaine i tetai mea tei tuke ki te manako o tana tane. Kare a Sisera i kite tikai ia Iaela! Te taka ua ra, te kite ra a Iaela i te tu kino o te akaaereanga a to Kanaana; e kua kite katoa aia e e iki anga tana ka rave. Me ka tauturu aia i teia tangata kino me kore ka turuturu aia ia Iehova e ka tamate atu i te enemi o Tona iti tangata. Inara eaa tana ka rave? Akapeea e rauka ai i tetai vaine i te takore atu i tetai tumutoa ririnui?

Ka anoanoia a Iaela kia akamanako viviki. Kua akanoo atu aia i tetai ngai akangaroi anga no Sisera. Kua akaue a Sisera ia Iaela kia uuna iaia mei tetai ua atu tangata te kimi ra iaia. Kua tapoki a Iaela iaia e takoto ra, e i tona pati anga i tetai vai, kua oronga atu a Iaela i te ū. Kare i roa ana kua moe tinainai a Sisera. I reira kua rave mai a Iaela i tetai rakau patia puakapa e te amara, e nga apinga e taangaanga karape ana te au vaine. Kua piko aia ki te pae i te upoko o Sisera, e kua rave aia i te akautunga anga a Iehova. Naringa aia i tavarevare me kore i manako ekoko ka rokoia aia e te kino. Kua manako ainei aia i to te Atua iti tangata e akapeea teia tangata i te takino rikarika anga ia ratou no tetai tuatau roa? Me kore te manako ra ainei aia i te tu ngateitei i te turuturu anga ia Iehova? Kare te Pipiria i akakite mai ana. Kua kite ra tatou e kua rave vivikiia teia angaanga. Kua mate a Sisera!​—Te Au Akava 4:18-21; 5:24-27.

Muri mai, kua aere mai a Baraka i te kimi i tona enemi. Te akaari anga a Iaela i te kopapa mate tei koia tona rae ki te rakau patia puakapa, kua kite a Baraka e kua tupu ta Debora i totou. Kua tamateia e tetai vaine te toa uritumu ko Sisera! Kua kapiki te aronga akaapa e te aronga manako ekoko i te au tu ingoa kino ki runga ia Iaela, inara kare a Baraka raua ko Debora i manako akapera ana. I roto i ta raua imene, kua akauruia raua kia akapaapaa ia Iaela e koia tei ‘maata te meitaki i te au vaine ra’ no tana angaanga mataku kore. (Te Au Akava 4:22; 5:24) Akara ana i te tu takinga meitaki o Debora. Kua akapaapaa aia ia Iaela no te mea te manako ua ra aia e kia tupu ta Iehova i tuatua.

Te mate anga a Sisera, kare e rauka i te Ariki ko Iabina i te takino akaou i te iti tangata Iseraela. Kua akamutu te takinokino anga a to Kanaana. Kua tupu te au no tetai 40 mataiti. (Te Au Akava 4:24; 5:31) Kua akameitakiia a Debora, Baraka e Iaela no te tuku anga i to ratou akarongo ki roto i te Atua ko Iehova! Me aru tatou i te tu akarongo o Debora, na te turuturu mataku kore anga ia Iehova e te akamaroiroi anga i tetai ke kia rave i te reira, ka akameitaki mai a Iehova ia tatou ma te tu perepere kavana​—e te au tinamou.