“Kare Ratou i to Teianei Ao”
Pene Tai Ngauru Ma Varu
“Kare Ratou i to Teianei Ao”
1. (a) I mua ake i tona matenga, eaa ta Iesu i pure no tana au pipi? (e) Eaa te riroanga e “kare i to teianei ao” i puapinga maatai?
I TE po i mua ake i tona tamate angaia, kua pure a Iesu no tana au pipi. I te kiteanga e ka tukua ratou ki raro ake i te taomianga maata e Satani, kua tuatua atura Iesu ki tona Metua: “Kare au i pure ia koe e, ka apai ke atu koe ia ratou i teianei ao, kia tiaki maira koe ia ratou, auraka ei kino. Kare ratou i to teianei ao, mei iaku nei rai oki, kare i to teianei ao.” (Ioane 17:15, 16) Eaa ra i puapinga maatai te taka keanga mai mei teianei ao? No te mea ko Satani te tutara o teianei ao. Kare te au Kerititiano e inangaro kia riro mai ei tuanga no tetai ao tei raro ake i tana akatere anga.—Luka 4:5-8; Ioane 14:30; 1 Ioane 5:19.
2. I roto i teea au tu a Iesu i kore ei ei tuanga no teianei ao?
2 Te riroanga e kare i to teianei ao kare te aiteanga e kua ngere a Iesu i te aroa no etai ke ra. Ei tuke anga, kua rapakau aia i tei maki, kua akatu mai i tei mate, e kua apii i te au tangata i to te Atua Patireia. Kua oronga oki aia i tona oraanga no te au tangata. Inara kare aia i inangaro i te au tu akono tau kore i te Atua e te au angaanga a te aronga tei akakite ra i te vaerua o te ao o Satani ra. No reira, kua akamatakite atu aia i te au apinga mei te inangaro i te ainga tau kore, i te oraanga noinoi apinga, e te mouanga i te turanga teitei. (Mataio 5:27, 28; 6:19-21; Luka 20:46, 47) Kare i te mea poitirere, i reira, e kua kopae katoa a Iesu i te au poritiki o teianei ao. Noatu rai e ngati Iuda aia, kare aia i piri atu ki te au maro anga i rotopu i te poritiki o Roma e te au ngati Iuda ra.
“Kare to Teianei Ao Taku Basileia”
3. (a) Eaa te akaapa anga no runga ia Iesu ta te au arataki akonoanga ngati Iuda ra i oronga kia Pilato, e no teaa ra? (e) Eaa te akakite maira e kare o Iesu manako anga kia riro mai ei ariki tangata nei?
3 E akamanako i tei tupu ra i te tapeka angaia a Iesu e te au arataki akonoanga ngati Iuda ra e kua takiia atu kia Ponotio Pilato, te kavana o Roma ra. E tika tikai, kua taitaia taua aronga arataki ra no te mea kua akakite atea a Iesu i ta ratou pikikaa. Kia akariro i te kavana kia akaapa ia Iesu, kua akaapa ratou iaia i te na ko anga: “Kua kite akenei matou i teianei tangata i te taruri ke anga i teianei enua, e te akakore anga i te tautaūnga na Kaisara, i te tuatua anga iaia uaorai e, ko te Ariki ra aia, ko te Mesia.” (Luka 23:2) Te taka meitaki ra, e pikikaa teia no te mea i te mataiti i mua akera i te anoano anga te au tangata ra kia akariro ia Iesu ei ariki, kare aia i akatika. (Ioane 6:15) Kua kite aia e ka riro aia ei Ariki i te rangi i te tuatau ki mua. (Luka 19:11, 12) Pera katoa, ka akateronoia aia, kare e te tangata, mari ra e Iehova.
4. Eaa to Iesu tu manako i te tutakianga i te au tero?
4 E toru ua ra i mua ake i te tapeka anga ia Iesu ra, kua tauta te au Pharisea kia tuatua a Iesu i tetai apinga ei akaapaanga no te tumu tutakianga tero. Inara kua tuatua atu aia: “Ka akakite mai na i tetai denari [e moni Roma]. Noai te tu e te tuatua i rungao?” I te tuatua anga mai ratou e, “No Kaisara,” kua pau atura aia: “E apai mari i ta Kaisara kia Kaisara; e ta te Atua ra e apai ïa ki te Atua.”—Luka 20:20-25.
5. (a) Eaa te apiianga ta Iesu i apii atu i tana au pipi i te tuatau o tona tapekaanga ra? (e) Akapeea ta Iesu akataka anga i te tumu no tana i rave ra? (nga) Eaa te tupuanga o taua timata anga ra?
5 Kare, kare a Iesu i apii kia meameaau i te aronga mana taoonga. I te aerenga mai te au vaeau e etai atu tangata Mataio 26:51, 52) I te ra i muri maira kua akataka atura Iesu i tana au angaanga kia Pilato, i te na ko anga: “Kare to teianei ao taku basileia: naringa no teianei ao taku basileia, kua akamaroiroi ïa toku au tavini, kia kore au e tukuia ki te ngati Iuda.” (Ioane 18:36) Kua akatika a Pilato e ‘kare rava e ara i kitea e au’ no Iesu. Inara i te tupouanga ki te taomi anga mei te au pupu tangata ra, kua tuku a Pilato ia Iesu kia patitiia.—Luka 23:13-15; Ioane 19:12-16.
ke kia tapeka ia Iesu, kua rave iora Petero i tana koke, e ta atura i tetai o aua tangata ra, motu ke atura tona taringa. Inara kua karanga atura Iesu kiaia: “Ka momono ana i taau koke ki roto i te vaî; ko tei rave i te koke ra, ka mate ïa i te koke.” (Kua Aru te Au Pipi i ta Iesu Arataki Anga
6. Akapeea te akaari anga a te au Kerititiano mua ra e kua kopae ratou i te vaerua o te ao nei mari ra kua aroa i te au tangata?
6 No reira kua kite te au pipi a Iesu eaa te umuumuia ra auraka e riro ei tuanga no teianei ao. Tona aiteanga e kia kopae ke i te vaerua tau kore i te Atua e te au angaanga o teianei ao, te kapiti ra i te ta ua e te tamataora anga tau kore o te au ravenga o Roma e te teata. No te reira i karangaiai te au pipi ei aronga makitakita i te au tangata. Inara e mamao ke atu i te makitakitaanga i to ratou au oa tangata, kua rave pakari ratou i te tauturu ia etai ke ra kia puapingaia mei te au apinga orongaia mai e te Atua ra no te ora.
7. (a) No te mea kare ratou i to teianei ao, eaa tei tupu ki te au pipi mua ra? (e) Akapeea ta ratou manako anga i te au tutara poritiki ra e te tutaki anga i te au tero, e no teaa ra?
7 Kua takinga kinoia te au pipi a Iesu mei iaia uaorai ra, e putuputu na te opita kavamani kare ra i akakite tikaia atu. Inara, vaitata i te 56 T.N., kua tata te apotetoro ko Paulo ki te au Kerititiano i Roma ra, i te raurauanga ia ratou kia Roma 13:1-7; Tito 3:1, 2.
“kauraro marie te tangata katoatoa i te aronga mana taoonga ra [au tutara poritiki], Kare rava oki e mana mari ra no ko mai i te Atua ra.” Kare e te akanoo maira a Iehova i te au kavamani tangata nei, mari ra te tuku ra aia ia ratou kia vai mai tae roa kia tutara anake mai tona Patireia i te enua katoa nei. E mea tau ra, kua akakite a Paulo i te au Kerititiano kia akangateitei i te aronga opita kavamani e kia tutaki oki i te tero.—8. (a) Eaa te maata o te kauraro anga o te au Kerititiano ra ki te aronga mana taoonga? (e) Akapeea te au Kerititiano mua ra i te aru anga i ta Iesu akatauanga?
8 Inara, te kauraro anga ki te aronga tutara poritiki e mea kotingaia ia, kare i kotinga koreia. Me e keanga tetai i rotopu i te au ture a te Atua e te au ture tangata ra, ko te aronga te tavini ra ia Iehova ka tau kia akarongo ki Tana au ture. E akamanako i ta te puka On the Road to Civilization—A World History e tuatua maira no te au Kerititiano mua ra: “Kua patoi te au Kerititiano ra i te rave i etai au angaanga a te au tangata o Roma ra. Te au Kerititiano . . . kua manako ngakau e e akakino anga i to ratou akarongo kia piri atu ki roto i te tavini anga vaeau ra. Kare ratou e rave i te opita poritiki. Kare ratou e akamori i te emepera.” I te ‘akaue tika anga atu’ te akavaanga teitei o te ngati Iuda i te au pipi kia akamutu i te tutu aereanga, kua pau atura ratou: “Ko te Atua ta matou e akarongo e tikaʼi auraka te tangata.”—Angaanga 5:27-29.
9. (a) Eaa te au Kerititiano i Ierusalema ra i rave ei i ta ratou i akono i te 66 T.N.? (e) I roto i teea tu te reira i riro ei ei akaraanga puapinga?
9 No runga i te au maroanga poritiki e te vaeau, kua tamou marie te au pipi i te tu takake anga. I te 66 T.N., kua maro atu te au ngati Iuda i Iudea ra ia Kaisara. E viviki ua te koropini anga a te vaeau o Roma ia Ierusalema. Eaa ta te au Kerititiano i roto i te oire i rave? Kua maara ia ratou ta Iesu ako kia oro ki vao i te oire. I te unui poto Luka 21:20-24) Te akono ra to ratou tu neutara anga e tetai akaraanga no te au Kerititiano tiratiratu i muri akera.
anga to Roma ra ki muri, kua aere ke atura te au Kerititiano ki tetai pae o te Kauvai i Ioridana ra ki roto i te au maunga o Pela ra. (Ei Au Kerititiano Neutara i Teianei Tuatau Openga
10. (a) Eaa te angaanga te rave maataia ra e te Au Kite o Iehova, e no teaa ra? (e) No runga i teaa to ratou tu neutara?
10 Te akakite maira ainei te tataanga tuatua enua e e pupu tetai i teia tuatau openga nei tei aruaru tikai i te tu neutara i te aru anga i te au Kerititiano mua ra? Ae, ko te Au Kite o Iehova kua rave i te reira. I teianei tuatau katoa, kua rave tamou marie ratou i te tutuanga e ko te Patireia o te Atua anake te ka apai mai i te au mutu kore, te puapinga, e te mataora ki te aronga inangaro i te tuatua tika. (Mataio 24:14) Inara no te au maroanga i roto i te au pa enua, kua tamou marie ratou i te tu neutara tikai.
11. (a) Akapeea te tu neutara o te Au Kite i tuke ei i te au ravenga a te au orometua? (e) Eaa te manako anga o te Au Kite o Iehova no ta etai ke e rave ra no runga i te au poritiki?
11 I roto i te tuke anga maata, kua o tika atu te au orometua o te au akonoanga o teianei ao ki roto i te au ravenga poritiki. I roto i etai enua, kua rave maata ratou i te turu anga i etai au mema me kare i te patoianga i etai. Te akono ra tetai papaki o te au orometua i te opita poritiki. Ko etai kua manono i te aronga poritiki kia ariki i te au porokaramu a te au orometua e mareka ra. Inara, kare te Au Kite o Iehova e o atu ki roto i te au angaanga poritiki. Kare katoa oki ratou e o atu ki ta etai ke ka rave i te kapitianga i tetai pupu poritiki, te taemoemoanga no te opita poritiki, me kare te voti anga ikianga. Kua tuatua a Iesu e kare tana au pipi e riro ei tuanga no teianei ao, no reira kare te Au Kite o Iehova e piri atu ki roto i te au poritiki.
12. Eaa tei tupu no tei kore te au akonoanga o teianei ao e akono i te tu neutara?
Mataio 24:3, 6, 7) E putuputu te au arataki akonoanga i te turu anga i tetai pa enua me kare te pupu rikiriki kia patoi atu i tetai, ma te raurau anga i ta ratou au pipi kia rave i te reira. Te tupu anga? Kua ta atu te au mema o taua akonoanga rai i tetai i roto i te tamaki anga no te au tuke anga o to ratou iti tangata me kare te kopu tangata. E patoianga teia i to te Atua ra anoano.—1 Ioane 3:10-12; 4:8, 20.
12 Mei ta Iesu i totou maira, kua aere putuputu te au pa enua ki te tamaki. Noatu ko te au pupu rikiriki i roto i te au pa enua kua tamaki atu tetai i tetai. (13. Eaa ta te au tika e akakite maira no te tu neutara o te Au Kite o Iehova ra?
13 Inara, kua riro te Au Kite o Iehova ei aronga neutara tikai i te au tamaki anga katoatoa. Kua tuatua The Watchtower o Noema 1, 1939: “Te aronga katoatoa tei to te Atu tua kia neutara ki te au pa enua e tamaki ra.” Te Au Kite o Iehova i te au pa enua katoatoa e i raro ake i te au turanga katoa ka mou tamou atu ki teianei turanga. Kare ratou e akatika i te au poritiki e te au tamaki anga akatakake o teianei ao kia akangaa i to ratou taeake anga i te ao katoa nei. “E tupaki oki ratou i ta ratou au koke ei auri arote, e ta ratou au korare ra, ei tipi tope ïa.” I te riroanga ei neutara, kare ratou e apii akaou i te tamaki.—Isaia 2:3, 4; 2 Korinetia 10:3, 4.
14. No te tamou marieanga i te takake anga mei teianei ao, eaa tei tupu ki te Au Kite o Iehova?
14 Eaa tetai tupu anga no to ratou tu neutara? Kua tuatua a Iesu: “No te mea ra, kare kotou i to teianei ao, . . . i riri mai ei teianei ao ia kotou.” (Ioane 15:19) E manganui te Au Kite o Iehova kua tapekaia no te riroanga ei au tavini no te Atua. Kua tamamaeia tetai papaki, kua tamateia, mei tei tupu ra ki te au Kerititiano i te anere mataiti mua ra. Ko te tumu o teia no te mea ko Satani, “te atua o teianei ao ra,” te patoi ra i te au tavini o Iehova, kare ra ratou i te tuanga no te reira.—2 Korinetia 4:4; Apokalupo 12:12.
15. (a) Te aere atu nei to te au pa enua katoatoa kiea, e eaa ta te Au Kite o Iehova e matakite ra kia kopae ke? (e) Eaa te takake anga mei teianei ao i riro ei ei tumu maata?
15 Te mataora nei te au tavini o Iehova e kare ratou i te tuanga no teianei ao, no te mea ko tona au pa enua katoatoa te aere atura ki to ratou openga ia Aramakito. (Daniela 2:44; Apokalupo 16:14, 16; 19:11-21) Ka kopae ke tatou i taua mate kino ra no te mea te tu takake ra tatou mei teianei ao. Ei au tangata taokotaiia i te ao katoa nei, te tiratiratu ra tatou ki te Patireia o te Atua i te rangi ra. E tika, koi kore ei e riro ei tuanga no teianei ao, te tupu ra kia tatou te aviri anga e te takinga kinoanga a te reira. Inara, kare e roaia, ka akamutu te reira, i te mea ko teianei ao kino i raro ake ia Satani ka akapouia e tuatau ua atu. I tetai tua, ko te aronga te tavini ra ia Iehova ka ora e tuatau ua atu i roto i tona ao ou tuatua tika i raro ake i te Patireia o te Atua ra.—2 Petero 3:10-13; 1 Ioane 2:15-17.
Uriuri Akaou Anga
• Akapeea ta Iesu akakite anga e eaa te o atura i te riroanga e “kare i to teianei ao”?
• Eaa te tu manako o te au Kerititiano mua ra ki (a) te vaerua o te ao, (e) te au tutara noa ua, e (nga) te tutakianga i te tero?
• I roto i teea au tu ta te Au Kite o Iehova i teia tuatau akakite anga i to ratou tu neutara ei Kerititiano?
[Au Uianga Apii]
[Tutu i te kapi 165]
Kua akataka maira Iesu e koia e tana au pipi “kare i to teianei ao”