Pene 19

Me Ki te Enua i te Kite i te Atua

1, 2. Akapeea i riro ei kia akakinoia ta Iehova mea i anga maira?

ME E tangata peni tutu meitaki tetai koi oti ua akera iaia tetai penianga manea tikai. Kua akamanako tika tikai aia i te reira e meitaki roa—e angaanga karape! Inara i te po kua akakinoia e tetai tei vareae ra te rave katoa ra i taua angaanga ra. E mea matauia, ka akatupu teia i te mamae maata ki taua tangata peni ra. Mei teaa ra tona anoano kia kite i taua tangata rave kino i te tapeka angaia! E ka rauka ia koe i te tamanako e akapeea te inangaro o taua tangata peni ra kia akaoraia tana apinga i anga ra kia aite ki tona manea mua ra.

² Mei taua tangata peni tutu ra, kua anga maira a Iehova i tetai angaanga karape i te teateamamaoanga i te enua e te tukuanga i nga tangata ki rungao i te reira. I muri ake i te anga mai anga i te tangata e te vaine, kua karanga aia i tana angaanga e te au mea katoa i te enua nei “te meitaki roa ra.” (Genese 1:31) Ko Adamu raua ko Eva e tamariki na te Atua uaorai, e kua aroa aia ia raua. Kua manako atu aia i te tuatau mataora, kaka no raua. E tika, kua taki atu a Satani ia raua ki roto i te meameaau, inara kare ta te Atua ra mea i anga manea mai i akakinoia e kia kore e rauka te akatikatikaia.—Genese 3:23, 24; 6:11, 12.

3. Eaa “te ora tikai”?

³ Kua manako papu te Atua ra kia akatikatika i te au apinga ra. Te anoano akaperepere ra aia kia kite ia tatou i te noo anga na te mataara tana i akakoro i te akamata anga ra. To tatou ora anga poto ma te ki i te taitaia kare ia i “te ora tikai,” no te mea e mamao ke atu ia i tei tau ki ta Iehova e manako maira. “Te ora tikai,” ta te Atua e anoano ra no tatou ko te “ora mutu kore”  ia i raro ake i te au tu apa kore ua ra.—1 Timoteo 6:12, 19, akaaite ia NW.

4, 5. (a) Akapeea e tupu ei te manakonako anga no Parataito ra? (e) Eaa tatou i tau ei kia manako no to tatou manakonako anga no te tuatau ki mua ra?

⁴ Te apai maira te kite i te Atua i tetai apainga ki mua i te aroaro o Iehova. (Iakobo 4:17) Inara e tamanako i te au akameitakianga taau ka rekareka me ka akono koe i taua kite ra e ka itae atu ei no te oraanga e tuatau ua atu. I roto i tana Tuatua, koia te Puka Tapu ra, kua peni te Atua ko Iehova i tetai tutu manea i te tu o taua oraanga ra i te enua Parataito te vaitata ua maira i teianei. Inara, ei au tangata no Iehova kare tatou e tavini i te Atua no te anoano ua i tetai tutaki. Te tavini nei tatou i te Atua ra no to tatou aroa iaia. (Mareko 12:29, 30) Pera katoa oki, kare e rauka mai ia tatou te ora na te tavinianga ia Iehova. Ko te ora mutu kore e mea oronga uaia mai e te Atua ra. (Roma 6:23) Ka riro ei meitaki no tatou kia tamanako oonu no taua tu oraanga ra no te mea te akamaaraara maira te manakonako anga no Parataito kia tatou i to te Atua ko Iehova ra tu—e koia “tei tutaki [aroa] mai i te aronga i kimi tikai iaia.” (Ebera 11:6) Ko tetai manakonako anga ia te ka marama maira i roto i to tatou manako e te ngakau e raukaʼi ia tatou i te akakoromaki marie i te au tu ngata i roto i te ao o Satani nei.—Ieremia 23:20.

⁵ E akaariu atu tatou i to tatou manako ki runga i te manakonako anga akatumuia ki te Puka Tapu no te ora mutu kore i te enua Parataito i te tuatau ki mua. Eaa te tu o te oraanga me ki te enua i te kite i te Atua ra?

I MURI AKE IA ARAMAKITO—E ENUA PARATAITO

6. Eaa a Aramakito, e eaa te aite anga o te reira no te au tangata?

⁶ Mei tei akaariia atu i mua akenei, kare e roa atu ka akapou te Atua ko Iehova i teia akatereanga kino o te au mea nei. Te akavaitata viviki atura teianei ao ki ta te Puka Tapu e karanga ra ko Aramagido, me kare Aramakito. Penei ka akariro taua tuatua ra i etai tangata kia manako i tetai akapouanga na te nukiria tei akaaruruia e to te au pa enua e tamaki nei, inara kare a Aramakito i tetai apinga mei te reira te tu. Mei ta Apokalupo 16:14-16 e akaari maira, ko Aramakito ko “te tamaki i  taua rā maata o te Atua mana katoatoa ra.” E tamaki ia te ka o atu “te ui ariki o te ao katoa nei,” me kare to te pa enua ravarai. Kare e roa atu ka akaoro atu te Tamaiti a te Atua ko Iehova ra, koia te Ariki akataoongaia ra, ki roto i taua tamaki ra. Te papu rava ra te tupu anga. Pouroa te aronga patoi i te Patireia o te Atua ra e tei riro ra ei tuanga no te akatereanga kino a Satani ka akapou takiriia atu. Ko te aronga anake tei tiratiratu kia Iehova ra ka ora atu ratou.—Apokalupo 7:9, 14; 19:11-21.

7. Ki ea a Satani e tana au temoni i te tuatau o te Tutara Anga Tauatini Mataiti o Karaiti ra, e akapeea te au tangata e puapingaiaʼi i te reira?

⁷ E tamanako ua e ko koe tetai kua ora atu i taua tumatetenga ra. Eaa te tu o te oraanga ki runga i te enua i roto i ta te Atua ra ao ou i taputou mai? (2 Petero 3:13) Kare tatou e tau kia manako ua, no te mea te tuatua maira te Puka Tapu kia tatou, e ko ta te reira e tuatua maira e rekareka tikai. Ka kite tatou e ka akaateaia atu a Satani e tana au temoni kia kore e rave angaanga, ka rokaia ki roto i tetai vaarua kare e angaanga no te tuatau o te Tutara Anga Tauatini Mataiti o Iesu Karaiti. Kare taua au mea ora rave kino ra, e pipini aere i te au ngai i muri akera, ma te akatupuanga i te taitaia e te tautaanga kia akakeu ia tatou ki roto i te au ravenga tiratiratu kore ki te Atua ra. Mei teaa ra te matara anga!—Apokalupo 20:1-3.

8, 9. I te ao ou, eaa te ka tupu ki te au tu kino, te maki, e te ruaine anga?

⁸ I muri maira, ka ngaro ke atu te au tu maki ravarai. (Isaia 33:24) Ka tu i reira te pirikoki, ka aaere, ka oro, e ka ura ki runga i nga vaevae oraora e te maroiroi. I muri ake i etai mataiti o te oraanga i roto i to ratou ao kare e akarongo rongo anga, ka rongo te aronga taringa turi i te au tangitangi anga rekareka takapini ia ratou. Ka va ua te aronga matapo i te akara anga i te ao ki i te au kara manea e te au tu i te mama anga mai ki mua i to ratou mata. (Isaia 35:5, 6) I na i reira, ka kite ratou i te au mata o ta ratou au akaperepere ra! Penei i reira kare e marama meitaki to ratou kite no tetai atianga poto ua no te au roi-mata o te rekareka anga.

⁹ E tamanako ana! Kare e titia mata akaou, kare e au kurati e te au tokotoko, kare e vairakau, kare e ngai taote nio me kare te au are maki! Kare rava te maki manako ngakau e te maromaroa e akangere i te mataora o te tangata. Kare te au  tamariki e makiia i te maki mate. Ka akaanga keia te au tu kino o te ruaine anga. (Iobu 33:25) Ka riro tatou kia meitaki mai te ora anga, kia maroiroi mai. I te au popongi tataki tai ka ara mai tatou mei te moe akaangaroianga i te po ma te ririnui akaouia, akakiia i te maroiroi e te inangaro no tetai ra ou o te oraanga oraora e te angaanga akamerengoanga.

10. Eaa te angaanga ta te aronga te ka ora atu ia Aramakito ka rave?

¹⁰ Ka maata te au angaanga rekareka te ka raveia e te aronga ora atu ia Aramakito. Ka akariro ratou i te enua ei parataito. Ka takoreia atu tetai ua atu akairo meangiti o te akatereanga taito viivii ra. Ka tupu mai te au paka e te au ngai tanutanu anga ei mono i te au ngai viivii e te enua akakinoia ra. Ka rekareka te katoatoa i te pumaana, e te mareka anga i te au are. (Isaia 65:21) I te topa anga te tuatau, ka tupu taua au tuanga parataito o te enua ra e kia kapipiti e tae roa kia akavi i te enua katoa kia tau ki te turanga o te manea ta Tei Anga maira i akanoo i te kainga i Edene ra. Mei teaa ra te merengoanga a reira kia o atu ki roto i taua angaanga no te akaora akaouanga maira!

11. Eaa to te au tangata pirianga i te tuatau ki mua ma te au turanga takapini e te manu katoa ra?

¹¹ Pouroa teia ka raveia i raro ake i te arataki anga tu-Atua no reira kare te au turanga takapini e akakinoia. Ka tupu te au o te au tangata ma te au manu katoa. Kare e no te taanga tau kore ua ia ratou, ka rave te tangata i te akono i te apainga tika i rungao i te enua, i te utuutuanga meitaki ia ratou ra. E akara manako ua i te au ruko e te au punua mamoe, te au riona e te au punua puakatoro, i te kaikai kapiti anga—e te au animara kainga e meitaki takiri ratou. Noatu rai ko tetai tamaiti meangiti kare ana apinga e mataku i te au puaka taae ra, kare katoa te tu ponuiaau o te ao ou e akakinoia e te au tangata takinga kino e te riri. (Isaia 11:6-8) Mei teaa ra te reira ao ou au ra!

AKATUKEIA TE AU TANGATA KATOA

12. Akapeea a Isaia 11:9 i te akatupu angaia i teia tuatau nei, e ka akapeea te akatupu anga i roto ia Parataito ra?

¹² Te akakite maira a Isaia 11:9 kia tatou eaa i kore ei te kino e raveia i te enua katoa. Te na ko ra: “Ka ki te enua i te kite ia Iehova, mei te vairanga tai e ki i te tai ra.” Te tuatua ra teia no te tangata no te mea kare te au animara e apii ana i “te kite ia  Iehova” e ka maani i te au taui anga, i te mea te akatereia ra ratou e te tu kare e manako akava ngakau. Inara te taui ra te kite i Tei Anga mai ia tatou i te au tangata. Kare e ekoko anga kua rave koe uaorai i etai taui anga ei tetai tupu anga no te akonoanga i te kite i te Atua ra i toou oraanga. E au mirioni ua atu kua rave akapera. No reira, kua akamata ke ana teia totou i te akatupuia e te aronga te tavini ra ia Iehova. Inara, te tou katoa maira te reira ki tetai tuatau e akakore ei te au tangata i te ao katoa nei i tetai ua atu tu mei te manu rai me kare au ravenga ta ua e ka riro mai kia au ua e tuatau ua atu.

13. Eaa te porokarama apii anga te ka raveia ki runga i te enua?

¹³ Mei teaa ra te meitaki me ka ki te enua i te kite i te Atua ra! Ka raveia tetai porokarama apii anga maata i raro ake i te arataki anga a te Ariki ko Iesu Karaiti e tona au oa tutara e 144,000 katoa. Ei reira ka taangaangaia “nga buka” ou ra. I te akara anga ko te reira e au apii anga tataia na te Atua ra te ka raveia ei tumu anga no te apiianga i te au tangata o te enua ra. (Apokalupo 20:12) Ka apii te au tangata, kare i te tamaki, mari ra i te au. Pouroa te au apinga akapou ra ka kore atu e tuatau ua atu. (Salamo 46:9) Ka apiiia te au tangata o te ao ou ra kia akono i to ratou au taeake tangata ma te aroa, te ngateitei, e te tapunui.

14. Akapeea e tuke ei te ao me ka riro te au tangata katoa ei tetai ngutuare tangata taokotaiia?

¹⁴ Ka riro ra te au tangata katoa ei ngutuare tangata taokotaiia. Kare e au arairai anga i te taokotai anga e te taeake anga. (Salamo 133:1-3) Kare to tetai ngutuare e rokaia ei arai atu i te au keia ki vao. Ka tutara te au i roto i te au ngakau ravarai, i roto i te au are ravarai, i roto katoa oki i te au tuanga ravarai o te enua.—Mika 4:4.

TE TUAKAOUANGA REKAREKAIA

15. Eaa nga pupu e rua te ka akatuakaouia mai ki runga i te enua?

¹⁵ I te tuatau o taua Tauatini Mataiti ra, ka tupu te tuakaouanga. Ko te aronga tei rave akakoro i te ara i te vaerua tapu, me kare mana rave angaanga o te Atua ra, na te patoi anga i ta te reira akakite anga me kare aratakianga ma te kore e tataraara kare e akatuakaouia mai. (Mataio 23:15, 33; Ebera 6:4-6) Inara, na te Atua e iki koai ma tei rave ara na te reira tu. Inara e rua  nga pupu taka meitaki te ka akatuakaouia mai—“te aronga tuatua-tika e te aronga tuatua-tika kore.” (Angaanga 24:15) I te mea e papa anga tika to reira, e mea tau kia manakoia e ko te aronga mua te ka turouia mai ki te oraanga i te enua nei ko te aronga tuatua-tika, ko tei tavini tiratiratu ia Iehova ra.—Ebera 11:35-39.

16. (a) Koai ma to roto i “te aronga tuatua-tika” te ka akatuakaouia mai ki runga i te enua? (e) Koai ma to te aronga tiratiratu o te au tuatau taito ra taau e anoano ra kia aravei, e no teaa ra?

¹⁶ Kare ko te akarongoanga nuti no te au tamaki, te au tumatetenga, e te mate, ka rauka mai i te au tavini o Iehova ra te au ripoti umere roa no te tuakaouanga. Ka riro ei mea mareka tikai kia kite i te oki akaou mai anga o te au tangata e te au vaine tiratiratu mei ia Abela, Enoka, Noa, Aberahama, Sara, Iobu, Mose, Rahaba, Ruta, Davida, Elia, e Esetera. Mei teaa ra te au tika tuatua enua akaoraora ta ratou ka tuatua mai ia ratou e oronga maira i te au tupuanga i mua ana o te au tata anga e manganui o te Puka Tapu ra! Kare e ekoko anga e ko ratou e te aronga tuatua tika tei mate i teia au tuatau ua akenei ka inangaro tikai kia kite i te openga o ta Satani akatereanga e i akapeea ta Iehova ra akatapu anga i tona ingoa tapu e te akatika anga i tona tu ngateitei.

17. Eaa te tauturu anga ta te aronga tiratiratu ka oronga ki etai ke atu te ka akatuakaouia mai?

¹⁷ Mei teaa ra te tauturu anga a teia aronga tiratiratu i te tuatau o tetai atu tuanga o te tuakaouanga ra, me tataraia mai te au pirioni ua atu o “te aronga tuatua-tika kore” ra mei te au tapekaanga a te mate! Ko te maata anga o te au tangata kare i rauka ia ratou te tuatau kia kite ia Iehova. No te ‘akapoirianga a Satani i to ratou manako.’ (2 Korinetia 4:4) Inara ka tataraia ta te Tiaporo angaanga. Ka oki akaou mai te aronga tuatua tika kore ki tetai enua manea e te au ua. Ka turouia ratou e tetai aronga tangata tei papa meitaki kia apii ia ratou no runga ia Iehova e tana Tamaiti te tutara ra, koia a Iesu Karaiti. I te kite anga e te aroa anga te au pirioni ua atu o te aronga akatuakaouia maira i Tei Anga mai ia ratou ra, ka ki te enua i te kite ia Iehova na roto i tetai tu kare i matauia ana.

18. Eaa i toou manako te tu manako ngakau te ka tupu kia koe i te turouanga i te aronga akaperepereia te ka akatuakaouia mai?

¹⁸ Mei teaa ra te rekareka te ka apaiia mai ki to tatou au  ngakau e te tuakaouanga ra! Koai kare i mamae ana no to tatou enemi ko te mate ra? Ae, koai kare i kite i te pueurikiriki takiri anga i te motu anga te tapeka o te aroa me kare te pirianga oa i te taka keanga te ora o tetai tei akaperepereia ra i te maki, te ruaine, te tumatetenga, me kare te ta ua? E tamanako ua, i reira, i te rekareka i te aravei taokotai akaou anga ki Parataito ra. Te au metua vaine e te au metua tane, te au tamaroa e te au tamaine, te au oa te au kopu tangata, ka oro atu ki roto i te au rima takave mai o tetai i tetai ra, te kataanga e te aueanga no te rekareka.

E APA KORE UA I TE OPENGA RA!

19. Eaa te temeio te ka tupu a te tuatau o te Tauatini Mataiti?

¹⁹ I roto katoa i te Tauatini Mataiti, ka tupu tetai temeio umere roa. No te au tangata katoa, penei ka riro te reira ei tuanga rekareka maata katoa no te Tutara Anga Tauatini Mataiti o Karaiti. Ka akaue atu a Iehova i tana Tamaiti kia akono atu i te au puapinga o te atinga oko ki te tangata e te vaine tiratiratu tataki tai ravarai. Na te reira ravenga, ka takoreia atu te ara katoatoa e ka akateiteiia te au tangata ki te tu apa kore ua.—1 Ioane 2:2; Apokalupo 21:1-4.

20. (a) Eaa te aite anga o te tu apa kore ua? (e) A naea te aronga ora atu ia Aramakito e te aronga akatuakaouia mai e akamataʼi i te ora tika tikai?

²⁰ Tu apa kore ua! Eaa tona aite anga? Ko tona aite anga te oki akaou anga ki te ora anga i te tu ia Adamu raua ko Eva i rekareka ana i te reira i mua ake i to raua ara anga ki te Atua ko Iehova ra. Te kopapa, te manako, te manako ngakau, te tu tau, te pae vaerua—i te au tu ravarai me tamanakoia—ka rauka tikai i te au tangata apa kore ua ra ta te Atua au turanga. Inara ka aiteite katoa ainei te au tangata ravarai i reira? Kare rava ia! Ta Iehova ra au mea i anga mai—au rakau, au tiare, au animara oki—te apii katoa maira ia tatou e te anoano ra aia i te tu tuke tuke. Ka tu te au tangata apakore i te au tu akatangata tuke tuke e te au kite oki. Ka rekareka ratou i te oraanga mei ta te Atua ra i akakoro. Te tuatua ra Apokalupo 20:5: “Kareka tetai papaki o te aronga i mate ra, kia ope aua nga mataiti okotai tausani i ora akaou ei.” Mei te urupu maata o te aronga i ora atu ia Aramakito ra, ka riro te  aronga i akatuakaouia ra kia ora tikai kia itae ratou ki te tu apa kore o te ara kore ra.

21. (a) Eaa te ka tupu i te openga o te Tutara Anga Tauatini Mataiti o Karaiti ra? (e) Eaa te ka tupu i te openga kia Satani e te aronga katoatoa te ka turu iaia?

²¹ Ka aro atu te au tangata apa kore ua ki tetai timata anga openga ra. I te openga o te Tauatini Mataiti ra, ka tukuia mai a Satani e tana au temoni mei roto i te vaarua ra no tetai tuatau poto ua e ka akatikaia kia rave i tetai tauta anga openga kia akaariu ke atu i te au tangata mei ia Iehova ra. Ka tuku tetai papaki i te anoano tarevake ki runga ake i te aroa i te Atua, inara ka tipu poto uaia teia meameaau anga. Ka akapou atu a Iehova i teia aronga noinoi ma ratou katoa ko Satani e tana au temoni. Ka kore takiri atu te aronga rave tarevake katoatoa i reira e tuatau ua atu.—Apokalupo 20:7-10.

EAA TAAU KA RAVE?

22. Eaa taau e manakonako atura kia rave i Parataito?

²² Te tuatau mutu kore ka totoa atu ki mua i te aronga tei aroa i te Atua ko Iehova e ka noo ki roto i te Parataito i te enua nei. E mea ngata na tatou kia tamanako i to ratou rekareka anga, e ka rauka katoa ia koe i te kapiti atu ki roto i teia. Te akatangi imene, te tu karape, te maani i te au apinga—no teaa ra, ka meitaki atu ta te au tangata apa kore ua angaanga i ta te au angaanga meitaki a te aronga kite i te ao taito nei! No te mea, ka apa kore ua te au tangata e ka kotinga kore ua te tuatau ki mua ia ratou. E tamanako ana e eaa te ka rauka ia koe kia rave ei tetai tangata apa kore ua. E manako, katoa, eaa taau e te au oa tangata ka kite no ta Iehova au mea i anga mai—mei te au pirioni ua atu au pupu etu takapini i te ao katoa e pini ua ake tae roa ki te potonga atomi meangiti roa. Te au mea ravarai te ka oti i te au tangata ka akamareka atu i te ngakau o to tatou Metua aroa i te rangi ra, koia a Iehova.—Salamo 150:1-6.

23. Eaa te oraanga ki roto ia Parataito ka kore ei e riro kia maromaroa?

²³ Kare e maromaroa te oraanga i reira. Ka meitaki aere mai te rekarekaanga me topa aere te tuatau. Kia kite koe, kare e openga mai o te kite i te Atua. (Roma 11:33) I roto katoa i te tuatau mutu kore ki mua, ka vai maira etai atu apinga no te apii e te au mea ou kia akarakaraia. (Koheleta 3:11) E ia koe ka  rave ua atu i te apii no runga i te Atua ko Iehova ra, ka ora ua atu koe—kare no etai mataiti tokoiti ua mari ra e tuatau ua atu!—Salamo 22:26.

24, 25. Eaa koe ka tau ei i teianei kia akono kia rotai ma te kite i te Atua ra?

²⁴ Kare ainei tetai tuatau ki mua ma te rekareka anga i runga i te enua parataito i tau no tetai ua atu tauta anga me kare atinga naau kia rave? E mea tau ra ia! Ae, kua oronga atura Iehova i te taviri kia koe no taua tuatau meitaki ki mua ra. Ko taua taviri ra ko te kite ia i te Atua. Ka taangaanga ainei koe i te reira?

²⁵ Me te aroa ra koe ia Iehova, ka kitea e koe te mareka anga i te raveanga i tona anoano. (1 Ioane 5:3) Ia koe ka aruaru i te reira mataara, mei teaa ra te au akameitaki anga taau ka kite! Me ka akono koe i te kite i te Atua ra, ka apai mai te reira i tetai oraanga mataora atu noatu rai i roto i teianei ao taitaia. E ko te au tutaki i te tuatau ki mua e maata ia, no te mea ko teia te kite te ka taki atu ki te ora mutu kore! Ko teianei te tuatau tau noou kia rave i te angaanga. E manako papu kia akono kia rotai ma te kite i te Atua ra. E akaari i toou aroa no Iehova. E akangateitei i tona ingoa tapu e akakite papu e e pikikaa a Satani. Ka pera katoa oki, ko te Atua ko Iehova, koia te Tumu o te pakari mou e te kite, ka rekareka ia koe i roto i tona ngakau maata e te aroa. (Ieremia 31:3; Zephania 3:17) E ka aroa aia ia koe e tuatau ua atu!

E TIMATA I TOOU KITE

Eaa “te ora tikai”?

I muri ake ia Aramakito, eaa te ka tupu ki runga i te enua nei?

Koai ma te ka akatuakaouia ki runga i te enua?

Akapeea te au tangata e riro ei kia apa kore ua e kia timataia i te openga ra?

Eaa toou manakonako anga no runga ia Parataito?

[Au Uianga Apii]

 [Tutu i te kapi 188, 189]

 Te manakonako ra ainei koe kia noo ki Parataito, i te tuatau e ki ei te enua i te kite i te Atua ra?